Đức Đạt-La Lạt-Ma tại
Hamburg, Đức-quốc
Thích-Hạnh-Thức
Đức
Đạt-La Lạt-Ma đã đến Hamburg, Đức trong mười ngày từ 19 đến 28-7-2007.
Ngài đến Hamburg lần nầy là lần thứ tư, chính thức như một quốc khách,
và cũng là lần thăm viếng lâu nhất. Ba lần ghé thăm trước, 1982, 1991,
1998 với tính cách cá nhân. Tất cả đều do Trung Tâm Tây Tạng tại Hamburg
-được thành lập năm 1977 dưới sự bảo trợ của Ngài- mời. Chiếc phi cơ
riêng của Ngài ghé xuống phi trường Hamburg lúc 10g51´ trong một buổi
sáng đẹp trời ngày 19-7-2007. Chính quyền địa phương đã trải thảm đỏ từ
phi cơ đón ngài. Buổi chiều, Ngài được đưa đến thăm viếng tòa thị chính
thành phố, tiếp xúc với chính quyền địa phương và dân chúng, ký vào sổ
vàng lưu niệm (chỉ dành cho các bậc quốc khách Quốc vương, Tổng thống…).
Tối đó, ngài đến thăm và nói chuyện tại Trung Tâm Tây Tạng.
Ngày
20-7 ngài đến tham dự và ban đạo từ cuộc hội thảo vận động thành lập Ni
Bộ Tây Tạng, do Ni sư Jampa Tsedroen (Carola Roloff) thuộc Trung Tâm Tây
Tạng Hamburg đứng ra tổ chức, với sự thỏa thuận của Ngài. Trên 300 diễn
giả là các bậc cao tăng, cao ni và các học giả, giáo sư đại hoc, nghiên
cứu Luật tạng… gồm 19 quốc gia trên thế giới câu hội. VN có Thượng Tọa
Dr. Prf. Trí Siêu Lê Mạnh Thát, Ni Sư Thích Nữ Huệ Hương (Từ Việt Nam
qua), Thượng Tọa Thích Quảng Ba (từ Úc Châu) và sư cô Hạnh Trì (Mỹ) tham
dự, (TT Trí Siêu thuyết trình về đề tài: “Về Lịch sử của Ni Bộ Phật Giáo
tại Việt Nam”/ On the history of Buddhist Nun Order in VietNam). Đây là
cuộc hội thảo đầu tiên trên thế giới, được tổ chức qui mô với mọi truyền
thống Phật Giáo, để vận động thành lập lại Ni Bộ tại Tây Tạng (và các
nước Nam Tông), đã biến mất từ hơn 2000 năm nay. Ngài đã ban đạo từ, tán
thành việc tái lập nầy. Ngoài ra, Ngài còn dành cho các cơ quan truyền
thanh truyền hình, báo chí v.v…những cuộc phỏng vấn, tiếp xúc….
Trong suốt tuần lễ còn lại, từ thứ bảy 21-7 tới hết ngày thứ sáu tuần
sau 27-7, ngài dành trọn thì giờ để thuyết giảng cho Chư Tăng Ni và Phật
tử khắp nơi tại sân vận động quốc tế tranh giải tenis lớn nhất nầy.
