- Phần IV: Phẩm 17-20
-
-
-
- 221. "Bỏ phẫn nộ, ly mạn,
- Vượt qua mọi kiết sử,
- Không chấp trước danh sắc.
- Khổ không theo vô sản."
-
- 222. "Ai chận được phẫn nộ,
- Như dừng xe đang lăn,
- Ta gọi người đánh xe,
- Kẻ khác, cầm cương hờ."
-
- 223. "Lấy không giận thắng giận,
- Lấy thiện thắng không thiện,
- Lấy thí thắng xan tham,
- Lấy chơn thắng hư ngụy."
-
- 224. "Nói thật, không phẫn nộ,
- Của ít, thí người xin,
- Nhờ ba việc lành này,
- Người đến gần thiên giới."
-
- 225. "Bậc hiền không hại ai,
- Thân thường được chế ngự,
- Đạt được cảnh bất tử,
- Đến đây, không ưu sầu."
-
- 226. "Những người thường giác tỉnh,
- Ngày đêm siêng tu học,
- Chuyên tâm hướng Niết Bàn,
- Mọi lậu hoặc được tiêu."
-
- 227. "A-tu-la, nên biết,
- Xưa vậy, nay cũng vậy,
- Ngồi im, bị người chê,
- Nói nhiều bị người chê.
- Nói vừa phải, bị chê.
- Làm người không bị chê,
- Thật khó tìm ở đời."
-
- 228. "Xưa, vị lai, và nay,
- Đâu có sự kiện này,
- Người hoàn toàn bị chê,
- Người trọn vẹn được khen."
-
- 229. "Sáng sáng, thẩm xét kỹ.
- Bậc có trí tán thán.
- Bậc trí không tỳ vết,
- Đầy đủ giới định tuệ."
-
- 230. "Hạnh sáng như vàng ròng,
- Ai dám chê vị ấy ?
- Chư thiên phải khen thưởng,
- Phạm Thiên cũng tán dương".
-
- 231. "Giữ thân đừng phẫn nộ,
- Phòng thân khéo bảo vệ,
- Từ bỏ thân làm ác,
- Với thân làm hạnh lành."
-
- 232. "Giữ lời đừng phẫn nộ,
- Phòng lời, khéo bảo vệ,
- Từ bỏ lời thô ác,
- Với lời, nói điều lành."
-
- 233. "Giữ ý đừng phẫn nộ,
- Phòng ý, khéo bảo vệ,
- Từ bỏ ý nghĩ ác,
- Với ý, nghĩ hạnh lành.'
-
- 234. "Bậc trí bảo vệ thân,
- Bảo vệ luôn lời nói
- Bảo vệ cả tâm tư,
- Ba nghiệp khéo bảo vệ."
-
-
- 235. "Ngươi nay giống lá héo,
- Diêm sứ đang chờ ngươi,
- Ngươi đứng trước cửa chết,
- Đường trường thiếu tư lương."
-
- 236. "Hãy tự làm hòn đảo,
- Tinh cần gấp, sáng suốt.
- Trừ cấu uế, thanh tịnh,
- Đến Thánh địa chư Thiên."
-
- 237. "Đời ngươi nay sắp tàn,
- Tiến gần đến Diêm Vương.
- Giữa đường không nơi nghỉ,
- Đường trường thiếu tư lương."
-
- 238. "Hãy tự làm hòn đảo,
- Tinh cần gấp sáng suốt.
- Trừ cấu uế, thanh tịnh,
- Chẳng trở lại sanh già."
-
- 239. "Bậc trí theo tuần tự.
- Từng sát na trừ dần.
- Như thợ vàng lọc bụi
- Trừ cấu uế nơi mình."
-
- 240. "Như sét từ sắt sinh,
- Sắt sanh lại ăn sắt,
- Cũng vậy, quá lợi dưỡng
- Tự nghiệp dẫn cõi ác."
-
- 241. "Không tụng làm nhớp kinh,
- Không đứng dậy, bẩn nhà,
- Biếng nhác làm nhơ sắc,
- Phóng dật uế người canh"
-
- 242. "Tà hạnh nhơ đàn bà,
- Xan tham nhớp kẻ thí,
- Ác pháp là vết nhơ,
- Đời này và đời sau."
-
- 243. "Trong hàng cấu uế ấy,
- Vô minh, nhơ tối thượng,
- Đoạn nhơ ấy, tỷ kheo,
- Thành bậc không uế nhiễm."
