| ...... ... |
. |
. |
. |
. |
. |
- Quy y Tam Bảo
- HT. Thích Thiện Hoa
- (Trích từ Phật Học Phổ Thông)
MỞ ĐỀ:
Cảnh giới Ta Bà của chúng ta là một cảnh giới đầy
mê mờ và dục vọng. Chúng ta đang lặn hụp trong bể nước mắt của đau
khổ và bùn nhơ của dục vọng, sống trôi lăn trong cảnh ấy, chúng ta
khó thấy được bến bờ sáng sủa, yên ổn để lội vào. Thật là đáng
thương cho thân phận con người chúng ta.
Nhưng bản nguyện chúng ta đâu có thế ! Chúng ta, từ vô
thỉ, ở nơi nguồn chơn vắng lặng, sáng suốt vô cùng. Vì một niệm bất
giác, khởi vô minh vọng tưởng, nên chúng ta bị quay cuồng trong sanh tử,
trôi nổi trong ba cõi sáu đường.
Vậy thì trong chúng ta, ai là người không muốn thoát ra khỏi
cõi đen tối, sầu đau này, để được trở về nguồn trong sáng, an vui?
Nhưng làm sao để thoát ra được? Ai sẽ là kẻ rũ lòng thương
để đưa đường chỉ lối cho chúng ta? Ai là người có đủ phương pháp
thần diệu để giúp chúng ta ra khỏi sanh tử luân hồi?
Đấng cao cả sáng suốt và đầy đủ năng lực ấy không
ai khác hơn là Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, người đã chứng quả bất sanh,
bất diệt; và chỉ có giáo pháp của Ngài mới cứu được chúng sanh ra khỏi
vô thường đau khổ.
Vậy thì chúng ta còn ngần ngại gì nữa mà chẳng chịu
quy y Tam Bảo.
CHÁNH ĐỀ:
ĐỊNH DANH VÀ GIẢI NGHĨA
- Quy y nghĩa là gì?
Quy là trở về; Y là nương tựa, Quy Y là trở về nương
tựa nơi mà mình đã vì si mê, phóng lãng đã lìa bỏ ra đi, như đứa trẻ
khờ dại đã rời bỏ cha mẹ để ra đi hoang phá, bây giờ biết sự dại
khờ do kinh nghiệm khổ đau, quay trở về nương tựa dưới bóng hạnh
phúc và yêu thương của cha mẹ. Chữ Quy Y nguyên dịch nghĩa chữ Nam Mô của
Phạn ngữ. Quy Y cũng có nghĩa là kính vâng hay phục tùng.
- Tam Bảo nghĩa là gì?
Tam Bảo là ba ngôi quý báu: Phật, Pháp, Tăng.
Ở thế gian, vàng bạc, ngọc ngà và danh vọng là quý báu.
Nhưng sự thật, vàng bạc và danh vọng đâu có cứu được con người khỏi
khổ *sống, già, bệnh, chết, mà lắm khi lại làm cho con người thêm khổ
nữa! Còn Phật, Pháp, Tăng thì có đủ năng lực dắt dẫn con người ra khỏi
những cái khổ nói trên. Bởi thế, người đời mới tôn sùng Phật,
Pháp, Tăng là ba ngôi quý báu (Tam Bảo).
a) Phật: Chữ Phật do chữ Phạn Bouddha phiên âm ra.
Người Tàu dịch là Giác giả; người Pháp dịch là L’llluminé. Ba chữ
ấy đều cùng một nghĩa là: bực đã giác ngộ sáng suốt hoàn toàn về
ba phương diện: tự giác, giác tha, giác hạnh viên mãn.
b) Pháp: Pháp là do chữ Phạn Dharma mà dịch nghĩa ra.
Pháp là phương pháp tu hành mà Phật đã phát huy ra để diệt trừ mọi mê
muội, khổ đau và chứng được quả Phật. Ba tạng kinh điển gọi chung là
Pháp.
c) Tăng: Tăng hay Tăng Già là do chữ Phạn Sangha mà
phiên âm ra; Tàu dịch là: hòa hợp chúng, nghĩa là một đoàn thể tu hành
từ 4 người sắp lên, cùng nhau sống chung một chỗ, đồng giữ giới luật
của Phật, đồng chia sớt cho nhau một cách hòa thuận những gì đã thâu
nhận được, từ vật chất cho đến tinh thần.
