- CHUYỆN
BÊN LỀ VỀ DU LỊCH TÂM LINH TẠI ĐẤT PHẬT
Tổng
thống Ấn-độ, tiến sĩ APJ Abdul Kalam, cha đẻ của bom nguyên tử của nước
Ấn Độ, phân biệt rạch ròi giữa du lịch thông thường tức tham quan các
đền đài bằng xi măng cốt sắt với du lịch tâm linh. Ông lý luận rằng:
“du lịch tâm linh hoàn toàn khác với việc tham quan các địa danh và ngắm
nhìn các chiều kích vật lý. Du lịch tâm linh có nghĩa là thăm viếng trái
tim và tâm trí của những bậc hiền triết tại nhiều địa điểm khác
nhau và nhất là những nơi có môi trường văn minh phong phú. Sau khi giác ngộ,
đức Phật đã vân du 45 địa điểm thuộc bang Bihar
và Utta Pradesh. Có thể khẳng định rằng những nơi đó đều là những nơi
giác ngộ, trao tặng cho ta các thông điệp tuyệt vời. Đó là thông điệp
của một trường đại học về hiểu biết và hoà hợp thế giới.”
Theo
ngài Dalai Lama, du lịch tâm linh là cơ hội quý báu để mở rộng hiểu biết
về truyền thống tâm linh của tôn giáo khác, và nhờ đó, góp phần xây dựng
hiểu biết và thương yêu cho mục đích phục vụ nhân loại. Ngài tâm sự:
“Sau lần đầu tiên đặt chân lên Bồ-đề Đạo Tràng tôi đã vân du khắp
nơi trên đất nước Ấn-độ và nhiều nơi khác trên thế giới. Cơ hội
tham quan các điểm hành hương của các truyền thống tôn giáo khác đã
giúp tôi nhận chân rằng du lịch tâm linh đóng vai trò quan trọng trong việc
nuôi lớn sự hiểu biết và thiết lập sự hoà hợp liên tôn. Tôi tin tưởng
rằng chúng ta cần nỗ lực nhiều hơn nữa để đảm bảo rằng các tôn
giáo lớn trên thế giới sẽ liên kết tiềm năng con người lại, nhằm phục
vụ nhân loại và cứu sống hành tinh chúng ta một cách tốt đẹp hơn. Đồng
thời, thông qua đó, chúng ta cùng nỗ lực giảm thiểu tối đa các xung đột
dưới danh nghĩa tôn giáo.”
Bằng
nghệ thuật chơi chữ độc đáo, thượng toạ Dhamma Chariya Ribaun Korn thuộc
bộ Tôn giáo và Tín ngưỡng Campuchia, không đồng tình với khái niệm “du
lịch tâm linh” và đề nghị đổi thành “du lịch chánh pháp” bởi vì
theo thượng toạ: “khái niệm ‘pháp’ chỉ cho thực tại, trong khi khái
niệm ‘tâm linh’ hàm ý nhị nguyên. Du lịch chánh pháp có nghĩa là cuộc
hành trình với chánh pháp. Không có gì hạnh phúc và an vui cho bằng khi
chúng ta đồng hành với chánh pháp. Du khách thường đi trên con đường (walk
on a path) trong khi người Phật tử thì thực hành con đường (walk a
path). Chỉ khi nào thực hành con đường chân chánh, chúng ta mới hướng
đến giải thoát thật sự.”
Hoà
thượng Hwang Pyong Jun, phó chủ tịch Hội Đồng Trung Ương, Hiệp Hội Phật
Giáo Triều Tiên, đánh giá cao cuộc hội ngộ của các nhà lãnh đạo Phật
giáo trong hội nghị này. Theo Hoà thượng, “Thông qua các chuyến hành hương
tâm linh về đất Phật, chúng ta có cơ hội hiểu rõ hơn giáo pháp của Phật,
đồng thời, trao đổi quan điểm và kinh nghiệm, thiết lập tình hữu nghị,
hoà hợp, đoàn kết giữa các pháp lữ trên khắp thế giới. . . Nói cách
khác, hành hương về đất Phật là cách thức đưa giáo pháp vào thực tế
của hành trì.”
Hoà
thượng Tep Vong, tăng thống Phật giáo Campuchia nhấn mạnh đến góc độ các
giá trị truyền thống và văn hoá của các Phật tích, và do đó, bảo vệ
các Phật tích sẽ trở thành động lực thúc đẩy các chuyến du lịch
tâm linh sang đất Phật. Hoà thượng cho biết: “Du lịch tâm linh đến các
Phật tích sẽ giúp chúng ta tháo gở được các cảm xúc khổ đau, vun bồi
tâm trí và tinh thần minh triết. Du lịch tâm linh rất cần thiết cho tâm
trí con người. Nó bao hàm hành trình văn hoá và tìm kiếm các giá trị
truyền thống. Duy trì và bảo vệ tốt các Phật tích là phương cách tốt
để thu hút các du khách Phật tử đến Ấn-độ.”
