...... ... |
. |
. |
. |
. |
. |
- Lợi ích của sự
hành Thiền
- Hòa thượng
Dhammananda
- Tỳ kheo Thiện Minh dịch
Việt
-
Những Điều
Lợi Ích
Ngày nay nhiều người trên thế giới (bất luận tôn giáo
nào) , họ đã cảm nhận được những điều lợi ích do thiền định mang
lại. Mục đích trước mắt của thiền định là huấn luyện tâm thức
và làm cho nó thích nghi và hữu dụng trong đời sống thường nhật. Mục
đích tối cao của thiền định là giải thoát sanh tử luân hồi( samsara).
Mặc dù thiền định là một công việc thực hành nhiêu khê nhất, nhưng
những kết quả thiết thực của nó có thể đạt được trong hiện tại,
nếu chúng ta chịu nghiêm túc trong việc hành thiền. Tuy nhiên, chúng tôi
xin nhấn mạnh một điều qua trọng ở đây: - Quý vị không nên để
bị lệ thuộc vào những hình thái của các điều lợi ích này mà làm mất
đi mục đích thực sự của Thiền định trong Phật giáo. Những lợi
ích của việc hành thiền được tóm tắt như sau:
- Nếu quý vị là người bận rộn, thiền có thể giúp
quý vị tránh khỏi sự căng thẳng, và cảm nhận được sự thoải mái.
- Nếu quý vị là người lo âu, thiền có thể giúp quý vị
an lạc, và làm cho nội tâm thanh tịnh.
- Nếu quý vị có những vấn đề nan giải, thiền có thể
giúp quý vị phát huy sự can đảm và sức mạnh để đối phó cũng như khắc
phục chúng.
- Nếu quý vị thiếu tự tin, thiền có thể giúp quý vị
thành đạt được sự tự tin, màtự tin là bí quyết thành công trong đời
sống.
- Nếu quý vị sợ hãi trong lòng, thiền có thể giúp quý vị
hiểu được nguyên nhân gì làm cho quý vị sợ hãi; rồi sau đó có thể
khắc phục được sự sợ hãi trong tâm.
- Nếu quý vị luôn luôn bất mãn mọi đều và trong cuộc
sống dường như không được thuận duyên, thiền có thể giúp quý vị cơ
duyên để phát huy và duy trì sự toại nguyẹ⮠trong lòng.
- Nếu quý vị thất vọng và khổ đau là vì thiếu sự hiểu
biết về cuộc đời và thế gian, thiền thực sự có thể huớng dẫn và
giúp ích cho quý vị hiểu biết về bản chất tạm bợ của các pháp thế
gian.
- Nếu quý vị là nguời giàu có, thiền có thể giúp ích
cho quý vị ý thức đuợc bản chất giàu có và phuơng pháp sử dụng nó,
chẳng những tạo hạnh phúc cho mình mà còn cho cả nguời khác nữa.
- Nếu quý vị là nguời nghèo khổ, thiền có thể giúp
ích cho quývị phát huy sự toại nguyện trong lòng, và không còn có tâm đố
kyﯠđối với nguời hơn mình.
- Nếu quý vị là người trẻ tuổi đang ở giữa ngã tư của
cuộc đời, và không biết con đường nào để đi, thiền có thể giúp cho
quý vị định hướng đúng để đạt được mục đích mà mình chọn lựa.
- Nếu quý vị là người lớn tuổi sống cuộc đời buồn
tủi, thiền có thể mang lại cho quý vị một sự nhận thức thâm sâu về
cuộc đời; dần dần, sự nhận thức này sẽ làm vơi đi niềm đau nỗi
khổ và tăng trưởng niềm vui trong cuộc sống.
- Nếu quý vị là người hay giận hờn, thiền có thể
giúp quý vị phát huy sức mạnh để khắc phục lại tính yếu hèn của
sân hận, bực bội và oán thu,蠦#273;ể trở
thành một con người điềm tĩnh và thanh tịnh.
