1
- Không làm mọi điều ác.
- Thành tựu các hạnh lành,
- Tâm ý giữ trong sạch,
- Chính lời chư Phật dạy.
- (Pháp Cú, kệ số 183)
Not to do evil, to cultivate merit, topurify
one’s mind _ this is the Teaching of the Buddhas. (Dhammapada, v. 183)
2
Có người tự mình từ bỏ sát sanh
và khích lệ người khác từ vỏ sát sanh; tự mình từ bỏ lấy
của không cho và khích lệ người khác từ bỏ lấy của không cho;
tự mình từ bỏ tà hạnh trong các dục và khích lệ người khác
bừ bỏ tà hạnh trong các dục; tự mình từ bỏ nói láo và khích
lệ người khác từ bỏ nói láo; tự mình từ bỏ đắm say rượu
men, rượu nấu và khích lệ người khác từ bỏ đắm say rượu men,
rượu nấu. Người này, được gọi là bậc Chân nhân còn hơn cả
bậc Chân nhân. (Tăng Chi Bộ Kinh II, 238-239)
A certain person not only himself abstains from
taking life, from stealing, from doing wrong in sense-desires, from telling a lie, from
using liquor fermented and distilled, causing negligence, but also encourages another to
abstain from so doing. This one is called "the still more worthy man." (The
Book of the Gradual Saying II, 231)
3
- Chớ chê khinh điều ác,
- Cho rằng "chưa đến mình,"
- Như nước nhỏ từng giọt,
- Rồi bình cũng đầy tràn.
- Người ngu chứa đầy ác
- Do chất chứa dần dần.
- (Pháp Cú, kệ số 121)
One should not think lightly of doing evil,
imagining "A little will not affect me"; just as a water-jar is filled up by
falling drops of rain, so also, the fool is filled up with evil, by accumulating it little
by little. (Dhammapada, v 121)
4
Này các Tỷ-kheo, có năm lợi ích
này của bố thí. Thế nào là năm? Được nhiều người ái mộ, ưa
thích; được bậc Thiện nhân, Chân nhân thân cận; tiếng đồn tốt
đẹp được truyền đi; không có sai lệch pháp của người gia chủ;
khi thân hoại mạng chung được sanh lên cõi lành, Thiên giới. (Tăng
Chi Bộ Kinh II, 366)
Monks, there are these five advantages from
gifts. What five? He is good and dear to many folk; good and wise men love him; a good
report is spread abroad about him; he strays not from the householder’s Dhamma; and,
on the breaking up of the body after death, he is reborn in the happy heaven-world. (The
Book of the Gradual Saying III, 32-33)
5
- Vui thay, Phật ra đời!
- Vui thay, Pháp được giảng!
- Vui thay, Tăng hòa hợp!
- Hòa hợp tu, vui thay!
- (Pháp Cú, kệ số 194)
Happy is the arising of a Buddha; happy is the
exposition of the Ariya Dhamma; happy is the harmony amongst the Samgha; happy is
the practice of those in harmony. (Dhammapada, v. 194)
6
Đoạt mạng mẹ, đoạt mạng cha, đoạt
mạng vị A-la-hán, với ác tâm làm Như Lai chảy máu, phá hòa hợp
Tăng. Này các Tỷ-kheo, năm pháp ngũ nghịch này, đưa đến đọa
xứ, đưa đến địa ngục, không thể chữa trị. (Tăng Chi Bộ Kinh II,
543)
(By him) has his mother been deprived of life;
his father; an arahant; (by him), with evil thought, has the Tathagata’s blood been
drawn; (by him) has the Order been embroiled. Verily, monks, these are the five lost in
hell who lie festering, incurable. (The Book of the Gradual Saying III, 112)
7
- Vui thay, chúng ta sống,
- Không rộn giữa rộn ràng;
- Giữa những người rộn ràng,
- Ta sống, không rộn ràng.
