- GIỚI TRÍ THỨC NGÀY NAY NÓI GÌ
VỀ HÌNH ẢNH ĐỨC PHẬT
- HT. tiến sĩ Ksri
Dhammananda
Tandit
Nehru, cựu thủ tướng Aán Độ, nhận xét về hình ảnh Đức Phật như
sau:
“Đôi mắt Ngài nhắm
lại, nhưng có một sức mạnh tinh thần vượt ra ngoài và một nguồn năng
lượng tràn khắp thân thể của Ngài. Mặc dù nhiều thời đại trôi qua,
nhưng dường như Đức Phật không cách xa chúng ta tí nào. Giọng nói của
Ngài thi thầm trong tai chúng ta và bảo chúng ta không nên chạy trốn những
sự xung đột trong cuộc sống, chúng ta nên nhắm mắt định tâm và giáp mặt
chúng, và nhìn cuộc đời bằng đôi mắt trìu mến và xem đời như là cơ
hội vĩ đại cho sự phát triển và thăng hoa”. Ôâng cũng nói rằng: “Khi
tôi ở trong nhà giam, tôi thường nghĩ về hình ảnh của Ngài và đó là
nguồn cảm hứng vô tận đối với tôi”.
Trong suốt đệ nhị Thế chiến,
tướng Ian Hamilton thấy một tượng Phật bị hủy hoại trong một ngôi
chùa tại Miến Điện. Ôâng gởi tượng Phật này cho Winston Churchill, người sau này làm thủ tướng Anh Quốc,
với bức thư như sau:
“Khi bạn ở trạng thái lo âu
sợ sệt, hãy chiêm ngưỡng thái độ trầm lặng thanh này và hãy mỉm cười
với những lo âu sợ sệt của bạn”.
Count Keyserling, một triết gia người
Đức, phát biểu: “Trên đời này có cái gì
đẹp hơn và đáng tôn kính hơn hình ảnh của Đức Phật. Đó
là một sự hiện thân hoàn hảo nhất về mặt tinh thần trong thế giới
phiền toái này”.
Một học
giả cũng nói rằng:
“Những
hình ảnh Đức Phật mà ta nhìn thấy là một biểu tượng tượng cho những
phẩm chất. Chúng ta đảnh lễ và tôn kính Đức Phật chỉ là một sự
sùng kính mang tính chất biểu tượng tượng trưng cho sự vĩ đại của Ngài
và niềm hạnh phúc mà chúng ta nhìn thấy qua lời dạy của Ngài. Hình ảnh
thanh tịnh và vắng lặng của Đức Phật là một nguồn khái niệm phổ
quát về những cái đẹp lý tưởng. Hình ảnh Đức Phật là một tài sản
quý giá nhất của chung toàn nền văn hoá Á Châu. Nếu không có hình ảnh
Đức Phật thì Á Châu dẽ trở thành vô nghĩa và đó chỉ là một sự hiện
hữu về mặt địa lý cho dù các quốc gia này có thịnh vượng như thế nào
đi chăng nữa.”
Người Phật tử tôn kính hình
tượng Đức Phật như là một di tích của Bậc Đạo Sư vĩ đại nhất,
thông thái nhất, hoàn hảo nhất và từ bi nhất đã từng hiện hữu trên
cõi đời này. Hình tượng Đức Phật rất cần thiết để cho chúng ta hồi
tưởng lại Ngài và những phẩm chất cao quý vĩ đại, khêu gợi nguồn cảm
hứng cho hàng triệu con tim từ thế hệ này sang thế hệ khác trong tất cả
các nền văn minh trên thế giới. Nó giúp cho họ tập trung tư tưởng vào
Đức Phật. Họ cảm thấy trong tâm tư của họ sự hiện hữu sống lại
hình ảnh của Bậc Đạo Sư để mà
sự sùng bái của họ trở nên có ý nghĩa.
Là Phật
tử, chúng ta nên có một tượng Phật bằng gỗ hay bằng thạch cao, hay tượng
giấy thờ trong nhà. Việc thờ tượng Đức Phật trong nhà không phải như
là một sự trang trí để trưng bày mà là một đối tượng để chiêm ngưỡng
và tôn kính. Hình ảnh thanh tịnh vắng lặng của Đức Phật, một biểu
tượng của lòng từ bi, thanh tịnh và hoàn hảo đóng vai trò như là một nguồn an ủi, khuyến khích và cảm hứng nhằm giúp chúng ta vượt qua bất kỳ những
khó khăn, chướng ngại, lo âu mà chúng ta giáp mặt trong cuộc sống hằng
ngày trên cõi đời phiền trược nhiễm ô này. Khi chúng ta tôn kính Đức
Phật, chúng ta sẽ được hưởng ân
huệ rất lớn, nếu chúng ta thiền định trong một thời gian ngắn bằng cách
chú tâm, quan sát những phẩm chất vĩ đaị và cao thượng của Đức Phật,
nếu chúng ta nghĩ về Bậc Đạo Sư chúng
ta có thể làm cho chúng ta ngày càng hoàn hảo nhờ vào sự hướng dẫn của
Ngài.
Do đó, không phải sự tự
nhiên tôn kính này được biểu hiện trong một số tác phẩm nghệ thuật
và điêu khắc thanh nhã và tuyệt hảo mà người ta đã từng được chứng
kiến.
