-
NGỌN
CỎ
TÂY
NGUYÊN
-
Minh Mẫn
-
Kính Tặng anh
Minh Mẫn.
-
-
- Ngồi bên
dòng Đakla
- Vỡ òa từng
cơn gió
- Như hồn
thiêng ngày đó
- Cuốn theo
giọt phù sa
- Thời gian
mãi trôi qua
- Dòng sông
không chuyển hướng
- Nắng mưa dù
vất vưởng
- Tỏa hương
ngầm Đakla.
-
-
Dzạ Lữ Kiều
- ( kỷ niệm
đêm ngồi bên bờ sông Đakla, Kontum cùng với Sĩ, Hà, Y, Phước,
Minh Mẫn và tôi 24/4/2009 ).
-
-
Dưới
,dòng sông nước cạn, trên, Indochin Hotel đường bệ, bên quán cóc
vỉa hè nhạt mờ ánh sáng, lũ lượt khách đêm tìm nơi giải trí; ào
ào ma đuổi những chàng choai choai rú ga đi tìm
thần chết. Bọn lãng tử
từ Sài gòn, Đaknong, Đaklak tựu về chiếm một góc sân vây quanh
bàn nhựa, tán gẫu trời trăng đợi chờ nữ tướng miền cao nhân hậu
cùng họp mặt! ( Kim Cương, người nữ tín đồ đang làm từ thiện
không phân biệt tôn giáo ở
Kontum ).
-
- Các hotel
đều được đặt chỗ cho
những đoàn khách mời từ Bắc và
các tỉnh phía Nam vào chứng kiến lễ Quy Y sáng mai; xã
Yachim có 5 làng và
xã Yaxier có 3 làng,
tổng cộng khỏan 4
ngàn người sắc tộc đăng ký. Tổ đình Bác Ái
là nơi quy
tụ. Quý thầy và Phật tử
của chùa Hoằng Pháp, Hốc Môn lên trước mấy ngày để trần
thiết. Chùa Hoằng Pháp có đội ngũ chuyên nghiệp trang trí. Lễ
Vesak 2008 tại Mỹ Đình, đảm trách
làm cặp đèn cầu phía trước sảnh đường và sắp xếp cho đêm
thắp nến cầu nguyện, trang hòang bên trong hội trường đem lại sự
trang nhã. Một trận mưa đêm trước,
sáng hôm sau tòan bộ lễ đài tại chùa Bác Ái như một bãi chiến
trường tàn cuộc;
chúng tôi đến viếng chứng kiến quý vị đó đang làm lại từ đầu. Cỏ
rác, thu dọn mặt bằng cũng do nhân sự của Hoằng Pháp và
hai người sắc tộc ra tay, thấy thế, các anh em Đaklak,
Đaknông như anh Sĩ, Hà, Phước, Thái…cũng phụ giúp.
-
- Ban tổ chức
không thấy ai làm việc, thầy trụ trì tổ đình Bác Ái
tuy không nằm trong
Ban tổ chức, vẫn phải huy động nhân sự
của mình để giúp việc. Xướng ngôn viên yêu cầu ban chung
cổ đón tiếp chư tôn giáo phẩm, ba lần
bảy lượt vẫn không ai
thực hiện. Tòan bộ nhân sự được bổ cử đều âm thầm bãi công;
Riêng Hạnh Mãn đều có mặt trong danh
sách các tiểu ban, đi mướn xe vận chuyển đồng bào, mướn
nhà vệ sinh lưu động, mua gạo mua ly uống nước; 2 giờ khuya vào
buôn vận chuyển sắc tộc , chạy
suốt ngày phờ phạc! vừa là tướng, vừa là quân.
