Đầu tháng tư đã có những cơn mưa nặng hạt kéo dài. Bầu trời khi trong
veo, lúc lại thăm thẳm mù mây. Hai bên bờ nước thường dâng cao, cây cỏ
sum suê góp phần làm cho tiếng dế tiếng ve kêu râm rang suốt cả ngày.
Thuyền bè qua lại trên sông đông đúc và đêm đêm mấy khu chợ nổi vẫn thu
hút khách thương hồ lai vãng bán buôn.
Ngôi chùa nằm khuất sau hàng dừa nước mấy hôm nay tất bật người ra vào.
Ngoài sân có mấy chiếc ghe bầu lớn nhỏ nằm chơ vơ trên bãi đất trống
cũng đang được trang trí kết đèn lồng gắn tràng hoa trông thật lộng lẫy
đẹp mắt. Những chiếc thuyền hoa, người ta gọi vậy- chuẩn bị cho đêm rằm
chùa sẽ tổ chức lễ rước Phật đản trên sông- Thì như ở thành phố có xe
hoa đi diễu hành khắp các con đường trong đêm kỷ niệm Phật Thích Ca ra
đời ấy mà.
-
Mọi năm đâu có. Sao năm nay nhà chùa làm rườm rà quá dzậy không biết?-
Mấy người dân trong xóm xúm lại coi rồi bàn tán.
-
Vị thầy này mới về trụ trì. Chắc Ổng muốn rước Phật qua lại trên sông
cho bà con mình thưởng ngoạn chứ gì.
-
Ừ ! Ổng còn trẻ, lại là người Thành Phố mới được bổ nhiệm nên thích làm
những việc khác người.
Vị Thầy đang chỉ
đạo công việc gần đó, khẻ mỉm cười khi nghe họ nói. Đối với cư dân ở đây
thì Thầy là người từ phương khác đến, nhưng ngôi chùa này với thầy vốn
mang nặng một mối ân tình sâu xa. Vậy nên khi nhận lời di chúc của Hoà
thượng tiền nhiệm vừa viên tịch thầy đã khăn gói quay về không chút đắn
đo suy tính. Có phải là Thầy ngẫu hứng bày vẻ gì đâu, cũng chẳng muốn tỏ
ra mình làm điều khác lạ hơn người; Nhưng mỗi sự việc xảy ra đều ẩn chứa
ít nhiều nguyên nhân của nó. Năm tháng qua nhanh. Cuộc sống với nhiều
thay đổi theo thời gian và quán tính của con người. Chuyện đời chuyện
đạo ngày xưa ấy cũng đã lùi xa. Duy chỉ có thầy là đang trở lại nơi này.
Trở lại để rồi khi mùa Phật đản đến cứ âm vang đâu đó chút tình tri ngộ
tri ân với ngôi chùa cùng dòng sông bến nước…
Miền quê sông nước thanh bình đã khiến cho những chàng trai thành phố
cảm thấy ấm lòng gần gũi khi lần đầu tiên bước chân đến. Họ là thực tập
viên của trường Cao đẳng Địa chính, chưa từng quen với việc chèo xuồng
lướt sóng, nhưng lại yêu thích cảnh mênh mông đồng ruộng với cơ man nào
là sông ngòi chằng chít hiện ra như tranh vẽ. Con người ở đây cả đời chỉ
biết quanh quẩn với vườn tược, kênh rạch mà tánh tình phóng khoáng thật
thà. Họ đón tiếp những chàng trai mặt còn hơi sữa với tất lòng quý trọng
hồn hậu. Ngoài những giờ thực tập, Minh Đức cùng đám bạn học thường lân
la đến nhà dân chuyện trò hỏi thăm để biết nhịp sống cùng công việc làm
của họ; Và hơn hết là được mọi người khao cho những bữa ăn cây nhà lá
vườn đậm mùi vị ngon lạ hấp dẫn của vùng sông nuớc. Dân miền nam vốn nổi
tiếng hiếu khách và thích ăn nhậu mà. Hơn nữa hồi ấy được chiêu đãi
người tri thức là một niềm vinh hạnh cho họ, cũng đâu có tốn hao là bao.
