Ba mươi Lời
Khuyên Tâm huyết
Của Gyalwa Longchenpa
Thanh Liên dịch
Giữa không gian trùm khắp của
trí tuệ của Ngài, Pháp giới Tuyệt đối,
Những tia ấm áp của lòng bi mẫn
của Ngài chiếu sáng trên đám mây những lời cầu nguyện,
Trận mưa lớn chất cam lồ đổ
xuống không dứt, trên cánh đồng những chúng sinh được rèn cập, làm chín
mùi những mầm chồi của Ba Thân.
Chúng con đảnh lễ dưới chân
Guru, vị bảo trợ, Đấng Siêu việt của Tam Bảo.
Nhờ sự khao khát mãnh liệt con
có thể hợp nhất dòng truyền siêu phàm của sự thành tựu;
Nhưng thiếu sự tinh tấn, sự
hiện hữu này thật vô ích và giờ đây đang trên đà sa sút.
Con có ý hướng hành động như
các Risi2 nhưng giờ đây con hoàn toàn thất vọng
và nhận ra rằng người khác cũng như con.
Đây là lý do tại sao để khơi
dậy trong tâm con một sự từ bỏ trọn vẹn, con đã thốt lên ba mươi lời
khuyên tâm huyết này.
Lời Khuyên thứ nhất
Than ôi! Bằng đủ loại phương
tiện thiện xảo,
Với một đám đông vây quanh, ta
có thể nắm giữ một di sản tu viện đồ sộ.
Nhưng điều này là nguồn gốc của
những tranh chấp và gây nên những vướng mắc to lớn cho bản thân.
Sống đơn độc một mình là lời
khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ hai
Trong những nghi lễ của thôn
làng với ý định
Xua tan các chướng ngại và chế
ngự những tinh linh xấu ác, ta có thể phô diễn những phẩm tính của mình
trong đám đông.
Nhưng chính bởi sự thèm khát
thực phẩm và của cải,
Mà bổn tâm ta sẽ bị quỷ ma cướp
đi mất.
Điều phục tâm của riêng mình
là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ ba
Sau
khi thâu thập những đóng góp to lớn từ những người nghèo khó,
Nhờ thế ta có thể xây dựng
những pho tượng, đền đài, ban phát nhiều của bố thí và v.v..
Nhưng điều này khiến cho người
khác tích tập tội lỗi trên những nền tảng đạo đức.3
Làm cho tâm của riêng mình
trở nên đức hạnh là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ tư
Khao khát sự vĩ đại, ta sẽ
thuyết giảng Pháp cho người khác và
Bằng vô số thủ đoạn lừa dối, ta
sẽ sở hữu một đám đông người quyền thế và khúm núm.
Nhưng một tâm thức như thế bám
víu vào những thực tế gớm guốc là nguyên nhân của sự kiêu ngạo.
Chỉ có những chương trình
ngắn hạn là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ năm
Buôn bán, cho vay lời, và mọi
loại lọc lừa này;
Với của cải được tích luỹ bằng
cách thế sai lạc, ta có thể thực hiện những cuộc cúng dường hết sức long
trọng,
Nhưng những công đức đặt trên
sự tham lam là nguồn gốc của tám pháp thế tục.4
Thiền định về việc vứt bỏ sự
thèm khát là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ sáu
Đóng vai trò nhân chứng, người
bảo lãnh và dính dáng vào những cuộc kiện tụng,
Nhờ đó ta có thể hoà giải những
cuộc tranh chấp của những người khác, cho rằng việc này là để mưu cầu sự
tốt đẹp cho mọi người.
Nhưng ham mê điều này sẽ mang
lại những mục đích vụ lợi.
An trụ không mong chờ hay lo
sợ là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ bảy
Cai quản các tỉnh thành, có
những người phục vụ và của cải vật chất,
Do đó tiếng tăm của ta có thể
lan xa toàn thế giới.
Nhưng vào lúc chết, những điều
này không có chút giá trị nào.
Nỗ lực trong thực hành của
mình là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ tám
Những người quản lý, thị giả,
những người nắm các vị trí trọng trách và những người nấu bếp
Là những cột trụ của cộng đồng
tu sĩ.
Nhưng một tâm thức dính mắc vào
những điều này là nguyên nhân của sự bận tâm lo lắng.
Giảm thiểu sự lăng xăng rắc
rối là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ chín
Mang vác những pháp khí, vật
cúng dường, sách vở và dụng cụ làm bếp,
Ta có thể leo lên những rặng
núi, đơn độc với mọi thứ cần thiết.
Nhưng trang bị đầy đủ vào lúc
này là nguồn gốc của những khó khăn và tranh chấp.
Không có những nhu cầu là
lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ mười
Trong những thời đại suy đồi
này ta có thể tới gần những người thô lỗ quanh ta.