-
- 244. "Dễ thay, sống không hổ
- Sống lỗ mãng như quạ,
- Sống công kích huênh hoang,
- Sống liều lĩnh, nhiễm ô."
-
- 245. "Khó thay, sống xấu hổ,
- Thường thường cầu thanh tịnh.
- Sống vô tư, khiêm tốn,
- Trong sạch và sáng suốt."
-
- 246. "Ai ở đời sát sinh,
- Nói láo không chân thật,
- Ở đời lấy không cho,
- Qua lại với vợ người."
-
- 247. "Uống rượu men, rượu nấu,
- Người sống đam mê vậy,
- Chính ngay tại đời này,
- Tự đào bới gốc mình."
-
- 248. "Vậy người, hãy nên biết,
- Không chế ngự là ác.
- Chớ để tham phi pháp,
- Làm người đau khổ dài."
-
- 249. "Do tín tâm, hỷ tâm
- Loài người mới bố thí.
- Ở đây ai bất mãn
- Người khác được ăn uống,
- Người ấy ngày hoặc đêm,
- Không đạt được tâm định ?"
-
- 250. "Ai cắt được, phá được,
- Tận gốc nhổ tâm ấy.
- Người ấy ngày hoặc đêm,
- Tất đến được tâm định."
-
- 251. "Lửa nào bằng lửa tham !
- Chấp nào bằng sân hận !
- Lưới nào bằng lưới si !
- Sông nào bằng sông ái !"
-
- 252. "Dễ thay thấy lỗi người,
- Lỗi mình thấy mới khó.
- Lỗi người ta phanh tìm,
- Như sàng trấu trong gạo,
- Còn lỗi mình, che đậy,
- Như kẻ gian dấu bài."
-
- 253. "Ai thấy lỗi của người,
- Thường sanh lòng chỉ trích,
- Người ấy lậu hoặc tăng,
- Rất xa lậu hoặc diệt."
-
- 254. "Hư không, không dấu chân,
- Ngoài đây, không sa môn,
- Chúng sanh thích hý luận,
- Như lai, hý luận trừ."
-
- 255. "Hư không, không dấu chân,
- Ngoài đây, không sa môn.
- Các hành không thường trú,
- Chư Phật không giao động."
-
-
- 256. "Ngươi đâu phải pháp trụ,
- Xử sự quá chuyên chế,
- Bậc trí cần phân biệt
- Cả hai chánh và tà !"
-
- 257. "Không chuyên chế, đúng pháp,
- Công bằng, dắt dẫn người,
- Bậc trí sống đúng pháp,
- Thật xứng danh pháp trụ."
-
- 258. "Không phải vì nói nhiều,
- Mới xứng danh bậc trí.
- An ổn, không oán sợ.
- Thật đáng gọi bậc trí."
-
- 259. "Không phải vì nói nhiều,
- Mới xứng danh trì pháp,
- Những ai tuy nghe ít,
- Nhưng thân hành đúng pháp,
- Không phóng túng chánh pháp,
- Mới xứng danh trì pháp."
-
- 260. "Không phải là trưởng lão,
- Nếu cho có bạc đầu.
- Người chỉ tuổi tác cao,
- Được gọi là : "Lão ngu."
-
- 261. "Ai chân thật, đúng pháp,
- Không hại, biết chế phục,
- Bậc trí không cấu uế,
- Mới xứng danh Trưởng Lão."
-
- 262. "Không phải nói lưu loát,
- Không phải sắc mặt đẹp,
- Thành được người lương thiện,
- Nếu ganh, tham, dối trá."
-
- 263. "Ai cắt được, phá được
- Tận gốc nhổ tâm ấy
- Người trí ấy diệt sân,
- Được gọi người hiền thiện."
-
- 264. "Đầu trọc, không sa môn
- Nếu phóng túng, nói láo.
- Ai còn đầy dục tham,
- Sao được gọi sa môn ?"
-
- 265. "Ai lắng dịu hoàn toàn,
- Các điều ác lớn nhỏ,
- Vì lắng dịu ác pháp,
- Được gọi là Sa môn."
-
- 266. "Chỉ khất thực nhờ người,
- Đâu phải là tỷ kheo !
- Phải theo pháp toàn diện,
- Khất sĩ không, không đủ."