Chính
quyền Hamburg dự trù, có khoảng 30.000 người từ 32 quốc gia trên thế
giới đến tham dự. Vé tham dự là 55,00€ một ngày. Chư tăng ni được miễn
(nhưng phải đăng ký trước một năm!)…
Đức Đạt
La Lạt Ma năm nay 72 tuổi, sinh ngày 6-7-1935 tại một làng nhỏ miền Đông
Bắc Tây Tạng với tên khai sanh là Lhamo Dhondrub. Lúc 2 tuổi (1937) Ngài
được công nhận là tái sanh của Đạt La Lạt Ma đời thứ XIII. Năm 4 tuổi,
ngài được đưa về cung điện Potala ở Lhasa để huấn luyện trở thành một tu
sĩ lãnh đạo Phật Giáo với Pháp danh là Tenzin Gyatso. Năm 15 tuổi (1950)
Ngài được tấn phong lãnh đạo thế quyền và giáo quyền Tây Tạng. Không lâu
sau đó, Tây Tạng bị Trung Quốc chiếm. Ngài có sang Trung Quốc vận động
với chủ tịch Mao Trạch Đông về vấn đề nầy, nhưng không thành công. Năm
1959 Ngài trốn chạy khỏi Tây Tạng, xin tị nạn tại Ấn Độ. Chính quyền Ấn
Độ đồng ý cho Ngài cư ngụ tại Dharamsala, một vùng đất hoang vu, núi
rừng bao phủ, giáp giới với Trung Quốc. Ngày nay, nơi đó đã biến thành
một nơi sầm uất, trung tâm du lịch và tu học trên toàn thế giới. Năm
1989 Ngài đoạt giải Nobel hòa bình. Trong cuộc trưng cầu ý kiến mới nhất
ngày 14-7-2007 của tuần báo nỗi tiếng “der Spiegel” (tấm gương), Ngài
được người dân Đức có cảm tình nhiều nhất (44%), trong khi Giáo Hoàng
Benedikt XVI chỉ được 42% (Đây là một sự chấn động, vì Giáo Hoàng là
người Đức và Công Giáo là quốc giáo của nước nầy!). Ngài được người dân
Đức mến mộ vì Ngài tỏa ra sự chân tình, lôi cuốn, có năng lực, điềm đạm,
trầm tỉnh, và đặc biệt là cho họ được những lời khuyên hữu ích…
Hai
ngày đầu Ngài giảng cho tất cả mọi tầng lớp thính chúng bằng tiếng Anh,
đề tài “học hỏi hòa bình - sự thực hành của bất bạo động” (Frieden
lehrnen- die Praxis der Gewaltlosigkeit). Thế giới ngày nay bị khủng
hoảng trầm trọng, từ cá nhân đến xã hội. Chiến tranh, khủng bố, bạo
động, nghèo đói, bất công… lan tràn. Con người sống trong hoang mang, sợ
hãi, đau khổ, thất vọng… Làm sao để đối phó? Làm sao để thực tập bất bạo
động? Câu trả lời là: phải kết hợp giữa Trí tuệ và bất bạo động. Hòa
bình bên trong (nội tâm) là điều kiện cho hòa bình bên ngoài (thế giới)”
(innerer Frieden ist die Voraussetzung für äußeren Frieden). Nếu mỗi
người biết sống an lạc, hòa bình thế giới sẽ được thiết lập. Cá nhân
Ngài là một điển hình: một ông thầy tu, người lãnh giải Nobel hòa bình,
nhà lãnh đạo tinh thần đáng tôn kính. Ngài là tấm gương sáng cho sự đồng
cảm và bất bạo động .
