| ...... ... |
. |
. |
. |
. |
. |
- Nghi Thức Tụng
Niệm
- Giáo Hội Tăng Già Nguyên
Thủy Việt Nam
Chương II-D
Phần Kinh Văn (tiếp
theo)
28. Kinh
Tứ Niệm Xứ - Satipa.t.thaanasutta
Eva"m me suta"m:
eka"m samaya"m bhagavaa
kuruusu viharati kammaasadhamma"m naama
kuruuna"m nigamo. Tatra kho bhagavaa
bhikkhuu aamantesi: bhikkhavoti. Bhadanteti
te bhikkhuu bhagavato paccassosu"m.
Bhagavaa etadavoca: |
Như vầy tôi nghe,
Một thời Ðức Thế Tôn ngự giữa dân chúng xứ Ku Ru tại đô thị Kam Ma
Sa Dam Ma. Tại đấy đức Phật dạy các Tỳ kheo: |
Ekaayano aya"m
bhikkhave maggo
sattaana"m visuddhiyaa sokaparidevaana"m
samatikkamaaya dukkhadomanassaana"m
attha"ngamaaya ~naayassa adhigamaaya
nibbaanassa sacchikiriyaaya yadida"m
cattaaro satipa.t.thaanaa. |
Nầy các Tỳ kheo, đây là
con đường độc nhất dẫn đến thanh tịnh, vượt khỏi sầu não, đoạn
tận khổ ưu, thành tựu chánh trí, chứng ngộ niết bàn. Ðó là bốn niệm
xứ. |
Katame cattaaro? Idha
bhikkhave bhikkhu
kaaye kaayaanupassii viharati aataap
iisampajaano satimaa vineyya loke abhijjhaado-
manassa"m. Vedanaasu vedanaanupass
iiviharati aataapii sampajaano satimaa vineyya lokeabhijjhaadomanassa"m. Citte
cittaanupass
iiviharati aataapii sampajaano satimaa vineyya loke
abhijjhaadomanassa"m. Dhammesu
dhammaanupassii viharati aataapii sampajaano
satimaa vineyya lokeabhijjhaadomanassa"m. |
Bốn niệm xứ ấy là gì?
Nầy các Tỳ kheo, người tu tập lấy thân quán thân với tinh tấn, tỉnh
giác, chánh niệm khắc phục ham muốn âu lo. Người tu tập lấy thọ quán
thọ với tinh tấn, tỉnh giác; chánh niệm khắc phục ham muốn âu lo. Người
tu tập lấy tâm quán tâm với tinh tấn, tỉnh giác; chánh niệm khắc phục
ham muốn âu lo. Người tu tập lấy pháp quán pháp với tinh tấn, tỉnh
giác, chánh niệm khắc phục ham muốn âu lo. |
Katha~nca bhikkhave bhikkhu
kaaye kaayaanu-
passii viharati?
Idha bhikkhave bhikkhu ara~n~nagato vaa
rukkhamuulagato vaa su~n~naagaaragato vaa
nisiidati palla"nka"m aabhujitvaa uju"m kaaya"m
pa.nidhaaya parimukha"m sati"m upa.t.tha-
petvaa. So sato vaa assasati, sato passasati.
Diigha"m vaa assasanto diigha"m assasaamiiti
pajaanaati. Diigha"m vaa passasanto diigha"m
passasaamiiti pajaanaati. Rassa"m vaa
assasanto rassa"m assasaamiiti pajaanaati.
Rassa"m vaa passasanto rassa"m passasaamiiti
pajaanaati. Sabbakaayapa.tisa"mved
iiassasissaamiiti sikkhati.
Sabbakaayapa.tisa"mvedii passasissaamiiti
sikkhati . Passambhaya"m kaayasa"nkhaara"m
assasissaamiiti sikkhati. Passambhaya"m
kaayasa"nkhaara"m passasissaamiiti sikkhati.
Seyyathaapi bhikkhave dakkho bhamakaaro
vaa bhamakaarantevaasii vaa diigha"m vaa a~nchanto diigha"m a~nchaamiiti
pajaanaati, rassa"m vaa
a~nchanto rassa"m a~nchaamiiti pajaanaati, evameva kho bhikkhave bhikkhu
diigha"m vaa
assasanto diigha"m assasaamiiti pajaanaati.
Diigha"m vaa passasanto diigha"m passasaamiiti
pajaanaati. Rassa"m vaa assasanto rassa"m
assasaamiiti pajaanaati. Rassa"m vaa passasanto
rassa"m passasaamiiti pajaanaati.
Sabbakaayapa.tisa"mvedii assasissaamiiti
sikkhati. Sabbakaayapa.tisa"mved
iipassasissaamiiti sikkhati. Passambhaya"m
kaayasa"nkhaara"m assasissaamiiti sikkhati.
Passambhaya"m kaayasa"nkhaara"m
passasissaamiiti sikkhati. Iti ajjhatta"m vaa
kaaye kaayaanupassii viharati. Bahiddhaa vaa
kaaye kaayaanupassii viharati. Ajjhattabahid-
dhaa vaa kaaye kaayaanupassii viharati. Samuda-
yadhammaanupassii vaa kaayasmi"m viharati.
Vayadhammaanupassii vaa kaayasmi"m viharati
Samudayavayadhammaanupassii vaa
kaayasmi"m viharati. Atthi kaayoti vaa panassa
sati paccupa.t.thitaa hoti yaavadeva
~naa.namattaaya patissatimattaaya. Anissito
ca viharati. Na ca ki~nci loke upaadiyati.
Evampi bhikkhave bhikkhu kaaye
kaayaanupassii viharati. |
[Quán thân- niệm hơi thở]
Nầy các Tỳ kheo, thế nào là quán thân trên thân? người tu tập đi vào rừng
vắng, hay dưới cội cây hoặc nơi nhà trống, ngồi kiết già với lưng thẳng
hướng sự chú ý ngay trước mặt. Vị ấy thở ra, thở vào với sự tỉnh
thức.
Khi thở vô dài vị ấy sáng suốt nhận biết: đang thở vô dài; khi thở
ra dài vị ấy sáng suốt nhận biết: đang thở ra dài. Khi thở vô ngắn vị
ấy sáng suốt nhận biết: đang thở vô ngắn; khi thở ra ngắn vị ấy
sáng suốt nhận biết: đang thở ra ngắn.
Vị ấy thực tập: cảm giác toàn thân tôi sẽ thở vô; vị ấy thực tập:
cảm giác toàn thân tôi sẽ thở ra; vị ấy thực tập: an tịnh toàn thân
tôi sẽ thở ra; vị ấy thực tập: an tịnh toàn thân tôi sẽ thở vô; vị
ấy thực tập: an tịnh toàn thân tôi sẽ thở ra; vị ấy thực tập: an tịnh
toàn thân tôi sẽ thở vô.
Cũng như người thợ tiện thành thạo khi quay dài hay ngắn đều biết rõ,
người tu tập cũng vậy. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu
gacchanto vaa gacchaamiiti pajaanaati. .thito vaa
.thitomhiiti pajaanaati. Nisinno vaa nisinnom-
hiiti pajaanaati. Sayaano vaa sayaanomhiiti
pajaanaati. Yathaa yathaa vaa panassa kaayo
pa.nihito hoti tathaa tathaa na"m pajaanaati. Iti
ajjhatta"m vaa kaaye kaayaanupassii viharati.
Bahiddhaa vaa kaaye kaayaanupassii viharati.
Ajjhattabahiddhaa vaa kaaye kaayaanupass
iiviharati. Samudayadhammaanupassii vaa
kaayasmi"m viharati. Vayadhammaanupass
iivaa kaayasmi"m viharati. Samudayavayadham-maanupassii vaa kaayasmi"m viharati.
Atthi
kaayoti vaa panassa sati paccupa.t.thitaa hoti
yaavadeva ~naa.namattaaya patissatimattaaya.
Anissito ca viharati. Na ca ki~nci loke
upaadiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu
kaaye kaayaanupassii viharati. |
[Quán thân- đại oai nghi]
Lại nữa, nầy các Tỳ kheo, người tu tập khi đi, sáng suốt ghi nhận:
đang đi; khi đứng, sáng suốt ghi nhận: đang đứng; khi ngồi, sáng suốt
ghi nhận: đang ngồi; khi nằm, sáng suốt ghi nhận: đang nằm. Thân thể
trong tư thế ra sao biết rõ như thế. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu
abhikkante pa.tikkante sampajaanakaarii hoti. Aalokite vilokite sampajaanakaarii hoti.
Sammi~njite pasaarite sampajaanakaarii hoti.
Sa"nghaa.tipattaciivaradhaara.ne sampajaana-
kaarii hoti. Asite piite khaayite saayite sampajaa-
nakaarii hoti. Uccaarapassaavakamme
sampajaanakaarii hoti. Gate .thite nisinne
sutte jaagarite bhaasite tu.nhiibhaave
sampajaanakaarii hoti. Iti ajjhatta"m vaa kaaye
kaayaanupassii viharati bahiddhaa vaa kaaye
kaayaanupassii viharati. Ajjhattabahiddhaa vaa
kaaye kaayaanupassii viharati. Samudayadham-maanupassii vaa kaayasmi"m viharati.
Vayadhammaanupassii vaa kaayasmi"m viharati
Samudayavayadhammaanupassii vaa
kaayasmi"m viharati. Atthi kaayoti vaa panassa
sati paccupa.t.thitaa hoti yaavadeva
~naa.namattaaya patissatimattaaya. Anissito ca
viharati. Na ca ki~nci loke upaadiyati.
Evampi bhikkhave bhikkhu kaaye
kaayaanupassii viharati. |
[Quán thân- tiểu oai nghi]
Lại nữa, nầy các Tỳ kheo, người tu tập khi bước tới bước lui, biết
rõ việc mình đang làm; khi ngó tới ngó lui, biết rõ việc mình đang làm;
khi co tay duỗi tay, biết rõ việc mình đang làm; khi mặc y kép hay thượng
y hoặc khi mang bát, biết rõ việc mình đang làm; khi ăn, uống, nhai, nếm,
biết rõ việc mình đang làm; khi đại tiện, tiểu tiện, biết rõ việc
mình đang làm;
khi đi, đứng, ngủ, thức, nói, im lặng, biết rõ việc mình đang làm. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu
imameva kaaya"m uddha"m paadatalaa adho
kesamatthakaa tacapariyanta"m puura"m
naanappakaarassa asucino paccavekkhati:
atthi imasmi"m kaaye kesaa lomaa nakhaa dantaa
taco ma"msa"m nahaaruu a.t.thii a.t.thimi~nja"m
vakka"m hadaya"m yakana"m kilomaka"m
pihaka"m papphaasa"m anta"m antagu.na"m
udariya"m kariisa"m pitta"m semha"m pubbo
lohita"m sedo medo assu vasaa khe.lo
si"nghaa.nikaa lasikaa muttanti.
