Đứng trên ban công- nơi đỉnh tháp cao nhất- có thể phóng tầm
mắt nhìn khắp các dãy núi nhấp nhô mờ ảo trong đám sương mù. Nhiều buổi
sáng rồi, thầy Đức Sơn đã leo lên tới đỉnh tháp này. Thầy đứng lặng lẽ
tựa hồ như đang ngắm nhìn cảnh vật trong buổi sớm mai, hay khảo sát mọi
công trình còn xây dựng dở dang bên dưới. Ngoài xa kia là mấy cánh rừng
tràm bị đốt cháy trụi chỉ còn trơ lại những gốc cây đen nhẻm. Vậy mà một
vài chồi xanh vẫn nức mầm trổi dậy, vừa để thách thức với sự nghiệt ngã
của cuộc đời, vừa muốn chứng tỏ một sức mạnh tâm linh luôn tiềm tàng
đâu đó bên trong lòng đất .
Ba tháng trở lại sau hơn mười năm xa vắng, thầy cũng chỉ
nghĩ mình là một kẻ xa lạ. Xa lạ với nơi chốn thân quen từ thời thơ bé
càng khiến cho lòng người thêm nỗi ray rứt băn khoăn. Mười năm nơi phố
thị, thầy đã trải qua các trường Phật học, Cao đẳng rồi Đại học. Mỗi
khóa học thầy đều đạt các thứ hạng cao và do đó niềm ước vọng cũng dần
cao theo năm tháng. Một chút hồn quê còn vương vấn trong lòng thầy,
chẳng khác nào như viên sỏi ném vào tận cùng mênh mông của trời đất. Khi
thầy chuẩn bị xong thủ tục để đi du học dài hạng tại Ấn Độ thì cũng vừa
nhận được tin, Sư phụ viên tịch ở độ tuổi mới ngoài năm mươi, với lời di
chúc: Mong muốn thầy trở về kế thừa tông môn, tiếp tục truyền hóa đạo
pháp của Tôn Sư ở quê nhà. Nhận lời di ngôn của sư phụ, thầy Đức Sơn lâm
vào tình cảnh của kẻ ở đi đều không đành đoạn. Thầy đã định giao Chùa
lại cho sư đệ Đức Nhật để mình được rảnh rang du học ít năm. Nhưng sư đệ
vốn là người thích tiêu dao trong cảnh nhàn cư bất nhiễm, đâu ham gánh
vác chuyện chùa chiền. Vừa xong tuần thất bốn mươi chín ngày của sư phụ,
sư đệ đã lên gặp thầy:_Em lên từ giả sư huynh đây.
Thầy ngạc nhiên:_Sư đệ đi đâu?
_Em vào thiền viện chuyên tu. Lâu nay vì muốn phụ giúp thầy
nên em còn chần chờ. Bây giờ thì Sư Phụ đã viên tịch, bổn tự đã có sư
huynh về kế thừa đảm nhiệm, vậy em xin được đi theo ý nguyện của mình.
Thầy cố dùng lời lẽ thiệt hơn, đem hết tình nghĩa đệ huynh
ra thuyết phục mà cũng không lay chuyển được lòng sư đệ. Suốt ba tháng
trời thầy cứ đi đi về về mà tâm trí mãi phân vân chưa quyết. Công việc
chùa đã có mấy chú tiểu và các cụ già công quả lo toan. Nhưng cảnh Thiền
môn ngày càng vắng vẻ quạnh hiu. Trước đây sư phụ vốn là người có nhiều
tâm huyết và năng nổ trong việc mở mang đạo hóa. Suốt mấy mươi năm, một
mình người lo phát rẫy trồng cây gây rừng, sửa sang chùa chiền, tạo nên
bao cảnh quan thật trù phú. Sự phụ dự định mở khóa tu định kỳ hằng năm
cho Chư Tăng và Phật tử, nên cho xây dựng những dãy nhà ngang bên hiên
chùa. Ngoài ra, có cả lớp học tình thương để dạy chữ và giáo lý cho trẻ
em thất học ở quanh vùng. Những dự án còn đang dang dở thì người lâm
trọng bịnh. Sư phụ ra đi đột ngột làm ngưng đọng hết mọi công trình và
việc đi du học của thầy cũng đành gác lại. Mọi người đều kỳ vọng thầy
trở về tiếp tục sự nghiệp. Nhưng thầy biết mình không đủ khả năng và đầy
tâm huyết như sư phụ. Hơn nữa, lòng thầy đang ôm ấp nhiêù hoài bảo khác.