Buổi
chiều chủ nhật 22-7 Ngài giảng về “Sự đồng cảm trong một thế giới toàn
cầu hóa” (Mitgefühl in der globalisierten Welt). Trong thời đại mới, mọi
người, mọi quốc gia đều liên hệ với nhau một cách chặt chẽ. Trong tinh
thần đó, làm sao để phát huy tình người, hạn chế những tiêu cực như bất
bình đẳng, hủy hoại môi sinh, cạnh tranh bất chính? Mỗi hành động của
chúng ta, dù nhỏ nhặc, đều ảnh hưởng đến toàn thể vũ trụ. Sự phúc lợi
của đại đa số phải được đưa lên hàng đầu. Mọi người đều có quyền sống
hạnh phúc, nhưng điều đó có thực hiện được hay không là do thái độ của
mỗi người chúng ta. Tây phương ngày nay thừa mứa vật chất, nhưng đồng
thời cũng lắm khổ đau. Phải tập phát triển lòng thương yêu, sự đồng cảm,
khoan dung để trấn áp những cảm nhận tiêu cực, sự giận dữ, lòng căm
thù... Thái độ tinh thần (mentale Einstellung) tích cực đó ảnh hưởng tốt
đến sức khỏe và hạnh phúc của chúng ta…
Sau mỗi
phần thuyết giảng Ngài trả lời những câu hỏi (gạn lọc) của thính chúng,
và trao đổi với những vị quan khách được mời lên khán đài. Mỗi lần mời
độ 4 vị, lên ngồi hai bên Ngài (hình chữ V rộng). Các vị được hân hạnh
mời là: BS giáo sư tâm thần Prof. Manfred Cierpka, đại học Heidelberg,
người sáng lập chương trình “không gây hấn” (Faustlos) ngăn ngừa sự bạo
động trong giới thanh thiếu niên; nhà văn thiền sư Niklaus Brantschen;
Prof. Weiße, giáo sư khoa giáo dục đại hoc Hamburg, giám đốc trung tâm
“đối thoại giữa các tôn giáo”; nữ ký giả Beate Strenge; nữ mục sư
Annegrethe Stoltenberg, chủ bút tạp chí “Hinz und Kuntz”; ông Jakob von
Uexküll, sáng lập ủy ban “cố vấn thế giới tương lai” (Weltzukunftsrats);
bà Bosiljka Schedlich, đồng sáng lập hội “Văn Hóa Đông Tây” giúp đở nạn
nhân chiến tranh, người đã được đề cử giải Nobel hòa bình năm 2005; và
nữ danh ca Judith Holofernes. Trong những lần trao đổi nầy, ngài luôn
luôn kêu gọi sự thương yêu, đoàn kết, phát tâm từ. Ngài kêu gọi thành
lập một Ủy Ban phi chính phủ, không có mặt các chính quyền, chỉ gồm toàn
những người có đạo đức, không thành kiến, để cố vấn cho thế giới, giải
quyết những xung đột hiện nay…
Trong 2
ngày giảng công cọng đó, khán giả ngồi chật kín cả khán đài không còn
chỗ trống (có sức chứa 13.000 người), và ngồi cả trên mặt sân đánh
tennis (dành cho Tăng Ni và người bảo trợ, mua vé với giá cao hơn ấn
định). Ước tính tổng cọng khoảng độ 17.000 người (theo lời của một nhân
viên người Việt thuộc ban tổ chức).
Năm
ngày kế tiếp trong tuần Ngài giảng bằng tiếng Tây Tạng sâu vào giáo lý,
qua 400 bài kệ của ngài Thánh Thiên Aryadeva. Ngày cuối cùng là lễ Điểm
Đạo (Quán Đảnh) Văn Thù Sư Lợi (rất tiếc ngày nầy tôi không tham dự
được, vì phải theo xe buýt đi dự khóa Phật Pháp Châu Âu kỳ thứ 19 tại
Thụy Điển).
Ngài
Thánh Thiên Aryadeva sinh trưởng trong một gia đình quí tộc tại Tích
Lan, sống vào cuối thế kỷ thứ II và thứ III sau Thiên Chúa, là đệ tử lớn
của tổ 14 Long Thọ (Nagarjunas), xiển dương Đại Thừa, trước tác nhiều
tác phẩm về Trung Luận, được xem là một trong những người khai sáng
Trung Luận Tông. Tập “Tứ bách luận” nầy với suy luận biện chứng phủ
định, giải thích giáo pháp vô ngã và tính không; phá bỏ quan niệm sai
lầm, ảo tưởng về thường hằng, nhầm lẫn giữa thú vui nhất thời với hạnh
phúc thật sự…
Trước
khi giảng Ngài hướng về phía thính chúng và nói “đây là một cuốn luận
rất quan trọng trong sự tu tập, chúng ta cần phải học tập. Nhưng không
phải dể, có nhiều chổ rất khó hiểu, nhiều câu đối với tôi cũng không có
dể”, Ngài cười và thêm “nhiều câu tôi chỉ đọc thôi!” (mọi người cười).
