- HỎI VÀ ĐÁP
- Bàng Ẩn
Nguồn: Văn Hóa Phật Giáo – Số 48
Xin được biết sơ lược lịch sử
hình thành các tự viện Phật giáo. Nhân tiện, xin hỏi: Có phải đến chùa
thì được phước hay không? (Nguyễn T. Kh., Trần Hưng Đạo, P.1, Sa Đéc,
Đồng Tháp)
Đức Phật thành lập Giáo đoàn Tỳ
kheo vào năm 528 trước TL. Các thành viên của Giáo đoàn tự nhận mình là
Tỳ kheo (Bhikkhu) hay Bật-sô. Bí-sô (Bhiksu), nghĩa là kẻ lang thang,
khất sĩ, sống không nhà. Và các Tỳ kheo cũng như các tu sĩ ngoại đạo
khác, không có chỗ ở nhất định, thường là một góc cây, hốc đá, căn lều
hoang, hang động... Mọi hoạt động hầu như ngưng hẳn trong suốt mùa mưa,
với những cơn mưa tầm tã, đường sá ngập nước hoặc lầy lội; côn trùng rắn
rít đầy rẫy trên đường đi trong làng, trong rừng. Khi Giáo đoàn trở nên
đông đảo hơn, Đức Phật cho phép các Tỳ kheo có thể chia ra từng vùng,
sống gần nhau, học hỏi giáo lý, giới luật với nhau vào các tháng mưa.
Sau đó, Phật chế luật an cư vào mùa mưa (tháng Vassa, khoảng tháng 5,
kéo dài đến tháng 8 Dương lịch) thì chư Tỳ kheo càng cần có chỗ ở ổn
định để an cư theo từng vùng, từng cụm. Các Tỳ kheo cùng nhau xây dựng
một tập hợp lều sát nhau ở trong rừng, nơi xa xóm làng, thị tứ mới đầu
bằng cành tre, cây lá, bùn đất... gọi là Avasa. Vì là nơi ở tập thể, dù
chỉ trong ba tháng, các Avasa cần có chỗ cất giữ các đồ dùng, thuốc men
trị bệnh… nên được gia cố chắc chắn và mở rộng thêm, có thể cất thêm gác
và có thề sứ dụng lại trong mùa an cư năm sau. Hết mùa an cư, một vài Tỳ
kheo được phân công ở lại tại mỗi Avasa để giữ gìn, sửa chữa những chỗ
hư hỏng để ngăn những kẻ trộm cắp.
Thế là ý nghĩa định cư tại một
cơ sở Phật giáo đã hình thành. Kế đến, khi Phật giáo phổ biến đến quần
chúng, các Avasa ngày càng được lập tại các khu dân cư. Được các Phật tử
ủng hộ nhất là các phú gia, bậc vua chúa, nơi an cư của các Tỳ kheo được
xây dựng vững chắc, rộng rãi, tiện nghi, có người phục vụ, có giám thị
trông coi... và được gọi là Arama (trú xứ ở thành thị, già lam, tịnh xá).
Có rất nhiều Arama có qui mô lớn được ghi trong các kinh sách nhưng chỉ
một số còn di tích như Veluvanarama (Trúc Lâm, do vua Bimbisara xay tặng),
Jivakarama (Kỳ Bạt, do nhà y học, phẫu thuật lừng danh Jivaka cúng dường),
Jetavanarama (Kỳ Hoàn. do Trường giả Arathapindika - Cấp Cô Độc hiến
dâng), Ghositarama (Cù Sư La, do Trưởng giả Ghosita cung hiến) v.v… Từ ý
nghĩa sống chung, tu học vốn đã có trong các trú xứ Tỳ kheo, Amara hay
Avasa, có khi gọi là Vihara, rồi Leng, Addhaya, Asada, Ammiya. Gừng...
chỉ khác nhau về cách kiến trúc, nhưng đều có ý nghĩa là tự viện. là
chùa...
Hiện nay, tự viện gồm chùa, tịnh
thất, trung tâm, niệm Phật đường được xây dựng khắp thế giới. Nhiều nước
ở Châu Phi đã bắt đầu có chùa Phật, ở Anh có gần 300 ngôi, ở Úc có 200
ngôi, ở Mỹ có khoảng 20.000 ngôi, Nhật 80.000 ngôi, Thái Lan 30.000 ngôi,
ở Việt Nam có hơn 16.000 ngôi. v.v… Riêng tại Việt Nam, từ thế kỷ I,
Trung tâm Phật giáo Luy Lâu lớn nhất khu vực đã được thành lập và bấy
giờ đã có hơn 20 ngôi chùa Phật với khoảng 500 Tăng sĩ và suốt nhiều thế
kỷ Bắc thuộc, các ngôi chùa còn là những trung tâm văn hóa, trường học,
cơ sở y tế... miễn phí cho những người nghèo khổ ở nông thôn.
Như thế, vốn là một gốc cây, hốc
đá, hang động, túp lều hoang hay do các Tỳ kheo dựng rất thô sơ, theo
với sự phát triển của Phật giáo và của chủ trương hoằng hóa cứu độ, các
tự viện Phật giáo được hình thành, mang nhiều dáng vẻ khác nhau tùy theo
hoàn cảnh, văn hóa của từng vùng đất, khu vực.
Mỗi ngôi tự viện là một biểu
hiện của Phật giáo trên đời. Chùa thờ Phật, có chư Tăng tu học, giảng
pháp, hành lễ, ý nghĩa Tam bảo thể hiện rõ nét trong mỗi ngôi chùa,
thiêng liêng, cao cả, uy nghi mà lại rất gần gũi với quần chúng Phật tử.
Đến chùa thì được phước, có phải
như vậy không? Trước hết, ta nên hiểu phước là công lao, công hạnh do
mình tạo ra khi thực hiện một điều tốt lành, là của chính mình chứ không
ai ban cho mình. Ta đến chùa lễ Phật, nghe Kinh tức là ta củng cố niềm
tin Phật, tăng cường sự thấm nhuần giáo lý, phát triển thiện tâm,tạo cơ
duyên tốt lành cho cuộc sống. Đó là kết quả của việc đến chùa, là do
chính ta thực hiện, là phước vậy. Trong ý nghĩa này, đến chùa thì được
phước quả là rất đúng, rất phù hợp với giáo lý nhân quả của Phật giáo.
http://phatphap.wordpress.com
http://www.buddhismtoday.com/viet/doi/hoivadap.htm