Thầy những muốn đem tài học của mình phục vụ cho những mục đích cao rộng
hơn là phải dừng chân nơi vùng đất xa xôi hẻo lánh này.
Sương mù đã tan….bầu trờì trở nên thoáng mát trong xanh khác
thường. Thầy Đức Sơn rời khỏi ngọn tháp, chậm rãi đi ra phía khu rừng
tràm. Cánh rừng trong buổi sớm mai vẫn còn hăng hắc mùi hương của nhựa
cây hòa lẫn trong mùi sương đêm lãng đãng. Không cảnh yên tĩnh cùng với
khí hậu trời thu mát dịu chẳng làm cho tâm hồn thầy dễ chịu hơn chút
nào. Cánh rừng tràm quen thuộc in dấu một thời để chỏm ham tu mà vẫn
thích chơi đùa nghịch ngợm. Thầy nhớ có một lần cùng sư đệ vào rừng hái
nấm tràm, và bắt cả Dế đem về chơi đá với nhau. Sư phụ rầy, bảo đem thả
Dế lại sau vườn cho nó được tự do. Con Dế được tự do chui ngay xuống
lòng đất dưới bụi cỏ để tránh sự rình rập của con người. Con người dù
được tự do bay khắp cả bầu trời, vậy mà có khi lại rơi vào thế không thể
tự chủ được mình.
Thầy đứng lại dưới dàn hoa thiên lý bên một ngôi thiền thất.
Đây là thất của sư bác Quản chúng, trước vẫn theo phụ giúp với sư phụ.
Nay già yếu lại bịnh hoạn nên người mới cất riêng tịnh thất ở nơi này.
_ Mô Phật !Chào thầy trụ trì. Đi đâu mà sáng sớm lạc vào đây
vậy. Xin mời vào trong này cùng uống chén trà sen cho ấm.
_ Dạ! Dạo này sư bác có khỏe không mà con thấy người ít qua
bên chùa?
_ Bác có qua chứ. Tại thầy không về thường nên chẳng thấy đó
thôi.
Thầy bước vào bên trong, kéo chiếc ghế mây ngồi đối diện với
sư bác. Mùi trà sen thoang thoảng nhẹ nhàng tạo cho thầy cái cảm giác ấm
cúng thân tình. Lâu lắm rồi thầy mới ngồi lại để uống trà đàm đạo với sư
bác. Cũng với khung cảnh này nhưng tâm trạng thầy đã khác xưa. Khi ấy
thầy là một học tăng nhiều ước vọng cao xa, mỗi lần về ghé qua Sư Bác
vừa chuyện vãn thăm viếng vừa ngầm bộc lộ sự học hành thăng tiến của
mình.
Sư bác chậm rãi rót trà ra tách cho thầy rồi nhẹ nhàng
cất tiếng hỏi:
_ Dường như thầy không được vui. Buồn vì sư phụ mất sớm, hay
việc du học bị gián đoạn? Cuộc sống ở đây chắc không phù hợp với chí của
thầy. Vậy ý nguyện của thầy như thế nào?
Thầy hớp từng ngụm trà thơm, nhìn mông lung ra phía trước
sân. Lác đác vài chiếc lá vàng rơi rụng hồi đêm nằm yên lặng trên mặt
đất đầy vẻ cam chịu. Thầy hiểu, con người đôi khi cũng phải trải qua
những cuộc chiến đấu đơn độc đối với bản thân. Được lời của sư bác như
tiếp thêm sức, thầy bắt đầu nói. Thầy nói như chưa từng nói. Bao nhiêu
tâm tư, rồi bấy nhiêu nguyện vọng lại được dịp tuôn ra. Sư bác chăm chú
lắng nghe, thư thả châm trà thêm vào tách. Hơi trà bốc lên tỏa hương
thơm nhè nhẹ theo gió thoảng bay đi, chỉ còn động lại nơi đây hai tâm
hồn một già một trẻ cùng với bao nỗi cảm thông chia sẻ
Đợi cho thầy giải bày xong, sư bác mới tiếp lời. Người thông
thả nói. Không một lời khuyên nhủ,không phân tích sự việc đúng sai.
Người chỉ nói đến chuyện đời chuyện đạo. Chuyện ngày xưa chuyện bây giờ.