Ông
Christof Spitz dịch từ tiếng Tây Tạng ra tiếng Đức rồi thầy Hạnh Tấn
dịch từ tiếng Đức ra tiếng Việt cho chúng tôi nghe. Ông Christof Spitz
dịch cho Ngài suốt khóa tu, cả từ tiếng Anh và tiếng Tây Tạng ra tiếng
Đức rất trôi chảy. Ngài nói liên miên bất tận 10´, 15´, ông đều ghi tốc
ký vào sổ, đến khi nào ngài dừng thì ông ta mới nói, trôi chảy không
vấp. Thật là quá tài giỏi, ai cũng trầm trồ khen ngợi.
Sau
đây, tôi xin ghi lại những điều tôi đã được nghe:
Những
câu kệ đầu, Ngài Thánh Thiên nhắc ta về sự vô thường. Trong 25 câu đầu,
ngài dạy làm thế nào để chấm dứt quan niệm về sự thường hằng. “Quá khứ
hình như ngắn ngủi, nhưng bạn sẽ nhìn tương lai hoàn toàn khác: cái mà
ta cho là giống hoặc không giống, chính là một tiếng gọi của sự kinh
sợ.” (Die Vergangenheit scheint dir kurz, doch die Zukunft siehst du
ganz anders: Dass du Gleiches als ungleich betrachtest, gleicht deutlich
einem Ruf des Schreckens). “Nếu sự gặp gỡ làm bạn vui sướng, vậy tại sao
lại không vui sướng khi chia lìa? Bạn không nhận thấy rằng sự gặp gỡ và
chia lìa cùng sánh vai nhau tay trong tay đó sao?”…
Khi mới
sanh ra thì cái chết cũng đã có mặt. Nếu chỉ sống với vật chất hưởng
thụ, tạo ra những ác nghiệp… là một sự sai lầm rất lớn. Phải luôn luôn
nghĩ đến vô thường, Đế thứ I: Khổ Đế. Có 3 điểm cần chú ý: 1.- Chết là
điều chắc chắn xảy ra. 2.- Thời gian, lúc nào chết?. 3.- Chết không mang
theo được gì cả, tài sản, vợ con…. Chỉ có Nghiệp đi theo mà thôi. Nếu
mỗi mười năm nhìn lại thân ta, sẽ thấy sự khác biệt lớn (còn nếu cứ nhìn
hoài sẽ không thấy). Sự thay đổi diễn ra từng sát-na. Thay đổi nầy không
do yếu tố bên ngoài tác động, mà chính là bản chất của nó. Một vật được
tạo ra, kèm theo sự vô thường, thay đổi, nên nó cũng chính là sự hủy
diệt. Phải nhận ra, đừng quên. Sự chết. Từng sát-na một… Ai sống lâu
cũng có lúc già. Phải chấp nhận sự già nua bệnh tật. Tại sao ta buồn khổ
khi người thân ta chết? Ta buồn đau người thân, còn sự vô thường của
chính ta thì sao? Sự ra đi của người thân là một dấu hiệu cho chính
chúng ta. Đó là một điều đương nhiên, tại sao lại bất ngờ? Vì vô minh
nên không thấy thôi. Sự chết đi và sự sinh ra của mọi người đều do
nghiệp cả. Bởi vậy ta không nên buồn khổ. Chính ta cũng là nạn nhân của
vô thường mà. Có sự buồn khổ đó là do bởi sự chấp thủ. Nếu sự chết xảy
ra với người ta ghét, ta có buồn không?. Cha mẹ thương con nhiều hơn con
thương cha mẹ. Tình thương ta nhận được của một người nào đó làm ta
thích thú. Nhưng đó chỉ là tương đối. Nếu chấp thủ vào đó, sẽ đau khổ.