- Nếu quý vị là người hay ganh tị, thiền có thể giúp
quý vị hiểu biết thái độ tâm tiêu cực đó, vì loại tâm này sẽ
không bao giờ đóng góp bất cứ điều lợi ích gì cho quý vị.
- Nếu quý vị là người có nhiều ham muốn dục tính, thiền
có thể giúp quý vị phương pháp tu tập để làm chủ tâm tham và không
cho nó sai sử.
- Nếu quý vị là người nghiện ngập ruợu chè hay ma túy,
thiền có thể giúp quý vị khắc phục thói quen nguy hại đó mà quý vị từng
bị nó sai sử làm nô lệ.
- Nếu quý vị là người có tâm hồn không bao dung, thiền
có thể giúp quý vị tăng trưởng sự hiểu biết, mà hiểu biết sẽ giúp
ích cho quý vị và những người thân để tạo nên tình thân thương.
- Nếu quý vị bị ảnh huởng mạnh mẽ những cảm xúc, dễ
bị lầm đường lạc lối, thiền giúp cho quý vị có một nhận định sáng
suốt hơn.
- Nếu quý vị đau khổ vì những điều mất thăng bằng nào
đó như là hụt hẩn tinh thần và tâm thức nhiều lo âu, thiền có thể
xây dựng và trang bị lại lực lượng thân tâm vững chắc đặc biệt là
để phục hồi sức khỏe và những vấn đề căng thăng của tinh thần.
- Nếu quý vị là người có tâm linh yếu ớt, thiền có thể
củng cố tâm linh để làm gia tăng sự can đảm và khắc phục những sự
yếu hèn trong tâm của quý vị.
- Nếu quý vị là người thông minh, thiền sẽ mang lại cho
quý vị trí tuệ cao cả. Khi ấy quý vị sẽ nhận chân các pháp một cách
dễ dàng, và không còn cảm nhận chúng giống như trước đây nữa.
Trên đây là một số những điều lợi ích của sự thực
hành mà chúng ta có được từ việc tu tập thiền định. Những điều lợi
ích này không giống như việc buôn bán trong cửa hiệu. Quý vị có thể
phát huy chúng bằng sự tu tập thiền định của mình. Tâm là chìa khóa để
mở cánh cửa hạnh phúc, mà cũng là chìa khóa để mở cánh cửa đau khổ.
Nếu hiểu được tâm và sử dụng nó trong một công việc có ý nghĩa, thì
đời sống của chúng ta có hạnh phúc và an vui.
Hãy Tinh Tấn Trong Việc Hành Thiền
Có người nói rằng đối với họ thật là khó thực hành
thiền định bởi vì họ có nhiều điều phải lo lắng. Không có một người
nào mà không có sự lo lắng. Trên thực tế, không có nơi nào trên trần
gian này mà không bị phiền toái hay lo lắng. Nhưng nếu chúng ta là người
có trí tuệ và nhận biết mọi sự vật rõ ràng, chúng ta sẽ biết phương
pháp để gìn giữ tâm của mình không cho bất cứ hình thức phiền toái
hay lo âu nào xâm nhập vào.
Lời dạy của Đức Phật là: "Khi chúng ta thấy bất cứ
điều gì, đừng có dính mắc vào điều đó, mà hãy chú tâm để phát huy
sự hiểu biết sâu sắc vào bản chất thật của sự vật."
Hãy nhìn vào sự vật bằng sự tỉnh thức. Nếu nhìn cảnh
vật rỗng không thì càng tốt hơn, chúng ta không cần phải dính mắc vào
cảnh vật đó nếu quý vị thực sự muốn giữ tâm thanh tịnh. Hãy theo
dõi tâm để thoát khỏi sự dính mắc của trần cảnh. Khi quý vị nghe âm
thanh hay hoặc dỡ, chỉ nghe bằng sự tỉnh thức. Bạn phải có chánh niệm
để ngăn chặn âm thanh vang dội từ sự tác động trong tâm. Đừng để tâm
của bạn dính mắc vào nó. Bằng cách đó quý vị phải luyện tập tâm của
quý vị để duy trì sự an lạc. Đây là pháp hành chúng ta có thể học
được trong đạo Phật. Không có giới luật hoặc một lý thuyết suông
nào có thể hướng dẫn chúng ta luyện tập được tâm.