Chuyện về những người trong thời kỳ nam tiến đi mở đất phá rừng. Họ kiên
nhẫn miệt mài không vì cuộc sống của riêng mình, mà cho muôn thế hệ đời
sau. Ai lại không có một thời tuổi trẻ thích rong chơi tìm kiếm, thích
bới mộng tìm mơ. Điểm dừng đôi khi chỉ từ một khúc quanh ngã rẽ, nhưng
lại có thể làm sáng lên một chân hướng khác. Tuổi trẻ bây giờ sống với
quá nhiều ước mơ nên hay xa vời thực tế. Người biết ước mơ là đang nuôi
dưỡng cho mình những lý tưởng cao đẹp. Nhưng lý tưởng của người tu sĩ ở
ngay trong những việc làm dàn trải thông thường hằng ngày. Một nếp sống
yên vui, một tâm hồn an định. Người biết sống vì mình vì ngừơi, biết yêu
cái đẹp bên ngoài để hoàn thiện những cái đẹp của tâm hồn, thì đối với
hoàn cảnh nào vẫn an nhiên tự tại .
Thầy từ giã ngôi thiền thất khi ánh ban mai chiếu những tia nắng đầu
tiên xuống mặt đất. Những tia nắng vàng. Bầu trời trong xanh. Vạn vật
tỏa sáng, làm cho núi rừng rạng rỡ … và không gian cùng cảnh vật bỗng
trở nên thâm diệu vô cùng. Khi bước lên một ngọn đồi thấp, thầy chợt
nghe có tiếng hát vang vọng từ phía bên kia. Một đoàn thanh thiếu niên
Phật tử đang sinh hoạt ca hát. Thấy thầy đi qua, tất cả đều đứng dậy xá
chào. Từng khuôn mặt trẻ trung toát lên vẻ hớn hở vui tươi pha lẫn niềm
tin tưởng kính trọng. Sức sống của núi rừng dường như luôn ánh hiện trên
những nụ cười ánh mắt đó. Ánh mắt của những tâm hồn biết sống, biết yêu
thương cuộc sống. Lời sư bác nói vẫn còn văng vẳng bên tai thầy: “Tất cả
mọi người đều mong đợi con về. Dù vậy con cứ hướng theo con đường mà
mình đã định. Đạo phật là đạo giải thoát. Người tu hành tìm cầu giải
thoát ngay trên mọi việc làm và ý tưởng tự nguỵên chứ không phải là sự
gượng ép bó buộc”.
Trên con đường mòn nhỏ, những bác nông dân tay cầm cuốc xẻn đang đi tới.
Họ dừng lại cúi chào thầy. Một vị lớn tuổi nhất bước lại thưa:
_Bạch thầy !Như vậy là thầy đã về đây hẳn rồi. Chúng con
mừng lắm. Từ ngày thầy trụ trì viên tịch chúng con vẫn mong mỏi có thầy
về. Vậy là từ nay ngôi Tam Bảo đã có người phụng sự lo toan và chúng
con cũng được theo thầy để học đạo nghe pháp.
Thầy gật đầu cười với họ, hỏi thăm một vài câu thân tình
ngắn ngủi. Cuộc sống đôi khi đơn giản hơn thầy nghĩ nhiều. Bởi vì thầy
những muốn làm trăng sao chiếu sáng cả bầu trời, nên không nhận thấy rõ
rằng: Chỉ cần một ngọn đèn nhỏ cũng đủ làm ấm lại bao tấm lòng người
đang khao khát ánh đạo vàng nơi tận vùng quê heo hút này.
Về tới cổng chùa đôi chân thầy thoăn thoắt bước nhanh trên
các thềm đá sỏi. Trước sân có vài người phật tử dáng vẻ trầm ngâm đang
đi đi lại lại. Thấy Thầy họ ngần ngại như định nói điều gì. Thầy liền
khóat tay với họ:
_Ngày mai mấy bác gọi thợ tới khởi công làm ngay đi. Phải
khẩn trương cho xong các công trình trong năm nay. Đầu năm tới, vào ngày
tiểu tường của Sư Phụ, Thầy sẽ tổ chức khánh thành và chuẩn bị mở khóa
tu đầu tiên.
Sự hân hoan và mãn nguyện làm tan biến hết những nét hằn lo toan từ bấy
lâu nay. Mọi người bắt tay vào công việc với tất cả niềm lạc quan tin
tưởng. Nắng đã lên cao. Một ngày mới đang tiếp diễn. Thầy đứng nhìn ngọn
tháp, nơi yên nghỉ của sư phụ, để nghe sâu xa trong cõi lòng mình bao
thinh âm của ánh đạo mầu. Đây mới chính là cuộc sống. Cuộc sống thật sự
bắt đầu từ những tia nắng ban mai vọng về trong tiềm thức, cuộc sống bắt
đầu khi lòng người chợt nhận ra sự hiện hữu của chính mình ngay trong
từng tâm niệm trở về .