- Thiền Minh Sát và Quản
Trị Thương Mại
Quản Trị Thương
Mại
Với sự phức tạp của thương mại
ngày càng gia tăng, đặc biệt là thương mại công nghệ – việc vận dụng
phương pháp thiền định đã trở nên rất phổ biến trong nhiều năm qua.
Tuy nhiên, các phương pháp thiền định này được áp dụng chủ yếu như
là cách xoa dịu bớt những căng thẳng cho các uỷ viên của ban quản trị
đang bị sức ép của mục tiêu hoạch định này.
Việc quản trị ở một mức độ
trung bình phụ thuộc vào cách: tổ chức, nghiệm thu, sản phẩm, thu mua, quảng
cáo, nguồn ngân quỹ, điều hành, v.v… . Mỗi một vận hành này đòi hỏi
tư duy, kế hoạch, sự phối hợp, thực hiện, công tác kế toán, và đề
án lợi nhuận đều phải rõ ràng. Hiện nay, có nhiều trường đại học
dạy về khoa quản trị này. Có một vài phương pháp quản trị đặc biệt
áp dụng cho những tổ chức lớn với doanh thu khoảng một trăm triệu đô
la Mỹ hoặc trên nữa. Các công trình nghiên cứu và các phương pháp khuếch
trương hiện nay là để nâng cao kỹ thuật của các nghiệp vụ thương mại
này.
Nhu Cầu Thiền Định
Thiền định được vận dụng vào
công tác quản trị thương mại như thế nào? Để tìm câu trả lời này
chúng ta phải nhìn kỹ các nước công nghiệp như Mỹ và Đức. Bản chất
của các xã hội này được hình thành từ một nền công nghiệp hoá tiến
bộ đã được định hình do mức tiêu thụ rượu mạnh, ma tuý và thuốc
lá; các cơn dịch ly dị và nhiều gia đình đổ vỡ; kinh tế suy thoái và
nghề nghiệp không ổn định; cảm giác cạnh tranh và suy thoái dữ dội, dẫn
đến các triệu chứng bệnh tim, tự tử, v.v,… .
Xã Hội Đổ Vỡ
Nhiều giám đốc thương mại đã
đến từ xã hội đổ vỡ này. Các trường thương mại dạy cho họ làm
việc để kiếm nhiều lợi nhuận và lương cao hơn; và những căng thẳng
phát sinh buộc họ sử dụng nhiều rượu và ma tuý và do đó các vấn đề
sức khoẻ khác như chứng tăng huyết áp lại xuất hiện. Mức độ bình
đẳng trong các xã hội này bị suy sụp. Các người chủ thương mại, trợ
lý, các giám đốc gia tăng tánh kiêu hãnh, định kiến, ganh tỵ, ngạo mạn,
và đồng thời họ cũng kinh qua các trạng thái: chán nản, lo lắng, căng
thẳng và những ảnh hưởng tai hại khác.
Chuyển Hoá Tích Cực
Phương pháp thiền minh sát (Vipassana)
cải thiện đời sống của nhân viên và ban quản trị thương mại bằng
cách chuyển hóa thái độ của họ. Định kiến được thay thế bằng lòng
từ, sự ganh tỵ được đổi thành lòng hoan hỷ khi thấy thành công của
người khác, tánh tham lam và mê muội được thay thế bằng sự rộng rãi
và khiêm tốn, v, v,… .
Sự chuyển đổi thái độ này làm
cho các căng thẳng được giảm thiểu, và tâm được thanh thản, thăng bằng.
Chính động lực sáng tạo có thể làm cho công việc có năng suất, ảnh
hưởng đến đội ngũ cấp dưới. Việc thay đổi tích cực này đưa đến
thái độ và hành động của ban quản trị chuyển biến, đó là cách cư xử
lễ độ và hài hoà, ngôn ngữ nhẹ nhàng, và tâm hồn đầy thương yêu, hữu
nghị. Sự thay đổi tích cực trong tâm thức này cũng chính là mục tiêu của
thực tập thiền định thật sự, và nó tạo nên một nền tảng mới và
tiên tiến cho công việc thương mại và quản trị công nghiệp.