Khi người ta yêu cầu ông Pythagoras định nghĩa thế
nào là nhà triết học, ông ta trả lời điều này bằng một cách như sau:
"Khi mọi người được mời đến dự tiệc, có người đến đó để
hưởng thức sự ăn uống, có người đến đó để đón nhận tên tuổi
và vinh danh, tuy nhiên, cũng có những người khác đi đến đó để chỉ
quan sát. Những người quan sát đó là những nhà triết học". Điều này
có nghĩa là gì? Có nghĩa là những nhà triết học không bị chi phối bởi
cuộc sống. O⮧ ta chỉ nhìn cuộc đời bằng đôi mắt khách quan.
Tâm có thể bị ngoại cảnh chi phối. Khi nào những ngoại
cảnh này không chi phối tâm, thì lúc đó tâm mới tạo nên những đối
tượng tâm thức riêng của nó. Sau đó nó hướng đến tham, ganh tị, sân
hận và si mê mà tâm bị ô nhiễm, theo đối tượng mà nó tạo tác. Thiền
có nghĩa là chúng ta phải theo dõi tâm. Người có trí tuệ tập trung tâm
vào bất kỳ đề mục nào dù là lạc hay bất lạc, màkhông có sự dính mắc
hoặc bực bội đối với đề mục đó.
Chúng ta mất nhiều thời gian cho tấm thân của chúng ta: tắm
rửa, giặt quần áo, ăn uống, làm đẹp và thư giản, nhưng chúng ta có
bao nhiêu thời gian để theo dõi tâm của mình?
Nhiều căn bệnh và sự phiền toái trong tâm có thể được
tránh khỏi nếu chúng ta dành trọn vẹn thời gian của mình trong một ngày
để làm thanh tịnh các căn bằng sự tu tập thiền định. Có nhiều người
không tin điều này hoặc họ quá lười biếng để tu tập thiền vì thiếu
sự hiểu biết. Có người nói rằng thiền chỉ làm phung phí thời gian mà
thôi.
Thiền có thể giúp chúng ta khắc phục sức khỏe xấu và
duy trì sức khỏe tốt bằng cách tu tập tâm thức. Khi tâm buông bỏ, thì
sẽ có sự thoải mái để thành đạt được tri kiến và sự hiểu biết.
Khi chúng ta nuôi dưỡng ý nghĩ xấu trong tâm, những sự ô nhiễm này có
thể là nguyên nhân nguy hiểm cho thân thể của chúng ta và chúng ta phải bị
chịu trả quả xấu đó. Ngành y khoa đồng ý rằng tâm có thể là nguồn
gốc của tất cả những căn bệnh, và tương tự, tâm cũng có thể điều
trị những căn bệnh đó.
Ông Krishnamurti quan niệm rằng: - "Thiền là sự mở rộng
chân trời mới mẻ. Điều mới mẻ này vượt hẳn và trên tất cả những
sở thích tầm thường trong quá khứ- và thiền là sự chấm dứt những
điều tầm thường ấy. Sau khi chết , nhờ thiền sẽ mang lại cho chúng ta
kết quả bất tử về những điều mới lạ đó. Điều mới mẻ này
không có ở trong lãnh vực tâm thức, vì thiền là sự tĩnh lặng của tâm
thức."
