Người bạn đạo rủ tôi lên chùa
trên núi nghe pháp vì có người cho quá giang. Thật là duyên lành vì đấy là
ngôi chùa tôi mong một lần được viếng mà chưa có phương tiện.
Buổi chiều trước ngày đi, tin
khí tượng báo, đêm sẽ mưa và hôm sau còn mưa nữa! Bạn tôi gọi, và lo lắng:
- Mưa, làm sao mà lên núi?
- Thế người cho quá giang có
đi không?
- Chưa nghe họ nói gì cả.
- Vậy mình cứ coi như trời
không mưa, sáng mai mình cứ đến điểm hẹn.
Điểm hẹn chính là tư gia của
người sẽ cho chúng tôi quá giang. Tin khí tượng lâu lâu đoán sai nhưng lần
này họ lại đoán đúng quá! Đêm qua tôi nằm thao thức nghe mưa rạt rào bên
khung cửa, nghĩ đến bầy chim sẻ đông đảo làm tổ trên cây thông rậm rạp tàn
lá, lối cửa vào nhà bếp. Bản năng sinh tồn thật là kỳ diệu, sau những cơn
giông bão tả tơi của đất trời, tưởng như những sinh vật nhỏ bé không còn
cơ sống sót, vậy mà, chỉ một tia nắng ban mai yếu ớt thôi là chúng lại reo
vui cùng vạn hữu. Tôi biết chúng sẽ qua được đêm mưa này để ngày mai lại
chịu cơn mưa khác. Sự khổ đau của con người cũng như vậy chăng? Có những
nỗi đau ta tưởng không chịu nổi nhưng rồi nỗi đau đó vẫn qua, ta vẫn còn
đó để sẵn sàng chịu bao nỗi đau khác tới!
Sáng sớm hôm sau, hai đứa tôi
lội mưa tới điểm hẹn. Chủ nhà đã sẵn sàng, và chúng tôi cùng lên đường
trên chiếc xe Van của họ do con trai họ lái. Ở thời buổi này, hai người
thanh niên trẻ trung, năng động, dành ngày cuối tuần đưa bố mẹ đi chùa là
điều khá hiếm. Hiếm hơn nữa, câu chuyện trên xe họ nói với nhau chỉ là
những sinh hoạt trên chùa, thỉnh thoảng nhắc đến tên những vị tăng ni mà
họ quý mến mà không hề có tiếng thị phi qua lại.
Mưa nhẹ hơn khi xe rẽ vào
đường núi. Phút chốc, cảnh ồn ào phố thị đã khuất sau lưng. Núi rừng hùng
vĩ bao la ngạo nghễ trong màn mưa trắng đục. Xe chạy qua rừng thông, qua
rừng sồi, qua những vách đá cheo leo mà vững chãi, niềm vui trong lòng tôi,
theo với mưa mà chan hòa trời đất……
Mưa lại nhẹ hạt hơn, chỉ còn
như những làn bụi mỏng khi xe ngừng trước thiền đường khang trang trên một
ngọn đồi. Đó đây, những bóng áo nâu, áo lam thấp thoáng như những nét chấm
phá tuyệt vời trên bức tranh thủy mạc linh động. Không có tiếng cười nói
ồn ào, không có những bước chân khua động vội vã, không có những gương mặt
nhăn nhó, ưu tư…..chỉ thấy những nụ cười nhẹ nhàng, những cái chắp tay
chào nhau thầm lặng mà đầy thân ái, những bước chân khoan thai mà đầy an
lạc, thảnh thơi. Không ai bảo ai, họ thư thái, nhu hòa, thể hiện chân-như
bát ngát.