-
- Sau một lúc
đợi chờ, cuối cùng, Kim Cương cũng đã đến
với anh em bên bờ kè sông Đakla, chiều hôm đó, Kim Cương
ái ngại xót xa khi thấy khách mời dự lễ lại phải ra quán chay
dùng bữa; Kim Cương hỏi thăm chỗ ăn chốn ở của anh em, cô ta có
nhã ý mời khách về nhà, và muốn mời anh em thưởng ngọan cảnh đêm
tại Kontum
-
-
-Thưa
chị, ở địa phương, chị biết nhiều về chị Hạnh Mãn, công việc từ
thiện trong các
buôn sắc tộc như thế nào?
Chúng tôi hỏi chị Kim Cương, một từ thiện viên rất nhiệt tình và
nhã nhặn
- -
Anh muốn hỏi chị Hương
chủ khách sạn Thành Tinh, bây giờ đổi thành Già Hoang ? Kim
Cương dí dỏm hỏi lại.
- Chúng tôi
ngạc nhiên và phân vân trước ứng đối lạ lùng, chị Kim Cương liền
giải thích: Trước kia chi
Hương định mở nhà
nuôi trẻ, nhưng sau lại làm khách sạn lấy tên Thanh Tịnh, bị
châm biếm là khách
sạn “Thành Tinh”, chị ta lại đổi thành “Hòang Gia”, cũng bị quần
chúng gọi là “Già Hoang”, như vậy ghép tên cũ và tên mới là “Già
Hoang Thành Tinh”. Không phải tự nhiên mà quần chúng Kontum nói
như vậy, từ Ban Trị Sự cũ đến BTS mới, từ chư Tăng đến quần
chúng, chị ta đã tạo nghi ngờ quá nhiều về những việc làm từ
thiện của chị. bây giờ chị khó mà mở miệng hỏi ai cho dù năm
ngàn đồng tại xứ Kontum nầy!
-
- Chưa biết
cái thành kiến trên đây đúng sai thế nào, nhưng rõ ràng, qua
cuộc lễ, quý thầy và Phật tử được cử vào trong các tiểu ban,
không ai muốn làm việc.
- Số lượng
đồng bào sắc tộc không đủ bốn ngàn như chị nói, vì không
có đủ xe vận chuyển họ, chính quyền và Phật giáo Daklak không
đồng ý cho một ngàn người nơi đó về Kontum tham dự; kết cục, số
cơm hộp do nhóm chị Kim Cương nhờ các “Sơ” bên Nhà Thờ nấu, đã
phải mang vào các trại phong để phân phát.
-
- Báo, đài,
BTS các tỉnh, cơ quan nhà nước các cấp đều tham dự với tầm vóc
quốc gia, nhưng Ban tổ chức lộ nét yếu kém, thiếu đòan kết, biến
buổi lễ như sinh họat bình thường của một ngôi chùa tỉnh lẻ; Chủ
đề chính là Lễ Quy Y cho người sắc tộc đã bị chìm khuất qua nghi
lễ hành chánh mất ba giờ đồng hồ; ngay vào đầu bản giáo ca ba
lần lặp lại cũng đã tạo cho người nghe cảm thấy thừa thải vô ích;
Đến khi lễ quy y bắt đầu cũng là lúc một số
quá mỏi mệt đã tản mác quanh chùa,
làm mất vẻ trang nghiêm; Một buổi lễ quy y cho sắc tộc,
không cần phải dài dòng như thế, cần gọn nhẹ như tạo ấn tượng
sâu lắng và dễ hiểu mới thành công; Sau cuộc lễ, Hạnh Mãn than
vãn thâm hụt không có tiền trả
mấy chục tấn gạo, tiền xe vận chuyển và nhiều chi phí
khác…
- Sau cuộc lễ,
gặp Hạnh Mãn để tìm hiểu:
-
-
Thưa chị, tại sao mọi người tẩy chay không hợp tác với chị ?
-
-
Như anh đã biết, họ thấy tôi
làm được việc, họ đố kỵ!