- (Pháp Cú, kệ số 199)
Indeed we live very happily, not striving (for
sensual pleasures) among those who strive (for them); among those who strive (for them) we
live without striving. (Dhammapada, v. 199)
8
Này các tỷ-kheo, có năm loại bố
thí này xứng bậc Chân nhân. Thế nào là năm? Bố thí có lòng tin,
bố thí có kính trọng, bố thí đúng thời, bố thí với tâm không
gượng ép, bố thí không làm thương tổn mình và người. (Tăng
Chi Bộ Kinh II, 591)
Monks, these five are a good man’s gifts.
What five? He gives a gift in faith, with deference, in time, with unconstrained heart, he
gives a gift without hurt to self or others. (The Book of the Gradual Saying III,
129)
9
- Lửa nào sánh lửa tham?
- Aùc nào bằng sân hận?
- Khổ nào sánh khổ uẩn,
- Lạc nào bằng tịnh lạc.
- (Pháp Cú, kệ số 202)
There is no fire like passion; there is no evil
like hatred;; there is no ill like (the burden of) khandhas; there is no bliss that
surpasses the Perfect Peace (i.e., Nibbana). (Dhammapada, v. 202)
10
Tham khởi lên, thật khó trừ khử;
sân khởi lên, thật khó trừ khử; si khởi lên, thật khó trừ
khử; ham nói khởi lên, thật khó trừ khử; tâm lang thang khởi
lên, thật khó trừ khử. (Tăng Chi Bộ Kinh II, 612)
The passion-surge is hard to make a push against;
so too is the ill-will-surge, the infatuation-surge, the ostentation-surge, the surge of
vagrant thoughts is hard to make a push against. (The Book of the Gradual Saying III,
136)
11
- Hỷ ái sinh sầu ưu,
- Hỷ ái sinh sợ hãi,
- Ai thoát khỏi hỷ ái,
- Không sầu, đâu sợ hãi?
- (Pháp Cú, kệ số 214)
Attachment (to sensual pleasures) begets sorrow,
attachment begets fear. For him who is free from atachment there is no sorrow; how can
there be fear for him? (Dhammapada, v. 214)
12
Buôn bán đao kiếm, buôn bán người,
buôn bán thịt, buôn bán rượu, buôn bán thuốc độc. Năm nghề
buôn bán này không nên làm bởi người cư sĩ. (Tăng Chi Bộ Kinh II,
646)
Trade in weapons, trade in human beings, trade in
flesh, trade in spirits and trade in poison. (The Book of the Gradual Saying III,
153)
13
- Lấy không giận thắng giận,
- Lấy thiện thắng không thiện,
- Lấy thí thắng san tham,
- Lấy chơn thắng hư ngụy.
- (Pháp Cú, kệ số 223)
Conquer the angry one by not getting angry (i.e.,
by loving-kindness); conquer the wicked by goodness; conquer the stingy by generosity, and
the liar by speaking the truth. (Dhammapada, v. 223)
14
Nói đúng thời, nói đúng sự
thật, nói lời nhu hòa, nói lời liên hệ đến lợi ích, nói lời
với từ tâm. Thành tựu năm chi phần này, này các tỷ-kheo, các
lời nói là thiện thuyết, không phải là ác thuyết, không có phạm
tội và không bị những người có trí chỉ trích. (Tăng Chi Bộ Kinh II,
701)
It is spoken in season, it is spoken in truth, it
is spoken softly, it is spoken about the goal, it is spoken in amity. Verily, monks, if a
word have these five marks, it is well spoken, not ill spoken, nor is it blameworthy nor
blameable by the wise. (The Book of the Gradual Saying III, 178)
15
- Dễ thay thấy lỗi người,
- Lỗi mình thấy mới khó.
- Lỗi người ta phanh tìm,
- Như sàng trấu trong gạo.
- Còn lõi mình, che đậy,
- Như kẻ gian dấu bài.
- (Pháp Cú, kệ số 252)
It is easy for one to see the faults of others, but difficult to
see one’s own. That man broadcasts the faults of others like winnowing chaff in the
wind, but hides his own faults as a crafty fowler covers himself. (Dhammapada, v.
252)