Hai chúng tôi hòa nhập vào đạo
tràng đó và dù cố gắng thế nào vẫn lộ rõ sự lúng túng, lăng xăng. Rồi giờ
thực hành nghi lễ bắt đầu. Tuy không thấy vị Thầy chủ lễ nhưng trên những
hàng tọa cụ đối diện nhau, chúng tôi thấy quý Sư chú, Sư cô đông đến hơn
ba mươi người. Các vị ngồi xuống, rất nhẹ nhàng, và gương mặt đều toát ra
tràn đầy vẻ từ ái. Chính tư thái đoan nghiêm của các vị tu sĩ đã truyền
năng lượng trực tiếp đến tất cả Phật tử hiện diện và mọi người đều đồng
nhất ngồi xuống như thế, thanh thản như thế và nhu hòa như thế. Không khí
này tôi chưa từng được thấy ở bất cứ ngôi chùa nào, tu viện nào mà tôi đã
viếng thăm. Và lòng tôi rung động khi nghĩ tới hai câu thơ của thầy Tuệ
Không Phạm Thiên Thư: “Làm trang nghiêm cõi Phật. Tức trang nghiêm cõi
người”. Tâm náo động mà đi tìm cõi Phật trang nghiêm thì có khác gì nàng
Diễn Nhã Đạt Đa trong Kinh Lăng Nghiêm, cứ lắc đầu mà khóc rằng “ Đầu tôi
đâu? Tôi đã mất đầu!!!”
Khi đại chúng đều an tọa, vị
duy-na điểm nhẹ ba tiếng chuông rồi cất giọng, xướng bài kệ Dâng Hương.
Mọi người lặng yên quán tưởng. Bên ngoài, trời lại bắt đầu mưa. Xung quanh
thiền đường toàn là cửa kính nên có thể thấy rất rõ từng cái oằn mình của
nhánh thông non, từng chiếc lá sồi lượn lờ trong màn mưa trong vắt, nghe
được từng tiếng gió rít qua hàng tiêu lả ngọn, và, ở một phút nào, có phải
là mưa đang cùng tụng Bát Nhã? Ôi, kỳ diệu thay! mưa đang hòa âm thanh
trầm bổng với tăng chúng “…Sắc chẳng khác gì không
Không chẳng khác gì sắc
Sắc chính thực là không
Không chính thực là sắc
Còn lại bốn uẩn kia
Cũng đều như vậy cả….
……………………..
Gate
Gate
Paragate
Parasamgate
Bodhi
Svaha”
Chỉ khi đọc tới câu chú này
tôi mới định thần rằng mình vừa mộng tưởng. Nhưng cái gì là mộng, cái gì
là thực khi “Sắc chẳng khác gì không. Không chẳng khác gì sắc”? Âm thanh
tôi đang nghe được qua nhĩ căn có thực là âm thanh Bát Nhã, hay chính cơn
mưa hùng tráng tinh khôi ngoài đồi núi bạt ngàn kia mới là bài ca Bát Nhã
bất tận? Mưa xuống như rong chơi, núi lặng yên tắm mát, rừng đùa vui cùng
gió rạt rào, những tảng đá thì thào to nhỏ….vạn hữu thể hiện tràn đầy tự
tại an nhiên, trong sáng và đơn giản, đứng ngoài mọi biệt phân, hý luận
chính là tinh thần Bồ Tát Tự Tại “…Nên khi vị Bồ Tát
Nương diệu pháp Trí Độ
Bát
Nhã Ba La Mật
Thì tâm không chướng ngại
Vì tâm không chướng ngại
Nên không có sợ hãi…”
Năng lượng của tăng chúng, của
gió núi mưa rừng, của tiếng chuông rất nhẹ mà như ngân vô tận, của tiếng
mõ rất nhỏ mà như thoảng khôn dừng, tất cả, trong một sát na, bỗng lắng
yên. Một cánh cửa hé mở. Một chút mưa, một chút gió đùa nghịch lén theo
gót chân Thầy. Nhẹ tay khép cửa, Thầy bước vào, cởi chiếc nón lá, rũ nhẹ
những giọt mưa còn lưu luyến rồi từ tốn đặt nón ở góc phòng. Thầy bước
từng bước chậm nhưng vững chãi, an nhiên. Thầy tiến lên bục giảng. Thầy
chắp tay. Và Thầy nói:
- Xin chào đại chúng.