Đã ăn vào…thì lời ra. Thế là họ thoả thích huyên thuyên về cảnh đồng
ruộng cò bay thẳng cánh, thoả thích kháo chuyện đông tây kim cổ đến quên
cả trời đất nắng mưa.
Những ngày thực tập mới vui làm sao. Dù lắm khi cả đoán người phải vất
vả lội trong đầm lầy cả bưổi, giữa cái nắng chói chang và những cơn mưa
dầm tháng hạ; Nhưng lòng háo hức của tuổi trẻ khiến những chàng trai
không cảm thấy nhọc mệt hay nhớ nhà. Một buổi tối bác Hai trong xóm mời
cả bọn đến dự liên hoan chia tay, vì ngày mốt đoàn sinh viên phải trở về
trường. Không khí đêm trăng miệt vườn thật trong lành yên ả, lại thêm
thân tình nồng hậu của người dân bản xứ, khiến cho lòng người cảm thấy
lưu luyến chưa muốn rời xa. Ăn uống đàn hát xong, Minh Đức đề nghị các
bạn cùng chèo ghe đi ngắm trăng sáng trên sông. Chẳng được ai hưởng ứng,
vì mọi người đang bận vui vẻ tán tỉnh mấy cô thôn nữ xinh xắn. Thế là
anh một mình ra sông mượn chiếc xuồng tam bản của chủ nhà rồi khua mái
chèo trên con rạch nhỏ. Xuồng đi giữa ánh trăng rằm diệu ảo như ngỏ ý
mời mọc người khách lạ cùng dạo cảnh thiên thai. Lúc ấy Minh Đức đã thấm
chút hơi men nên đầu óc lâng lâng theo con sóng cùng chiếc ghe tròng
trành của người mới tập chèo chống. Nhiều lần định quay vaò bờ, nhưng
vầng trăng và phong cảnh hữu tình cứ bắt anh lướt tới. Minh Đức ngắm
trăng rồi hứng chí ngâm thơ vịnh nguyện, tự ví mình là thi sĩ Lý Bạch
đời Đường. Một lúc sau thì gió bỗng thổi mạnh, làm cho chiếc xuồng không
thể tiến tới được. Chàng trai chưa biết xử trí thế nào thì tay chèo mất
thăng bằng rồi cả người lẫn ghe cùng lật nhào xuống nước. Lúc ấy anh chỉ
kịp đưa tay với lấy bụi rậm gần đó.
Trong cơn mê chấp chờn Minh Đức cảm tưởng có ai đó kéo mình lên. Anh mở
mắt ra và ngạc nhiên thấy chiếc thuyền lớn đầy màu sắc của những ánh đèn
cùng hào quang rực rỡ. Lại có nhiều tràng hoa tươi kết trên mui trên mạn
và đặt cả dưới sàn. Giữa thuyền có chiếc bàn cũng trang trí thật lộng
lẫy hoa đèn, trên đó đặt một tượng Phật nhỏ. Minh Đức nghe có tiếng
người nói:_ Hôm nay là ngày Phật đản, Chúng ta làm lễ rước Phật trên
sông cho bà con có dịp được chiêm bái Phật.
Một người khác kéo tay chàng đến trước bàn Phật bảo quỳ xuống để làm lễ
thế phát xuất gia vì hôm nay là ngày tốt. Minh Đức vội đưa hai tay lên
ôm lấy đầu la lớn …
- Cậu nhỏ tỉnh rồi à? Con uống chút nuớc gừng này rồi lại ngồi gần bên
bếp lửa cho ấm? May mà chỉ uống có ít nước.
Minh Đức ngơ ngác nhìn vị sư già, nhìn quanh quất:_ Mình đang ở đâu đây.