Con Đường Giải Thoát
Những nhà giáo dục thường nói rằng: nếu con người không
có tu tâm hoặc không có những lời dạy của tôn giáo, có thể họ sẽ
gây ra nhiều thảm họa. Thật vậy, chúng ta thấy điều này đang diễn ra
trên khắp thế giới. Người có học thức mà không có trí tuệ và lòng từ
bi, họ dễ lạm dụng tài khôn ngoan của họ để đạt được danh vọng và
lòng ham muốn bằng con đường tội lỗi. Bởi vì ngày nay việc ứng dụng
trí tuệ vànền khoa học kỹ thuật khá cao, cho nên chúng ta phải đối đầu
với những vấn đề và thảm trạng to lớn hơn là những vấn đề mà tổ
tiên chúng ta đã phải đương đầu trong quá khứ. Tất cả mọi người trên
thế giới đang đấu tranh nhau. Đạo Phật dạy chúng ta rằng trong bất cứ
trường hợp nào chúng ta sát sanh là có tội. Bất hạnh thay khi người ta
đấu tranh và giết hại lẫn nhau trong danh nghĩa của tôn giáo.
Hành thiền có thể đóng góp thật nhiều cho việc chế ngự
tâm bất thiện. Nhờ hiểu biết được tâm thiện và tâm bất thiện,
chúng ta quan sát mỗi ý nghĩ của mình thật cẩn trọng và hành động với
chánh niệm. Chúng ta cố gắng ghi nhận những điều suy nghĩ khi chúng xuất
hiện trong tâm. Kiểm chứng lại những điều suy nghĩ đó chính là thực
hành thiền định vậy.
Sự buồn phiền và lo lắng thái quá, hoặc đau khổ quá
lâu và quá căng thẳng, nếu không được giải trừ thì những điều phiền
nhiễu đó sẽ tiêm nhiễm vào thân. Loét dạ dày, những chứng bệnh ngoài
da, những chứng bệnh phẫu thuật và đa số những điều rối loạn chính
của cơ thể là do tâm bị mất quân bình. Đối với các trẻ em, khi thị
giác còn non nớt, các em thường bị ảnh hưởng nặng nề bởi những điều
phiền lụy do cảm xúc mang lại. Thiền định sẽ giúp đối phó các nguy cơ
đó.
Nếu thực hành thiền định, quý vị sẽ học được cách
cư xử của một người trượng phu quân tử, mặc dù quý vị bị những
người khác làm phiền lụy. Nhờ hành thiền quý vị có thể học được
phương pháp thư giản thân và làm cho tâm thanh tịnh; quý vị có thể học
cách thức để gìn giữ tâm hồn cho an vui và tự tại.
Hành thiền là để làm tăng cường tâm thức và có thể
kiểm soát niềm cảm xúc của con người khi bị những cảm giác và những
điều suy nghĩ tiêu cực làm ô nhiễm tâm thức, như là ganh tị, sân hận,
ngã mạn, và ích kỷ.
Chúng ta nên nhớ rằng những bậc thầy tinh thần trên thế
giới này đã đạt được đỉnh cao nhất trong cuộc sống là nhờ họ thực
tập thiền định . Ngày nay, họ được hàng triệu người tôn sùng bởi
vì họ đã góp phần phục vụ đắc lực cho nhân loại bằng sự hiểu biết
cao thượng của ho,ua nhẫn nại và trí tuệ.
Phật giáo có dạy nhiều về vấn đề luyện tâm và những
qui trình phức tạp của thiền định được trình bày rất tỉ mĩ. Con
đường giác ngộ là con đường tu tập tâm tính. Người Phật tử phải nỗ
lực thực hành thiền càng nhiều càng tốt và phải biết gìn giữ những
cơ hội đã có. Phát huy tri kiến và tư cách đạo hạnh của chúng ta là
để phát triển đời sống tinh thần, và chúng ta cần phải tu tập tối
thiểu bốn đề mục thiền định căn bản: niệm Phật, rải lòng Từ,
quán sự bất tịnh và niệm sự chết. Nếu không có nhiều thì giờ thì
ít ra, chúng ta cũng phải cố gắng tu tập bốn đề mục căn bản đó, vì
chúng sẽ hộ trì và gia hộ cho người Phật tử trên bước đường giải
thoát.
-oOo-
- Cảm ơn cư sĩ Bình Anson đã tặng
phiên bản điện tử của bài dịch đã có hiệu đính này. ĐPNN, 23-6-2000
|
|