- Quy y Tam Bảo là thế nào?
Quy y Tam Bảo là trở về nương tựa ba ngôi
quý báu: Phật, Pháp, Tăng.
- Tại sao lại quy y Phật?
Vì Phật là đấng hoàn toàn sáng suốt, từ
bi vô lượng, phước huệ vô biên, đức hạnh viên mãn; Vì Phật là kẻ dẫn
đường vĩ đại nhất, đã có cái kinh nghiệm bản thân thoát ra ngoài
vòng sanh tử để chứng Đạo.
- Tại sao quy y Pháp?
Vì chỉ có phương pháp của Phật là đầy đủ công
năng để đưa chúng ta qua khỏi bể khổ, đến bờ giải thoát.
- Tại sao lại quy y Tăng?
Vì Tăng là người đã hy sinh gia đình, tiền
của, danh vọng...để tình nghuyện thay Phật dắt dẫn chúng sanh trên đường
đạo.
BA BỰC TAM BẢO
Tam Bảo có ba bực:
- Đồng thể Tam Bảo.
- Xuất thế gian Tam Bảo.
- Thế gian trụ trì Tam Bảo.
- ĐỒNG THỂ TAM BẢO
a) Đồng thể Phật bảo, tức là nói tất cả chúng
sanh cùng chư Phật đồng một thể tánh sáng suốt.
b) Đồng thể Pháp bảo, tức là nói tất cả chúng
sanh cùng chư Phật đồng một pháp tánh từ bi, bình đẳng.
c) Đồng thể Tăng bảo, tức là nói tất cả chúng
sanh cùng chư Phật đồng một thể tánh thanh tịnh, sự, lý hòa hợp.
- XUẤT THẾ GIAN TAM BẢO
Xuất thế gian Tam Bảo:
a) Xuất thế gian Phật bảo, là chỉ cho đức Phật
Thích Ca Mâu ni, đức A Di Đà, chư Phật trong mười phương ba đời, đã tự
giải thoát ra khỏi sự ràng buộc của thế gian.
b) Xuất thế gian Pháp bảo, là chỉ cho chánh pháp của
Phật, có công năng làm cho chúng sanh thoát khỏi sự ràng buộc của thế
gian, như Tứ Đế, Thập Nhị Nhân Duyên, Lục Độ v.v...
c) Xuất thế gian Tăng bảo, là chỉ cho các vị Thánh
Tăng đã thoát ra ngoài sự ràng buộc của thế gian như đức Quan Thế Âm,
Đại Thế Chí, Văn Thù, Ca Diếp, A Nan v.v...
- THẾ GIAN TRỤ TRÌ TAM BẢO
a) Thế gian trụ trì Phật bảo, là chỉ cho xá lợi của
Phật, tượng Phật đúc bằng kim khí chạm trổ bằng danh mộc, tô bằng
đất, đắp bằng xi măng, thêu bằng vải, hay vẽ trên giấy.
b) Thế gian trụ trì Pháp bảo, là chỉ cho ba tạng
giáo điển: Kinh, Luật, Luận, viết hay in trên giấy, trên vải, *trên là
buôn v.v...
c) Thế gian trụ trì Tăng bảo, là chỉ các vị Tỳ
Kheo tu hành chơn chánh, đạo đức trong sạch, giới luật trang nghiêm trong
hiện tại.
SỰ QUY Y TAM BẢO
Sau khi đã hiểu rõ thế nào là *quy y Tam Bảo, tất nhiên
phải thực hành sự hiểu biết ấy. Thực hành Tam Quy bằng sự tướng
cung kính, vâng theo Tam Bảo, như thế gọi là sự quy y Tam Bảo.