Seyyathaapi bhikkhave ubhatomukhaa
muuto.lii puuraa naanaavihitassa dha~n~nassa
seyyathiida"m: saaliina"m viihiina"m muggaana"m
maasaana"m tilaana"m ta.n.dulaana"m, tamena"m
cakkhumaa puriso mu~ncitvaa paccavek-
kheyya: ime saalii ime viihii ime muggaa
ime maasaa ime tilaa ime ta.n.dulaati, evameva
kho bhikkhave bhikkhu imameva kaaya"m
uddha"m paadatalaa adho kesamatthakaa
tacapariyanta"m puura"m naanappakaarassa
asucino paccavekkhati: atthi imasmi"m
kaaye kesaa lomaa nakhaa dantaa taco
ma"msa"m nahaaruu a.t.thii a.t.thimi~nja"m vakka"m
hadaya"m yakana"m kilomaka"m piihaka"m
papphaasa"m anta"m antagu.na"m udariya"m
kariisa"m pitta"m semha"m pubbo lohita"m
sedo medo assu vasaa khe.lo si"nghaa.nikaa
lasikaa muttanti iti ajjhatta"m vaa kaaye
kaayaanupassii viharati. Bahiddhaa vaa kaaye
kaayaanupassii viharati. Ajjhattabahiddhaa vaa
kaaye kaayaanupassii viharati.
Samudayadhammaanupassii vaa kaayasmi"m
viharati. Vayadhammaanupassii vaa
kaayasmi"m viharati Samudayavayadham-
maanupassii vaa kaayasmi"m viharati. Atthi
kaayoti vaa panassa sati paccupa.t.thitaa hoti
yaavadeva ~naa.namattaaya patissatimattaaya.
Anissito ca viharati. Na ca ki~nci loke
upaadiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu kaaye-kaayaanupassii viharati. |
[Quán thân - quán thể trược]
Lại nữa, này các Tỳ kheo, người tu tập quán sát thân nầy từ bàn chân
đến ngọn tóc. Toàn thân bao bọc bởi da, chứa đầy những vật bất tịnh
khác nhau. Trong thân nầy gồm: tóc, lông, móng, răng, da, thịt, gân, xương,
thận, tủy, tim, gan, hoành cách mô, lá lách, phổi, ruột, màng ruột, bao tử,
phân, mật, đàm, mủ, máu, mồ hôi, mỡ, nước mắt, mỡ da, nước miếng,
nước mũi, nhớt, nước tiểu. Nầy các Tỳ kheo ví như một người có mắt
mở ra bao đựng các thứ hột có thể phân biệt rõ: đây là gạo, đây
là lúa, đây là đậu, đây là mè". Tương tự như vậy, người tu tập
quán sát thân nầy chứa đựng những thứ bất tịnh khác nhau. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu
imameva kaaya"m yathaa.thita"m yathaapa.nihi-
ta"m dhaatuso paccavekkhati: atthi imasmi"m
kaaye pa.thaviidhaatu aapodhaatu tejodhaatu
vaayodhaatuuti seyyathaapi bhikkhave dakkho
goghaatako vaa goghaatakantevaasii vaa gaavi"m
vadhitvaa caatummahaapathe bilaso
pa.tivibhajitvaa nisinno assa, evameva kho
bhikkhave bhikkhu imameva kaaya"m
yathaa.thita"m yathaapa.nihita"m dhaatuso
paccavekkhati: atthi imasmi"m kaaye pa.thaviidhaatu aapodhaatu tejodhaatu
vaayodhaatuuti. Iti
ajjhatta"m vaa kaaye kaayaanupassii viharati.
Bahiddhaa vaa kaaye kaayaanupassii viharati.
Ajjhattabahiddhaa vaa kaaye kaayaanupass
iiviharati. Samudayadhammaanupassii vaa
kaayasmi"m viharati. Vayadhammaanupass
iivaa kaayasmi"m viharati. Samudayavayadham-
maanupassii vaa kaayasmi"m viharati. Atthi
kaayoti vaa panassa sati paccupa.t.thitaa hoti
yaavadeva ~naa.namattaaya patissatimattaaya.
Anissito ca viharati. Na ca ki~nci loke
upaadiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu
kaaye kaayaanupassii viharati. |
[Quán thân - quán tứ đại]
Lại nữa, nầy các Tỳ kheo, người tu tập quán sát về vị trí và sự sắp
đặt của tứ đại. Vị ấy chánh niệm: trong thân nầy có địa đại, thủy
đại, hoả đại và phong đại. Như một người đồ tể rành nghề có thể
phân một con bò thành từng phần riêng biệt, người tu tập có thể nhận
rõ vị trí của tứ đại trong thân nầy. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu
seyyathaapi passeyya sariira"m siivathikaaya
cha.d.dita"m ekaahamata"m vaa dviihamata"m vaa
tiihamata"m vaa uddhumaataka"m viniilaka"m
vipubbakajaata"m, so imameva kaaya"m
upasa"mharati: ayampi kho kaayo eva"m
dhammo eva"m bhaavii eva"m anatiitoti. Iti
ajjhatta"m vaa kaaye kaayaanupassii viharati
bahiddhaa vaa kaaye kaayaanupassii viharati.
Ajjhattabahiddhaa vaa kaaye kaayaanupass
iiviharati. Samudayadhammaanupassii vaa
kaayasmi"m viharati. Vayadhammaanupass
iivaa kaayasmi"m viharati. Samudayavayadham-
maanupassii vaa kaayasmi"m viharati. Atthi
kaayoti vaa panassa sati paccupa.t.thitaa hoti
yaavadeva ~naa.namattaaya patissatimattaaya.
Anissito ca viharati. Na ca ki~nci loke
upaadiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu
kaaye kaayaanupassii viharati. |
[Quán thân - quán tử thi]
Lại nữa, nầy các Tỳ kheo, người tu tập nhìn thấy một tử thi quăng bỏ
trong bãi tha ma một ngày, hai ngày, ba ngày trong trạng thái căng phồng, biến
thành màu xanh đen, nát thối. Vị ấy quán: thân nầy tự tánh là vậy, bản
chất là vậy, không thể vượt ngoài tánh chất ấy. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu
seyyathaapi passeyya sariira"m siivathikaaya
cha.d.dita"m kaakehi vaa khajjamaana"m
kulalehi vaa khajjamaana"m gijjhehi vaa
khajjamaana"m supaa.nehi vaa khajjamaana"m
sigaalehi vaa khajjamaana"m vividhehi vaa
paa.nakajaatehi khajjamaana"m, so imameva
kaaya"m upasa"mharati: ayampi kho kaayo
eva"m dhammo eva"m bhaavii eva"m anatiitoti.
Iti ajjhatta"m vaa kaaye kaayaanupassii viharati.
Bahiddhaa vaa kaaye kaayaanupassii viharati.
Ajjhattabahiddhaa vaa kaaye kaayaanupass
iiviharati. Samudayadhammaanupassii vaa
kaayasmi"m viharati. Vayadhammaanupass
iivaa kaayasmi"m viharati. Samudayavayadham-
maanupassii vaa kaayasmi"m viharati. Atthi
kaayoti vaa panassa sati paccupa.t.thitaa hoti
yaavadeva ~naa.namattaaya patissatimattaaya.
Anissito ca viharati. Na ca ki~nci loke
upaadiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu
kaaye kaayaanupassii viharati. |
[Quán thân - quán tử thi bị
hủy thể]
Lại nữa, nầy các Tỳ kheo, người tu tập nhìn thấy một tử thi quăng bỏ
trong bãi tha ma bị các loài cầm thú quạ, diều hâu, kên kên, chó, giả
can hay côn trùng đục khoét để ăn. Vị ấy quán: thân nầy tự tánh là vậy,
bản chất là vậy, không thể vượt ngoài tánh chất ấy.
Như vậy vị ấy quán thân bằng nội thân hay ngoại thân hoặc cả hai. Vị
ấy quán tánh sanh khởi trên thân, quán tánh hoại diệt trên thân hoặc cả
hai tánh sanh diệt trên thân. Vị ấy quán niệm sự hiện hữu của thân với
hy vọng hướng đến chánh trí, chánh niệm. Vị ấy không ỷ lại, chấp
trước bất cứ vật gì ở đời. Nầy các Tỳ kheo, như vậy là người tu
tập lấy thân quán thân. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu
seyyathaapi passeyya sariira"m siivathikaaya
cha.d.dita"m a.t.thikasa"nkhalika"m sama"msalohita"m
nahaarusambandha"m, so imameva
kaaya"m upasa"mharati: ayampi kho kaayo
eva"m dhammo evambhaavii eta"m anatiitoti.
Iti ajjhatta"m vaa kaaye kaayaanupassii viharati.
Bahiddhaa vaa kaaye kaayaanupassii viharati.
Ajjhattabahiddhaa vaa kaaye kaayaanupass
iiviharati. Samudayadhammaanupassii vaa
kaayasmi"m viharati. Vayadhammaanupass
iivaa kaayasmi"m viharati. Samudayavaya-
dhammaanupassii vaa kaayasmi"m viharati.
Atthi kaayoti vaa panassa sati paccupa.t.thitaa
hoti yaavadeva ~naa.namattaaya patissatimat-
taaya. Anissito ca viharati. Na ca ki~nci loke
upaadiyati. Evampi bhikkhave bhikkhu
kaaye kaayaanupassii viharati. |
[Quán thân - quán hài cốt]
Lại nữa, nầy các Tỳ kheo, người tu tập nhìn thấy một tử thi quăng bỏ
trong bãi tha ma chỉ còn là một bộ xương với chút ít máu thịt còn sót
lại với các sợi gân còn kết nối. Hoặc một bộ xương không còn thịt
còn chút máu được các sợi gân kết nối. Hoặc một bộ xương không
còn máu thịt, không còn các sợi gân kết nối. Hoặc rải rác từng phần
xương tay, xương chân, xương ống, xương đùi, xương mông, xương sống, sọ
đầu. Vị ấy quán: thân nầy tự tánh là vậy, bản chất là vậy, không
thể vượt ngoài tánh chất ấy. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu
seyyathaapi passeyya sariira"m siivathikaaya
cha.d.dita"m a.t.thikaani setaani sa"nkhava.n.nu-
panibhaani, so imameva kaaya"m upasa"mharati
ayampi kho kaayo eva"m dhammo eva"m bhaav
iieva"m anatiitoti. Iti ajjhatta"m vaa kaaye
kaayaanupassii viharati. Bahiddhaa vaa kaaye
kaayaanupassii viharati. Ajjhattabahiddhaa vaa
kaaye kaayaanupassii viharati. Samudayadhammaanupassii vaa kaayasmi"m viharati.
Vayadhammaanupassii vaa kaayasmi"m viharati
Samudayavayadhammaanupassii vaa
kaayasmi"m viharati. Atthi kaayoti vaa
panassa sati paccupa.t.thitaa hoti yaavadeva
~naa.namattaaya patissatimattaaya. Anissito ca
viharati. Na ca ki~nci loke upaadiyati.