Mặc dù ta nghĩ rằng điều đó sẽ
ích lợi cho họ,
Nó chính là nguồn gốc của những
tư tưởng độc hại.
Nói những lời an tịnh là lời
khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ mười một
Không có mọi tính toán ích kỷ,
ta có thể,
Với lòng thương mến, nói cho
người khác những khiếm khuyết của họ, chỉ nghĩ tới điều tốt lành của riêng
họ.
Nhưng mặc dù những gì ta nói là
chân thật, chúng sẽ làm tổn thương trái tim họ.
Nói những lời dịu dàng là
lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ mười hai
Ta dấn mình vào những cuộc
tranh cãi, bảo vệ quan điểm của mình và
Do đó mâu thuẫn với điều người
khác suy nghĩ để bảo vệ sự thanh tịnh của Giáo lý.
Nhưng bằng phương cách như thế
ta gây nên những tư tưởng bất tịnh.
Giữ yên lặng là lời khuyên
tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ mười ba
Nghĩ rằng ta đang phụng sự,
Ta hộ trì theo một cách thế
thiên lệch dòng truyền thừa của Guru và quan điểm triết học của ta.
Nhưng việc tán dương mình và
xem thường người khác làm chín mùi những tham luyến và sân hận của ta.
Lìa bỏ những điều này là lời
khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ mười bốn
Khi
đã khảo sát thấu đáo Giáo Pháp đã nghe,
Ta có thể nghĩ rằng việc mình
hiểu rõ những lỗi lầm của người khác
Là bằng chứng cho thấy ta đạt
được trí tuệ phân biệt.
Nhưng suy nghĩ theo lối này gây
nên sự tích tập những tội lỗi của riêng ta.
Nhìn mọi sự đều thanh tịnh
là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ mười lăm
Chỉ nói về tánh Không trống
rỗng và xem thường nhân quả,
Ta có thể nghĩ rằng sự vô-hành
là quan điểm tối hậu của Giáo Pháp.
Nhưng từ bỏ hai tích tập sẽ làm
sự hưng vượng thực hành của ta bị khô héo.
Hợp nhất hai điều này là lời
khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ mười sáu
Về sự nhập môn thứ ba, đó là
sự đi xuống của bản chất và v.v..
Ta có thể nghĩ rằng với phương
tiện là thân thể của người khác sẽ dẫn tới sự tiến bộ vượt bực.
Nhưng trên con đường này của sự
bất tịnh nhiều đại hành giả đã bị mắc bẫy.
Nương tựa vào con đường giải
thoát là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ mười bảy
Ban những lễ quán đảnh cho
những người không có phẩm tính và phân phát cho đám đông
Những vật linh thánh là nguồn
gốc của sự lạm dụng và hư hỏng samaya (giới nguyện).
Ưa thích cách hành xử ngay
thẳng là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ mười tám
Trần trụi nơi công cộng và
những sự lập dị khác,
Ta có thể nghĩ rằng đó là thực
hiện vai trò một yogi.
Nhưng đây là cách ta làm cho
những người thế gian mất niềm tin.
Thận trọng trong mọi sự là
lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ mười chín
Dù
ta ở nơi đâu, với khát khao được làm người vĩ đại nhất
Ta sẽ hành động với một phong
cách truyền thống và khôn ngoan.
Nhưng điều này là nguyên nhân
của việc rơi từ địa vị cao cả nhất xuống chỗ thấp kém nhất.
Không căng thẳng mà cũng
không buông lỏng là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ hai mươi
Dù ta sống trong những thôn
làng, tu viện, hay những ẩn thất trong núi non,
Không tìm kiếm những người thân
thiết, ta là bạn của tất cả,
Nhưng không thân thiết cũng
không thù địch.
Giữ sự độc lập là lời khuyên
tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ hai mươi mốt
Khoác lấy một dáng vẻ giả tạo,
ta có thể đảnh lễ
Trong một cách thế tốt đẹp
những người bảo trợ chăm sóc đời sống của ta.
Nhưng việc giả vờ vì lợi ích
của người khác khiến cho ta tự vướng mắc.
Hành xử với sự tinh tế không
thay đổi là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ hai mươi hai
Có vô số tác phẩm về khoa tiên
tri, thiên văn, y học và v.v..
Mặc dù chúng đề cập tới những
phương pháp được đặt nền trên
Những mối liên kết tương thuộc
(nhân duyên), dẫn tới sự toàn trí.
Trở nên rất ưa thích những vấn
đề khác nhau này sẽ làm tán loạn việc suy niệm của ta.
Giảm thiểu việc nghiên cứu
những khoa học này là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ hai mươi ba
Khi không bước ra ngoài, ta
sắp xếp ở bên trong,
Do đó ta có thể có mọi tiện
nghi giữa sự cô tịch.