Đó chỉ là một sự trao đổi… Sự chia lìa làm ta khổ, và thời gian là liều
thuốc tốt nhất xóa nhòa tất cả. Tất cả mọi người, ai cũng khổ đau. Khổ
khổ, hoại khổ, hành khổ. Gặp gỡ thì vui, xa cách thì buồn? Không đúng,
vì gặp là chia tay rồi. Gặp gỡ là nhân của chia lìa… Quá khứ vô thỉ,
tương lai vô chung. Chúng ta xuất hiện như một điểm nhỏ trong vô tận đó,
không nghĩa lý gì. Thời gian là sat-na đến đi, được nhận biết qua bốn
mùa. Thời gian là kẻ thù. Đừng nên chấp thủ, thích thú. Sự chia tay là
điều chắc chắn. Nên hướng trí tuệ về những điều đó. Đức Thế Tôn đã chỉ
ra Khổ Đế. Ai trong chúng ta cũng đều muốn thoát khổ, muốn có được hạnh
phúc. Nhưng điều nầy không thể đương nhiên mà có. Trước hết phải nhận
thức ra nguyên nhân của khổ, rồi tìm cách chuyển hóa nó. Phải từ bỏ các
ác pháp (tham, sân, si, mạn, nghi, biên kiến, tà kiến, sát sanh, trộm
cắp, tà dâm, nói láo…). Khổ khổ, hoại khổ, hành khổ. Nếu tu theo thập
thiện (10 điều thiện) sẽ đoạn được khổ-khổ trong tương lai. Vô thường
đưa đến hoại diệt, là nguyên nhân của hoại khổ. Hành khổ rất vi tế, vì
có nghiệp dẫn dắt, được hướng dẫn bởi tham sân si, biên kiến, tà kiến….
Phải từ bỏ quan niệm cố chấp về sự hiện hữu của chúng ta. Phải vượt qua
mọi tri kiến sai lầm về các pháp. Khổ đau. Phải luôn luôn ý thức điều
đó, nhận rõ nguyên nhân, sẽ tìm ra cách giải thoát. Như người bị bịnh,
phải tìm ra nguyên nhân của bệnh thì mới trị được. Đức Phật đã chỉ ra
con đường để vượt qua khổ đau. Đệ Tứ Đế, Đạo Đế. Tam bảo quy y là để
vượt khổ đau, dùng Phật pháp để đối trị. Sự chấp thủ là một nguyên nhân
(của khổ đau), dùng Trí Tuệ để phá. Chỉ có Phật giáo mới hướng dẫn ta đi
vào vô ngã. Chúng ta cần Phật, cần Pháp, và cũng cần Thiện hữu tri thức.
Quy y là bước ban đầu. Nghiên cứu, kiến giải, tinh tấn… là những bước
theo sau. Bốn trăm bài kệ nầy là bổ sung cho những tác phẩm của ngài
Long Thọ, nghiên cứu nó, ta sẽ dễ dàng hiểu được Ngài Long Thọ hơn…
Ngài
ngừng lại, và kể một câu chuyện: vào khoảng thập niên 1960, có một người
đàn bà Tây phương trẻ đẹp nói với Ngài rằng “người Tây Tạng không có tôn
giáo!”. Ngài rất giận, nhưng không giận được, vì bà ta rất đẹp (cười).
Cũng vậy, một ông Giám Mục bên Mỹ nói: “Giáo lý của chúng tôi rất thực
tế, còn những người Tây Tạng rất là đáng thương!...”. Đó, như thế đó.
Những người đó không hiểu. Sự tu tập Phật pháp không cần có chùa chiền,
mà do nơi mỗi người chúng ta, tự tu tập, tự chuyển hóa lấy. Trong sự tu
tập Phật pháp, điều quan trọng là phải học hỏi giáo lý (vỗ tay).