Evampi bhikkhave bhikkhu kaaye
kaayaanupassii viharati. |
[Quán thân - quán hài cốt
mục rã]
Lại nữa, nầy các Tỳ kheo, người tu tập nhìn thấy một tử thi quăng bỏ
trong bãi tha ma chỉ toàn xương trắng màu vỏ ốc... Hoặc đã biến dạng
theo thời gian vài ba năm ... Hoặc mục nát thành bột ... Vị ấy quán:
thân nầy tự tánh là vậy, bản chất là vậy, không thể vượt ngoài
tánh chất ấy.
Như vậy vị ấy quán thân bằng nội thân hay ngoại thân hoặc cả hai. Vị
ấy quán tánh sanh khởi trên thân, quán tánh hoại diệt trên thân hoặc cả
hai tánh sanh diệt trên thân. Vị ấy quán niệm sự hiện hữu của thân với
hy vọng hướng đến chánh trí, chánh niệm. Vị ấy không ỷ lại, chấp
trước bất cứ vật gì ở đời. Nầy các Tỳ kheo, như vậy là người tu
tập lấy thân quán thân. |
Katha~nca bhikkhave bhikkhu
vedanaasu
vedanaanupassii viharati?
Idha bhikkhave bhikkhu sukha"m vedana"m
vediyamaano sukha"m vedana"m vediyaamiiti
pajaanaati. Dukkha"m vedana"m vediyamaano
dukkha"m vedana"m vediyaamiiaati pajaanaati.
Adukkhamasukha"m vedana"m vediyamaano
adukkhamasukha"m vedana"m vediyaamiiti
pajaanaati. Saamisa"m vaa sukha"m vedana"m
vediyamaano saamisa"m sukha"m vedana"m
vediyaamiiaati pajaanaati. Niraamisa"m vaa
sukha"m vedana"m vediyamaano niraamisa"m
sukha"m vedana"m vediyaamiiti pajaanaati.
Saamisa"m vaa dukkha"m vedana"m
vediyamaano saamisa"m dukkha"m vedana"m
vediyaamiiaati pajaanaati. Niraamisa"m vaa
dukkha"m vedana"m vediyamaano
niraamisa"m dukkha"m vedana"m vediyaamiiti
pajaanaati. Saamisa"m vaa adukkhamasukha"m
vedana"m vediyamaano saamiisa"m
adukkhamasukha"m vedana"m vediyaamiiti
pajaanaati. Niraamisa"m vaa adukkhamasukha"m
vedana"m vediyamaano niraamisa"m
adukkhamasukha"m vedana"m vediyaamiiti
pajaanaati.
Iti ajjhatta"m vaa vedanaasu vedanaanupass
iiviharati. Bahiddhaa vaa vedanaasu
vedanaanupassii viharati. Ajjhattabahiddhaa
vaa vedanaasu vedanaanupassii viharati.
Samudayadhammaanupassii vaa vedanaasu
viharati. Vayadhammaanupassii vaa vedanaasu
viharati. Samudayavayadhammaanupass
iivaa vedanaasu viharati. Atthi vedanaati vaa
panassa sati paccupa.t.thitaa hoti yaavadeva
~naa.namattaaya patissatimattaaya. Anissito ca viharati. Na ca ki~nci loke upaadiyati.
Eva"m kho bhikkhave bhikkhu vedanaasu
vedanaanupassii viharati. |
[Quán thọ]
Nầy các Tỳ kheo, thế nào là quán thọ trên thọ?
Nầy các Tỳ kheo, người tu tập khi cảm thọ lạc, sáng suốt biết rõ: cảm
thọ lạc; khi cảm thọ khổ, sáng suốt biết rõ: cảm thọ khổ; khi cảm
thọ không lạc không khổ, sáng suốt biết rõ: cảm thọ không lạc không
khổ.
Khi cảm thọ lạc thuộc vật chất, sáng suốt biết rõ: cảm thọ lạc thuộc
vật chất; Khi cảm thọ lạc không thuộc vật chất, sáng suốt biết rõ:
cảm thọ lạc không thuộc vật chất.
Khi cảm thọ khổ thuộc vật chất, sáng suốt biết rõ: cảm thọ khổ thuộc
vật chất; Khi cảm thọ khổ không thuộc vật chất, sáng suốt biết rõ:
cảm thọ khổ không thuộc vật chất.
Khi cảm thọ không lạc không khổ thuộc vật chất, sáng suốt biết rõ: cảm
thọ không lạc không khổ thuộc vật chất; khi cảm thọ không lạc không
khổ không thuộc vật chất, sáng suốt biết rõ: cảm thọ không lạc
không khổ không thuộc vật chất.
Như vậy vị ấy quán thọ bằng nội thọ hay ngoại thọ hoặc cả hai. Vị
ấy quán tánh sanh khởi trên thọ, quán tánh hoại diệt trên thọ hoặc cả
hai tánh sanh diệt trên thọ. Vị ấy quán niệm sự hiện hữu của thọ với
hy vọng hướng đến chánh trí, chánh niệm. Vị ấy không ỷ lại, chấp
trước bất cứ vật gì ở đời. Nầy các Tỳ kheo, như vậy là người tu
tập lấy thọ quán thọ. |
Katha~nca bhikkhave bhikkhu
citte cittaanupassii viharati?
Idha bhikkhave bhikkhu
saraaga"m vaa citta"m saraaga"m cittanti
pajaanaati. Viitaraaga"m vaa citta"m viitaraaga"m
cittanti pajaanaati. Sadosa"m vaa citta"m
sadosa"m cittanti pajaanaati. Viitadosa"m vaa
citta"m viitadosa"m cittanti pajaanaati
samoha"m vaa citta"m samoha"m cittanti
pajaanaati. Viitamoha"m vaa citta"m viitamoha"m
cittanti pajaanaati. Sa"nkhitta"m vaa citta"m
sa"nkhitta"m cittanti pajaanaati. Vikkhitta"m
vaa citta"m vikkhitta"m cittanti pajaanaati.
Mahaggata"m vaa citta"m mahaggata"m
cittanti pajaanaati. Amahaggata"m vaa citta"m
amahaggata"m cittanti pajaanaati. Sauttara"m
vaa citta"m sauttara"m cittanti pajaanaati.
Anuttara"m vaa citta"m anuttara"m cittanti
pajaanaati. Samaahita"m vaa citta"m samaahita"m
cittanti pajaanaati. Asamaahita"m vaa citta"m
asamaahita"m cittanti pajaanaati. Vimutta"m vaacitta"m vimutta"m
cittanti pajaanaati. Avimutta"m vaa citta"m avimutta"m cittanti pajaanaati.
Iti ajjhatta"m vaa citte cittaanupassii viharati.
Bahiddhaa vaa citte cittaanupassii viharati.
Ajjhattabahiddhaa vaa citte cittaanupass
iiviharati. Samudayadhammaanupassii vaa
cittasmi"m viharati. Vayadhammaanupass
iivaa cittasmi"m viharati samudayavayadhammaanupassii vaa cittasmi"m viharati.
Atthi
cittanti vaa panassa sati paccupa.t.thitaa hoti yaavadeva ~naa.namattaaya
patissatimattaaya.
Anissito ca viharati. Na ca ki~nci loke upaadiyati. Eva"m kho bhikkhave bhikkhu citte
cittaanupassii viharati. |
[Quán tâm]
Nầy các Tỳ kheo, thế nào là quán tâm trên tâm?
Nầy các Tỳ kheo, người tu tập khi ham muốn, biết rõ: tâm ham muốn.
Khi sân hận, biết rõ: tâm sân hận.
Khi si mê, biết rõ: tâm si mê.
Khi tâm thâu nhiếp, biết rõ: tâm thâu nhiếp.
Khi tâm tán loạn, biết rõ: tâm tán loạn.
Khi tâm quảng đại, biết rõ: tâm quảng đại.
Khi tâm hạn hẹp, biết rõ: tâm hạn hẹp.
Khi tâm cao thượng, biết rõ: tâm cao thượng.
Khi tâm tập chú, biết rõ: tâm tập chú.
Khi tâm không định, biết rõ: tâm không định.
Khi tâm giải thoát, biết rõ: tâm giải thoát.
Khi tâm ràng buộc, biết rõ: tâm ràng buộc.
Như vậy vị ấy quán tâm bằng nội tâm hay ngoại tâm hoặc cả hai. Vị
ấy quán tánh sanh khởi trên tâm, quán tánh hoại diệt trên tâm hoặc cả
hai tánh sanh diệt trên tâm. Vị ấy quán niệm sự hiện hữu của tâm với
hy vọng hướng đến chánh trí, chánh niệm. Vị ấy không ỷ lại, chấp
trước bất cứ vật gì ở đời. Nầy các Tỳ kheo, như vậy là người tu
tập lấy tâm quán tâm. |
Katha~nca bhikkhave bhikkhu
dhammesu
dhammaanupassii viharati?
Idha bhikkhave bhikkhu dhammesu
dhammaanupassii viharati pa~ncasu
niivara.nesu. Katha~nca bhikkhave bhikkhu
dhammesu dhammaanupassii viharati
pa~ncasu niivara.nesu?
Idha bhikkhave bhikkhu santa"m vaa
ajjhatta"m kaamacchanda"m atthi me
ajjhatta"m kaamacchandoti pajaanaati.
Asanta"m vaa ajjhatta"m kaamacchanda"m
natthi me ajjhatta"m kaamacchandoti
pajaanaati. Yathaa ca anuppannassa
kaamacchandassa uppaado hoti, ta~nca
pajaanaati. Yathaa ca uppannassa
kaamacchandassa pahaana"m hoti, ta~nca
pajaanaati. Yathaa ca pahiinassa kaamacchan-
dassa aayati"m anuppaado hoti, ta~nca
pajaanaati.
Santa"m vaa ajjhatta"m byaapaada"m atthi me
ajjhatta"m byaapaadoti pajaanaati. Asanta"m vaa
ajjhatta"m byaapaada"m natthi me ajjhatta"m
byaapaadoti pajaanaati. Yathaa ca
anuppannassa byaapaadassa uppaado hoti,
ta~nca pajaanaati. Yathaa ca uppannassa
byaapaadassa pahaana"m hoti, ta~nca pajaanaati.
Yathaa ca pahiinassa byaapaadassa aayati"m
anuppaado hoti, ta~nca pajaanaati,
Santa"m vaa ajjhatta"m thiinamiddha"m atthi me ajjhatta"m
thiinamiddhanti pajaanaati.
Asanta"m vaa ajjhatta"m thiinamiddha"m
natthi me ajjhatta"m thiinamiddhanti,
pajaanaati. Yathaa ca anuppannassa
thiinamiddhassa uppaado hoti, ta~nca
pajaanaati. Yathaa ca uppannassa thiinamid-
dhassa pahaana"m hoti, ta~nca pajaanaati.