Nhưng đây là cách phung phí
toàn bộ đời ta vào những tiểu tiết tầm thường.
Vứt bỏ mọi hoạt động này là
lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ hai mươi bốn
Uyên bác, đức hạnh và v.v..,
cũng có một ít tinh tấn hướng tới sự thành tựu,
Nhờ đó những phẩm tính cá nhân
của ta có thể đạt tới đỉnh cao của chúng.
Nhưng bám níu vào những điều
này ta sẽ hoàn toàn tự vướng mắc.
Biết cách giải thoát, không
có tánh tự kỷ trung tâm là lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ hai mươi lăm
Làm mưa đá và sấm sét trút
xuống, tụng những thần chú đầy ma lực, trong khi tự bảo vệ mình trước tất
cả những điều đó,
Ta có thể nghĩ rằng đó là để
điều phục những gì cần điều phục.
Nhưng bằng cách thiêu đốt người
khác ta sẽ kết thúc đời mình trong những cõi thấp.
Sống khiêm tốn là lời khuyên
tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ hai mươi sáu
Ta có thể sở hữu thật dư dả
những bản văn đáng ao ước, lời dạy khẩu truyền, những chú giải và v.v..
Nhưng nếu ta không đưa chúng
vào thực hành, thì vào lúc chết chúng sẽ chẳng có giá trị gì.
Nghiên cứu tâm ta là lời
khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ hai mươi bảy
Khi ta thực hành nhất tâm, ta
có thể có những kinh nghiệm,
Thảo luận chúng với những người
khác, viết những bài kệ tâm linh và hát tụng những bài ca chứng ngộ.
Mặc dù những điều đó là những
hiển lộ tự nhiên của sự thực hành,
Chúng sẽ làm phát triển những
niệm tưởng lan man.
Tránh xa sự trí thức hóa là
lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ hai mươi tám
Bất kỳ khi nào những tư tưởng
xuất hiện, điều quan trọng là nhìn kỹ chúng.
Như thế khi ta có một sự thấu
suốt rõ ràng về tâm thức
Điều quan trọng là an trụ với
nó.
Mặc dù không có gì để thiền
định,
Điều quan trọng là an trụ trong
thiền định như thế.
Luôn luôn chú tâm là lời
khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ hai mươi chín
Trong tánh Không, hành động
phù hợp với Luật nhân quả,
Khi đã thấu suốt sự vô hành,
trì giữ ba giới nguyện.5
Với lòng bi mẫn,6 cầu mong
chúng con nỗ lực vì sự lợi lạc của chúng sinh.
Hợp nhất hai sự tích tập7 là
lời khuyên tâm huyết của tôi.
Lời Khuyên thứ ba mươi
Ta đã đi theo nhiều Guru (Đạo
sư) minh triết và thành tựu, nhận lãnh nhiều giáo huấn sâu xa,
Và đọc kỹ một ít Kinh điển và
tantra, nhưng ta vẫn không áp dụng chúng.
Than ôi! Ta chỉ đang tự lừa
dối mình.
Như thế chính vì bản thân tôi
và những người như tôi, tôi đã nói ra ba mươi lời khuyên tâm huyết này.
Nhờ bất kỳ công đức ít ỏi nào có thể phát sinh từ một thái độ từ bỏ như
thế, cầu mong tất cả chúng sinh được dẫn dắt trong những phạm vi hoang dã
của sự sống, và được củng cố trong đại lạc. Bằng cách đi theo những dấu
chân của ba đời chư Phật và Bồ Tát và của những bậc thánh vĩ đại, cầu mong
chúng con trở thành những trưởng tử siêu việt của các ngài. Như thế, được
thúc đẩy bởi thái độ từ bỏ thật nhỏ nhoi, Tsultrim Lodro8 đã hình thành ba
mươi lời khuyên tâm huyết này.
Chú thích:
1.
Hoá Thân, Báo Thân, Pháp Thân.
2.
Ẩn sĩ, thánh nhân.
3.
Khi làm như thế, thay vì tích tập công đức, cả Lạt ma lẫn những thí
chủ đều tích tập sự lầm lỗi (phi công đức.)
4.
Vinh nhục, sướng khổ, được mất, khen chê.
5.
Tiểu thừa, Đại thừa và Kim Cương thừa.
6.
Lòng bi mẫn không hình tướng, lòng bi mẫn không có sự quy chiếu.
7.
Tích tập công đức và tích tập trí tuệ.
8.
Một trong những danh hiệu của Đức Longchenpa.
Nguyên tác: Thirty Pieces of
Advice From the Heart
by Gyalwa Longchenpa
http://www.geocities.com/Athens/Ithaca/4886/30pieces.htm
http://www.buddhismtoday.com/viet/dien/30loikhuyen.htm