Đại
đức D.S. Uchida, trưởng phái đoàn Hội Nghiên Cứu Văn Hoá Ấn Độ của
Nhật Bản cho biết hằng năm ông hướng dẫn khoảng 300 khách hành hương
từ Nhật Bản đến các thánh tích Phật giáo, vì Ấn-độ là đất nước
mẹ của đạo Phật. Theo ông, “du lịch Ấn-độ giúp cho du khách không chỉ
biết về kiến trúc, lịch sử và văn hoá Ấn-độ cổ đại mà còn là dịp
để họ sống với các giá trị tinh thần và tâm linh của đức Phật.”
Tsolmon Omon
Emkhbayar, phu nhân của thủ tướng Mông Cổ tâm sự: ‘‘Hội nghị này chắc
chắn sẽ đẩy mạnh công nghệ du lịch ở Ấn-độ. Nhưng nếu chính phủ
chỉ đầu tư về các phương tiện vật chất mà thiếu đi các phương tiện
để phát triển về đời sống tinh thần thì ý nghĩa du lịch tâm linh sẽ
không còn.”
Theo
Thượng toạ Yataro Daikobara, chủ tịch Hội đồng Ngoại Giao của Hiệp Hội
Phật Giáo Nhật Bản, chính phủ Ấn-độ cần tăng cường hệ thống an
ninh ngay khu vực tháp Đại Giác cũng như đảm bảo tánh mạng của nhiều
nhà truyền giáo Phật giáo tại thánh địa quan trọng này. Bởi vì, theo
ông, “Bihar là bang mà phần lớn các thánh tích Phật giáo đang hiện hữu
nổi tiếng về thiếu an ninh, nổi loạn, tệ nạn xã hội, đời sống quần
chúng nghèo nàn, nạn ăn xin và xả rác. Nếu chính phủ Ấn-độ không quan
tâm về những vẫn đề này, du khách ngoại quốc sẽ không an tâm khi đặt
chân lên thánh tích Phật giáo.”
Đại
đức Ānanda tổng thư ký Hội Phật Giáo Thế Giới tại Bồ-đề Đạo Tràng
cho rằng ngoài tháp Đại Giác, “chính phủ Ấn-độ cũng nên lưu tâm hơn
nữa đến các di sản văn hoá khác của Phật giáo ở Dharmarajika, Chaukhandi
và Dharnek v.v... Các di tích này cần phải được duy trì và bảo vệ, để tránh tình trạng dân Ấn
giáo địa phương làm hư hỏng.” Điều mà đại đức quan tâm hơn là “toàn
thể thành viên Hội Đồng Quản Trị tháp Bồ-đề Đạo Tràng phải là những
người theo Phật giáo. Bằng không thánh địa Bồ-đề Đạo Tràng sẽ
không thể phát triển ngang tầm vóc với Mecca
và Vatican.”
Tưởng
cũng nên nhắc lại ở đây rằng Bồ-đề có được cục diện hôm nay là
nhờ vào công của Đại đức Anagarika Dharmapāla, người đã cất tiếng
nói yêu cầu chính phủ Ấn-độ giao trả thánh địa này cho cộng đồng
Phật tử thế giới. Năm 1891, Anagarika Dharmapala thăm viếng tháp Đại Giác.
Khi nhận thấy đại Tháp là nơi linh thiêng nhất và quan trọng nhất của
Phật giáo, ông đã nỗ lực vận động bảo vệ thánh địa này làm nơi
chiêm bái cho tăng ni và Phật tử. Hội Đại Giác Ngộ (Maha Bodhi Society)
được ông thành lập từ đó. Như một chiếc xe tiên phong, ông đã kiện
thưa chính phủ Ấn-độ. Kết quả là, vào ngày 23-5-1953, phó tổng thống
Ấn-độ lúc bấy giờ là tiến sĩ Sarvapalli Radhakirshnan đại diện cho chính
phủ ký sắc lệnh giao trả thánh địa này cho Ban Quản Trị Bồ-đề Đạo
Tràng, trong đó, chỉ có một phần ba thành viên là người Phật giáo và
2/3 còn lại là người Ấn giáo. Tình trạng không tương xứng và bất
công này vẫn còn tiếp diễn đến ngày nay, thông qua bộ luật về Tháp Bồ-đề
Đạo Tràng (Bodhgaya Temple Act) do chính phủ bang Bihar
ban hành vào ngày 19-6-1949.
Bồ-đề
Đạo Tràng là một trong số 84.000 công trình chùa tháp và các cấu trúc Phật
giáo được đại đế A-dục kiến lập vào khoảng 218 năm sau khi đức Phật
nhập niết-bàn. Búa thời gian tàn phá và nhất là trận động đất năm
1935 đã làm cho một số bề mặt của tháp bị hư. Những phần hư hỏng
đã được phục chế theo nguyên dạng trong mấy năm qua. Nhờ vào những nỗ
lực phục chế và bảo quản này, UNESCO mới công nhận Bồ-đề Đạo Tràng
là di tích văn hoá thế giới.