Tình Hình Hiện Nay
Quản lý thương mại hiện nay được
điều chỉnh bằng lợi nhuận hay là khả năng "hái tiền". Các
giám đốc được đánh giá bằng khả năng tạo ra tiền với phương thức
gia tăng doanh thu sản phẩm, phát triển các kỹ thuật mới với mức lương
cao hơn, hoặc giảm giá nhờ vào những phát minh mới. Để đền bù lại,
các giám đốc này muốn lương cao và nhiều đòi hỏi hơn. Mặc dù không
có gì sai khi tạo nên lợi nhuận và gia tăng lợi tức, nhưng mục đích thật
sự của công việc kinh doanh là để tạo nên sự giàu có được kết hợp
bởi tiền bạc, sức khoẻ, và hạnh phúc. Thiền minh sát đóng góp rất lớn
trong việc cải thiện sức khoẻ nội tâm và hạnh phúc của cá nhân – đó
là những yếu tố thật sự cần thiết của giàu có.
Phát Triển Tiềm Năng
Con Người
Nhiều công ty hiện nay có những văn
phòng phát triển tiềm năng con người, phổ biến như – phát triển tiềm
năng con người (Human Resource Development). Bộ phận phát triển tiềm năng
con người là một khái niệm mới được đón nhận, bởi vì con người làm
việc trong nghành thương mại hoặc công nghiệp không nên có "tinh thần
vô trách nhiệm". Họ cần được mở rộng tầm nhìn. Một trong những
thông số trong tiến trình này là phát triển các mối quan hệ hỗ tương.
Chính sự phát triển này đã cải thiện các mối quan hệ giữa con người
với con người một cách tự nhiên. Thiền định sẽ giúp chúng ta đạt
được mục tiêu này, và vượt qua mối thù hiềm đối với các bạn đồng
nghiệp, thuộc cấp, cấp trên, nhân viên chánh phủ và những người khác.
Sự thù hiềm này biểu hiện như sân giận, kiêu ngạo, ganh tỵ, trả thù,
ích kỷ, tham lam, định kiến và ác ý. Các buổi thuyết trình, hội thảo,
sách vở, thảo luận, v.v… cũng giúp cho chúng ta hiểu tầm quan trọng về
những chủ đề này. Tuy nhiên, hơn 95% các điểm tiêu cực trong tâm con người
vẫn không thay đổi mặc dù chúng ta hiểu biết về giá trị của vượt
qua thù hằn, tiêu cực và ích kỷ. Lời phát biểu này xuất phát từ kinh
nghiệm riêng của tôi cũng như qua hơn trăm (100) cuộc phỏng vấn với các
trợ lý thương mại suốt mười năm qua.
Mạng Sống Chân
Chánh (Chánh Mạng)
Thực hành chánh mạng là một khía
cạnh quan trọng của thiền minh sát. Nó có thể là nền tảng cho công việc
quản lý thương mại. Dựa vào nền tảng này các kỹ thuật sử dụng tài
liệu thống kê theo kiểu quản lý truyền thống như là các dự án theo chu
kỳ tiền mặt, trả lại tiền vốn, tổng sản lượng quốc gia, doanh thu lợi
nhuận, v, v, … . được xác lập. Các tham số này trở nên hữu ích nếu
chúng dựa trên khái niệm mạng sống chân chánh.
Tóm lại, việc ứng dụng khái niệm
này nên có tinh thần tích cực, nghĩa là lợi tức có được xuất phát từ
các hợp đồng thương mại hoặc cá nhân không những có đạo đức mà ý
thức của những người tạo nên lợi tức này cũng được trong sạch. Điều
này có nghĩa là vượt ra các mặt tiêu cực vừa nêu ra ở trên. Một trạng
thái tâm thoát khỏi các tiêu cực, tự nhiên trở nên trong sạch, và biểu
hiện các đặc tính thương yêu, kính trọng, hợp tác, hoà nhã và bình đẳng
thật sự. Chúùng ta nên có ý thức trong việc tạo nên tài sản này. Tạo
ra tài sản không chỉ là tạo ra tiền mà còn tạo cho tinh thần thư thái
và hạnh phúc xuất phát từ trạng thái tâm thanh thản.
Tiềm thức
Không cần đi sâu vào thiền minh
sát, ta sẽ chạm phải một phương diện quan trọng của sự chuyển hóa
tâm thức: đó là sự chuyển hóa tiềm thức. Chúng ta biết rất ít về trạng
thái tâm thức bị tràn đầy những tâm niệm tiêu cực này, các tâm niệm
tiêu cực này hoàn toàn đi ngược với một tâm thức lành mạnh. Trong khi
chúng ta có thể nhận ra và kinh nghiệm những điểm tiêu cực này, chúng
ta vẫn không thể tẩy sạch các tâm niệm đầy ô trược nếu không có một
phương pháp thích đáng.