Tất cả
khổ đau đều nằm sâu trong tâm thức, mặc dầu là khổ do thân thể đi chăng
nữa. Một cuộc sống thiếu đạo đức sẽ bị nhiều khổ đau. Do vậy, nên tập
sống một đời sống có đạo đức. Không phải chỉ để tránh tù tội… Nên tu tập
Bồ đề tâm. Khi bị khổ đau, ta nguyện rằng, tôi sẽ chịu tất cả khổ đau
cho mọi người. Khi sung sướng, ta nguyện cho tất cả đều được sung sướng.
Không nên chờ đợi, phải bắt đầu tu tập ngay. Sự chết không có chờ đợi
ai. Thân tâm ta đang bị hoại diệt từng sát-na!
Một câu
hỏi của thính giả được ngài trả lời: “Chúng tôi có thể tu tập các Pháp
môn nầy không, khi tôi là người theo đạo Công giáo?”. Ngài trả lời rằng:
“Nếu mới vô thì không thấy gì khác, vì hai tôn giáo hầu như giống nhau,
đều dạy về thương yêu, nhân từ, bác ái… Nhưng nếu đi sâu hơn, thì có sự
khác biệt, như tánh không, giải thoát, bồ tát hạnh… hầu như không thích
ứng với nhau, nên rất khó khăn. Vậy nửa Chúa, nửa Phật được không? Tốt
nhất là nên đi sâu vào một cái thôi”.
Có thân
nầy là có sự đau khổ. Ngay từ trong bụng mẹ, chịu nóng, chịu lạnh (nếu
mẹ uống lạnh, ăn nóng). Khi sinh ra đau đớn, khổ. Lớn lên khổ… Triền
miên. Nhưng nếu ta biết xử dụng thân nầy một cách có ích, biết tu tập,
sẽ tạo nên nhiều công đức… Thường thường người ta hay chạy theo trụy
lạc. Sự vui sướng đó tốn rất nhiều công sức, và luôn luôn kèm theo sự
nguy hiểm, và qua đi rất mau. Trong khi đó cái khổ đến rất tự nhiên,
ngay cả trong lúc ta đang tận hưởng dục lạc. Người thông thái thì bị khổ
vì tâm thức dày vò, người phàm phu thì bị thân xác. Khổ đau đầy rẩy, vui
sướng chỉ thoáng qua như tia chớp. Trong vui sướng có khổ đau, nhưng
trong khổ đau không có sự vui sướng… Cuộc sống bắt đầu bằng một tâm niệm
vô minh. Nên tu tập Tứ Niệm Xứ, trong đó Thân thể được quán niệm một
cách kỹ lưỡng, rất tốt cho việc tu tập… Tất cả ngoại duyên, các đối
tượng… sẽ không bao giờ làm cho ta thỏa mãn. Chỉ khi chúng ta biết tự đủ
thì mới đủ (ghi chú: tri túc, tiện túc, đãi túc hà thời túc!). Thấy một
người đàn bà đẹp ta mê đắm? Tất cả sự thương, ghét… đều do nhận thức sai
lầm của tâm thức mà ra. “Nàng là của tôi” là một sự sai lầm lớn! Khi
mình có mụn nhọt ngứa, gãi cho là sướng. Nhưng tốt hơn là không có mụn
nhọt mới thật là sướng (mọi người vỗ tay cười). Cũng vậy, khi thỏa mãn
được dục lạc, ta cho là sướng, nhưng tốt hơn là không nên có sự tham dục
đó. Dù chúng ta có xức bao nhiêu dầu thơm, có rửa sạch mấy đi chăng nữa,
cũng không thể làm cho thân thể nầy sạch được (mọi người cười ồ!). Nên
quán Bất tịnh để đối trị tham dục… Muốn đi vào thiền định, phải có một
sự an lạc nào đó (ghi chú: phải trừ bỏ ngũ cái: trạo cử, hôn trầm, dục,
sân, nghi). Còn vướng ngã chấp thì không thể giải thoát được. Nếu chỉ
thiền định, không phá ngã, thì không thể thành công, đạt tới niết bàn.