Hạnh
Mãn buồn bã đáp
-
-
Đứng về công, chứng tỏ chị có
khả năng huy động
đồng bào sắc tộc với số lượng chưa có thầy nào làm
được; nhưng về
tội, chị đã làm cho mọi người ngờ vực về việc làm của
mình. Không phải lần đầu mà quá nhiều lần như thế. Nếu chị có
nhiệt tâm thì cách làm việc không có kế họach, và không có người
cộng sự. Bằng chứng những năm trước hai lần chị mở quán cơm chay
nằm trong khu Kitô
giáo, đều thất bại; lúc muốn làm chùa, khi thì đòi mở
cô nhi viện, sau lại làm nhà nghỉ…Một Mạnh thường quân
tài trợ để chị đưa đòan cồng chiên sắc tộc ra tham dự Vesak, do
địa phương không cho đi, nếu số tiền đó chị hòan lại thì đâu mất
uy tín. Rất nhiều chuyện tai tiếng về tiền bạc. Không chỉ trong
nước hay tại Kontum, những năm trước, Từ Thiện Giao Điểm cũng
từng hổ trợ chị, nhưng bây giờ…Chuyện tai tiếng thì không ai
tránh khỏi, nhưng vấn đề làm sao phải giữ uy tín
khi ai đó đã quan tâm hổ trợ mình chứ đừng để tiếng tai
từ những ai đã góp phần cho việc làm từ thiện của chị. Hầu hết
họ đều lơ là một khi đã tiếp tay với chị, như vậy không phải lỗi
họ mà hãy xét lại việc làm của mình có trong sáng hoặc do vụng
về chăng! Có thể một vài người hiểu lầm việc mình làm nhưng
không thể hầu hết mọi người thiếu khả năng nhận xét về mình hoặc
họ không đủ trình độ cảm nhận về thiện chí, nhiệt tâm và sự
trong sáng của mình! Nhất là trong lĩnh vực tiền bạc, chi thu tự
mình biết, không có sự minh chứng của người thứ hai. Làm từ
thiện không thể một mình một chợ, phải cần có cộng sự.
-
- Bên trong
khu vực hành lễ, kẻ tới người lui mất trật tự; Dân
sắc tộc tham dự không tập chú lắng nghe, và có nghe cũng
không hiểu hết những lời thầy giảng, họ không thể ngồi bệch dưới
đất hàng mấy giờ liền để nghe những triết lý
xa vời với đời sống nương rẫy của họ,
họ đang quan tâm đến
những phần quà chuẩn bị dành cho họ hơn là buổi lễ mang tính
quan trọng tâm linh của đời người.
-
- Đối diện
cổng vào chùa là hai thùng xe vệ sinh lưu động, tạo sự thích thú
cho những trẻ con sắc tộc; tại buôn làng đâu có phương tiện vệ
sinh hiện đại như thế, chúng cứ thay phiên ra vào như vào khu
vui chơi công cộng, chúng không hiểu rằng sự hiện diện của nhà
vệ sinh đối diện trước cổng chùa như thế đã ngầm tố cáo Ban tổ
chức vô tình đến độ tắc trách mang tính châm biếm hài hước!
-
- Mọi người
chứng kiến một buổi lễ quan trọng như thế mà sự thành công
quá ư khiêm tốn, để lại
trong tâm quan khách một
sự khôi hài chua xót cho Ban Trị sự Phật giáo cấp tỉnh
điều hành. Cho dù
buổi lễ nầy có được do công lao của Hạnh Mãn, nhưng Hạnh Mãn
không chịu trách nhiệm trực tiếp về cách tổ chức luộm thuộm như
thế.
-
- Tây Nguyên,
một thời nổi lọan Dega, một góc trời nào đó đang giao động
cơn sóng Bauxite, nơi đây, Kontum vẫn bình lặng như ngọn
cỏ hiền lành. Người dân nơi đây rất hiếu khách và dễ cảm;
sắc tộc xã Yachim có 8
làng, qua bao thời gian mà chỉ có 3 làng theo Kito giáo, 5 làng
còn lại vẫn thủy chung với đức tin buôn sóc, giờ đây họ đến với
đạo Phật là một tín hiệu đáng quý. Hạnh Mãn từng chen vai sát
cánh với buôn làng, tạo được niềm tin với những con người rừng
núi Tây Nguyên, vấn đề còn lại là trách nhiệm của quý thầy, làm
thế nào duy trì đức tin
cho họ để họ được bình lặng với cuộc sống..
