- XUÂN TRÊN
ĐÁT PHẬT
- Minh Mẫn
Sương phủ dầy đặc,
10 giờ 30 đêm mà cứ như khuya lắm; chim chóc im bặt, cảnh vật chìm vào u
tịch. Trong màn đêm, xa xa còn le lói
ánh sáng mờ đục của những ngọn đèn từ các chùa quanh khu vực Tháp.
Cứ cách nhau vài răm mét có một ngôi chùa, càng gần Đạo tràng, chùa càng
nhiều, có chỗ chùa sát vách nhau. Ngoài chùa Tây Tạng còn có nhiều chùa
Miến Điện .
Chánh điện tuy
bị bao phủ bởi khí lạnh và màn đêm, nhưng ánh sáng từ nội điện
cùng với hàng loạt ngọn đèn cầy thắp quanh chùa, chạy dọc
hai bên lan can dẫn xuống
sân, làm cho không khí về đêm tăng phần huyền nhiệm. Giờ nầy tại Việt Nam đúng Giao Thừa. gần 20 người vân
tập về chánh điện, các nghệ nhân người Huế cũng trịnh trọng trong chiếc
áo tràng lam. Thầy Kiến Huệ chủ lễ, cô Khema Duy Na, Nick Kharma thủ
trống. Đèn thắp sáng khắp nơi, không gian im ắng làm cho mọi người lẻ
loi giữa sự giao hoà trong giờ phút nhiệm mầu của đất trời. Hình như mỗi
người đều hướng về đất tổ, những kẻ tha phương mưu sinh đang chờ đợi
cuộc gọi chúc Xuân của người thân
từ hướng Đông. Nơi đây không có nhạc Xuân rộn rã trên TV, không
có rộn rịp của giòng người đi lễ chùa đầu năm. Đối diện chùa độ 50m,
những công nhân người Ấn trực đêm trong building bốn tầng, đứng từ cửa
sổ nhìn qua chùa Việt Nam, nghe chuông trống đón giao thừa, nhìn nhóm
người tay cầm nhang, tay đốt đèn hướng về quê mẹ cầu nguyện những điều
tốt đẹp cho dân tộc, cho đất nước. Susanto châm ngòi
pháo, tiếng nổ như xé bầu không gian u tịch, một luồng sáng bay
lên không trung, tiếp là tiếng nổ lớn làm tung toé các chòm sao pháo
bông phủ một góc trời. Xa xa, thỉnh thoảng có vài tiếng nổ của pháo mừng
ngày độc lập Ấn độ. Mồng một tết năm nay trùng ngày quốc khánh của
India, một xứ sở từng bị Anh đô hộ, hàng triệu người bỏ mạng vì đấu
tranh giành độc lập theo lời kêu gọi bất bạo động của Thánh Gandhi.
Trước một ngày, các tụ
điểm đông dân cư, địa phương đều tổ chức meeting, ngày 26 tháng giêng
2009, các trường học kéo
học sinh về Bodhgaya Temple, kèn trống inh ỏi, cùng với lời mời của
Management Committee, các tu sĩ, thân hào nhân sĩ, các tôn giáo đảng
phái đến tham dự. Khu vực Đạo tràng lại bùng dậy làn sóng người trẩy hội!
