1
- Người ngu si thiếu trí,
- Tự ngã thành kẻ thù,
- Làm ác nghiệp không thiện,
- Phải chịu quả đắng cay.
- (Kinh Pháp Cú, kệ số 66).
The fools of little wit move about with
the very self as their own foe, doing evil deeds the fruit whereof is bitter. (Dhammapada,
v. 66)
2
Phạm hạnh được
sống để thể nhập Niết-bàn, Phạm hạnh lấy Niết-bàn làm mục
đích, lấy Niết-bàn làm cứu cánh) . (Tương Ưng Bộ Kinh V, trang
289.
The aim of living the
holy life is to plunge into Nibbana. It has Nibbana for its goal, Nibbana for its ending.
(Samyutta-Nikaya V, p. 218; The Book of the Kindred Sayings V, p. 193).
3
- Người tạo được thiện
nghiệp,
- Làm xong không ăn năn,
- Hoan hỷ, lòng phơi phới,
- Hái quả phúc về sau.
- (Kinh Pháp Cú, kệ số 68)
That deed is well done which, being
done, one afterwards repents not, and the fruit whereof one reaps with joy and pleasure. (Dhammapada,
v. 68).
4
Trong các pháp
thuộc phần giác ngộ, tuệ căn được xem là tối thượng, tức là
về giác ngộ. . (Tương Ưng Bộ Kinh V, trang 354).
Of the principles that
are on the side of the wisdom, the controlling faculty of insight is reckoned chief. (Samyutta-Nikaya
V, p. 228; The Book of the Kindred Sayings V, p. 203).
-
- 5
- Khách lâu ngày ly hương,
- An toàn từ xa về,
- Bà con cùng thân hữu,
- Hân hoan đón chào mừng.
- Cũng vậy, các phước nghiệp,
- Đón chào người làm lành,
- Đời này đến đời kia,
- Như thân nhân đón chào.
- (Kinh Pháp Cú, kệ số 219,
220)
A man long absent and
returned safe from afar,
Kinsmen, friends, and
well-wishers welcome on his arrival.
Likewise, his good
deeds will receive the well-doer who has gone from this world to the next, as kinsmen will
receive a dear one on his return. (Dhammapada, v.v. 219, 220)
6
Do trú với tâm
khéo an trú trên bốn niệm xứ, nên các khổ thọ về thân khởi
lên không có ảnh hưởng đến tâm. (Tương Ưng Bộ Kinh V, trang
454).
It is because of
dwelling on the four stations of mindfulness, the painful feelings that arise make no
impression on mind. (Samyutta-Nikaya V, p. 303; The Book of the Kindred Sayings
V, p. 268).
7
- Mạng sống có hạn hay vô hạn,
- Đạo sĩ từ bỏ không kéo
dài,
- Nội tâm chuyên nhất trú
Thiền định,
- Như thoát áo giáp đang mang
mặc.
- (Tương Ưng Bộ Kinh V, trang
404)
- In all its parts, finite and infinite,
- His own life’s compound did the
Sage refect.
- With inward calm composedly he burst,
- Like shell of armour, the self complex.
- (Samyutta-Nikaya V, p. 263; The
Book of the Kindred Sayings V, p. 234).
8
Do tu tập, làm cho
sung mãn bốn niệm xứ này, do đoạn tâīn các lậu hoặc, ngay trong
hiện tại, với thắng trí, vị ấy chứng ngộ, chứng đạt và an trú
tâm giải thoát, tuệ giải thoát. (Tương Ưng Bộ Kinh V, trang 458).
By cultivating and
making much of these four arisings of mindfulness, by destroying the asavas, he realizes
in this very life, by my own unaided power, he attains and abides in that heart’s
release, that release by insight which is freed from the asavas. (Samyutta-Nikaya V,
p. 306; The Book of the Kindred Sayings V, p. 271).
9
Khi vị ấy tu tập,
làm cho sung mãn định niệm hơi thở vô, hơi thở ra, nên thân không
rung động, không dao động, hoặc tâm không rung động hay dao động. (Tương
Ưng Bộ Kinh V, trang 458).
