- Bồ-tát giới
- Hòa thượng Thích Trí Quang dịch
giải
(tiếp theo)
Số 11: Không Được Làm Kẻ Quốc
Tặc
Phật tử thì không được vì lợi
lộc hay vì ác ý, làm sứ thần cho quốc gia mà liên minh quân sự, động
binh đánh nhau, tàn hại vô số sinh mạng. Là Bồ tát thì sự qua lại trong
quân binh còn không được có, huống chi cố ý làm tên quốc tặc. Nếu cố
ý làm thì phạm tội khinh cấu.
Làm sứ thần gây chiến tranh là
làm gián điệp ngoại giao, là làm sứ thần cho chính thể gây hấn: là
làm quốc tặc. Chiến tranh do những tên quốc tặc này gây ra, dầu là giữa
quốc gia mình với quốc gia khác, dầu là giữa các quốc gia khác, đều là
những cuộc chiến tội ác. Và như vậy, những tên quốc tặc còn là những
tên giặc quốc tế. Nhưng đó là nói sứ thần gây chiến. Sứ thần vận
động hòa bình thì giới này không nói đến.
Số 12: Không Được Buôn Bán Tàn
Nhẫn
Phật tử nếu cố ý buôn bán lương
dân, buôn bán nô bộc tỳ thiếp, buôn bán súc vật, buôn bán quan quách và
những dụng cụ tẩn liệm; nhưng mọi sự buôn bán ấy chính mình còn
không được làm, huống chi chỉ bảo người khác. Nếu cố ý tự làm hay
chỉ bảo người khác thì phạm tội khinh cấu.
Buôn người, buôn súc vật, là sống
trên sinh mạng. Buôn đồ tẩn liệm là sống trên cái chết.
Số 13: Không Được Phỉ Báng
Không Thật
Phật tử nếu vì tâm địa độc
ác mà, một cách không có sự thật, phỉ báng những người hiền lương,
những vị thiện đức, những bậc pháp sư, đại sư hòa thượng, đại
sư xà lê, quốc chúa, quí nhân, rằng phạm bảy tội nghịch, mười giới
nặng ... Nhưng, đối với những người nên coi như cha mẹ chú bác anh em
trong hàng lục thân ấy, mình phải phát sinh tâm hiếu thuận, tâm từ bi, vậy
mà đảo ngược lại, đã không làm như trên, lại còn da thêm sự trái ý,
sự tổn thương, khiến họ hảm vào tình trạng khổ tâm, thì phạm tội
khinh cấu.
Đã coi tất cả đều là bà con, nhất
là "bà con Phật pháp", mà lại làm cho họ khổ tâm, thì còn gì gọi
là từ bi, gọi là hiếu thuận. "Không thật" hay không có sự thật,
là không có tội lỗi mình thấy, nghe hay nghi, mà vu khống, phỉ báng là
có. Nếu thật có tội lỗi mà mình thấy, nghe hay nghi thì phải cử tội
đúng luật, không được dung túng, cũng không được rêu rao.
Số 14: Không Được Cố Ý Thiêu Đốt
Phật tử nếu vì tâm địa tàn ác
mà phóng lửa lớn, đốt cháy núi rừng, đồng nội; tháng tư đến tháng
chín cũng phóng lửa; phóng lửa đến nỗi có thể cháy lan đến cả nhà cửa,
phòng ốc, thành thị, thôn ấp, tăng phường, ruộng vườn và cây cối của
người, cháy lan đến vật quỉ thần, vật công hữu. Nhưng hết thảy đều
là vật có chủ, không được cố ý thiêu đốt. Nếu cố ý thiêu đốt thì
phạm tội khinh cấu.
Vật quỉ thần, vật công hữu. Nhưng
hết thảy đều là vật có chủ , chính văn tôi chọn để dịch là
"quỉ thần quan vật. Nhất thế hữu chủ vật". Trong cách dịch
này, "hết thảy đều là vật có chủ", dịch sát là"hết thảy
vâểt có chủ". Nếu nói hết thảy vật có chủ thì có nghĩa còn có
vật vô chủ và có thể thiêu đốt vật ấy. Nhưng giới này đã kể vật
quỉ thần và vật công hữu, thì không còn nhận có vật gì là vô chủ,
nên phải dịch như đã dịch. Chưa hết, chính văn câu này có những bản
chép hữu chủ vật ra hữu sinh vật, theo đó thì phải dịch "những chỗ
có sinh vật"; lại có những bản chép quan vật ra cung vật, hữu chủ
vật ra hữu sinh vật, theo đó thì phải dịch "cung miếu và tài vật của
quỉ thần; nhưng tất cả những chỗ có sinh vật". Giới này, xét kyՠthì
thấy răn sự đốt phá vô trách nhiệm nhiều hơn răn sự đốt phá tàn hại
sinh mạng, nên Vạn 60/87B nói chữa hữu chủ ra hữu sinh là sai. Tinh thần
giới văn cấm chỉ nhất là đốt rừng. Xét đến bao nhiêu tác dụng trọng
đại không thể thay thế của rừng rú mới thấy sự quan trọng của giới
này.