Sau một đêm thức đón
giao thừa, đốt lửa sinh hoạt mừng năm mới, dưới tán tre già, mọi người
ngồi vây quanh, kẻ hát người kể chuyện; Các nghệ nhân xứ Huế với giọng
thâm trầm của sông Hương núi Ngự, nhạc Huế lẫn nhạc Nam được lần lượt
trình bày. Mở đầu chương trình văn nghệ, nhạc bản
Xuân Nầy Con Không Về nghe
thật não nuột, đó là tâm sự của kẻ xa nhà khi Xuân đến. Năm xưa, 1978,
lần đầu tiên đi tù, nằm trong xà lim nơi đèo heo hút gió miền Trung,
vọng đâu đây tiếng pháo xa xa, báo hiệu tết đến, cũng bản
Xuân Nầy Con Không Về của các
bạn tù trong các sam tập
thể giữa đêm trường nơi rừng sâu, tưởng chừng ruột gan đứt đoạn. Người
cô độc còn như thế thì những kẻ có gia đình, có con cái, họ thấm thía Ái
Biệt Ly khổ như thế nào. Những người tù “mồ côi” nhìn anh em có thân
nhân thăm nuôi, quây quần bên thức ăn đón Xuân, buồn đã đành, những
người được bên ngoài thương tưởng gửi quà, họ nhìn đồ ăn mà nhớ đến tình
cảm và hình ảnh thân thương của gia đình, họ cũng chẳng vui gì hơn, vì
những món họ đang có là phần nhịn của vợ con khi cuộc sống lúc ấy chỉ có
bo bo bột mì làm bữa ăn chính. Hôm nay, tuy xa nhà, không gian có khác
hơn, nhưng sống giữa xã hội bất đồng ngôn ngữ, không cùng tập quán, kẻ
tha hương cũng thấy trống vắng lạc lỏng mênh mông. Tiếp theo, đặc biệt
cô Nick Kharma đọc một đoạn kinh META SUTA ( TÂM TỪ) làm cho không khi
lắng đọng, hình như chư Thiên chung quanh
cũng chắp tay lắng nghe, ngọn lửa nhảy múa vui mừng, sáng ra, các
chú nghệ nhân thòng phong pháo hồng nhạt từ hoa văn cổng Tam quan để đón
chào mồng một. Dưới các nhánh tre, những phong bì đỏ mang giòng chũ:
With Heartiest Wishes, toòn teng trước gió, để mọi người hái lộc đầu
Xuân, nội dung bên trong là những câu kinh Pháp Cú do cô Kharma thực
hiện. Tuy pháo nổ dòn, nhưng một
số viên lẻ vẫn rơi tung toé. Khema và Kharma ra Tháp thật sớm, lễ Phật
toạ thiền, mang về một số bánh bao của Tây Tạng và bánh chiên của Ấn cho
nội chúng dùng điểm tâm. 9 giờ kéo nhau ra lễ và nhiễu Tháp. Khách thập
phương cũng tấp nập đến lễ các chùa qunh tháp. Tuy
đa phần người Ấn theo Hindu và Hồi, nhưng họ vẫn đến chùa. Ngoài
Đạo tràng và các tự viện Phật giáo
quốc tế, họ không có
nơi nào để giải trí vui chơi. Đàn ông Ấn chạy xe phân khối lớn, môtô từ
125 trở lên, ra đường ăn mặc lịch sự, nhưng nhà ở thì u ám tăm tối.
Trong nhà hay ngoài đường luôn nồng nặc mùi xú uế phế thải. Đặc biệt
người Ấn rất đoàn kết; không bao giờ có kẻ say xỉn ngoài đường, chẳng có
cảnh đấu đá đánh nhau. Giao thông không hề có công an; xảy ra tai nạn
hai bên tự động giải quyết êm đẹp. Ngoại trừ có chết người thì cảnh sát
mới đến làm việc. Buôn bán họ có thể nói thách, nhưng không biết lợi
dụng đông người trong mùa hành hương mà đồng loạt nâng giá. Giới trung
lưu gia đình rất nề nếp tôn ti. Bán buôn họ không biết đon đả mời khách.
Tuy là xứ sở tôn giáo
thần linh, vẫn xẩy ra tệ nạn giết người cướp của. Du khách Việt, Úc từng
là nạn nhân, nhất là người Nhật bị mất tích nhiều. Du khách ít ai dám đi
một mình, vào các quán ăn, giải khát thỉnh thoảng cũng bị thuốc mê, may
lắm thì bị lột sạch tiền bạc, nếu không thì cũng bị mất mạng. Ở Ấn đất
rộng mênh mông,việc thiêu người chết quá bình thường và dễ dàng, vì thế
khó ai phát hiện những vụ thủ tiêu nạn nhân. Tuy nhiên, trộm cắp vặt
không thấy xảy ra. Chiếc xe môtô để ngoài đường nhiều ngày vẫn còn. Vào
Đạo Tràng bỏ xe ở ngoài cũng không mất. Bên Ấn không có điểm giữ xe. Rất
nhiều cái tương phản trong xã hội Ấn mà ít có quốc gia nào có. Những
người Việt ở Ấn lâu năm, họ than phiền là rất mệt mỏi khi làm ăn hoặc
giao dịch với người bản
địa, họ rất trung thực với đồng
hương, nhưng với người nước ngoài, họ lại rất điêu ngoa. Muốn mua đất
tại Án, phải có tên người Ấn đứng chủ, vì thế mà một số sư nước ngoài bị
mất trắng. Mua gạch xây chùa đến tận lò chọn loại một, khi chở đến, họ
pha trộn loại hai hoặc không đủ số lượng. Các trường học tại
Gaya, kể cả đại học, đóng tiền có tên mà ít khi
thấy học sinh hoặc thầy giáo có mặt, mùa thi đóng tiền, họ cho bài về
nhà làm, ai có tiền nộp thì được đậu.