Yathaa ca pahiinassa thiinamiddhassa aayati"m
anuppaado hoti, ta~nca pajaanaati.
Santa"m vaa ajjhatta"m uddhaccakukkucca"m
atthi me ajjhatta"m uddhaccakukkuccanti
pajaanaati. Asanta"m vaa ajjhatta"m uddhac-
cakukkucca"m natthi me ajjhatta"m uddhac-
cakukkuccanti pajaanaati. Yathaa ca anup-
pannassa uddhaccakukkuccassa uppaado
hoti, ta~nca pajaanaati. Yathaa ca uppannassa
uddhaccakukkuccassa pahaana"m hoti
ta~nca pajaanaati. Yathaa ca pahiinassa
uddhaccakukkuccassa aayati"m anuppaado
hoti, ta~nca pajaanaati.
Santa"m vaa ajjhatta"m vicikiccha"m atthi me
ajjhatta"m vicikicchaati pajaanaati. Asanta"m vaa
ajjhatta"m vicikiccha"m natthi me ajjhatta"m
vicikicchaati pajaanaati. Yathaa ca anuppan-
naaya vicikicchaaya uppaado hoti, ta~nca
pajaanaati. Yathaa ca uppannaaya vicikicchaaya
pahaana"m hoti, ta~nca pajaanaati. Yathaa ca
pahiinaaya vicikicchaaya aayati"m anuppaado
hoti, ta~nca pajaanaati.
Iti ajjhatta"m vaa dhammesu dhammaanu-
passii viharati. Bahiddhaa vaa dhammesu
dhammaanupassii viharati. Ajjhatta-
bahiddhaa vaa dhammesu dhammaanupass
iiviharati. Samudayadhammaanupassii vaa
dhammesu viharati. Vayadhammaanupassii vaadhammesu viharati. Samudayavaya-
dhammaanupassii vaa dhammesu viharati.
Atthi dhammaati vaa panassa sati
paccupa.t.thitaa hoti yaavadeva ~naa.namattaaya
patissatimattaaya. Anissito ca viharati. Na ca ki~nci loke upaadiyati. Eva"m kho
bhikkhave
bhikkhu dhammesu dhammaanupass
iiviharati pa~ncasu niivara.nesu. |
[Quán pháp - quán năm pháp
ngăn ngại]
Nầy các Tỳ kheo, thế nào là quán pháp trên pháp?
Nầy các Tỳ kheo, người tu tập quán pháp qua năm ngăn ngại. Nầy các Tỳ
kheo, khi người tu tập tâm có ham muốn, vị ấy sáng suốt biết rõ: nội
tâm có ham muốn; tâm không có ham muốn, vị ấy sáng suốt biết rõ: nội
tâm không có ham muốn.
Với sự ham muốn vốn không có nay sanh khởi, vị ấy biết rõ.
Với sự ham muốn đã sanh khởi nay đoạn diệt, vị ấy biết rõ.
Với sự ham muốn đã đoạn diệt tương lai không sanh khởi nữa, vị ấy
biết rõ.
Khi tâm có sân hận, vị ấy sáng suốt biết rõ: nội tâm có sân hận;
tâm không có sân hận, vị ấy sáng suốt biết rõ: nội tâm không có sân
hận.
Với sự sân hận vốn không có nay sanh khởi, vị ấy biết rõ.
Với sự sân hận đã sanh khởi nay đoạn diệt, vị ấy biết rõ.
Với sự sân hận đã đoạn diệt tương lai không sanh khởi nữa, vị ấy
biết rõ.
Khi tâm có hôn trầm thụy miên, vị ấy sáng suốt biết rõ: nội tâm có
hôn trầm thụy miên; tâm không có hôn trầm thụy miên, vị ấy sáng suốt
biết rõ: nội tâm không có hôn trầm thụy miên.
Với sự hôn trầm thụy miên vốn không có nay sanh khởi, vị ấy biết
rõ.
Với sự hôn trầm thụy miên đã sanh khởi nay đoạn diệt, vị ấy biết
rõ.
Với sự hôn trầm thụy miên đã đoạn diệt tương lai không sanh khởi nữa,
vị ấy biết rõ.
Khi tâm có loạn động, vị ấy sáng suốt biết rõ: nội tâm có loạn động;
tâm không có loạn động, vị ấy sáng suốt biết rõ: nội tâm không có
loạn động.
Với sự loạn động vốn không có nay sanh khởi, vị ấy biết rõ.
Với sự loạn động đã sanh khởi nay đoạn diệt, vị ấy biết rõ.
Với sự loạn động đã đoạn diệt tương lai không sanh khởi nữa, vị
ấy biết rõ.
Khi tâm có nghi hoặc, vị ấy sáng suốt biết rõ: nội tâm có nghi hoặc;
tâm không có nghi hoặc, vị ấy sáng suốt biết rõ: nội tâm không có nghi
hoặc.
Với sự nghi hoặc vốn không có nay sanh khởi, vị ấy biết rõ.
Với sự nghi hoặc đã sanh khởi nay đoạn diệt, vị ấy biết rõ.
Với sự nghi hoặc đã đoạn diệt tương lai không sanh khởi nữa, vị ấy
biết rõ. Như vậy vị ấy tu tập quán pháp qua năm triền cái. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu
dhammesu dhammaanupassii viharati
pa~ncasu upaadaanakkhandhesu. Katha~nca
bhikkhave bhikkhu dhammesu
dhammaanupassii viharati
pa~ncasu upaadaanakkhandhesu?
Idha bhikkhave bhikkhu " iti ruupa"m, iti
ruupassa samudayo, iti ruupassa attha"ngamo.
Iti vedanaa, iti vedanaaya samudayo, iti
vedanaaya attha"ngamo. Iti sa~n~naa, iti sa~n~naaya
samudayo, iti sa~n~naaya attha"ngamo. Iti
sa"nkhaaraa, iti sa"nkhaaraana"m samudayo, iti
sa"nkhaaraana"m attha"ngamo. Iti vi~n~naa.na"m,
iti vi~n~naa.nassa samudayo, iti vi~n~naa.nassa
attha"ngamoti.
Iti ajjhatta"m vaa dhammesu dhammaanu-
passii viharati. Bahiddhaa vaa dhammesu
dhammaanupassii viharati.
Ajjhattabahiddhaa vaa dhammesu dhammaa-
nupassii viharati. Samudayadhammaanu-
passii vaa dhammesu viharati. Vayadham-
maanupassii vaa dhammesu viharati.
Samudayavayadhammaanupassii vaa
dhammesu viharati. Atthi dhammaati vaa
panassa sati paccupa.t.thitaa hoti yaavadeva
~naa.namattaaya patissatimattaaya. Anissito ca
viharati na ca ki~nci loke upaadiyati. Eva"m
kho bhikkhave bhikkhu dhammesu
dhammaanupassii viharati pa~ncasu upaadaa-
nakkhandhesu. |
[Quán pháp - quán năm thủ
uẩn]
Lại nữa, nầy các Tỳ kheo, người tu tập quán pháp qua năm thủ uẩn. Vị
ấy quán sát: đây là sắc, đây là tập khởi của sắc, đây là sự đoạn
diệt của sắc; đây là thọ, đây là tập khởi của thọ, đây là sự
đoạn diệt của thọ; đây là tưởng, đây là tập khởi của tưởng, đây
là sự đoạn diệt của tưởng; đây là hành, đây là tập khởi của
hành, đây là sự đoạn diệt của hành; đây là thức, đây là tập khởi
của thức, đây là sự đoạn diệt của thức. Như vậy vị ấy tu tập quán
pháp qua năm thủ uẩn. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu dham-
mesu dhammaanupassii viharati chasu
ajjhattikabaahiresu aayatanesu. Katha~nca
bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammaanu-
passii viharati chasu ajjhattikabaahiresu
aayatanesu?
Idha bhikkhave bhikkhu cakkhu~nca
pajaanaati. Ruupe ca pajaanaati. Ya~nca
tadubhaya"m pa.ticca uppajjati sa"myojana"m
ta~nca pajaanaati. Yathaa ca anuppannassa
sa"myojanassa uppaado hoti ta~nca pajaanaati.
Yathaa ca uppannassa sa"myojanassa
pahaana"m hoti ta~nca pajaanaati. Yathaa ca
pahiinassa sa"myojanassa aayati"m anuppaado
hoti ta~nca pajaanaati. Sota~nca pajaanaati.
Sadde ca pajaanaati ya~nca tadubhaya"m
pa.ticca uppajjati sa"myojana"m ta~nca
pajaanaati. Yathaa ca anuppannassa sa"myoja-
nassa uppaado hoti ta~nca pajaanaati. Yathaa ca
uppannassa sa"myojanassa pahaana"m hoti
ta~nca pajaanaati. Yathaa ca pahiinassa
sa"myojanassa aayati"m anuppaado hoti ta~nca
pajaanaati. Ghaa.na~nca pajaanaati. Gandhe ca
pajaanaati ya~nca tadubhaya"m pa.ticca
uppajjati sa"myojana"m ta~nca pajaanaati.
Yathaa ca anuppannassa sa"myojanassa
uppaado hoti ta~nca pajaanaati. Yathaa ca
uppannassa sa"myojanassa pahaana"m hoti
ta~nca pajaanaati. Yathaa ca pahiinassa
sa"myojanassa aayati"m anuppaado hoti ta~nca
pajaanaati. Jivha~nca pajaanaati. Rase ca
pajaanaati ya~nca tadubhaya"m pa.ticca
uppajjati sa"myojana"m ta~nca pajaanaati.
Yathaa ca anuppannassa sa"myojanassa
uppaado hoti ta~nca pajaanaati. Yathaa ca
uppannassa sa"myojanassa pahaana"m hoti
ta~nca pajaanaati. Yathaa ca pahiinassa
sa"myojanassa aayati"m anuppaado hoti
ta~nca pajaanaati. Kaaya~nca pajaanaati.
pho.t.thabbeca pajaanaati ya~nca tadubhaya"m
pa.ticca uppajjati sa"myojana"m ta~nca pajaanaati
Yathaa ca anuppannassa sa"myojanassa
uppaado hoti, ta~nca pajaanaati. Yathaa ca
uppannassa sa"myojanassa pahaana"m hoti
ta~nca pajaanaati. Yathaa ca pahiinassa
sa"myojanassa aayati"m anuppaado hoti ta~nca
pajaanaati. Mana~nca pajaanaati. Dhamme ca
pajaanaati ya~nca tadubhaya"m pa.ticca uppajjati
sa"myojana"m ta~nca pajaanaati. Yathaa ca
anuppannassa sa"myojanassa uppaado hoti
ta~nca pajaanaati. Yathaa ca uppannassa
sa"myojanassa pahaana"m hoti ta~nca pajaanaati
Yathaa ca pahiinassa sa"myojanassa
aayati"m anuppaado hoti ta~nca pajaanaati.
