-
CUỘC KHỦNG HOẢNG HIỆN
ÐẠI
-
(SUR LA CRISE
CONTEMPORAINE)
-
Nguyên tác Anh Văn:
Krishnamurti
-
Dịch ra Pháp:
Carlo Suarès
T hế giới hiện nay đang lâm vào cảnh khủng hoảng thật trầm
trọng chưa từng có. Qua nhiều thế kỷ, nhân loại đã từng trải qua biết bao
cơn khủng hoảng, nào khủng hoảng xã hội, khoảng hoảng quốc gia, khủng
hoảng chính trị. Mỗi lần có cuộc khủng hoảng xãy ra như thế là nền kinh tế
không tránh khỏi sự sụp đỗ, xã hội bị xáo trộn, và còn gây nên nhiều biến
cố khác. Mọi đều ai cũng biết rõ.
Nhưng cuộc khủng hoảng ngày nay, không như các cuộc khủng hoảng trên. Nó
khác hẵn, trước tiên vì nó không phải là cuộc khủng hoảng tiền tệ hay vật
phẩm mà là cuộc khủng hoảng về ý tưởng. Nó nằm trong phạm vi đào tạo những
tư tưởng. Thật vậy, chúng ta đang chiến đấu cho những học thuyết chủ
nghĩa. Khắp nơi trên thế giới đều phơi bày cho chúng ta thấy sự giết người
như một phương tiện để đạt đến những mục tiêu luân lý; đó là điều mà ngàn
xưa chưa từng có.
Quan niệm xưa cho tội ác là một điều xấu, giết người là vi phạm quyền sống
của kẻ khác, nhưng ngày nay người ta cho sự sát hại một cá nhân hay một số
người là hành động hợp lý, vì kẻ mưu sát cũng như nhóm người chủ trương
giết chóc ấy, quan niệm rằng chính đó là phương tiện để đạt tới cứu cánh
lợi ích cho nhân loại.
Chúng ta hy sinh hiện tại cho tương lai, và xem các phương tiện dù tàn ác
đến đâu cũng không mấy cần thiết, miễn chúng ta tin rằng cứu cánh của
chúng ta là toàn thiện. Tóm lại, chúng ta tin chắc rằng cần phải dùng
những phương tiện tàn bạo nhất mới có thể thu đặng những thành qủa tốt
đẹp, và chúng ta dùng danh nghĩa và lý tưởng để biện minh cho những phương
tiện đó là chính đáng.
Trước kia các cuộc khủng hoảng phát minh bởi sự khai thác những tài nguyên
và bốc lột khả năng con người. Hiện tại khủng hoảng vì sự lạm dụng các học
thuyết chủ nghĩa, nên càng khốc hại, nguy hiểm và phá hoại hơn. Ngày nay,
chúng ta ai cũng đều thấy rõ lợi khí của tuyên truyền. Sự dùng chủ nghĩa
học thuyết để lôi cuốn, cải đổi tư tưởng quần chúng này là một trong những
tai họa lớn nhất cho nhân loại. Chúng ta thấy điều đó đã xãy ra khắp nơi.
Con người không quan trọng đẳng phái chủ nghĩa mới đáng kể. Cá nhân không
có một chút giá trị gì. Chúng ta có thể tàn sát hàng triệu người để mong
đạt đến mục đích của chúng ta, rồi chúng ta lại đưa ra chiêu bài chủ nghĩa
để bênh vực cho những hành động dã mang đó là chính đáng.
Chúng ta đề ra những lý thuyết chủ trương hay ho để biện minh cho mọi hành
động bạo tàn phi luân của chúng ta, thật là điều chưa từng thấy. Ðiều ác
luôn luôn là điều ác, không bao giờ nó đem lại kết quả thiện. Chiến tranh
không phải là con đường dẫn đến hòa bình. Nó có thể dâng hiến cho chúng ta
những lợi ích tầm thường, chẳng hạn những chiếc phi cơ tối tân hơn, nhưng
chiến tranh sẽ không bao giờ mang lại hòa bình cho chúng ta. Tuy nhiên,
chiến tranh vẫn được tinh thần con người ngày nay cổ vũ xem như phương
tiện thích đáng để kiến tạo hòa bình. Và khi nào chúng ta có ý niệm dùng
chiến tranh để giải quyết các vấn đề nhân sinh, tưởng lúc ấy chúng ta khó
tránh khỏi gây nên những cuộc khủng hoảng trầm trọng.