Sư cô Từ Tâm, người Việt quốc tịch Mỹ, mở lớp học từ thiện mướn
cô giáo bản xứ tốt nghiệp trung học cấp ba đến dạy, chính cô giáo cũng
không biết làm toán nhân. Phần lớn trẻ con các vùng xa thất học vì quá
nghèo và không có trường công lập; có trường mở ra chỉ để nhận sự giúp
đỡ từ người ngoại quốc, mạnh thường quân ra về là trường tự động giải
tán. Các tu sĩ Việt Nam mở
nhiều trường, phải mướn thầy giáo của họ dạy cho con em họ, thế mà họ
vẫn gây khó khăn cho các sư mỗi khi chưa có tiền trả lương. Sư Giác Viên
lập Tịnh Xá Kỳ Hoàn cách Khổ Hạnh Lâm gần 10km, đem tiền của từ Việt Nam
qua để giúp đồng bào trong làng, khuyến hoá con em đến chùa và độ cho
trên mười em xuất gia, bố mẹ muốn gửi con vào chùa để có cái ăn cái mặc,
thỉnh thoảng chúng về nhà cả tháng khi có lễ của Hindu, lúc có lỗi bị
phạt quỳ nhang, cha mẹ chúng biểu tình phản đối. Xét thấy chúng khó cảm
hoá, trả lại nhà, gia đình
cũng làm đơn thưa buộc chùa phải nhận lại. Sư Minh Thủy nói có sống gần
họ mới biết tại sao họ nghèo khổ, họ không biết đạo đức nhân quả, họ
sống theo ngoại đạo mê muội, không biết phải quấy. Họ cúng đất xây Tịnh
xá, khi xây xong, họ làm đơn kiện buộc phải bồi thuờng…
Công nhân lãnh lương
xong là nghỉ, ăn hết tiền mới trở lại làm việc; họ làm tà tà cho hết giờ
chứ không cần xong việc. góp ý chỉnh sửa, họ đều OK, nhưng đâu lại vào
đấy. Vì thế chẳng lạ khi thấy các chùa của nhiều quốc gia có mặt mà
không chùa nào độ được người bản xứ đi tu.
Myanmar, Srilanka, Thái , Việt, Bangladesh, China,
Taiwan, Korea…cũng chỉ dành cho những người của Myanmar.
Srilanka, Thái, Việt,
Bangladesh,
China, Taiwan, Korea
và một số người Âu châu tu mà thôi. Người bản xứ chỉ đến làm thuê
công nhật. Lương lao động rất rẻ, cao nhất là 80 rubi một ngày, tương
đương 28 ngàn đồng VN.
Cái chết đối với họ là
chuyện quá bình thường, vì thế người chết không cần thân nhân đưa tiển,
chỉ vài người khiêng xác trên tấm ván ra đồng đốt, nếu ở xa sông Hằng.
Không kèn trống ầm ỷ như VN, không có cảnh thương vay khóc mướn, tẻ nhạt
đến độ tàn nhẫn; ngược lại, đám cưới rất rộn rã, nhạc mở suốt ngày, nhà
giàu tổ chức phô trương qua các bang lân cận; Nhưng không có cảnh ăn
nhậu bia bọt. Họ nằm bừa bãi trên đất hay bất cứ nơi đâu có thể, vì họ
quan niệm thân xác nầy cũng là của đất, sẽ trở về với đất.