When one cultivates and
makes much of the concentration on in-breathing and out-breathing, there is no waving or
shaking of body, no waving or shaking of mind. (Samyutta-Nikaya V, p. 316; The
Book of the Kindred Sayings V, p. 280).
10
Ai muốn nói một
cách chơn chánh, đây là Thánh trú, đây là Phạm trú, đây là
Như Lai trú; người ấy nói một cách chơn chánh, phải nói định
niệm hơi thở vô, hơi thở ra là Thánh trú, là Phạm trú, là Như
Lai trú. (Tương Ưng Bộ Kinh V, trang 488).
He who would rightly
use the words "Ariyan way, best of ways, the Tathagata’s way of life" would
rightly do so in calling by this name the intent concentration on in-breathing and
out-breathing, to wit: "The Ariyan way of life, the best way of life, the
Tathagata’s way of life." (Samyutta-Nikaya V, p. 327; The Book of the
Kindred Sayings V, p. 290).
11
Vị thánh đệ tử
suy nghĩ như sau: "Ta muốn sống, không muốn chết, muốn lạc, ghét
khổ. Nếu có ai đến đoạt mạng sống của ta, một người muốn sống,
không muốn chết, muốn lạc, ghét khổ, như vậy là một việc không
khả ái, không khả ý đối với ta. Nhưng nếu ta đoạt mạng sống
một người muốn sống, không muốn chết, muốn lạc, ghét khổ, như
vậy là một việc không khả ái, không khả ý đối với người
ấy. Một pháp này không khả ái, không khả ý cho ta, thời pháp ấy
cũng không khả ái, không khả ý cho người khác. Và một pháp này
không khả ái, không khả ý cho ta, thời sao ta lại đem cột pháp ấy
cho một người khác?" Do suy tư như vậy, vị ấy từ bỏ sát sanh,
khuyến khích người khác từ bỏ sát sanh, nói lời tán thán từ
bỏ sát sanh. Như vậy, về thân hành, vị ấy được hoàn toàn thanh
tịnh. (Tương Ưng Bộ Kinh V, trang 520)
The Ariyan disciple
thus reflects: Here am I, fond of my life, not wanting to die, fond of pleasure and averse
from pain. Suppose someone should rob me of my life (fond of life as I am and not wanting
to die, fond of pleasure and averse from pain), it would not be a thing pleasing or
delightful to me. If I, in my turn, should rob of his life one fond of his life, not
wanting to die, one fond of pleasure and averse from pain, it would not be a thing
pleasing or delightful to him. For a state that is not pleasant or delightful to me must
be so to him also: and a state that is not pleasing or delightful to me, Đ how could I
inflict that upon another? As a result of such reflection he himself abstains from taking
the life of creatures and he encourages others so to abstain, and speaks in praise of so
abstaining. Thus as regards bodily conduct he is utterly pure. (Samyutta-Nikaya V,
p. 354; The Book of the Kindred Sayings V, p. 308f).
12
Vị thánh đệ tử
suy nghĩ như sau: "Nếu có ai lấy của không cho của ta, gọi là ăn
trộm, như vậy là một việc không khả ái, không khả ý đối với
ta. Nhưng nếu ta lấy của không cho của người khác, gọi là ăn
trộm, như vậy là một việc không khả ái, không khả ý cho người
ấy. Một pháp này không khả ái, không khả ý cho ta, thời pháp ấy
cũng không khả ái, không khả ý cho người khác. Và một pháp này
không khả ái, không khả ý cho ta, thời sao ta lại đem cột pháp ấy
cho một người khác?" Do suy tư như vậy, vị ấy từ bỏ lấy của
không cho, khuyến khích người khác từ bỏ lấy của không cho, nói
lời tán thán từ bỏ lấy của không cho. Như vậy, về thân hành,
vị ấy được hoàn toàn thanh tịnh. (Tương Ưng Bộ Kinh V, trang
520-521)
The Ariyan disciple
thus reflects: If someone should take with thievish intent what I have no given him, it
would not be a thing pleasing or delightful to me. If I, in my turn, should take from
another with thievish intent what he has not given me, it would not be a thing pleasing or
delightful to him: and a state that is not pleasant, that is not delightful to me, must be
so to him also. what does not please me, what does not delight me, Đ how could I inflict
that upon another? As a result of this reflection, he himself abstains from taking what is
not given, and he encourages others so to abstain, he speaks in praise of so abstaining.