Cũng còn nhiều nguyên nhân khác đã tạo nên các cuộc khủng hoảng chưa từng
có trên. Một trong những nguyên nhân đó là bởi chúng ta quá chú trọng đến
những thú vui cảm giác, của cải riêng tư, danh vị đẳng cấp và các phù hiệu
chúng ta mang bên ngoài: chúng ta tự xưng nào là tính đồ Hồi giáo, Ấn độ
giáo, hoặc nhiều danh từ khác nữa. Chúng ta đã để ý nhiều đến những điều
đó. Nói khác đi là con người chúng ta ngày nay hoàn toàn bị chi phối bởi
lòng ham muốn những dục lạc, những tư sản tạo nên do sức cần lao trí óc
hoặc chân tay của chúng ta. Chúng ta tham đắm vào những của cải vật chất
đó đến nổi chúng ta có thể bắn giết, đâm chém tiêu diệt lẫn nhau vì chúng
nó. Bởi thế, hiện tại chúng ta như đang nằm ở trên bờ vực thẳm. Tất cả
những hành động xấu của chúng ta đã đưa chúng ta đến đó. Mọi chủ trương
(hoạt động) chính trị và kinh tế nhầm lẫn của chúng ta chắc không tránh
khỏi xô chúng ta rơi vào hố sâu hổn loạn và khổ đau.
Vậy thì, với cuộc khủng hoảng chưa từng có này, chúng ta buộc phải có
những hành động thật hy hữu mới mong cứu vãn được mọi tình thế. Chúng ta
phải can đảm làm một cuộc cải cách nội tâm mạnh mẽ như hành động của người
ráng sức nhảy vượt qua một miệng hố. Và phải tự sửa đổi tức thì. Vì cuộc
khủng hoảng chưa từng có, nên chúng ta cần phải có những hành động thật
đại dũng. Trong vấn đề cải thiện cá nhân, chúng ta nên thực hành tức khắc,
không thể hẹn chờ thời gian được. Nó phải thực hiện ngay bây giờ, không
nên để đến ngày mai, vì ngày mai là vô thường thay đổi.
Nếu chúng ta có ý nghĩ đợi đến ngày mai mới cải thiện, tức chúng ta không
tránh khỏi rước lấy sự hỗn loạn và mãi mãi rơi vào tình trạng suy sụp.
Nhưng có thể sửa đổi bây giờ không? Chúng ta có thể tự mình hoán cải hoàn
toàn tức khắc ngay giờ phút hiện tại không? Tôi chắc rằng có thể được lắm.
Cuộc khủng hoảng thật trầm trọng, và chúng ta chỉ có thể đạt đến kết qủa
trên bằng cách phải cải thiện những ý niệm của chúng ta. Sự cải thiện này,
chúng ta phải tự mình thực hành lấy, chứ không thể nhờ thiên hạ, sách vở
hay các tổ chức nào ngoài chúng ta làm giúp được. Mỗi chúng ta phải tự
thực hiện sự sửa đổi ấy. Chỉ có như vậy, chúng ta mới mong xây dựng được
một tổ chức mới, một xã hội mới, trong đó con người sống không còn khiếp
sợ trước viễn tượng của những cuộc khủng hoảng suy sụp đang diễn tiến khắp
nơi như hiện nay. Và sự cải thiện này chỉ có thể thực hiện khi mỗi cá nhân
chúng ta bắt đầu biết tự giác lấy mình trong mỗi tình cảm, lời nói, việc
làm và ý nghĩ.
Trích tác phẩm Pháp ngữ “La Premièreet Dlernière Liberté” (Sự
Giải Thoát Ðầu Tiên và Cuối Cùng)
http://www.buddhismtoday.com/viet/dien/khunghoang_hiendai.htm