Iti ajjhatta"m vaa dhammesu dhammaanu-
passii viharati. Bahiddhaa vaa dhammesu
dhammaanupassii viharati. Ajjhattabahiddhaa
vaa dhammesu dhammaanupassii viharati.
Samudayadhammaanupassii vaa dhammesu
viharati. Vayadhammaanupassii vaa
dhammesu viharati. Samudayavayadham-
maanupassii vaa dhammesu viharati. Atthi
dhammaati vaa panassa sati paccupa.t.thitaa
hoti yaavadeva ~naa.namattaaya patissatimat-
taaya. Anissito ca viharati. Na ca ki~nci loke
upaadiyati. Eva"m kho bhikkhave bhikkhu
dhammesu dhammaanupassii viharati
chasu ajjhattikabaahiresu aayatanesu. |
Quán pháp - quán sáu xứ]
Lại nữa, nầy các Tỳ kheo, người tu tập quán pháp qua sáu nội và ngoại
xứ. Vị ấy sáng suốt biết rõ: do duyên hai thành tố mắt và cảnh sắc,
kiết sử sanh khởi.
Do duyên hai thành tố tai và âm thanh, kiết sử sanh khởi.
Do duyên hai thành tố mũi và mùi hương, kiết sử sanh khởi.
Do duyên hai thành tố lưỡi và các vị, kiết sử sanh khởi.
Do duyên hai thành tố thân và cảnh xúc, kiết sử sanh khởi.
Do duyên hai thành tố ý và cảnh pháp, kiết sử sanh khởi.
Với kiết sử chưa sanh nay sanh khởi, vị ấy sáng suốt biết rõ.
Với kiết sử đã sanh nay đoạn diệt, vị ấy sáng suốt biết rõ.
Với kiết sử đã đoạn diệt tương lai không sanh khởi, vị ấy sáng suốt
biết rõ.
Như vậy là người tu tập quán pháp qua sáu nội và ngoại xứ. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu
dhammesu dhammaanupassii viharati sattasubojjha"ngesu. Katha~nca bhikkhave bhikkhu
dhammesu dhammaanupassii viharati
sattasu bojjha"ngesu?
Idha bhikkhave bhikkhu santa"m vaa
ajjhatta"m satisambojjha"nga"m atthi me
ajjhatta"m satisambojjha"ngoti pajaanaati.
Asanta"m vaa ajjhatta"m satisambojjha"nga"m
natthi me ajjhatta"m satisambojjha"ngoti
pajaanaati. Yathaa ca anuppannassa
satisambojjha"ngassa uppaado hoti ta~nca
pajaanaati. Yathaa ca uppannassa
satisambojjha"ngassa bhaavanaapaaripuurii hoti
ta~nca pajaanaati.
Santa"m vaa ajjhatta"m dhammavicayasam-
bojjha"nga"m atthi me ajjhatta"m dhamma-
vicayasambojjha"ngoti pajaanaati. Asanta"m vaa
ajjhatta"m dhammavicayasambojjha"nga"m
natthi me ajjhatta"m dhammavicayasamboj-
jha"ngoti pajaanaati. Yathaa ca anuppannassa
dhammavicayasambojjha"ngassa uppaado
hoti ta~nca pajaanaati. Yathaa ca uppannassa
dhammavicayasambojjha"ngassa bhaavanaa-
paaripuurii hoti ta~nca pajaanaati.
Santa"m vaa ajjhatta"m viriyasambojjha"nga"m
atthi me ajjhatta"m viriyasambojjha"ngoti
pajaanaati. Asanta"m vaa ajjhatta"m
viriyasambojjha"nga"m natthi me ajjhatta"m
viriyasambojjha"ngoti pajaanaati. Yathaa ca
anuppannassa viriyasambojjha"ngassa
uppaado hoti, ta~nca pajaanaati. Yathaa ca
uppannassa viriyasambojjha"ngassa
bhaavanaapaaripuuri hoti ta~nca pajaanaati.
Santa"m vaa ajjhatta"m piitisambojjha"nga"m
atthi me ajjhatta"m piitisambojjha"ngoti
pajaanaati. Asanta"m vaa ajjhatta"m
piitisambojjha"nga"m natthi me ajjhatta"m
piitisambojjha"ngoti pajaanaati. Yathaa ca
anuppannassa piitisambojjha"ngassa
uppaado hoti ta~nca pajaanaati. Yathaa ca
uppannassa piitisambojjha"ngassa
bhaavanaapaaripuurii hoti ta~nca pajaanaati.
Santa"m vaa ajjhatta"m passaddhisambojjha"nga"m atthi me
ajjhatta"m passaddhisam-
bojjha"ngoti pajaanaati. Asanta"m vaa
ajjhatta"mpassaddhisambojjha"nga"m natthi me
ajjhatta"m passaddhisambojjha"ngoti
pajaanaati. Yathaa ca anuppannassa
passaddhisambojjha"ngassa uppaado hoti
ta~nca pajaanaati. Yathaa ca uppannassa
passaddhisambojjha"ngassa
bhaavanaapaaripuurii hoti ta~nca pajaanaati.
Santa"m vaa ajjhatta"m samaadhisambojjha"n-
ga"m atthi me ajjhatta"m samaadhisam-
bojjha"ngoti pajaanaati. Asanta"m vaa ajjhatta"m
samaadhisambojjha"nga"m natthi me
ajjhatta"m samaadhisambojjha"ngoti pajaanaati.
Yathaa ca anuppannassa samaadhisamboj-
jha"ngassa uppaado hoti, ta~nca pajaanaati.
Yathaa ca uppannassa samaadhisambojjha"n-
gassa bhaavanaapaaripuurii hoti ta~nca pajaanaati.
Santa"m vaa ajjhatta"m upekkhaasambojjha"n-
ga"m atthi me ajjhatta"m upekkhaasamboj-
jha"ngoti pajaanaati . Asanta"m vaa ajjhatta"m
upekkhaasambojjha"nga"m natthi me ajjhatta"mupekkhaasambojjha"ngoti
pajaanaati. Yathaa ca
anuppannassa upekkhaasambojjha"ngassa
uppaado hoti, ta~nca pajaanaati. Yathaa ca
uppannassa upekkhaasambojjha"ngassa
bhaavanaapaaripuuri hoti ta~nca pajaanaati.
Iti ajjhatta"m vaa dhammesu
dhammaanupassii viharati. Bahiddhaa vaa
dhammesu dhammaanupassii viharati.
Ajjhattabahiddhaa vaa dhammesu
dhammaanupassii viharati. Samudayadham-
maanupassii vaa dhammesu viharati.
Vayadhammaanupassii vaa dhammesu
viharati. Samudayavayadhammaanupass
iivaa dhammesu viharati. Atthi dhammaati vaa
panassa sati paccupa.t.thitaa hoti yaavadeva
~naa.namattaaya patissatimattaaya. Anissito ca
viharati. Na ca ki~nci loke upaadiyati.
Evampi kho bhikkhave bhikkhu dhammesu dhammaanupassii viharati sattasu
bojjha"ngesu. |
[Quán pháp - quán bảy giác
chi]
Lại nữa, nầy các Tỳ kheo, người tu tập quán pháp qua bảy giác chi.
Này các Tỳ kheo, khi tâm có niệm giác chi vị ấy biết rõ: nội tâm có niệm
giác chi; khi tâm có trạch pháp giác chi vị ấy biết rõ: nội tâm có trạch
pháp giác chi; khi tâm có tinh tấn giác chi vị ấy biết rõ: nội tâm có
tinh tấn giác chi; khi tâm có hỷ giác chi vị ấy biết rõ: nội tâm có hỷ
giác chi; khi tâm có tịnh giác chi vị ấy biết rõ: nội tâm có tịnh giác
chi; khi tâm có định giác chi vị ấy biết rõ: nội tâm có định giác
chi; khi tâm có xả giác chi vị ấy biết rõ: nội tâm có xả giác chi.
Với các giác chi vốn không có nay sanh khởi, vị ấy sáng suốt biết rõ.
Với các giác chi đã sanh nay được viên thành, vị ấy sáng suốt biết
rõ.
Như vậy là người tu tập quán pháp qua bảy giác chi. |
Puna ca para"m
bhikkhave bhikkhu
dhammesu dhammaanupassii viharati
catuusu ariyasaccesu. Katha~nca bhikkhave
bhikkhu dhammesu dhammaanupass
iiviharati catuusu ariyasaccesu?
Idha bhikkhave bhikkhu ida"m dukkhanti
yathaabhuuta"m pajaanaati. Aya"m
dukkhasamudayoti yathaabhuuta"m pajaanaati.
Aya"m dukkhanirodhoti yathaabhuuta"m
pajaanaati. Aya"m dukkhanirodhagaamin
iipa.tipadaa ti yathaabhuuta"m pajaanaati.
Iti ajjhatta"m vaa dhammesu dhammaanu-
passii viharati. Bahiddhaa vaa dhammesu
dhammaanupassii viharati. Ajjhatta-
bahiddhaavaa dhammesu dhammaanupass
iiviharati. Samudayadhammaanupassii vaa
dhammesu viharati, vayadhammaanupassii vaadhammesu viharati. Samudayavaya-
dhammaanupassii vaa dhammesu viharati.
Atthi dhammaati vaa panassa sati
paccupa.t.thitaa hoti yaavadeva ~naa.namattaaya
patissatimattaaya. Anissito ca viharati. Na
ca ki~nci loke upaadiyati. Evampi kho
bhikkhave bhikkhu dhammesu
dhammaanupassii viharati catuusu
ariyasaccesu. |
[Quán pháp - quán bốn
thánh đế]
Lại nữa, nầy các Tỳ kheo, người tu tập quán pháp qua bốn thánh đế.
Nầy các Tỳ kheo, người tu tập sáng suốt biết rõ đây là khổ; sáng suốt
biết rõ đây là nhân sanh khổ; sáng suốt biết rõ đây là sự chấm dứt
khổ; sáng suốt biết rõ đây là con đường dẫn đến diệt khổ.
Như vậy vị ấy quán pháp bằng pháp. Vị ấy quán tánh sanh khởi trên
pháp, quán tánh hoại diệt trên pháp hoặc cả hai tánh sanh diệt trên
pháp. Vị ấy quán niệm sự hiện hữu của pháp với hy vọng hướng đến
chánh trí, chánh niệm. Vị ấy không ỷ lại, chấp trước bất cứ vật gì
ở đời. Nầy các Tỳ kheo, như vậy là người tu tập lấy pháp quán
pháp. |
Yo hi ko ci bhikkhave ime
cattaaro
satipa.t.thaane eva"m bhaaveyya satta vassaani,
tassa dvinna"m phalaana"m a~n~natara"m
phala"m paa.tika"nkha"m: di.t.theva dhamme
a~n~naa, sati vaa upaadisese anaagaamitaa.