Hình như là ngôi chùa thường gặp mỗi ngày khi qua lại trong xóm. Cố nhớ
ra mọi chuyện, anh khẻ khàng cất tiếng hỏi:_ Sao con lại nằm ở đây? Còn
chiếc thuyền hoa rước Phật đâu?
Vị sư đưa cho chàng chén nước bảo uống rồi nói:_ Con còn mê sảng à? Làm
gì có thuyền hoa rước Phật. Thầy có việc đi trong xóm về tối. Khi chèo
ghe gần đến chùa thì nghe tiếng kêu từ một bụi rậm gần bờ nên vội bơi
tới, thấy có người tay nắm cành lau còn đầu thì chúi xuống nứơc. Thầy
kéo con lên và đưa vào đây. Tuy chưa uống nước nhiều, nhưng bị ngất cũng
khá lâu. Thầy phải hô hấp nhân tạo thoa dầu, hơ nóng. Bây giờ con thấy
trong người thế nào? Thôi nằm nghĩ cho khoẻ, đợi sáng thầy sẽ đưa về
trường.
Chàng trai ngạc nhiên:_ Thế sư cụ biết con là sinh viên thực tập à?
Sư cụ gật đầu:_ Sao lại không biết? Ngày nào mấy cậu cũng đi ngang chùa,
hát hò um sùm ngoài đường. Tuổi trẻ ham học hỏi tìm tòi mà cũng ham vui
lắm. Nghe nói hôm nay ông Hai chiêu đãi mấy chàng sinh viên thực tập sắp
trở về thành phố, sao cậu lại chèo ghe một mình đêm hôm để suýt phải
chết đuối…? Bộ định nhảy xuống sông ôm trăng như chàng Lý Bạch hồi xưa
à?
Minh Đức nhắm mắt lại. Anh vẫn còn mệt, đầu óc quay cuồng với bao hình
ảnh cứù thoặt ẩn thoặt hiện. Thật lạ lùng, có phải mình vừa thoát chết
không? Mà sao lại gặp lúc vị sư đi ngang qua. Vậy còn chiếc thuyền hoa…?
Khi khoẻ hẳn, Anh kể lại giấc mơ của mình cho vị Sư. Chàng trai cứ băn
khoăn tự hỏi:- Một người trong cơn thập tử nhất sinh mà vẫn nằm mơ à!Một
giấc mơ kỳ lạ, chàng có bao giờ đi chùa, nào có biết gì đến những sinh
hoạt lễ lạc ở nơi tôn nghiêm này…
Vị sư yên lặng nghe. Người nhìn chàng trai và suy nghĩ rất lâu rồi mới
cất tiếng nói:_ Đây chắc là điềm lành cho con. Biết đâu đây là nhân
duyên. Mà thôi, dầu sao thì con cũng được bình yên rồi. Cửa chùa từ bi
lúc nào cũng rộng mở. Hôm nay là mười bốn, ngày mai đúng là ngày Phật
Đản.
Minh Đức vẫn còn suy tuởng với cảnh trong mơ:_ Vậy thầy có làm thuyền
hoa rước Phật không?
Vị sư cười thật hiền:_ Thầy chưa từng nghe thấy chuyện này. Quả là một ý
tưởng thú vịï. Có thể sau này ai đó sẽ làm thuyền hoa rước Phật trên
sông. Nhưng chùa Thầy thì chỉ làm lễ tắm Phật đơn sơ…như mọi năm thôi.
Sau lần thoát nạn ấy Minh Đức trở về thành phố tiếp tục chuyện học hành.