1. Sự quy y Phật: Hằng ngày chúng ta phải nhớ tưởng
luôn đến Phật, niệm danh hiệu Ngài, chiêm ngưỡng tượng Ngài, chí tâm
thật ý lễ bái để tỏ lòng sùng kính Ngài, và nguyện suốt đời theo
bước chân Ngài, ấy là sự quy y Phật.
2. Sự quy y Pháp: Hằng ngày tụng đọc kinh, luật, luận
trên giấy trắng mực đen; sớm hôm hai thời công phu, tìm hiểu nghĩa lý
thâm huyền của Pháp bảo càng tốt, không biết nghĩa tụng suông, cũng không
phải là vô ích. Khi tụng đọc Kinh điển, tâm trí chúng ta không nghĩ đến
những ý nghĩa xằng bậy, không nhớ tưởng những việc không hay, không
bàn mưu tính kế để lợi kỷ, tổn nhơn. *Chúng ta trừ bỏ được sáng
suốt, an lành, thanh tịnh.
3. Sự quy y Tăng: Thế gian thường nói: "Trọng Phật,
phải kỉnh Tăng". Cho nên, nếu chúng ta thành tâm thờ Phật bao nhiêu
thì chúng ta phải thật dạ kỉnh Tăng bấy nhiêu. Người thực hành sự
quy y Tăng, hễ thấy người đầu tròn áo vuông, có chân chính tu hành, giữ
gìn giới luật, thì liền kính nể, quý trọng xem như đó là vị đại diện
của Đức Phật. Làm như thế là sự quy y Tăng.
Tóm lại, thờ Phật cốt, Phật tượng, tụng kinh, giữ giới
nghiên cứu Phật Pháp, kính trọng Tăng Già chân chính, đó chính là sự
quy y Tam Bảo, hay nói nôm na là theo đạo Phật.
LÝ QUY Y
TAM BẢO
Lý là bên trong. Lý quy y Tam Bảo nghĩa là quy y Tam Bảo
trong tâm chúng ta. Nếu chúng ta chỉ thực hành sự quy y, chỉ giong ruổi
theo Tam Bảo bên ngoài, mà quên lý quy y, nghĩa là quên Tam Bảo bên trong
tâm chúng ta, thì chúng ta chưa thực hành đúng nghĩa Tam Quy. Thật thế, bên
trong tâm chúng ta cũng có đủ Tam Bảo. Chúng ta cần thực hành lý quy y,
hay Tam Tự Quy Y: tự quy y Phật, tự quy y Pháp, tự quy y Tăng.
1. Tự quy y Phật: Tự nghĩa là mình đối với tự tâm
mình. Tự quy y Phật là mình tự trở về với Phật tánh sáng suốt của
tâm mình. Vâng, mỗi người đều có Phật tánh, và đều có thể thành Phật.
Đó là lời Phật Thích Ca đã dạy. Nhưng Phật tánh ấy bị mê lầm, vọng
tưởng che lấp. Vọng tưởng như mây mờ, Phật tánh như trăng. Mây mờ
có thể che khuất, chứ không thể tiêu diệt được trăng sáng.
Phật tánh của chúng ta dù bị vọng tưởng, vô minh che lấp
sâu kín đến đâu cũng vẫn thường còn. Vậy thì sao chúng ta lại bỏ
quên Phật tánh của chúng ta, mà chỉ chạy theo cầu khẩn Phật bên ngoài;
như đứa "cùng tử" có viên ngọc quý, cha mẹ đã giấu sẵn trong
chéo áo mà nó không biết, lại đi xin ăn cùng khắp mọi nơi!
2. Tự quy y Pháp: Tự quy y Pháp là vâng theo Pháp tánh
của mình. Trong tâm có đủ pháp Từ Bi, Trí Tuệ, Bình Đẳng, Nhẫn Nhục,
Tinh Tấn...Chúng ta cần phát huy những đức tánh ấy và hành động theo chúng,
tuân theo chúng; như thế là tự quy y Pháp.