Ti.t.thantu bhikkhave satta vassaani, yo hi
koci bhikkhave ime cattaaro satipa.t.thaane
eva"m bhaaveyya chabbassaani tassa dvinna"m
phalaana"m a~n~natara"m phala"m paa.tika"nkha"m
di.t.theva dhamme a~n~naa, sati vaa upaadisese
anaagaamitaa. Ti.t.thantu bhikkhave
chabbassaani, yo hi ko ci bhikkhave ime
cattaaro satipa.t.thaane eva"m bhaaveyya
pa~ncavassaani tassa dvinna"m phalaana"m
a~n~natara"m phala"m paa.tika"nkha"m: di.t.theva
dhamme a~n~naa, sati vaa upaadisese
anaagaamitaa. Ti.t.thantu bhikkhave
pa~ncavassaani, yo hi ko ci bhikkhave ime
cattaaro satipa.t.thaane eva"m bhaaveyya
cattaarivassaani tassa dvinna"m phalaana"m
a~n~natara"m phala"m paa.tika"nkha"m: di.t.theva
dhamme a~n~naa, sati vaa upaadisese anaagaamitaa.
Ti.t.thantu bhikkhave cattaari vassaani, yo hi koci bhikkhave ime cattaaro satipa.t.thaane
eva"m bhaaveyya tii.ni vassaani tassa dvinna"m
phalaana"m a~n~natara"m phala"m paa.tika"nkha"m
di.t.theva dhamme a~n~naa, sati vaa upaadisese
anaagaamitaa. Ti.t.thantu bhikkhave tii.ni
vassaani yo hi ko ci bhikkhave ime cattaaro
satipa.t.thaane eva"m bhaaveyya dve vassaani
tassa dvinna"m phalaana"m a~n~natara"m
phala"m paa.tika"nkha"m: di.t.theva dhamme
a~n~naa, sati vaa upaadisese anaagaamitaa.
Ti.t.thantu bhikkhave dve vassaani, yo hi
ko ci bhikkhave ime cattaaro satipa.t.thaane
eva"m bhaaveyya eka"m vassa"m tassa
dvinna"m phalaana"m a~n~natara"m phala"m
paa.tika"nkha"m: di.t.theva dhamme a~n~naa, sati
vaa upaadisese anaagaamitaa. Ti.t.thatu
bhikkhave eka"m vassa"m, yo hi ko ci
bhikkhave ime cattaaro satipa.t.thaane eva"m
bhaaveyya satta maasaani, tassa dvinna"m
phalaana"m a~n~natara"m phala"m paa.tika"nkha"m
di.t.theva dhamme a~n~naa, sati vaa upaadisese
anaagaamitaa. Ti.t.thantu bhikkhave satta
maasaani, yo hi ko ci bhikkhave ime cattaaro
sati satipa.t.thaane eva"m bhaaveyya cha
maasaani tassa dvinna"m phalaana"m a~n~nata-
ra"m phala"m paa.tika"nkha"m: di.t.theva dham-
me a~n~naa, sati vaa upaadisese anaagaamitaa.
Ti.t.thantu bhikkhave cha maasaani, yo hi ko
ci bhikkhave ime cattaaro sati satipa.t.thaane
eva"m bhaaveyya pa~nca maasaani tassa
dvinna"m phalaana"m a~n~natara"m phala"m
paa.tika"nkha"m: di.t.theva dhamme a~n~naa, sati
vaa upaadisese anaagaamitaa. Ti.t.thantu
bhikkhave pa~nca maasaani, yo hi ko ci
bhikkhave ime cattaaro sati satipa.t.thaane
eva"m bhaaveyya cattaari maasaani tassa
dvinna"m phalaana"m a~n~natara"m phala"m
paa.tika"nkha"m: di.t.theva dhamme a~n~naa, sati
vaa upaadisese anaagaamitaa. Ti.t.thantu
bhikkhave cattaari maasaani, yo hi ko ci
bhikkhave ime cattaaro sati satipa.t.thaane
eva"m bhaaveyya tii.ni maasaani tassa dvinna"m
phalaana"m a~n~natara"m phala"m paa.tika"nkha"m-
di.t.theva dhamme a~n~naa, sati vaa upaadisese
anaagaamitaa. Ti.t.thantu bhikkhave tii.ni
maasaani, yo hi ko ci bhikkhave ime cattaaro
sati satipa.t.thaane eva"m bhaaveyya dve
maasaani tassa dvinna"m phalaana"m
a~n~natara"m phala"m paa.tika"nkha"m: di.t.theva
dhamme a~n~naa sati vaa upaadisese anaagaamitaa
Ti.t.thantu bhikkhave dve maasaani, yo hi ko
ci bhikkhave ime cattaaro sati satipa.t.thaane
eva"m bhaaveyya maasa"m tassa dvinna"m
phalaana"m a~n~natara"m phala"m paa.tika"nkha"m
di.t.theva dhamme a~n~naa sati vaa upaadisese
anaagaamitaa. Ti.t.thatu bhikkhave maasa"m , yo
hi ko ci bhikkhave ime cattaaro sati
satipa.t.thaane eva"m bhaaveyyaaa addhamaasa"m
tassa dvinna"m phalaana"m a~n~natara"m
phala"m paa.tika"nkha"m: di.t.theva dhamme
a~n~naa, sati vaa upaadisese anaagaamitaa, ti.t.thatu
bhikkhave addhamaaso, yo hi ko ci bhikkhaveime cattaaro satipa.t.thaane eva"m
bhaaveyya sattaaha"m, tassa dvinna"m
phalaana"m a~n~natara"m phala"m paa.tika"nkha"m: di.t.theva
dhamme a~n~naa, sati vaa upaadisese
anaagaamitaa.
Ekaayano aya"m bhikkhave maggo sattaana"m
visuddhiyaa sokaparidevaana"m
samatikkamaaya dukkhadomanassaana"m
attha"ngamaaya ~naayassa adhigamaaya
nibbaanassa sacchikiriyaaya yadida"m cattaaro
satipa.t.thaanaati, iti yanta"m vutta"m
idameta"m pa.ticca vuttanti. |
[Quả chứng]
Nầy các Tỳ kheo, người nào tu tập bốn niệm xứ trong bảy năm như vậy
có thể chứng một trong hai quả ngay trong đời hiện tại: một là vô lậu
chánh trí nếu không thì quả bất hoàn. Nầy các Tỳ kheo, không nhất thiết
phải tu tập đến bảy năm, một người có thể chứng quả trong thời
gian tu tập bốn niệm xứ trong sáu năm, năm năm, bốn năm, ba năm, hai năm,
một năm hoặc bảy tháng, bốn tháng, năm tháng, ba tháng, hai tháng, một
tháng, nửa tháng thậm chí bảy ngày có thể chứng đắc một trong hai quả
vô lậu chánh trí hoặc quả bất hoàn.
Nầy các Tỳ kheo, đây là con đường độc nhất dẫn đến thanh tịnh, vượt
khỏi sầu não, đoạn tận khổ ưu, thành tựu chánh trí, chứng ngộ niết
bàn. Ðó là quán niệm bốn lãnh vực. |
Idamavoca bhagavaa.
Attamanaa te bhikkhuu
bhagavato bhaasita"m abhinandunti. |
Ðức Thế Tôn thuyết giảng
như vậy, các Tỳ kheo hoan hỷ tín thọ lời Ngài. |
29. Kinh Lễ Bái Sáu
Phương - Si"ngalovadasutta
Eva"m me suta"m:
Eka"m samaya"m bhagavaa raajagahe viharati
ve.luvane kalandakanivaape. Tena kho pana
samayena sigaalako gahapatiputto
kaalasseva vu.t.thaaya raajagahaa nikkhamitvaa
allavattho allakeso pa~njaliko puthuddisaa
namassati, puratthima"m disa"m dakkhi.na"m
disa"m pacchima"m disa"m uttara"m disa"m
he.t.thima"m disa"m uparima"m disa"m.
Atha kho bhagavaa pubba.nhasamaya"m
nivaasetvaa pattaciivaramaadaaya raajagaha"m
pi.n.daaya paavisi. Addasaa kho bhagavaa
sigaalaka"m gahapatiputta"m kaalasseva
vu.t.thaaya raajagahaa nikkhamitvaa allavattha"m
allakesa"m pa~njalika"m puthuddisaa
namassanta"m, puratthima"m disa"m
dakkhi.na"m disa"m pacchima"m disa"m
uttara"m disa"m he.t.thima"m disa"m
uparima"m disa"m. Disvaana sigaalaka"m
gahapatiputta"m etadavoca: kinnu kho
tva"m gahapatiputta kaalasseva vu.t.thaaya
raajagahaa nikkhamitvaa allavattho allakeso
pa~njaliko puthuddisaa namassasi,
puratthima"m disa"m dakkhi.na"m disa"m
pacchima"m disa"m uttara"m disa"m
he.t.thima"m disa"m uparima"m disanti?.
Pitaa ma"m bhante kaala"m karonto eva"m
avaca: chaddisaa taata namasseyyaasiiti. So
kho aha"m bhante pituvacana"m sakkaronto
garukaronto maanento puujento kaalasseva
vu.t.thaaya raajagahaa nikkhamitvaa allavattho
allakeso pa~njaliko puthuddisaa namassaami
puratthima"m disa"m dakkhi.na"m disa"m
pacchima"m disa"m uttara"m disa"m
he.t.thima"m disa"m uparima"m disanti. Na
kho gahapatiputta ariyassa vinaye eva"m
chaddisaa namassitabbaati. |
Tôi nghe như vầy
Một thời đức Thế Tôn trú tại chùa Trúc Lâm gần thành Vương Xá. Vào
buổi sáng Ngài đắp y mang bát đi khất thực. Lúc bấy giờ đức Thế Tôn
trông thấy thanh niên Sin Ga La lễ bái sáu phương đông nam tây bắc trên dưới,
Ngài hỏi tại sao làm thế. Sin Ga La trả lời: Khi thân phụ lâm chung nhắn
nhủ phải thường lễ bái sáu phương. Ðức Thế Tôn dạy rằng: Cách thức
lễ bái sáu phương trong đạo lý thánh hiền không giống như vậy. |
"Yathaakatha"m
pana bhante ariyassa vinaye
chaddisaa namassitabbaa? Saadhu me bhante
bhagavaa tathaa dhamma"m desetu yathaa
ariyassa vinaye chaddisaa namassitabbaati.
Tenahi gahapatiputta su.naahi, saadhuka"m
manasi karohi, bhaasissaamiiti Eva"m bhanteti
kho sigaalo gahapatiputto bhagavato
paccassosi. Bhagavaa etadavoca:
Katha~nca gahapatiputta ariyasaavako
chaddisaapa.ticchaadii hoti? Chayimaa
gahapatiputta disaa veditabbaa: puratthimaa
disaa maataapitaro veditabbaa. Dakkhi.naa disaa
aacariyaa veditabbaa. Pacchimaa disaa puttadaaraa
veditabbaa. Uttaraa disaa mittaamaccaa veditabbaaHe.t.thimaa disaa daasakammakaraa
veditabbaa.