-
- Từ giả nhà
nghỉ Hòang Gia- Thanh Tịnh, sáng sớm chúng tôi tự động xuống nhà
bếp làm thức ăn, tự động sắp xếp và đóng cửa phòng, bà chủ nhà
nghỉ đang xông xáo việc xã hội, ông chồng
bệnh họan có mặt mỗi sáng tại quán cà phê; đứa con trai
của họ cũng không
có mặt lúc đó; Đòan Phật tử Đà Nẳng cũng thay mặt chủ nhà làm
mọi việc để trả phòng. Trước sân là hòn giả sơn thiếu chăm sóc,
chung quanh nhà cây cỏ vui vẻ phát triển. Cái thau
nằm ngay trước cửa ra
vào để hứng những giọt nước vô tình từ mái đúc thản nhiên chảy
xuống mà bao năm rồi vẫn không thay đổi; có lẽ, những cặp nam nữ
quen thuộc đến nhà nghỉ nầy cũng tự động vào chọn phòng, xong
việc, tự động đóng
cửa phòng ra về mà không cần đến sự hiện diện của gia chủ. Chỉ
có con chó đi ba chân là
thường xuyên có mặt. Một nhà nghỉ hiu quạnh nằm
xa thành phố, trong con đường vắng như chưa từng có trong
lịch sử Kontum kiêu hùng.
-
- Một nhà
nghỉ như thế, một
cuộc lễ với tầm vóc
do Ban Trị Sự Phật giáo tỉnh tổ chức như thế, có lẽ nặng phần
trình diễn hơn là thực chất . Biết cười hay khóc cho một tổ chức
Phật giáo luôn mang tính vô tổ chức trong thời buổi văn minh
hiện đại.
- Ôi, thân
phận Tây Nguyên, thân phận
người sắc tộc hay thân phận Phật giáo trong cỏi vô
thường?
-
- THÂN PHẬN
-
- Nghiệp - duyên, còn
mất, vui buồn, bám-rơi…
- Một mai…lạc giữa biển
khơi
- Lênh đênh sóng nước -
biết trôi hay chìm?
-
-
- Về Đaklak,
Đakmil mà những hình ảnh nhiều ấn tượng vẫn trôi theo lưng đồi.
Anh em không còn nhớ gì sau một đêm thở hít khí trời trong lành
nơi biệt
thất của Hà, chỉ
còn nghe anh em nhắc lại hai nữ tướng Tây Nguyên: Hạnh Mãn và
Kim Cương, hai khuôn mặt đối lập đã tạo dấu ấn đặc biệt. Hạnh
Mãn luôn xông xáo quấy động rối mù những cơn bụi tai tiếng vô lý
với nhiệt tâm hữu lý. Kim Cương lặng lẽ tận tình đối với khách
phương xa cũng như các trại phong qua cung cách từ thiện không
phân biệt lương giáo. Tuy phận nữ như ngọn cỏ Tây Nguyên, nhưng
hiếm tu sĩ làm được như họ, giá mà Hạnh Mãn đừng để quá nhiều
tai tiếng, tạo được cảm tình với mọi người, giá mà Kim Cương có
tầm họat động xông xáo như Hạnh Mãn , thì Tây Nguyên sẽ nở hoa
phủ vàng cho núi đồi hiu quanh. Bấy giờ THANH TỊNH vẫn là
THANH TỊNH. HÒANG GIA vẫn là HOÀNG GIA . Già Hoang Thành Tinh sẽ
chìm vào quên lãng!!!
-