- Làm thế nào khuyến
dụ cha mẹ trở nên hòa thuận?
Hỏi: Gia đình con theo truyền
thống Phật Giáo lâu đời. Cha mẹ con bất hòa với nhau, thường gây gổ,
đánh lộn. Xin Thầy chỉ cách để con khuyến dụ cha mẹ trở nên hòa thuận.
Trả lời: Trước hết, chúng tôi
chia câu hỏi này thành ba phần để giải đáp cho rõ ràng:
Thứ nhứt, khi đạo hữu nói gia đình
theo truyền thống Phật Giáo lâu đời, có nghĩa là: ông bà, cha mẹ, nhiều
thế hệ đã tin Phật, thờ Phật, tụng kinh, niệm Phật, đi chùa, lễ Phật,
bố thí, cúng dường, làm phước, và ngày nay thế hệ này tiếp tục truyền
thống y như vậy, thế thôi, có phải vậy không?
Thực ra, như vậy cũng tốt, cũng
quí, đáng mừng lắm rồi, bởi vì gia đình đã gieo trồng căn lành thêm lớn.
Tuy nhiên, như vậy chưa hoàn toàn đầy đủ. Tại sao như vậy? Bởi vì gia
đình chưa có cơ duyên thuận tiện tìm hiểu giáo lý của đạo Phật một
cách tường tận để áp dụng vào trong cuộc sống hằng ngày. Chính vì vậy
mới có tình trạng bất an ở trong gia đình.
Đạo Phật là đạo cứu khổ nhân
loại, cho nên giáo lý của đạo Phật rất thực tế, có thể áp dụng
vào trong đời sống hằng ngày của mọi người, nhằm mục đích đem lại
an lạc trong tâm của con người và đem lại hạnh phúc cho gia đình, hòa
bình cho xã hội. Chẳng hạn như là: giáo lý đạo Phật dạy "từ bi hỷ
xả" (trong kinh sách gọi là tứ vô lượng tâm, tức là bốn tâm rộng
lớn vô cùng) để con người có thể thương yêu mọi người như thể
thương thân, vui với hạnh phúc của người khác, luôn luôn hòa thuận với
tất cả mọi người xung quanh, tha thứ bỏ qua dễ dàng lỗi lầm của người
khác, chỉ biết lo giữ gìn tâm niệm của chính mình cho được ngày một
thanh tịnh hơn, ngày một trải rộng ra, vị tha hơn là vị kỷ, vì người
hơn là ích kỷ, chỉ biết vì mình, vì gia đình mình.
Thứ hai, cha mẹ bất hòa với nhau,
thường gây gổ, đánh lộn. Nguyên nhân chính là do: sự "chấp
ngã" và "chấp pháp".
Chấp ngã là chấp cái thân và cái
tâm của mình là thực, tồn tại lâu dài, vĩnh viễn. Người ta thường thấy
người khác chết, chứ chưa bao giờ dám nghĩ đến cái ngày, chính mình cũng
phải chết! Nếu như con người biết rằng ngày mai mình sẽ từ giã cuộc
đời, thì chắc chắn hôm nay không còn tâm trí đâu để cãi nhau, đánh
nhau, tranh đấu hơn thua, tranh giành của cải, tranh danh đoạt lợi! Đó là
chuyện cái thân nặng mấy chục kí lô. Còn cái tâm của mình thì sao?
Tâm của con người hằng ngày hết
sức lăng xăng lộn xộn, lúc nghĩ chuyện thiện, lúc nghĩ chuyện ác, lúc
nghĩ chuyện đàng đông, lúc nhớ chuyện bên tây, lúc hiền, lúc dữ, lúc
nghĩ chuyện quốc gia đại sự, lúc nghĩ chuyện hang cùng ngõ hẹp, lúc nghĩ
chuyện cứu đời giúp người, lúc nghĩ chuyện lợi mình hại người, lúc
nghĩ chuyện quảng đại cao thượng, lúc nghĩ chuyện ti tiện nhỏ nhen.
Vậy cái tâm nào thực sự là
"mình"? Mình thực sự là ai? Chẳng biết?! Hiền hay dữ? Tùy theo cảnh
trần! Nếu cứ như vậy, con người bị ràng buộc trong sanh tử luân hồi,
chịu nhiều phiền não khổ đau, không sao tránh khỏi. Chúng ta không bao giờ
nhận ra cái bản tâm thanh tịnh thường hằng, bởi vì kiếp con người bận
tâm với cảnh trần đời quanh năm suốt tháng cả ngày.
Chấp pháp là chấp chặt mọi thứ
vật chất có hình tướng trên đời là tồn tại vĩnh viễn. Cho nên con người
mới đấu tranh, giành giựt, quơ quào, vơ vét, nhồi nhét cho đầy túi
tham, giấu giếm, cất giữ, tích trử, cố gắng chiếm hữu thực nhiều của
cải, bất chấp mọi thủ đoạn, không màng đến sự khổ đau của người
khác, chà đạp lên mọi người để đoạt được ý muốn của mình.
Về phương diện tinh thần, chấp
pháp nghĩa là chấp chặt cái ý kiến, cái suy nghĩ, cái sở học, cái hiểu
biết của mình, luôn luôn là đúng, ai làm ngược lại, ai nói ngược lại,
ai nghĩ ngược lại đều là sai hết! Chỉ có mình là đúng nhứt mà thôi!
Hiểu được tường tận nguyên
nhân chính gây ra những phiền não khổ đau trên cuộc đời này như vậy,
con người chỉ cần phá bỏ sự cố chấp (chấp ngã và chấp pháp) thì cuộc
sống sẽ an lạc và hạnh phúc ngay.
Thứ ba, muốn khuyên giải cha mẹ
hòa thuận, đạo hữu cần làm hai điều: Một là, bản thân phải tỏ ra
là người con hiếu đạo trong gia đình, là người công dân tốt, hiền lương
trong xã hội. Hai là, bản thân phải tìm học giáo lý của đạo Phật để
có thể giải thích cho cha mẹ những lời của Đức Phật, và chư vị Tổ
sư, chỉ dạy trong các kinh sách, những điều thực tiển có thể áp dụng
được trong cuộc sống hằng ngày, chứ không phải chỉ cầu nguyện, van
xin, khấn vái, mà có được cuộc sống an lạc và hạnh phúc đâu.
Để tìm hiểu thêm vấn đề này,
quí đạo hữu có thể tham khảo các bài viết sau đây của Cư-sĩ Chính-Trực,
có đăng trong trang nhà Đạo Phật Ngày Nay:
- 1) An Lạc và Hạnh
Phúc (Cư Trần Lạc Đạo, Tập 1, xuất bản năm 1999)
- 2) Nguồn Gốc của
Khổ Đau (Cư Trần Lạc Đạo, Tập 1, xuất bản năm 1999)
- 3) Giác Ngộ và Giải
Thoát (Cư Trần Lạc Đạo, Tập 2, xuất bản năm 2000)
4) Tu Phước và Tu Huệ (Cư Trần
Lạc Đạo, Tập 3, sắp xuất bản)
http://www.buddhismtoday.com/viet/hopthu/2chinhtruc-chamehoathuan.htm