Uparimaa disaa sama.nabraahma.naa veditabbaa. |
Thanh niên Sin Ga La thỉnh cầu
đức Phật giảng dạy đạo lý ấy. Ðức Phật dạy rằng:
Nầy gia chủ, phương đông được hiểu là cha mẹ
Phương nam được hiểu là thầy tổ
Phương tây được hiểu là người hôn phối
Phương bắc được hiểu là bạn bè
Phương dưới được hiểu là người giúp việc
Phương trên được hiểu là sa môn |
Pa~ncahi kho gahapatiputta
.thaanehi
puttena puratthimaa disaa maataapitaro
paccupa.t.thaatabbaa: bhato nesa"m
bharissaami, kicca"m nesa"m karissaami,
kulava"msa"m .thapessaami, daayajja"m
pa.tipajjaami, atha vaa pana petaana"m
kaalakataana"m dakkhi.na"m anuppadassaamiiti.
Imehi kho gahapatiputta pa~ncahi .thaanehi
puttena puratthimaa disaa maataapitaro
paccupa.t.thitaa pa~ncahi .thaanehi putta"m
anukampanti: paapaa nivaarenti, ka.lyaa.ne
nivesenti, sippa"m sikkhaapenti, patiruupena
daarena sa"myojenti, samaye daayajja"m
niyyaadenti. Imehi kho gahapatiputta
pa~ncahi .thaanehi puttena puratthimaa disaa
maataapitaro paccupa.t.thitaa imehi pa~ncahi
.thaanehi putta"m anukampanti. Evamassa
esaa puratthimaa disaa pa.ticchannaa hoti
khemaa appa.tibhayaa. |
Nầy gia chủ, đối với
phương đông tức cha mẹ, người con nên làm năm việc:
Một là phụng dưỡng cha mẹ
Hai là làm công việc thay cha mẹ
Ba là gìn giữ gia phong
Bốn là khéo quản trị tài sản thừa kế
Năm là tạo phước hồi hướng
Ðáp lại, đối với con, cha mẹ nên làm năm việc:
Một là ngăn con không làm điều ác
Hai là dạy con làm việc lành
Ba là hướng dẫn nghề nghiệp
Bốn là tác thành gia thất
Năm là trao tài sản thừa kế khi thích hợp
Ðó là cách lễ bái phương đông tức đạo nghĩa cha mẹ con cái. Làm như
vậy được an lạc không gì lo lắng. |
Pa~ncahi kho gahapatiputta
.thaanehi
antevaasinaa dakkhi.naa disaa aacariyaa
paccupa.t.thaatabbaa: u.t.thaanena,
upa.t.thaanena, sussuusaaya, paaricariyaaya,
sakkacca"m sippapa.tiggaha.nena. Imehi
kho gahapatiputta pa~ncahi .thaanehi
antevaasinaa dakkhi.naa disaa aacariyaa
paccupa.t.thitaa, pa~ncahi .thaanehi antevaasi"m
anukampanti:
suviniita"m vinenti, suggahita"m gaahaapenti
sabbasippasuta"m samakkhaayino bhavanti
mittaamaccesu pa.tivedenti, disaasu parittaana"m
karonti. Imehi kho gahapatiputta
pa~ncahi .thaanehi antevaasinaa dakkhi.naa disaa
aacariyaa paccupa.t.thitaa, imehi pa~ncahi
.thaanehi antevaasi"m anukampanti.
Evamassa esaa dakkhi.naa disaa
pa.ticchannaa hoti khemaa appa.tibhayaa. |
Nầy gia chủ, đối với
phương nam tức thầy tổ, người học trò nên làm năm việc:
Một là giữ lòng kính trọng
Hai là quan tâm săn sóc
Ba là chăm chỉ học hành
Bốn là đáp ứng khi cần
Năm là hấp thụ những gì được truyền dạy
Ðáp lại, đối với trò, thầy nên làm năm việc:
Một là dạy trò những chuyên môn của mình
Hai là dùng phương pháp dễ hiểu
Ba là không giấu nghề
Bốn là giới thiệu tiến thân
Năm là bố trí an toàn cho trò
Ðó là cách lễ bái phương nam tức đạo nghĩa thầy trò. Làm như vậy
được an lạc không gì lo lắng. |
Pa~ncahi kho gahapatiputta
.thaanehi
saamikena pacchimaa disaa bhariyaa
paccupa.t.thaatabbaa: sammaananaaya,
anavamaananaaya, anaticariyaaya,
issariyavossaggena, ala"nkaaraanuppadaanena.
Imehi kho gahapatiputta pa~ncahi .thaanehi
saamikena pacchimaa disaa bhariyaa
paccupa.t.thitaa, pa~ncahi .thaanehi saamika"m
anukampati: susa"mvihitakammantaa ca hoti
susa"mgahitaparijanaa ca, anaticaarinii ca,
sambhata"m anurakkhati, dakkhaa ca hoti
analasaa sabbakiccesu. Imehi kho
gahapatiputta pa~ncahi .thaanehi saamikena
pacchimaa disaa bhariyaa paccupa.t.thitaa
imehi pa~ncahi .thaanehi saamika"m
anukampati. Evamassa esaa pacchimaa disaa
pa.ticchannaa hoti khemaa appa.tibhayaa. |
Nầy gia chủ, đối với
phương tây tức người hôn phối thì người chồng nên làm năm việc:
Một là đối xử hoà ái
Hai là không bạc đãi khinh khi
Ba là một dạ thủy chung
Bốn là giao quyền nội chính
Năm là tùy khả năng mua sắm tư trang cho vợ
Ðáp lại, đối với chồng, người vợ nên làm năm việc:
Một là quán xuyến công việc gia đình
Hai là cư xử với hai họ một cách đồng đều
Ba là một lòng tiết hạnh
Bốn là gìn giữ tài sản
Năm là cần mẫn trong bổn phận.
Ðó là cách lễ bái phương tây tức đạo nghĩa vợ chồng. Làm như vậy
được an lạc không gì lo lắng. |
Pa~ncahi kho gahapatiputta
.thaanehi
kulaputtena uttaraa disaa mittaamaccaa
paccupa.t.thaatabbaa: daanena, peyyavajjena
atthacariyaaya, samaanattataaya,
avisa"m vaadanataaya. Imehi kho gahapatiputtapa~ncahi .thaanehi kulaputtena uttaraa
disaa
mittaamaccaa paccupa.t.thitaa pa~ncahi
.thaanehi kulaputta"m anukampanti:
pamatta"m rakkhanti, pamattassa
saapateyya"m rakkhanti, bhiitassa sara.na"m
honti, aapadaasu na vijahanti, aparapajaa
cassa pa.tipuujenti. Imehi kho gahapatiputta
pa~ncahi .thaanehi kulaputtena uttaraa disaa
mittaamaccaa paccupa.t.thitaa imehi pa~ncahi
.thaanehi kulaputta"m anukampanti.
Evamassa esaa uttaraa disaa pa.ticchannaa
hoti khemaa appa.tibhayaa. |
Nầy gia chủ, đối với
phương bắc tức bạn bè nên làm năm việc:
Một là rộng rãi
Hai là nhã nhặn
Ba là quan tâm lợi ích của bạn
Bốn là đồng cam cộng khổ
Năm là thành thật
Ðáp lại, đối với một bạn tốt, nên làm năm việc:
Một là cảnh giác bạn trước những cám dỗ
Hai là giữ hộ tài sản khi bạn sa ngã
Ba là làm nơi nương tựa cho bạn lúc sa cơ
Bốn là không bỏ bạn lúc nguy biến
Năm là cư xử tốt với người thân của bạn
Ðó là cách lễ bái phương nam tức đạo nghĩa bạn bè. Làm như vậy được
an lạc không gì lo lắng. |
Pa~ncahi kho gahapatiputta
.thaanehi
ayirakena he.t.thimaa disaa daasakammakaraa
paccupa.t.thaatabbaa: yathaabala"m
kammantasa"mvidhaanena,
bhattavettanaanuppadaanena,
gilaanupa.t.thaanena, acchariyaana"m
rasaana"m sa"mvibhaagena, samaye
vossaggena. Imehi kho gahapatiputta
pa~ncahi .thaanehi ayirakena he.t.thimaa disaa
daasakammakaraa paccupa.t.thitaa pa~ncahi
.thaanehi ayiraka"m anukampanti.
Pubbu.t.thaayino ca honti, pacchaanipaatino
ca dinnaadaayino ca, sukatakammakaraa ca
kittiva.n.naharaa ca. Imehi kho gahapatiputta pa~ncahi .thaanehi ayirakena he.t.thimaa
disaa
daasakammakaraa paccupa.t.thitaa imehi
pa~ncahi .thaanehi ayiraka"m anukampanti.
Evamassa esaa he.t.thimaa disaa pa.ticchannaa
hoti khemaa appa.tibhayaa. |
Nầy gia chủ, đối với
phương dưới tức người giúp việc thì người chủ nên làm năm việc:
Một là không giao việc quá sức
Hai là trả thù lao tương xứng
Ba là chăm sóc khi đau yếu
Bốn là chia sớt món ngon vật lạ
Năm là không bắt làm việc quá giờ
Ðáp lại, đối với chủ, người giúp việc nên làm năm việc:
Một là thức trước chủ
Hai là ngủ sau chủ
Ba là không lấy những thứ không cho
Bốn là siêng năng làm việc
Năm là giữ tiếng tốt cho chủ
Ðó là cách lễ bái phương dưới tức đạo nghĩa chủ tớ. Làm như vậy
được an lạc không gì lo lắng. |
Pa~ncahi kho gahapatiputta
.thaanehi
kulaputtena uparimaa disaa
sama.nabraahma.naa paccupa.t.thaatabbaa:
mettena kaayakammena, mettena
vaciikammena, mettena manokammena
anaava.tadvaarataaya, aamisaanuppadaanena.
Imehi kho gahapatiputta pa~ncahi .thaanehi
kulaputtena uparimaa disaa sama.nabraah-
ma.naa paccupa.t.thitaa chahi .thaanehi
kulaputta"m anukampanti. Paapaa nivaarenti
kalyaa.ne nivesenti, kalyaa.nena manasaa
anukampanti, assuta"m saaventi, suta"m
pariyodapenti, saggassa magga"m aacikkhanti.Imehi kho gahapatiputta chahi .thaanehi
kulaputtena uparimaa disaa
sama.nabraahma.naa paccupa.t.thitaa imehi
chabhi .thaanehi kulaputta"m anukampanti
Evamassa esaa uparimaa disaa pa.ticchannaa
hoti khemaa appa.tibhayaati. |
Nầy gia chủ, đối với
phương trên tức sa môn thì người cư sĩ nên làm năm việc:
Một là cử chỉ thân thiện
Hai là lời nói thân thiện
Ba là tư tưởng thân thiện
Bốn là luôn mở rộng cửa đón tiếp
Năm là cúng dường tứ sự
Ðáp lại, đối với cư sĩ, sa môn nên làm năm việc:
Một là hướng dẫn cư sĩ xa điều ác
Hai là hướng dẫn cư sĩ làm việc lành
Ba là luôn cư xử với tâm từ ái
Bốn là giảng giải đạo lý tường tận
Năm là chỉ đường an vui đời sau
Ðó là cách lễ bái phương nam tức đạo nghĩa tăng tục. Làm như vậy
được an lạc không gì lo lắng. |
Idamavoca bhagavaa.
