- Lá thư thầy (1)
- Sư Viên Minh
Ngày …. tháng …. năm
Con thương mến,
Thầy mới là người đáng trách. Từ lâu thầy rất ít có
dịp để chăm sóc đến đời sống tinh thần của con. Tuy nhiên, thầy
luôn luôn tin rằng con, một phật tử đã trưởng thành, không bao giờ có
thể bị ngã gục. Thầy cũng tin rằng tình thương mà thầy dành cho con đủ
để có thể nhắc nhở và an ủi con giữa những cơn sóng gió của cuộc
đời, và lòng kính tín của con đối với Tam Bảo sẽ giúp con an nhiên vượt
qua mọi hiểm nguy, gian khó.
Con biết không, thầy nói điều này con đừng buồn, khi đọc
thư con thầy vô cùng xúc động, nhưng thầy đã cười, không phải cười
chế nhạo con đâu, mà cười vì thương con, thông cảm với con và vui mừng
cho con. Một nụ cười khó lắm mới cầm được nước mắt. Thầy vui mừng
vì con đã thấy. Thật ra, con có ngã gục đâu, trái lại con
đang vươn lên đó chứ ! Con cũng đâu có làm mất thể diện của thầy như
con đã nghĩ, chính con đang xứng đáng là một phật tử trưởng thành
trên đường Đạo. Con không nhận ra điều đó hay sao ?
Con thương mến,
Đối với tình thương của một vị thầy, khi thấy đệ tử
hạnh phúc sẽ không vì hạnh phúc ấy mà vui, khi thấy đệ tử khổ đau sẽ
không vì khổ đau ấy mà buồn, vì có sá gì hạnh phúc khổ đau của thế
gian. Chỉ có sự giác ngộ của người đệ tử mới làm cho thầy vui sướng
mà thôi.
Giác ngộ nghĩa là thấy rõ, càng ngày càng rõ
bản chất như thật của sự sống. Sống và nhận thức được sự buốt
đau tột cùng của sự sống mới có thể giải thoát và an nhiên.
Khi con gặp những người có vẻ hạnh phúc vui tươi, như
đang hãnh diện với những địa vị, giàu sang của mình, con đừng tự ti
mặc cảm mà hãy thương họ ! Họ mới là kẻ đang bị chìm đắm, vì
chìm đắm là thỏa mãn với hạnh phúc mà không tự biết mình đang bị đắm
chìm.
Còn con, con đã giáp mặt với khổ đau, đã thấm thía với
tủi nhục, nhờ vậy con đã tận mắt nhìn nó và thấy rõ mặt mũi nó ra
sao, và nhờ vậy con mới phát hiện được chân tướng ẩn núp đàng sau hạnh
phúc và đau khổ. Như thế con đang bước những bước chính xác trên đường
giác ngộ, đang đối diện với bộ mặt thật của cuộc đời
mà Đức Phật đã từng khai thị trong Bốn Sự Thật Vi Diệu.
Đừng lùi bước, bên cạnh con còn có tình thương yêu và niềm cảm thông
sâu xa của thầy.
Con ơi, hãy can đảm vươn mình đứng dậy hiên ngang như
con mãnh sư để nhìn ngắm cuộc đời, đừng sợ hãi lẫn tránh, cũng đừng
toan tính gì hơn cho cuộc đời này nữa. Nếu con mong ước một hạnh phúc,
một sự cải thiện nào, đó mới chính là kẻ thù nguy hiểm. Hãy trả hạnh
phúc lại cho hạnh phúc giả tạm của cuộc đời, hãy trả khổ đau lại
cho cuộc đời ngập tràn đau khổ. Còn chúng ta, những người con của Đấng
Giác Ngộ, phải giác ngộ, phải giải thoát, không bám víu vào một
cái gì tốt đẹp hơn trong cuộc đời. Hạnh phúc trần gian mới là vực
thẳm bi đát khôn cùng, vì nó chỉ là cái ảo ảnh trước mắt của những
kẻ lạc đường trong sa mạc. Thương chúng sinh Đức Phật không ban cho họ
thứ hạnh phúc trần gian ấy, vì Ngài biết rõ rằng chỉ có an ổn thanh tịnh
mới là nguồn chân phúc ngọt ngào vi diệu.
Con hãy chấp nhận tất cả những gì đến với mình từ
cuộc đời, từ sự sống hay từ nỗi chết. Không cầu mong gì cả, không
sợ hãi gì cả, con hãy thản nhiên đi vào cuộc đời. Hãy lặng nhìn và lắng
nghe đau khổ. Hay kham nhẫn và chịu đựng kiên trì với nó. Và hãy sẵn
sàng đón nhận hạnh phúc hay khổ đau của cuộc đời như người đánh vợt
tiếp nhận những quả banh bất ngờ của đối thủ. Vì con ơi, không có
con đường giác ngộ nào không hiểm nguy, gian khó, không có sự giải
thoát nào không đi qua cay đắng, chông gai. Đừng sợ cuộc hành trình đơn
thân độc mã. Con không đi một mình đâu, bên cạnh con còn có thầy, sư
thúc và các bạn bè đồng đạo. Nhưng hãy nhớ con phải đi trong niềm cô
đơn thầm lặng của chính mình.
Con thương mến, thực ra đau khổ, tủi nhục không phải
là kẻ thù của chúng ta, mà chính những tâm niệm xấu xa tăm
tối núp lén dưới nhiều hình thức khác nhau bên trong chúng ta để dựng
lên muôn vàn bộ mặt khác nhau của giả ngã mới là kẻ thù vô cùng nguy
hiểm. Vì vậy hãy thận trọng, tỉnh thức, đừng để bị kẻ thù lừa bịp
một cách dễ dàng.