Phải nói rằng chính sách liên kết du lịch Ấn-độ với tâm linh Phật giáo là chủ trương rất
sáng suốt của chính phủ Ấn-độ. Để tạo cho du khách một cảm giác
thoải mái khi đến các Phật tích và làm trổi dậy đời sống giác
ngộ của họ tại những nơi tâm linh này, tôi cho rằng chính phủ Ấn-độ cần phải đầu tư nhiều hơn nữa để phát triển
công nghệ du lịch, nhưng đừng để cho yếu tố thương mại hoá chi phối
du lịch tâm linh. Nói khác đi, một mặt chính phủ nên tạo phương tiện
đầy đủ và tiện nghi cho các du khách như nâng cấp đường xá, thiết lập
thêm các phương tiện giao thông, đảm bảo vệ
sinh môi trường ở những nơi công cộng và các sân ga, đặc biệt là
những khu phụ cận các Phật tích v.v... nhưng mặt khác cần khuyến khích
và tạo điều kiện cho các giáo hội Phật giáo trên khắp thế giới mở
các khoá tu thiền trong khuôn viên của các Phật tích, giúp cho du khách
thanh lọc tâm trong những ngày ở trên đất Phật.
Để các Phật tích mã
i là sự
thu hút tâm linh của du khách, chính phủ Ấn-độ nên
tăng cường các đường bay mới từ các thủ đô của các bang quan trọng
đến thẳng các thánh địa Phật giáo. Cũng nên có thêm các chuyến
xe lữa độc lập dành cho du khách hành hương đến
đất Phật. Với hệ thống giao thông trì trệ hiện tại của Ấn-độ, khách hành hương phải mất trung bình
16 ngày mới có thể tham quan được tám thánh tích
Phật giáo ở Ấn-độ, đó là chưa nói đến các công trình kiến trúc Phật
giáo khác nằm ở Nam Ấn. Trong khi đó, thời gian thông thường mà các du
khách có thể có được là 10 ngày. Do vậy, tăng cường thêm các đường bay cũng như các chuyến xe lữa đặc biệt đến
các Phật tích là điều rất cần thiết cho công nghệ du lịch tâm linh
được phát triển ở bình diện rộng.
Ngoài ra, chính phủ Ấn-độ cũng nên bải miễn visa cho những
du khách châu Á hoặc ít ra cũng nên giản tiện thủ tục visa để du khách
dễ dàng thu xếp các chuyến hành hương theo ý muốn, không phải lệ thuộc
vào sự chờ đợi Sứ quán hay Tổng lãnh sự Ấn-độ xét duyệt. Trong
vùng phụ cận các thánh tích, nên xây dựng nhiều khách sạn đủ loại và các căn hộ cho thuê để du khách có thể
lưu trú nhiều ngày tại đây. Cũng nên có các nhà hàng với nhiều
loại thực phẩm châu Á để giúp cho du khách chưa
quen với hương vị thực phẩm Ấn-độ, có thể ăn uống được dễ dàng.
Thiết lập các điểm dịch vụ y tế, đáp ứng kịp thời và đảm bảo sức
khoẻ cho du khách. Không chỉ xung quanh khu đại Tháp mà toàn bộ quần
thể Bồ-đề Đạo Tràng nên được bao bọc
bởi một hàng rào với kiến trúc Phật giáo thời kỳ Gupta, vừa đảm bảo được an ninh trong khuôn viên, đồng thời đảm
bảo được tính tương thích của hai giai đoạn kiến trúc xưa và
nay.
Để biến Bồ-đề Đạo Trà
ng
thành thánh địa linh thiêng nhất của Phật giáo, chính phủ Ấn-độ nên
chọn ngày rằm tháng 4, ngày Phật đản sinh, làm ngày hành hương Phật giáo.
Lễ hội hành hương về Bồ-đề Đạo Tràng
nên được truyền hình và đưa tin trực tiếp. Để
biết được số lượng du khách trở về hành hương trong dịp này cũng
như trong các thời điểm thuận tiện khác trong năm,
Hội Đồng Quản Trị đại Tháp nên phân phối vé vào cửa (dĩ nhiên
là miễn phí). Dựa vào số lượng vé vào cửa, chúng ta dễ dàng biết
được số lượng khách hành hương đến mỗi
năm.
Với những nỗ lực tối thiểu như vậy, tôi tin rằng Bồ-đề Đạo Trà
ng
không chỉ là di tích văn hoá thế giới mà còn tạo tiền đề cho các thánh tích Phật giáo khác được công nh?n
với danh hiệu tương tự.
http://www.buddhismtoday.com/viet/dien/chuyenbenle.htm