Phần lớn các phương pháp thiền
định [thông thường] không thể tiến sâu vào tiềm thức, chúng làm cho
tâm nhiễu loạn và do đó tâm thức dễ bị nhiễm ô. Hơn thế nữa, tâm
thức nhiễm ô này, là làm đời sống của chúng ta phức tạp hơn. Thiền
minh sát dựa trên mỗi bước "thực tại như nó đang là". Thiền
minh sát cho phép thiền giả kinh nghiệm những giây phút "tâm trống
không". Điều này khởi động cho tiến trình "giải độc" tâm
khỏi các nhiễm ô.
Căn bệnh công nghiệp
Một tâm thức không định tĩnh và
đầy nhiễm ô sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Khi tâm thức của
những người lãnh đạo công nghiệp không trong sạch, các chi nhánh công ty
sẽ lạm phát và thật là đáng sợ. Hiện tượng này được minh hoạ bằng
một ví dụ trước đây của việc quản lý thất bại tại Bombay Textile
Mills. Cách đây hai mươi năm, Bombay Textile Mills là một đơn vị đứng vững
và phát đạt, tuy nhiên, chỉ vì lòng ham muốn kiếm tiền nhanh đã gây ra
một thảm kịch kinh tế. Tiền mặt lợi nhuận để sử dụng trong việc
hiện đại hoá máy móc và thiết bị, hoặc vốn luân chuyển bị chuyển
ra vì lợi nhuận cá nhân của các giám đốc. Cách sinh kế của họ không
phải là "chánh mạng". Sự ô nhiễm của lòng tham đã giết đi lợi
tức tốt nhất của các giám đốc và làm đau khổ tràn lan khắp các hệ
thống kinh tế và lực lượng lao động ở Bombay.
Thiền minh sát là cuộc giải phẫu
tâm thức. Khi thực hành đúng đắn, tốc độ của tâm thanh tịnh có thể
tiến triển hết sức bất ngờ. Phương pháp này giải thoát tâm khỏi tham
lam. Một tâm thức khoẻ mạnh luôn tỉnh táo và có khả năng đáp ứng mọi
yêu cầu trong việc làm, nó tự nhiên thoát khỏi nghiện ngập và đam mê dục
lạc. Thực hành thiền minh sát làm giảm bớt lòng khát ái. Một công việc
thương mại dưới sự điều khiển của một tâm trí như vậy sẽ tạo nên
sự phát triển của nghành công nghiệp dệt hơn là tạo nên các đơn vị
sản xuất bệnh hoạn.
Phân tích về tình trạng bệnh hoạn
của nền công nghiệp đang gia tăng và sự thất bại của công việc quản
lý thương mại là một tấm gương điển hình. Trong nhiều trường hợp,
người ta quá lo âu về việc xuất khẩu và mở rộng thị trường đưa đến
vốn luân chuyển bị sử dụng trệch hướng vào việc đầu tư bất động
sản. Kết quả là số lượng thiếu hụt vốn luân chuyển trầm trọng và
sự vay mượn quá mức, rõ ràng là một đại lộ nguy hiểm cho công việc
thương mại. Với một tâm thức trưởng thành nhờ thiền định, các loại
hành động hướng đến ái dục này được kiểm duyệt bằng đức tính
trầm tĩnh và điềm đạm mà nó có thể làm giảm thiểu khả năng tạo các
sai lầm như vậy.
Tâm Thanh Tịnh: Nền
Tảng của Quản Trị
Tự thân phương pháp thiền minh
sát không tạo ra một kỹ thuật quản trị mới. Nó chỉ đóng góp vào việc
cải thiện quản trị bằng cách điểu chỉnh tận gốc vấn đề, đó là
tâm thức không trong sạch. Do đó, một công việc thương mại nên được
thức ăn tinh khiết của tư tưởng và hành động đúng đắn nuôi dưỡng
liên tục. Chính khát ái và tham lam tột độ đã đầu độc tâm trí của
các giám đốc. Nhiễm ô này được điều chỉnh bằng thiền định.