Họ rất sùng kính tín
ngưỡng. Những khu vực xa đền thờ, mỗi chiều, quần chúng tụ tập
bên hông nhà, đặt ảnh nữ Thần dưới đất,
năm bảy người xúm nhau đọc kinh cầu nguyện. Một tháng không biết
bao nhiêu cuộc lễ của tôn giáo. Gần chùa Việt Nam có ao đất sét, nước tù
đọng, đục ngầu, hằng ngày
người dân địa phương đem áo quần ra đó giặt, trẻ con đến đó phóng uế,
trâu bò dê ngựa đến uống, cứ dăm hôm lại có đám rước, chiếc xe đạp đặt
tượng nữ thần Mặt Trời làm bằng rơm bọc đất sét, sơn phết rất đẹp và
sinh động, máy và loa cũng
trên chiếc xe đó, trẻ con và học sinh hơn chục người vây quanh đọc kinh,
thoa bột màu trên mặt, hát hò nhảy múa rồi bê tượng nữ Thần xuống ao
trấn nước, để nữ Thần ở lại với Hà bá, mọi người lại hân hoan nhảy múa
và ra về, Có ngày gần mười đám diễn ra trên ao ước như thế. Họ có gần 10
ngàn vị Thần chính thức và vô số vị Thần bán chính thức tùy theo tập tục
của mỗi địa phương, mỗi sắc tộc, Đức Phật Thích Ca là một trong số Thần
mà người Hindu tôn thờ. Tuy
họ có nhiều chủng tộc, nhưng tiếng Hindi được chọn làm ngôn ngữ phổ
thông ngoài tiếng mẹ đẻ, tiếng Anh đứng hàng thứ ba.
Riêng tại khu vực Bồ Đề
Đạo tràng, Phật giáo cũng thường tổ chức lễ lộc trong mùa hành hương .
Đầu tháng giêng 2009 các sư Tây Tạng luân phiên tổ chức cầu nguyện Hoà
bình hơn 10 ngày; cúng dường trai tăng hàng ngàn vị. Bố thí đại trà; Hôm
qua đây, cũng tại chùa Tây Tạng cách Bồ Đề Đạo Tràng 50m, một người Việt
tổ chức trưng bày ngọc Xá Lợi Phật và nhị vị đại đệ tử Phật cho quần
chúng chiêm bái suốt ba ngày, cũng cúng trai Tăng cho tất cả tu sĩ các
quốc gia có mặt, đặc biệt chùa Tây Tạng nơi đây hoàn toàn dùng chay.
Chính quyền địa phương hổ trợ nhiệt tình cho mọi lễ lộc của Phật giáo.
Có những đoàn Việt Nam đến thăm, họ ngạc nhiên số người vãng lai tại Bồ
Đề hàng ngày đều tấp nập như lễ hội, nổi cộm vẫn là bóng dáng các tu sĩ
Tây Tạng, quần chúng Tây Tạng và người Âu châu tu theo Tây Tạng.
Người Việt
đón Tết, ra lẽ Phật tại gốc Bồ Đề trong không gian thanh tịnh,
khí lạnh phủ vây; mọi người nhộn nhịp tưởng chừng họ cùng đón Xuân, vì
thế kẻ tha hương cũng bớt cảm thấy lẻ loi cô quạnh. Trong chùa, hương vị
tết Việt cổ truyền vẫn còn đậm nét trên bánh mứt. Mặt tiền chánh điện
ngôi chùa Việt Nam vẫn hướng về đất tổ quê cha, vẫn khóm tre có chim ca
hát suốt ngày, xác pháo còn nằm bề bộn một góc trên đất Phật như mọi cái
bề bộn của người dân Ấn tồn
tại hàng ngàn năm qua. Vẫn
thời tiết khắc nghiệt, vẫn những tương phản khó định nghĩa về một đất
nước đậm nét Thần linh. Riêng Phật giáo nơi đây, chỉ tồn tại qua những
Thánh tích và hình bóng tu sĩ nước ngoài, quần chúng Phật tử so với dân
Ấn nó chỉ bằng số không; đạo
Phật vẫn tồn tại như sự tồn tại của
cổ thụ Bồ Đề trải qua nhiều thăng trầm hủy diệt; cũng thế, cái
Tết Việt Nam vẫn tồn tại trong góc thẩm sâu của tâm hồn người Việt xa
quê. Những cộng đồng người Việt ở các quốc gia phương Tây dẫu sao còn ấm
áp khi Xuân về, nhưng Ấn Độ, hương vị Tết Việt Nam mênh mông bàn bạc như
cánh chim lạc bầy giữa khí lạnh mùa Đông. Rất may, nơi đây là Thánh địa
mà Đức Thế tôn đã đắc đạo. Xin cúng dường năng lượng nầy, từ trường nầy
về cho những người con viễn xứ Xuân lai.
MINH
MẪN
30/01/09
http://www.buddhismtoday.com/viet/phattich/xuantrendatphat.htm