Khi ngồi dước cội Bồ Đề, chính nhờ phát hiện ra mặt
thật của những kẻ thù mà Bồ Tát trở nên thanh tịnh. Chính
vào giờ phút giác ngộ ấy, Ngài đã đối diện với tất cả kẻ thù
bên trong đang ồ ạt tấn công theo chiến thuật biển người. Nhờ thế,
Ngài nhận diện tất cả những bộ mặt hư ngụy đầy nguy hiểm của chúng.
Ngài chỉ vào mặt chúng :
"Hỡi những kẻ thù, các ngươi chính là tham muốn, bất
mãn, khao khát, ái dục, hôn trầm thụy miên, sợ hãi hoài nghi, phỉ báng,
cố chấp, lợi lộc, khen tặng, vinh dự, địa vị, tự tán hủy tha… Từ
bao nhiêu kiếp rồi ta đã tìm kiếm các ngươi, nhưng các ngươi cứ núp
lén sau bình phong cái ngã và không chịu xuất đầu lộ diện, nay thì các
ngươi tự dẫn xác đến đây để ta thấy rõ bộ mặt hư ngụy của các
ngươi, từ đây các ngươi không thể lén lút dưới bất cứ mặt nạ nào
để đánh lừa ta được nữa".
Giác ngộ là như thế, là thấy rõ mặt thật của những kẻ
thù mà xưa nay con xem là bạn hay thậm chí còn xem là chính mình. Nay con đã
thấy mặt mũi của những kẻ thù trong lòng con, đó là một bước tiến
vĩ đại trên đường giác ngộ.
Hiểu được một cách thâm sâu tất cả ý nghĩa khổ đau,
hiểu được đâu là con đường giác ngộ, con mới thực sự hiểu thế
nào là tình thương. Con nói con thương yêu những người thân thuộc như chính
mình thì trước hết phải biết yêu thương chính mình. Yêu thương chính
mình thì phải biết quên nó đi để bước vào con đường đầy gian nguy
hiểm trở, để thành tựu sự giác ngộ cuối cùng. Như thế khi yêu thương
người thân thuộc sao con lại ao ước cho họ được những hạnh phúc thế
gian ? Yêu thương họ con hãy tập có nụ cười khi thấy họ đang đối đầu
với đau khổ, vì chỉ ở đó họ mới thấy ra đường vào giải thoát. Nhất
định sự giải thoát mới là hạnh phúc cuối cùng. Nhưng giải thoát chỉ
là hệ quả của giác ngộ, mà muốn giác ngộ thì phải thấy ra đau khổ,
và nguyên nhân sâu xa của nó.
Con hãy tập yêu thương chính mình và mọi người với tình
thương đau buốt ấy rồi con mới hiểu được thế nào là lòng từ bi vô
lượng của Chư Phật. Phải dũng cảm lên con mới có được tình thương
như thế. Thiếu dũng và trí tình thương chỉ là phản ảnh của lòng ích
kỷ, là khóc than bị lụy, là luyến ái buộc ràng. Với tình thương đầy
hệ lụy như thế ta chỉ tự ràng buộc chính mình và tha nhân vào trong
vòng lao lung đau khổ. Chẳng khác nào một người yêu chim bắt nó nhốt
trong cái lồng vàng son của hắn. Tình thương như thế đã trở thành tù
ngục. Ở đâu có ngục tù, ở đó tự do ngộp thở. Thiếu tự do và sáng
tạo thì cánh cửa giác ngộ đã khóa chặt mất rồi. Con ơi, huống nữa là
tình thương đầy toan tính lợi dụng và lừa lọc thì chỉ đưa con người
rơi sâu vào hố thẳm bùn nhơ, phải không con ?
Trở lại với sự thật xót đau của cuộc đời, ở đó sẽ
là môi trường thích hợp cho con phát triển tình thương, một tình thương
vô ngại đủ để hỗ trợ cho hành trình giác ngộ giải thoát.
Cuối cùng, thầy chép cho con một đoạn trong "Luận
Bảo Vương Tam Muội" để giúp con can đảm tiến lên trên đường
tu tập.
"Đức Phật thiết lập chánh pháp, lấy bệnh khổ làm
thuốc hay, lấy hoạn nạn làm thành công, lấy gai góc làm giải thoát, lấy
ma quân làm đạo bạn, lấy khó khăn làm sự tác thành, lấy bạn tệ bạc
làm người giúp đỡ, lấy kẻ chướng nghịch làm người giao du, lấy sự
thi ân làm đôi dép bỏ, lấy xả lợi làm vinh hoa, lấy oan ức làm đà tiến
thủ. Thế nên ở trong chướng ngại mà vượt qua tất cả".
"Đức Thế Tôn được giác ngộ chính trong mọi sự chướng
ngại, Angulimàla hành hung, Devàdatta khuất phá mà Đức Phật giáo hóa cho
thành đạo tất cả. Như vậy há không phải sự tác nghịch là sự tác
thành mà sự khuấy phá là sự giúp đỡ cho ta đó sao ?".
Con thương mến,
Con hãy hành động như những người Phật tử đã trưởng
thành, không tự ti mặc cảm, không rụt rè yếu đuối, và nếu cần con
có quyền hãnh diện mình là người con Phật. Nói thế không có nghĩa là tự
tôn mà chỉ để tự tin ở chính mình trên hành trình giác ngộ. Thầy cầu
chúc cho con có thừa dũng mãnh để vượt qua mọi gian nguy với những bước
chân thênh thang vô ngại giữa không thời gian biến ảo vô thường.
- "Hãy lắng nghe bước chân
- Bước chân qua thời gian
- Thời gian vô sở trụ
- Chân bước hề thênh thang".
Thầy.