Thái Độ đối với
Cạnh Tranh
Thiền minh sát cũng giúp chúng ta
thay đổi thái độ đối với đối phương. Khi công việc thương mại áp
đảo đối phương chắc chắn sẽ có một chuỗi phản ứng, một vòng luẩn
quẩn lại bắt đầu. Nhiều cuộc làm ăn đã bị sụp đổ bởi thái độ
này. Thiền minh sát thanh lọc tâm thức và làm cho trí tuệ sung mãn, điều
đó có thể giúp hành giả nhận thức rằng có một khoảng không gian để
mọi người chung sống với nhau. Sự thanh tịnh xuất phát từ kết quả thực
hành thiền minh sát như "chính nó là"ø trong mảnh đất phì nhiêu,
nơi đó hạt giống quản trị thương mại đầy sức sống nầy trưởng thành.
Mảnh đất tâm đầy nhựa sống nầy đã hướng dẫn công việc quản trị,
mà mục đích căn bản của quản trị là tạo nền hoà bình và hạnh phúc
cho xã hội. Mục đích thứ hai của nó là tạo ra đồng tiền như là một
phương tiện để mua hàng hoá và những việc cần dùng và đạt đến sự
giải phóng kinh tế và mức sống cao hơn.
Nghiên Cứu Trường
Hợp Cụ Thể của Công Ty Ananda Engineers
Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Ananda
Engineers (tại Bombay) của tôi có nguồn doanh thu trên một triệu đô la Mỹ.
Tất cả các giám đốc, các thành viên thâm niên cũng như đại đa số nhân
viên và công nhân đều đã trải qua tu tập thiền minh sát. Con đường thiền
minh sát đã đến với chúng tôi như vầy, trước hết giám đốc điều hành
đã đến tham dự khoá thiền, sau đó đội ngũ thâm niên cũng theo gương
ông. Các nhân viên cũng nhận ra nhiều thay đổi của cấp trên và rồi họ
muốn thử nghiệm. Chúng tôi thấy rằng hiệu suất công việc của tập thể
được gia tăng, cũng như lợi ích đi kèm với sự cải thiện tinh thần
lành mạnh và các mối quan hệ hỗ tương. Có lẽ có những công ty lớn với
khoảng lợi nhuận kếch sù nhưng tôi lại thấy rằng hạnh phúc của ban
điều hành và công nhân không chỉ do tiền bạc đem đến mà còn xuất
phát từ việc đối xử và thương yêu, hoà ái của ban quản đốc. Bất cứ
phương pháp nào cũng không thể mang lại cách đối xử thân ái này, ngoại
trừ thiền minh sát. (Lời phát biểu trên xuất phát từ kinh nghiệm riêng
của tôi. Bài báo cáo chương trình chi tiết này trình bày khi được yêu cầu.)
Một vài điểm nổi bật của việc
nghiên cứu như sau:
60% công nhân đã tham dự các khoá
thiền. Khoảng nửa số này đã dự tu hơn một khoá. Kết quả là nhiều
thay đổi trong cơ quan, cuộc thay đổi này đã làm chuyển biến từ luật
lệ của cấp lãnh đạo cho đến những quy ước của cấp dưới, từ cá
nhân đến tinh thần đồng đội, và từ sự không quyết tâm, không tự
giác đến tự giác trong công việc. Sản lượng đã tăng lên 20%.
Kết Luận
Tôi đã từng có những buổi nói
chuyện sâu sắc với hơn mười hai nhân viên thương mại, là những người
thầu khoán có qui mô nhỏ sau các khoá thiền. Các buổi nói chuyện này đã
khẳng định rằng sau mọi khóa thiền họ đều có thể làm việc nhanh hơn
20% trước đây và chất lượng của công việc đã chứng minh giá trị của
người làm việc trong một trạng thái tâm nhẹ nhàng. Họ trình bày rằng
những tâm tham, sân, kiêu ngạo, và định kiến đã giảm xuống và rất
ít khi xích mích khi làm việc với đồng nghiệp. Thiền Minh Sát đã làm
cho các mối quan hệ giữa người với người trở nên thân ái và lành mạnh,
sự phồn thịnh trong công việc kinh doanh của họ tiến triển vững vàng
như là kết quả của các biến chuyển tích cực này.
http://www.buddhismtoday.com/viet/thien/039-thienvaquantri.htm