Chỉ và Quán phải luôn luôn song hành… Phải tích tụ công đức, trau dồi
trí tuệ. Kinh Lăng Già: Tất cả điều chúng ta nhận biết được, đều không
thật có (ghi chú: là “tiếng gọi của sự kinh sợ”). Ngã mạn sẽ tạo ra ác
nghiệp. Không ngã mạn sẽ tạo ra công đức. Phải biết khiêm nhường. Người
có trí không bao giờ nghĩ rằng mình hơn người. Nghĩ đến tương lai thì
đừng tạo ác nghiệp. Có bốn quan niệm sai lầm thường mắc phải: thế gian
nầy thường còn, cuộc đời là vui thú, có một cái ngã chắc chắn, các Pháp
là thanh tịnh… Giữ giới là một việc rất quan trọng, và luôn luôn tỉnh
thức chánh niệm, phát triển trí tuệ qua thiền định…Đó là những bước đầu
căn bản. Dần dần tiến lên những bước cao hơn, như phát bồ đề tâm, tu bồ
tát hạnh…v...v…
Đó là
những điều tôi được nghe Ngài giảng về “400 bài kệ của ngài Thánh
Thiên”. Rất tiếc tôi không được tham dự 2 ngày sau vì phải đi Thụy Điển.
(Nghe nói một nửa cuốn sách còn lại Ngài giảng lướt qua rất nhanh, và
chấm dứt mỗi buổi giảng rất trể, vì phải chạy đua với thời gian).
Trong
những ngày Pháp hội đó, đạo tràng tuy rất đông, 17.000 người, nhưng rất
thanh tịnh, không hề xảy ra một điều gì đáng tiếc cả, dù là nhỏ nhặt.
Thật là một điều hi hữu. Tất cả đều trang nghiêm, trật tự. Một sự yên
lặng hùng tráng! Sự tổ chức phải nói là rất hay, chu đáo, khéo léo, khoa
học. Từ lối trang trí, lên chương trình, chia ban, cách làm việc… đều
rất chu đáo, có kế hoạch. Đặt biệt nhất là mọi người ai cũng tỏ ra hân
hoan, vui sướng được tham dự, học hỏi giáo lý. Những ánh mắt thành khẩn,
nụ cười tươi tắn, nét mặt rạng ngời! Những cử chỉ nhẹ nhàng thanh nhã,
nâng niu trân trọng, từ tốn có ý thức!… Tất cả nói lên nỗi niềm sâu kín
chất chứa lâu ngày của những người vừa bắt gặp được chân lý. Họ sung
sướng ra mặt, cảm thấy như vừa được tái sanh, bừng tỉnh sau những ngày
tháng lặn hụp, tìm tòi, mệt mỏi trong biển đời khổ đau, lạc hướng lẽ
sống. Bây giờ họ đã về, đã tới… Từ đây, họ đã có một con đường để đi,
một mục đích để theo đuổi, một cuộc đời đáng quí để nâng niu trìu mến.
Ôi, còn gì sung sướng cho bằng …./.
Viết
xong 28-8-2007
Thích-Hạnh-Thức
t_hanhthuc@gmx.net
Những
tài liều tham cứu:
sách
“First International Congress on Buddhist Women´s Role in the Sanga
Bhikshuni Vinaya and Ordination Lineages with H.H.the Dalai Lama in
Hamburg”
Tự
điển Phật học Chân Nguyên - Nguyễn Tường Bách
Tự
điển Phật học
Thiện Phúc
Đặc
san Buddhismus aktuell số 2/2007 phỏng vấn Jampa Tsedroen
Tuần báo Der Spiegel 14-7-2007
Tạp san KSG Special Dalai Lama tại Hamburg 7/2007
http://de.wikipedia.org/wiki/Tenzin_Gyatso
http://www.dalailama-hamburg.de/
Audiotorium Netzwerk/ Frieden lernen…
Filasofia, Forum für geistige Entwicklung/ Mitgefül in der
globalisierten Welt