3. Tự quy y Tăng: Tự quy y Tăng là vâng theo thầy
trong tâm mình. Thầy trong tâm mình là đức tánh thanh tịnh hòa hợp của
mình, cũng như Tăng già là hiện thân của sự hòa hợp thanh tịnh bên
ngoài. Bấy lâu vì mình bị mê muội, không nhận thấy được ông thầy
trong tâm, nay nhờ Phật chỉ dạy, mình nhận thấy được ông thầy thanh tịnh
ấy, thì mình phải quy y thầy của mình trước đã chứ!
Nói tóm lại, mình phải nương tựa, quay về với Phật
trong tâm là tánh sáng suốt; với Pháp của mình là các đức tánh Từ Bi,
Hỷ Xả v.v...; với Tăng của mình là sự hòa hợp, thanh tịnh của bản
thân. Như thế là Lý quy y Tam Bảo.
NGHI THỨC
QUY Y
Sau khi chúng ta đã hiểu rõ Sự và Lý quy y rồi, chúng ta cần
phải biết qua nghi thức của lễ quy y.
1. Trước tiên phải gội rửa thân tâm cho trong sạch
Quy y là buổi lễ quan trọng nhất trên đường tu tập của
chúng ta. Nó là cuộc khởi hành để đi đến mục đích giải thoát, vì thế
chúng ta không thể xem thường, cử hành một cách bừa bãi được.
Khi muốn quy y, chúng ta phải y phục chỉnh tề, sắm khay lễ
thỉnh chư Tăng đến trai đường, đảnh lễ và cầu xin chư Tăng rủ lòng
từ bi truyền trao quy giới cho mình.
Trước ngày hành lễ, thân tâm chúng ta phải được gội rửa
trong sạch. Ta tắm rửa sạch sẽ ăn mặc chỉnh tề. Đó là về Thân; còn
về Tâm thì ta phải ba phen sám hối, cho ba nghiệp được thanh tịnh. Nhờ
sự tẩy gội cả trong lẫn ngoài ấy, ta mới xứng đáng đón nhận pháp
thanh tịnh cao quý của Tam Bảo.
2. Phát nguyện
Đến giờ quy y, chúng ta phải quỳ xuống; theo lời hướng
dẫn của chư Tăng, chí thành phát nguyện:
- Đệ tử xin suốt đời quy y Phật.
- Đệ tử xin suốt đời quy y Pháp.
- Đệ tử xin suốt đời quy y Tăng.
Sau khi phát nguyện Tam Quy rồi, người phát nguyện tin chắc
rằng mình đã gieo hạt giống giải thoát, thế nào cũng sẽ gặt được kết
quả tốt là thoát ly ba đường ác: địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh. Vì thế,
người quy y liền nói tiếp ba lần:
- Đệ tử quy y Phật rồi, khỏi đọa địa ngục.
- Đệ tử quy y Pháp rồi, khỏi đọa ngạ quỷ.
- Đệ tử quy y Tăng rồi, khỏi đọa súc sanh.
Thế là trọn vẹn Tam Quy và Tam Khiết.
Để bảo tồn lý tưởng cao cả của mình và giữ vững đức
tin trên đường Đạo, người quy y tự nguyện một cách mạnh mẽ và
thành khẩn:
- Đệ tử quy y Phật, nguyện trọn đời không quy y thiên, thần, quỷ, vật.
- Đệ tử quy y Pháp, nguyện trọn đời không quy y ngoại đạo, tà giáo.
- Đệ tử quy y Tăng, nguyện trọn đời không quy y tổn hữu, ác đảng.
Như thế là lễ quy y đã hoàn tất. Người tín đồ chỉ còn
việc làm theo đúng những lời mình đã phát nguyện và đã tuyên thệ trước
Tam Bảo.