Thus as regards bodily conduct he is utterly pure. (Samyutta-Nikaya V, p. 354; The
Book of the Kindred Sayings V, p. 308f).
13
Vị thánh đệ tử
suy nghĩ như sau: "Nếu có ai đối xử với ta bằng thô ác ngữ,
như vậy là một việc không khả ái, không khả ý cho ta. Nhưng nếu ta
đối xử với người khác bằng thô ác ngữ, như vậy là một
việc không khả ái, không khả ý cho người ấy. Và một pháp này
không khả ái, không khả ý cho ta, thời sao ta lại đem cột pháp ấy
cho một người khác?" Do suy tư như vậy, vị ấy từ bỏ thô ác
ngữ, khuyến khích người khác từ bỏ thô ác ngữ, nói lời tán
thán từ bỏ thô ác ngữ. Như vậy, về khẩu hành, vị ấy được
hoàn toàn thanh tịnh. (Tương Ưng Bộ Kinh V, trang 522-523)
The Ariyan disciple
thus reflects: If someone should treat me with harsh speech, it would not be a thing
pleasant and delightful to me. If I, in my turn, should treat him with harsh speech, it
would not be a thing pleasing and delightful to him: and a state that is not pleasant,
that is not delightful to me, must be so to him also. What does not please me, what does
not delight me, Đ how could I inflict that upon another? As a result of this reflection,
he himself abstains from harsh speech, and he encourages others so to abstain, he speaks
in praise of so abstaining. Thus as regards conduct in speech he is utterly pure. (Samyutta-Nikaya
V, p. 356; The Book of the Kindred Sayings V, p. 310).
14
- Ai tin tưởng Như Lai,
- Bất động khéo an lập.
- Ai có giới thiện lành,
- Được bậc Thánh ái kíng.
- Ai tin tưởng chúng Tăng,
- Sở kiến được chánh trực,
- Người ấy gọi "Không
nghèo",
- Đời sống không uổng phí.
- Do vậy, bậc Hiền minh
- Cần tu tập tín giới,
- Thấy rõ được Chánh pháp,
- Không quên lời Phật dạy.
- (Tương Ưng Bộ Kinh V, trang
560)
- Whoso hath faith in the Tathagata
- unwavering and fixed, whose life is
good,
- Praised by the Ariyans and dear to them;
- Whoso is likewise loyal to the Order,
- And looks straight forthĐ ’he is
not poor’ they say,
- ‘Not lived in vain the life of such
a man,’
- Wherefore the wise should cultivate
(these three)
- Faith, virtue and clear-seeing of the
Norm,
- Bearing the Buddha’s message in his
mind.
- (Samyutta-Nikaya V, p. 385; The
Book of the Kindred Sayings V, p. 331).
15
Đối với vị
Thánh đệ tử, lòng tịnh tín bất động đối với đức Phật, lòng
tịnh tín bất động đối với Pháp, lòng tịnh tín bất động đối
với chúng Tăng, và các giới được các bậc Thánh ái kính;
những pháp này trôi chảy đến bờ bên kia, đưa đến đoạn diệt
các lậu hoặc. (Tương Ưng Bộ Kinh V, trang 576-577).
In the Ariyan disciple
who has unwavering loyalty to the Buddha, the Norm and the Order, and has the virtues dear
to the Ariyans, these conditions flow onwards and reach the further shore and lead to the
destruction of the cankers. (Samyutta-Nikaya V, p. 396; The Book of the Kindred
Sayings V, p. 339)