Ida"m vatvaana sugato
athaapara"m etadavoca satthaa:
Eva"m vutte sigaalako gahapatiputto
bhagavanta"m etadavoca: abhikkanta"m
bhante, abhikkanta"m bhante. Seyyathaapi
bhante nikkujjita"m vaa ukkujjeyya,
pa.ticchanna"m vaa vivareyya, muu.lhassa vaa
magga"m aacikkheyya, andhakaare vaa
telapajjota"m dhaareyya cakkhumanto
ruupaani dakkhintiiti, evameva"m bhagavataa
anekapariyaayena dhammo pakaasito.
Esaaha"m bhante bhagavanta"m sara.na"m
gacchaami, dhamma~nca bhikkhusa"ngha~nca
Upaasaka"m ma"m bhagavaa dhaaretu
ajjataggepaa.nupeta"m sara.na"m gatanti. |
Nghe đức Thế Tôn dạy như
vậy, thanh niên Sin Ga La bày tỏ niềm hoan hỷ: Thật vi diệu, bạch đức
Thế Tôn, Chánh Pháp được giảng dạy như người lật lên những gì bị
úp xuống, phơi bày những gì bị che phủ, chỉ đường cho người lạc lối,
đem ánh sáng vào chỗ tối. Con xin qui y Phật, con xin qui y Pháp, con xin qui y
Tăng. Xin Ngài nhận biết cho con là đệ tử từ nay cho đến trọn đời. |
30. Lễ Hồng
Danh - Aa.taanaa.tiyaparitta"m
Namo me
sabbabuddhaana"m
uppannaana"m mahesina"m
Diipa"nkaro jutindharo
Ta.nha"nkaro mahaaviiro
Medha"nkaro mahaayaso
Sara.na"nkaro lokahito
Ko.nda~n~no janapaamokkho
Ma"ngalo purisaasabho
Sumano sumano dhiiro
Revato rativa.d.dhano
Sobhito gu.nasampanno
Anomadassii januttamo
Padumo lokapajjoto
Naarado varasaarath
Padumuttaro sattasaaro
Sumedho appa.tipuggalo
Sujaato sabbalokaggo
Piyadassii naraasabho
Atthadassii kaaru.niko
Dhammadassì tamonudo
Siddhattho asamo loke
Tisso ca vadata"m varo
Pusso ca varado buddho
Vipassii ca anuupamo
Sikhii sabbahito satthaa
Vessabhuu sukhadaayako
Kakusandho sattavaaho
Konaagamano ra.na~njaho
Kassapo sirisampanno
Gotamo sakyapu"ngavo |
Nhất tâm đảnh lễ:
Nam mô đại trí Diipa"nkaro Phật
Nam mô đại hùng Ta.nha"mkaro Phật
Nam mô đại uy Medha"nkaro Phật
Nam mô cứu thế Sara.na"nkaro Phật
Nam mô vô thượng sư Ko.nda~n~no Phật
Nam mô thượng nhân Ma"ngalo Phật
Nam mô thường hoan hỷ Sumano Phật
Nam mô thường an lạc Revato Phật
Nam mô viên đức Sobhito Phật
Nam mô siêu nhân Anomadassii Phật
Nam mô phổ quang Padumo Phật
Nam mô điều ngự Naarado Phật
Nam mô đại đạo sư Padumuttaro Phật
Nam mô vô tỷ Sumedho Phật
Nam mô vô thượng tôn Sujaato Phật
Nam mô vô thượng sĩ Piyadassì Phật
Nam mô đại bi Atthadassii Phật
Nam mô vô lượng quang Dhammadassì Phật
Nam mô lưỡng túc tôn Siddhattho Phật
Nam mô vô thượng trí Tisso Phật
Nam mô vô thượng giác Pusso Phật
Nam mô đại lực Vipassii Phật
Nam mô thiên nhân sư Sikhii Phật
Nam mô đại từ Vessabhuu Phật
Nam mô cứu khổ Kakusandho Phật
Nam mô vô nhiễm Konaagamano Phật
Nam mô đại hạnh Kassapo Phật
Nam mô Thích tử đại giác Gotamo Phật |
31. Qui sám
Phật là nơi nương nhờ tối thượng
Cho chúng con vô lượng an lành
Qui y Phật Bảo từ ân
Nguyện lời chân thật tác thành thắng duyên
Gieo năm vóc trọn niềm sám hối
Những sở hành lầm lỗi vô minh
Từ thân khẩu ý khởi sanh
Ngưỡng mong Phật Bảo đức lành từ dung
Pháp là nơi nương nhờ tối thượng
Cho chúng con vô lượng an lành
Qui y Pháp Bảo chánh chân
Nguyện lời chân thật tác thành thắng duyên
Gieo năm vóc trọn niềm sám hối
Những sở hành lầm lỗi vô minh
Từ thân khẩu ý khởi sanh
Ngưỡng mong Pháp Bảo đức lành từ dung
Tăng là nơi nương nhờ tối thượng
Cho chúng con vô lượng an lành
Qui y Tăng Bảo tịnh thanh
Nguyện lời chân thật tác thành thắng duyên
Gieo năm vóc trọn niềm sám hối
Những sở hành lầm lỗi vô minh
Từ thân khẩu ý khởi sanh
Ngưỡng mong Tăng Bảo đức lành từ dung
32. Từ bi nguyện - Sabbadisaasu
mettaapharana"m
Sabbe sattaa averaa hontu
sukhitaa hontu niddukkhaa hontu
abyaapajjhaa hontu aniighaa hontu
diighaayukaa hontu arogaa hontu
sampattiihi sammijjhantu sukh
iiattaana"m pariharantu dukkhappattaa
ca niddukkhaa bhayappattaa ca
nibbhayaa sokappattaa ca nissokaa
hontu sabbepi paa.nino. |
Nguyện cầu tám hướng mười
phương
Chúng sanh muôn loại hãy thường an vui
Dứt trừ oan trái nhiều đời
Bao nhiêu đau khổ đến hồi duyên tan
Hại nhau chỉ chuốc lầm than
Mê si điên đảo vô vàn lệ châu
Chúng sanh vô bệnh sống lâu
Nguyện cho thành tựu phước sâu đức dày
Nguyện cho an lạc từ nay
Dứt trừ thống khổ đắng cay oán hờn
Dứt trừ kinh sợ tai ương
Bao nhiêu phiền não đoạn trường vĩnh ly
Nguyện cầu Tam Bảo chứng tri
Sống đời thanh tịnh từ bi vẹn toàn
|
33. Hồi hướng công
đức
Ya"nki~nci
kusalakamma"m
kattabba"m kiriya"m mama
kaayena vaacaamanasaa
tidase sugata"m kata"m
ye sattaa sa~n~nino atthi
ye ca sattaa asa~n~nino
kata"m pu~n~naphala"m mayha"m
sabbe bhaagii bhavantu te
ye ta"m kata"m suvidita"m
dinna"m pu~n~naphala"m mayaa
ye ca tattha na jaananti
devaa gantvaa nivedayu"m
sabbe lokamhi ye sattaa
jiivantaahaarahetukaa
manu~n~na"m bhojana"m sabbe
labhantu mama cetasaati. |
Con xin hồi hướng phước
lành
Khắp cùng pháp giới chúng sanh gội nhuần
Mẹ cha thầy tổ thân nhân
Hiện tiền quá vãng trọn phần phước duyên
Cầu xin hộ pháp chư thiên
Phát tâm hoan hỷ báo truyền gần xa
Cầu cho mưa thuận gió hoà
Pháp luân thường chuyển nhà nhà an khương
Chúng sanh ba cõi sáu đường
Do nhờ thực phẩm bảo tồn mạng căn
Nghiệp lành từ khẩu ý thân
Hoá thành phúc quả tùy nhân sở cầu
|
34. Phục nguyện
[Chủ lễ xướng]
Aakaasa.t.thaa ca
bhumma.t.thaa
devaa naagaa mahiddhikaa
pu~n~na"m no anumodantu
cira"m rakkhantu saasana"m
aakaasa.t.thaa ca bhumma.t.thaa
devaa naagaa mahiddhikaa
pu~n~na"m no anumodantu
cira"m rakkhantu ra.t.thake
aakaasa.t.thaa ca bhumma.t.thaa
devaa naagaa mahiddhikaa
pu~n~na"m no anumodantu
cira"m rakkhantu ~naatayo
aakaasa.t.thaa ca bhumma.t.thaa
devaa naagaa mahiddhikaa
pu~n~na"m no anumodantu
cira"m rakkhantu paa.nino
aakaasa.t.thaa ca bhumma.t.thaa
devaa naagaa mahiddhikaa
pu~n~na"m no anumodantu
cira"m rakkhantu no sadaa |
Nguyện công đức tu trì
Hồi hướng khắp chư thiên
Bậc thiện thần hộ pháp
Nhiều oai đức thần lực
Ngự khắp cả trần hoàn
Hư không giới thiên giới
Xin các ngài tùy hỷ
Công đức đã thể hiện
Rồi hộ trì Phật pháp
Mãi soi sáng nhân thiên
Quốc độ hưởng thái bình
Muôn người sống lạc nghiệp
Mẹ cha và thầy tổ
Quyến thuộc cùng chúng sanh
Ðược hạnh phúc dài lâu
Thiểu bệnh dứt khổ sầu
Ngày ngày vui tu tập
Tinh tiến trong đạo mầu
Nhất tâm cầu giác ngộ
|
35. Phổ nguyện
[Ðại chúng cùng tụng]
Ida"m vata me
daana"m
aasavakkhayaavaha"m hotu
Buddhoaaha"m bodhayissaami
Muttoaaha"m mocaye pare
Ti.n.noaaha"m taarayissaami
Sa"msaaraaogha mahabbhayaa |
Nguyện công đức đã làm
Kết duyên lành giải thoát
Ðoạn nghiệp chướng não phiền
Quả niết bàn chứng đạt
Nguyện Chánh Pháp lưu truyền
Phổ cập khắp thế gian
Chúng sanh thường tịnh lạc
Phật đạo chóng viên thành |
Mục
lục | I-A | I-B | II-A | II-B | II-C | II-D | III-A | III-B | IV-A
| IV-B | V | VI
|
|