| ...... ... |
. |
. |
. |
. |
. |
- Chết là một Món Quà,
là một Đạo Sư
(Death: A Gift, a Teacher)
- Karma Lekshe Tsomo
Lệ Tâm dịch
Chết là cái chắc chắn sẽ đến
với mỗi chúng ta, nhưng khi nó đến vẫn mang cho chúng ta một nỗi bàng
hoàng, một sự đau buồn to lớn... nhưng dù thế nào đi nữa nó cũng là một
sự cảnh tỉnh chúng ta rằng mạng sống con người thật ngắn ngủi, không
thể đoán trước được và thật mỏng manh.
Không ai trên cõi đời này mà không có một ngày phải chết,
vì vậy khi sống hãy làm lợi ích cho người khác và hãy tạo sự thanh
bình cho thế giới xung quanh. Chết là tiếng gọi chung từ tử thần, là một
định nghiệp chung và là mẫu số chung cho tất cả chúng ta. Nó nhắc
chúng ta về bản chất phù du của mạng sống ngắn ngủi, nó bắt chúng ta
phải suy nghĩ lại về con người chúng ta và nó cũng khuyên chúng ta rằng
hãy sống có ýnghĩa hơn, đừng lãng phí thời gian theo những theo đuổi tầm
thường, theo những hành động vô tích sự, những lời nói sáo rỗng, những
bảo thủ ngu dốt, những sở hữu vật chất tầm thường... vì những cái
này kết cuộc chỉ gây đau khổ cho chúng ta.
Như chúng ta mất đi một người thân, thì đây chính là
thãm kịch cho chính mình.Tuy nhiên sự mất mát đó cũng là một Đạo Sư vì
đã dạy chúng ta rằng hãy sống thương yêu nhau hơn, tận tụy với nhau
hơn và đừng mong cầu gì cho tự ngã cả. Sự mất đi một người thân nhắc
cho chúng ta hãy tốt bụng, hãy rộng lượng, từ bi và hãy yêu thương, không
những đối với người thân mình vì điều này rất dễ, mà hãy còn đối
với những người đau khổ, sân hận, bủn xỉn... xung quanh, vì họ là những
người đang rất cần những tâm hạnh cao thượng của chúng ta.
Mất đi một người bạn đang tu tập cũng là một sự đau
khổ lớn. Đặc biệt khi sự mất mát này đến một cách bất ngờ và đầy
thương tâm... Nhưng đó cũng là một lời dạy đầy giá trị đối với chúng
ta.Vì cái chết đã cho chúng ta biết rằng khi linh hồn chúng ta đi ra khỏi
thế giới này thì những sở hữu, những thành tựu, những danh tốt tiếng
thơm đều trở thành vô dụng; chỉ có bản chất đạo đức con người mới
còn tồn tại, chỉ có tính chính trực, lòng tốt, kiên nhẫn, trí tuệ và
hy sinh hết lòng phục vụ người khác là còn mãi. Hãy tu tậﰠnhững phẩm
tánh cao thượng này, thì cái chết đến sẽ là một sự ra đi nhẹ nhàng,
là một sự hoàn thành lớn, và không có gì để sợ hãi.
Ở Tây Tạng, khi nhiệt độ xuống thấp, băng tuyết trắng
xóa bao phủ, lạnh như cắt da, người dân Tây Tạng hiểu rằng mạng sống
của họ thật mỏng manh và liên tục bị hâm dọa dưới cái giận dữ của
thiên nhiên... và rồi từ nhiều thế kỷ họ đã bắt đầu tu tập thiền
định về cái chết. Tính tất nhiên của cái chết là đề tài trung tâm
cho những buổi thiền quán đều đặn ở mỗi buổi sáng và chiều trong đời
sống hàng ngày của họ. Tây Tạng có một câu châm ngôn:
"Nếu bạn không quán cái chết trong buổi sáng thì bạn sẽ bỏ phí
ngày đó. Nếu bạn không quán cái chết trong buổi chiều thì bạn sẽ bỏ
phí đêm đó."
"If you do not meditate on death in the morning, you will waste the day. If you do
not meditate on death in the evening, you will waste the night."
Thông thường theo văn hóa phương Tây, người ta như thế nào
đó ít dám nhìn vào thực tế của cái chết. Khi những con thú trở nên
già, họ không giết chúng mà họ nói" hãy để cho chúng nó ngủ."
Khi tôi làm việc ở viện dưỡng lão ở Kuakini, nếu có người chết, thì
họ nói người đó đã "mãn hạn," giống như mãn hạn bằng lái
xe của một tài xế già, về hưu. Và khi "mãn hạn" như thế, chúng
tôi cũng không kịp gởi lời chào vĩnh biệt người chết, tức khắc tử
thi được mang đến nhà xác để tránh xa cái nhìn và sự giao tiếp thế
giới bên ngoài. Trong cách này, chúng tôi cũng khỏi phải tiếp cận với cái
thấy về sự chết. Thái độ của chúng tôi trở nên sợ và phủ nhận:
" Tôi là ai? Không có lý do gì để tôi phải suy nghĩ về cái chết.
Tôi vẫn còn sống. Chết là một đề tài bi quan."
Chúng ta có thể thấy cái chết như là một sự hâm dọa mạng
sống và cố để tránh nó dù rằng từ tâm khãm mình biết chắc chắn rằng
chính mình sẽ đối diện với tử thần đó vào một ngày không xa.
Đức Phật đã từ bi phơi bày sự thật của cái chết cho
các đệ tử mình. Trong khổ đế thứ nhất của bốn khổ đế, ngài đã
dạy con người tất nhiên phải trải qua những đau khổ của sanh, già, bịnh,
chết.... Con người phải nên đối mặt với những vấn đề này một
cách thật tình và hảy nổ lực tìm ra giải pháp thoát khổ cho chính bản
thân mình. Quán sát về cái chết không phải để làm phiền muộn chúng
ta, mà để giúp chúng ta nhớ rằng chết là một cái không thể tránh được
và khuyến khích chúng ta sống có ýnghĩa hơn và trọn vẹn hơn.Nếu chúng
ta không quán cái chết và tính tất nhiên của nó, chúng ta sẽ không có sự
chuẩn bị, chúng ta sẽ trở nên mất chánh niệm khi cái chết đến, nhất
là đến với người thân trong gia đình, bạn bè hay chính bản thân chúng
ta. Vì vậy hãy chuẩn bị hành trang tâm lý cho một cái chết thanh bình. Nếu
chúng ta để đời sống của chúng ta chạy theo vật chất thì chúng ta sẽ
chết trong lo âu và tiếc nuối. Ngược lại nếu chúng ta sống hết lòng
phục vụ mọi người với tấm lòng từ bi thì chúng ta có thể chết với
tâm an ổn, hạnh phúc.
Tóm lại, phương pháp tốt nhất chuẩn bị cho sự chết
là hãy sống một đời sống tận tụy phục vụ con người với trọn vẹn
lòng thương yêu của mình, dù rằng liệu chúng ta có tin là có đời sau
hay không?
Delhi,
26-3-2000
Lệ Tâm
http://www.buddhismtoday.com/viet/dien/002-chet.htm
|
|