Tất cả đại chúng chắp tay và
cúi đầu.
Trời ơi, tôi chưa thấy nơi nào
mà cung cách đón vị giảng sư vào đạo tràng lại đơn giản mà tôn nghiêm đến
thế! Có cần chi chuông khánh rộn ràng mà tâm thiếu tôn kính trang nghiêm?
Nơi đây, Thầy tự bước vào, cất tiếng chào đại chúng trước. Và Phật tử lặng
yên chắp tay đáp lễ, chính là đang nhiếp tâm chánh niệm, cúng dường Thầy
nội tâm thanh tịnh của mình. Một kẻ còn ngơ ngác như tôi mà cũng nhận được
ra như thế! Tôi liếc nhìn người bạn đạo ngồi bên, cũng là lúc chị ngửng
đầu lên, môi điểm nụ-cười-Ca-Diếp trong Hội Liên Hoa.
Rồi Thầy cất tiếng giảng.
Giọng Thầy cũng nhẹ như khi Thầy bước vào cùng mưa, nhưng rõ ràng, khúc
chiết như những giòng chữ Thầy đang ghi trên bảng đen. Bài giảng xen lẫn
những áng thơ óng chuốt mà Thầy phiên dịch từ chữ Hán sang chữ nôm. Với
viên phấn trắng, Thầy viết nguyên bản chữ Hán đến đâu thì cất giọng phiên
dịch đến đấy. Không phải là giấy điều, bút lông mà nét chữ Thầy đã rất đẹp,
rất bay bướm. Hôm đó, Thầy mở đầu bằng bài thơ của vua Trần Nhân Tông tức
là Thiền sư Hương Vân, để giảng về Hạnh Bồ Tát. Thỉnh thoảng Thầy nâng
tách nước, uống một ngụm nhỏ, như để đại chúng có chút không gian, thời
gian thấm được những lời Thầy nói. Bằng ái ngữ dịu dàng, cử chỉ khoan thai,
Thầy giảng bài pháp thâm diệu hết sức xúc tích mà lại vô cùng dễ hiểu.
Hạnh phúc biết bao khi được thọ nhận pháp thí này!
Khi Thầy vào như thế nào thì
ra như thế ấy. Sau kệ hồi hướng, Thầy chắp tay xá đại chúng, bước xuống
bục giảng, đi về hướng cửa. Tới góc phòng, Thầy cúi xuống, cầm chiếc nón
lá, nhìn ra khung trời mưa bay rồi chậm rãi đội nón, mở nhẹ cánh cửa.
Không nói thêm một lời mà như để lại ngàn lời.
Đại chúng đều ngồi chắp tay
lặng yên, nhiếp tâm chánh niệm theo bóng áo nâu nhòa dần sau làn mưa núi….
Tôi khóc tầm tã như mưa! Hạnh
phúc như mưa! Lắng trong và ngọt lịm như mưa! Pháp là thế mà thôi, là
Từ Bi Trí Tuệ thể hiện viên dung, như Đức Phật đã dạy: “49 năm ta chưa
từng nói.” Nhưng hãy nhìn những bước Đức Phật đi, hãy thấy những việc Đức
Phật làm mới biết đâu là cửa đạo.
Trên đường xuống núi, người
bạn đạo nhặt một bông hoa vàng đã vui theo mưa mà vương trên bụi cỏ. Bạn
im lặng đưa cho tôi. Tôi nhận bông hoa và im lặng mỉm cười. Bỗng nhiên tôi
hiểu bạn như bạn đang hiểu tôi.
Chúng tôi vừa thực chứng giai
thoại “Niêm hoa vi tiếu” thuở nào…….
(Như-Thị-Am, Mưa đầu mùa)
http://www.buddhismtoday.com/viet/truyen/muanui.htm