Ra trường, Anh không xin việc làm mà tìm đến xuất gia ở một ngôi chùa
gần nhà, rồi được Bổn Sư gởi đi học các nơi. Thỉnh thoảng Minh Đức cũng
về quê thăm vị thầy đã cứu mình ngày trước. Dù không xuất gia với Hoà
Thựơng nhưng Minh Đức vẫn xem người là thầy y chỉ. Chàng trai trẻ ngày
nào thích suy tư mơ mộng, nay đã là vị đại đức có phẩm cách và nhiều tâm
nguyện. Thầy vẫn luôn nghĩ về giấc mơ xưa …
Khi thấy Thầy tổ chức ngày lễ tắm Phật thật long trọng; lại cho kết
thuyền hoa rước Phật trên sông, người ta vừa lạ lẫm vừa nghi ngại. Những
phật tử lâu năm của chùa lúc đầu cũng không đồng tình. Bởi họ cũng từng
dự lễ xe hoa trong đêm Phật đản tại các tỉnh thành lớn. Còn ở đây là
miền quê sông nước đầm lầy, dân tình mộc mạc chưa quen với cụm từ thuyền
hoa rước Phật. Hơn nữa đã tốn kinh phí mà không hẳn đã mang lại lợi ích.
Bổn đạo chùa cũng chẳng có mấy người, hằng tâm thì có chứ hằng sản thì
không. Nhưng rồi khi sự việc hoàn thành, mọi người hoan hỷ và biểu lộ sự
kính trọng cảm phục vị thầy trụ trì. Mấy đêm trước rằm thầy có thuyết
pháp và mời bà con lại nghe. Họ được thầy kể cho nghe câu chuyện nằm mơ
khi sắp chết đắm của chàng sinh viên ngày trước.
Đêm Phật đản cả mặt sông tràn ngập ánh đèn màu của thuyền hoa. Chiếc
thuyền lớn có bài trí tượng Phật đản sanh đi trước. Thầy và mấy chú tiểu
đứng dọc hai bên bàn Phật với pháp y vàng rực như các vị tôn giả đệ tử
Phật của mấy ngàn năm trước. Bốn chiếc ghe nhỏ hơn đi phía sau thì chở
các bô lão và đoàn thanh thiếu niên phật tử trong làng. Tất cả đều đồng
phục áo lam làm phản chiếu thêm vẻ tươi tắn rạng rỡ như ánh trăng rằm
trên từng gương mặt. Trời không gợn mây, trăng và nước cứ mặc sức toả
chiếu lung linh theo ánh đèn lồng và hoa cỏ đồng nội. Những ghe thuyền
của khách thương hồ xuôi ngược cũng tò mò ghé lại đứng xem. Thuyền hoa
đi lần qua các kênh rạch. Dân làng đứng chật trên bờ hướng mắt nhìn đoàn
thuyền Phật đi qua, có cả các Sư sải từ mấy ngôi chùa trong làng cũng
đến chiêm bái. Họ vui vẻ và hết lời tán thán. Chưa bao giờ con sông quê
họ lại tưng bừng lễ hội hoa đăng rước Phật trang nghiêm mang đầy ánh đạo
nhiệm mầu như thế. Những người dân chơn chất an phận làm ăn hiếm có dịp
biết đến chùa, lúc này lòng họ gợi lên chút niềm tin trong sáng. Họ chắp
tay hướng về đức Phật bổn sư, cùng chư tăng để bày tỏ niềm thành kính vô
biên.
Đoàn thuyền đi qua mấy làng xã thưa vắng. Sau đó ngược sang bến đò bên
khu trung tâm thị trấn nhộn nhịp bóng người đi lễ chùa đêm rằm, rồi từ
từ quay về con sông lớn. Aùnh trăng đêm vẫn huyền ảo soi sáng đến tận bờ
giác ngạn xa xa. Vị Thầy với dáng vẻ nghiêm nghị, lúc này cũng xúc động
trong cảnh sắc như thật như mơ trong ngày Phật đản. Thầy vẫn đứng yên,
mắt hướng nhìn phía trước nơi thuyền hoa đi qua. Dường như dòng sông
cũng ánh lên vẻ reo vui đằm thắm, khoảnh khắc của thời gian trước có
khác gì với hình ảnh hôm nay.
Và biết đâu chừng, trên những con đò bấp bênh đời sông nước, có ai đó
cũng từng được trải qua cuộc hội ngộ ký thú như chàng trai Minh Đức ngày
nào.