-
- 267. "Ai vượt qua thiện ác,
- Chuyên sống đời Phạm Hạnh,
- Sống thẩm sát ở đời,
- Mới xứng danh tỷ kheo."
-
- 268. "Im lặng nhưng ngu si,
- Đâu được gọi ẩn sĩ ?
- Như người cầm cán cân,
- Bậc trí chọn điều lành."
-
- 269. "Từ bỏ các ác pháp,
- Mới thật là ẩn sĩ.
- Ai thật hiểu hai đời
- Mới được gọi ẩn sĩ."
-
- 270. "Còn sát hại sinh linh,
- Đâu được gọi Hiền thánh.
- Không hại mọi hữu tình,
- Mới được gọi Hiền Thánh."
-
- 271. "Chẳng phải chỉ giới cấm
- Cũng không phải học nhiều,
- Chẳng phải chứng thiền định,
- Sống thanh vắng một mình."
-
- 272. "Ta hưởng an ổn lạc,
- Phàm phu chưa hưởng được.
- Tỷ kheo, chớ tự tín
- Khi lậu hoặc chưa diệt."
-
-
- 273. "Tám chánh, đường thù thắng,
- Bốn cậu, lý thù thắng.
- Ly tham, pháp thù thắng,
- Giữa các loài hai chân,
- Pháp nhãn, người thù thắng."
-
- 274. "Đường này, không đường khác
- Đưa đến kiến thanh tịnh.
- Nếu ngươi theo đường này,
- Ma quân sẽ mê loạn."
-
- 275. "Nếu ngươi theo đường này,
- Đau khổ được đoạn tận.
- Ta dạy ngươi con đường.
- Với trí, gai chướng diệt."
-
- 276. "Ngươi hãy nhiệt tình làm,
- Như Lai chỉ thuyết dạy.
- Người hành trì thiền định
- Thoát trói buộc Ác ma."
-
- 277. "Tất cả hành vô thường"
- Với Tuệ, quán thấy vậy
- Đau khổ được nhàm chán;
- Chính con đường thanh tịnh."
-
- 278. "Tất cả hành khổ đau
- Với Tuệ quán thấy vậy,
- Đau khổ được nhàm chán;
- Chính con đường thanh tịnh."
-
- 279. "Tất cả pháp vô ngã,
- Với Tuệ quán thấy vậy,
- Đau khổ được nhàm chán
- Chính con đường thanh tịnh."
-
- 280. "Khi cần, không nỗ lực,
- Tuy trẻ mạnh, nhưng lười
- Chí nhu nhược, biếng nhác.
- Với trí tuệ thụ động,
- Sao tìm được chánh đạo ?"
-
- 281. "Lời nói được thận trọng,
- Tâm tư khéo hộ phòng,
- Thân chớ làm điều ác,
- Hãy giữ ba nghiệp tịnh,
- Chứng đạo thánh nhân dạy."
-
- 282. "Tu thiền, trí huệ sanh,
- Bỏ Thiền, trí huệ diệt.
- Biết con đường hai ngả
- Đưa đến hữu, phi hữu,
- Hãy tự mình nỗ lực,
- Khiến trí tuệ tăng trưởng."
-
- 283. "Đốn rừng không đốn cây
- Từ rừng, sinh sợ hãi;
- Đốn rừng và ái dục,
- Tỷ kheo, hãy tịch tịnh."
-
- 284. "Khi nào chưa cắt tiệt,
- Ái dục giữa gái trai,
- Tâm ý vẫn buộc ràng,
- Như bò con vú mẹ."
-
- 285. "Tự cắt giây ái dục,
- Như tay bẻ sen thu,
- Hãy tu đạo tịch tịnh,
- Niết bàn, Thiện Thệ dạy."
-
- 286. "Mùa mưa ta ở đây
- Đông, hạ cũng ở đây,
- Người ngu tâm tưởng vậy,
- Không tự giác hiểm nguy."
-
- 287. "Người tâm ý đắm say
- Con cái và súc vật,
- Tử thần bắt người ấy,
- Như lụt trôi làng ngủ."
-
- 288. "Một khi tử thần đến,
- Không có con che chở,
- Không cha, không bà con,
- Không thân thích che chở."
-
- 289. "Biết rõ ý nghĩa này,
- Bậc trí lo trì giới,
- Mau lẹ làm thanh tịnh,
- Con đường đến Niết Bàn."