Một nhà
văn nổi tiếng khác cũng đã trình bày trong ngôn ngữ triết lý của ông về
chân ý nghĩa của việc đảnh lễ Đức Phật như sau:
“Chúng ta cần phải đảnh lễ
Đức Phật mặc dù lòng sùng kính đã được định hướng sẵn. Do đó, cầu
mong cho tất cả chúng ta có được sức mạnh tươi tắn và xây dựng một
đền thờ cho chính cuộc đời của chúng ta, và cho đến khi chúng “lau sạch”
tâm, thì tâm của chúng ta xứng đáng được ghi nhớ hình ảnh của Ngài
trong suốt điện thờ sâu kín của tình thương. Đối với điện thờ đó,
tất cả chúng ta cần dâng cúng những món quà không phải vì thèm muốn
ánh sáng, những bông hoa tàn, vô thường trôi nổi, mà đó là vì hạt giống
của tình thương, của sự dâng hiến và lòng vị tha đối với những người
xung quanh chúng ta”.
Anatole
France, trong nhật ký của ông, viết:
“Vào ngày đầu thàng Năm năm
1980, tình cờ tôi đến thăm Viện bảo tàng ở Pari. Ở đó, đứng sừng sững
trong vắng lặng và giản dị những vị thần của Á Châu, đôi mắt tôi bỗng
nhiên chăm chú vào hình tượng Đức Phật, người đã đưa tay cứu giúp
những nhân loại, và mở rộng lòng từ bi đón nhận tất cả chúng sanh
vào cõi đời của Ngài. Nếu có một Thượng đế nào đã từng hiện xuống
cõi đời này, tôi cảm thấy ở đây chính là Ngài. Tôi cảm phục muốn
quỳ xuống dưới chân Ngài và cầu nguyện Ngài như tôi đã từng cầu
nguyện Thượng đế.”
Ouspenky,
một triết gia Tây phương diễn tả những cảm xúc của ông về hình ảnh
Đức Phật mà ông đã chiêm ngưỡng tại Tích Lan. Ông ta bày tỏ: “Đức
Phật này là một tác phẩm nghệ thuật rất khác thường. Tôi không biết
lấy những tác phẩm nghệ thuật nào để so sánh với hình ảnh Đức Phật
với đôi mắt ngọc bích lấp lánh. Có nghĩa là tôi biết không có một
tác phẩm nào mà nó diễn ra trong chính nó quá hoàn hảo nhũng ý tưởng về
tôn giáo như là như là gương mặt của tượng Phật này diễn tả ý tưởng
của Phật giáo. Để hiểu được gương mặt này, cần phải tìm hiểu Đạo
Phật. Ông ta cũng bộc lộ tiếp: “Không
cần phải đọc nhiều kinh sách Phật giáo hoặc đi dạo bộ cùng với các
vị sư nghiên cứu các tôn các tôn
giáo Đông phương hay tham vấn với giới tu sĩ học thức. Mọi người nên
đến đây, đứng chắp tay thành kính trước Ngài, và hãy chiêm ngưỡng đôi
mắt ngọc bích long lanh xanh biết đang thể nhập vào cuộc sống của mình
và mọi người sẽ hiểu phật giáo là gì?”
Nghệ thuật
Phật giáo trong việc tạo ra những hình ảnh và những bức tường minh họa
những câu chuyện đạo đã khơi dậy nguồn cảm hứng và làm phong phú
thêm nghệ thuật và văn hóa của hầu hết các quốc gia Aù châu hơn 2500
năm qua.
Những gì khiến
cho thông điệp của Đức Phật quá hấp dẫn lôi cuốn đối với nhân loại
trong việc trao đổi sự hiểu biết của mình
? Có lẽ câu trả lời có thể được nhìn thấy
trong sự thanh lịch, thanh
thản của hình ảnh Đức Phật. Không chỉ có màu sắc và đường nét mà
con người bày tỏ niềm tin của họ đối với Đức Phật và sự nhân từ
trong những lời dạy của Ngài. Bàn tay của con người đã hun đúc nên những
sản phẩm bằng kim loại, bằng đá, tượng Phậät là một trong những
sáng tạo vĩ đại nhấât của con người
thiên tài.
Nếu giới phật tử thật sự ao ước được nhìn thấy
hình ảnh của Đức Phật trong tất cả sự huy hoàng và đẹp của hiện hữu
lý tưởng của Ngài thì họ phải chuyển dịch những lời dạy của Ngài
sang cuộc sống đời thường và thực hành theo lời dạy ấy. Chính nhờ
thực hành giáo pháp của Ngài mà họ có thể gần gũi Ngàivới cảm nhận
được một luồng hào quang trí tuệ tuyệt vời bất tận và lòng từ bi
vô lượng vô biên của Ngài. Chỉ đơn giản tôn kính, sùng bái hìnhn ảnh
Đức Phật mà không thực hành giáo lý thậâm thâm vi diệu thì không phải là con đường để
tìm sự giải thoát khổ đau.
Môt cuộc đời
quá đẹp, một trái tim quá trong sáng, thanh tịnh, môt cái tâm quá sâu sắc
và giác ngộ, một cá tính quá gợi cảm và
vị tha ; một cuộc sống hoàn hảo như thế ,
một trái tim từ bi như thế, một tâm thanh tịnh như thế, một
cá tính thanh thản vắng lặng như thế thực sự là đáng được tôn
kính, chiêm ngưỡng và đáng được dâng hiến
cúng dường. Đức phật là
một chúng sanh hoàn hảo nhất và là một bông hoa thơm ngát, mỹ miều đáng
để cho đời chiêm ngưỡng.