LỢI ÍCH CỦA QUY Y TAM BẢO
1. Khỏi đi lạc đường đời vào nơi tăm tối
Như chúng ta đã thấy ở đoạn mở đầu bài này, chúng
sanh đang lặn hụp trong biển khổ, đang bơ vơ lạc lõng giữa đêm tối
mênh mông. Trong hoàn cảnh bi thảm như thế, nếu không thấy được những
phương tiện để đi đến, không có những bậc thầy để dìu dắt đến,
thì chúng ta sẽ quay cuồng mãi mãi trong biển sanh tử luân hồi. Cái đích
sáng ấy là đức Phật, những phương tiện ấy là Pháp, và những bậc thầy
dìu dắt ấy là Tăng. Khi chúng ta đã biết có những sự quý báu như thế
mà không nắm bắt lấy, thì chẳng khác gì người sắp chết đuối thấy
cái bè gỗ trôi qua mà lại dại khờ xua đẩy nó ra.
Sự quy y chính là một cách bám víu vào cái bè Tam Bảo mà
Phật đã chế ra để cứu vớt những kẻ sắp chết đuối trong biển đời
là toàn thể chúng ta.
2. Khi đã phát nguyện quy y, mình *đễ giữ đúng lời đã
hứa, vì có sự chứng minh của Chư Phật và Chúng Tăng.
Có người nói: "Tôi tôn sùng đức Phật, vì biết
Ngài là một Đấng sáng suốt hoàn toàn; tôi trọng Pháp vì biết Pháp Phật
có đủ năng lực đưa người đến giải thoát; tôi kỉnh Tăng vì biết đấy
là những vị đại diện của Phật. Biết như thế cũng đủ, cần gì phải
làm lễ phát nguyện quy y?".
Nói như thế là chưa đủ giá trị về phương diện tâm
lý của lời hứa, lời thề trước mặt người khác. Khi chúng ta đã hứa
với ai một điều gì, mà nuốt lời hứa, thì tâm hồn chúng ta bức rức,
hối hận không an. Đã hứa tất có bổn phận làm trọn lời hứa, nếu thất
lời hứa, tất sẽ tự khinh ta. Nhất là khi lời hứa, lời nguyện ấy lại
cử hành trong một khung cảnh trang nghiêm trước điện Phật, trên có sự
chứng tri của chư Phật, dưới có sự chứng tri của chư Tăng, chung quanh
có sự hộ niệm của thân bằng quyến thuộc; phát nguyện trong khung cảnh
ấy, tất nhiên chúng ta khó lòng mà trái lời nguyện, hay xao lãng nó được.
Vậy đã biết Tam Bảo là quý, tất nhiên ta phải quy y Tam
Bảo và cử hành lễ quy y một cách trang nghiêm mới được.
C. KẾT LUẬN:
Khuyên tín đồ nên quy y cả sự lẫn lý và tinh tiến
trong sự quy y
Chúng ta đã thấy; là Phật tử thì phải quy y. Quy y phải
đủ Sự và Lý. Không nên hoàn toàn ỷ lại bên ngoài mà xao lãng bên
trong. Cũng như không nên hoàn toàn tự tôn tự trọng riêng mình mà khinh thị
bên ngoài. Muốn quy y thì trước tiên phải long trọng làm lễ quy y để đánh
dấu bước đi đầu tiên của mình trên đường giải thoát. Lễ ấy như là
lễ tiễn đưa một người ra đi nhận một nhiệm vụ mới. Nhưng một khi
đã đặt chân lên đường, thì người ấy phải giong đuổi, quyết tiến
mau cho đến đích, chứ không phải chần chờ, quay đi lộn lại một chỗ,
hay rẻ qua một ngả khác. Đã phát nguyện quy y mà không theo dấu chân của
đức Phật đã để lại, không soi vào gương sáng của đức Phật đã
nêu cao, không theo giáo pháp mà rèn luyện tâm tánh; không giữ giới luật,
không vâng lời nhắc nhở của chư Tăng, như thế là tự lừa dối mình
và lừa dối người khác, và cái tai hại lại càng lớn lao hơn cả không
quy y.
Trái lại, nếu chúng ta quy y và thực hành đúng như lời
đã phát nguyện thì con đường giải thoát dù xa, cũng sẽ có ngày thấy
đích.
Xin hãy nhớ luôn lời nói cuối cùng của Phật: "Hãy
tinh tấn lên để giải thoát !"
http://www.buddhismtoday.com/viet/phatphap/034-tth-quyytambao.htm
|
|