Tháng tư đến tháng chín là những
tháng ở Ấn độ thảo mộc côn trùng sinh sản nhiều hơn và bị cấm
thiêu đốt nhiều hơn, chứ không phải chỉ cấm những tháng ấy mà thôi.
Sau hết, giới này là cấm đốt kẻo cháy lan đến của cải và tánh mạng
của người và vật; nếu cốt đốt cháy của cải và tánh mạng của người
và vật thì phạm tội trộm cướp và tàn sát.
Số 15: Không Được Chỉ Dạy Sai Lệch
Phật tử thì với những người cùng
là Phật tử như mình, với ngoại đạo, với kẻ ác, với bà con, với những
người quen biết tốt, với ai cũng hướng dẫn cho họ thọ trì kinh luật
đại thừa, hướng dẫn cho họ lý giải được nghĩa ý của kinh luật ấy,
làm cho họ phát bồ đề tâm; mười tâm phát thú, mười tâm trưởng dưỡng,
mười tâm kim cang, ba mươi tâm ấy nhất nhất hướng dẫn cho họ hiểu rõ
pháp dụng thứ tự. Nếu là Bồ tát mà vì tâm lý xấu xa, tâm lý hiềm
ghét, một cách rất vô lý chỉ dạy cho người kinh luật của nhị thừa
thanh văn và học thuyết của ngoại đạo tà kiến thì phạm tội khinh cấu.
"Không được chỉ dạy sai lệch",
cũng có thể nói không được không dạy đại thừa. Đối với bất cứ
ai, nhưng với sự cẩn trọng tuyệt đối, người thọ Bồ tát giới phải
hướng dẫn cho họ 3 điều: học hiểu bồ tát giới, phát bồ đề tâm, học
hiểu bồ tát vị. Dạy khác đi là sai lệch. Pháp dụng: cái dụng trừ mê
lầm chứng chân lý của các pháp phải học ở trên.
Về việc dạy Tỷ kheo giới (kinh
luật của nhị thừa thanh văn) hay tại gia giới, thì tinh thần và sự việc
đã nói trong khi giải thích giới nhẹ số 8.
Số 16: Không Được Nói Pháp Rối
Loạn
Phật tử thì bằng một tâm nguyện
tốt đẹp, trước tiên học tập uy nghi và giới pháp của kinh luật đại
thừa, lý giải một cách sâu rộng nghĩa lý và ý vị của uy nghi và giới
pháp ấy. Rồi thấy các vị Bồ tát mới học mà có người từ trăm dặm
ngàn dặm đến cầu học kinh luật đại thừa, thì phải nói cho họ, một
cách đúng như chánh pháp, về những khổ hạnh như thiêu đốt thân phần,
cánh tay, ngón tay. Nếu thấy họ tỏ ý e ngại sự thiêu đốt ấy, mặc dầu
đã được bảo là thiêu đốt để hiến lên chư Phật đi nữa, thì biết
không phải là Bồ tát xuất gia. Bồ tát xuất gia thì dẫu đến hổ lang,
sư tử và quỉ thần đang đói, cũng nên xả thịt hay tay chân của mình
mà cung cấp. Sau khi nói những pháp khổ hạnh rồi, nhất nhất tuần tự
nói cho họ về giới pháp chính yếu, làm cho tâm của họ mở rộng, ý của
họ giải tỏa. Nếu là Bồ tát mà vì ý niệm lợi lộc nên điều đáng
giải đáp không giải đáp, nói một cách rối loạn văn nghĩa của kinh luật
đại thừa, không có thứ tự trước sau, nói tóm, nói một cách phỉ báng
Tam bảo, thì phạm tội khinh cấu.
"Không được nói pháp rối loạn"
là phải nói một cách tuần tự. Trước hết phải thử nghiệm và nung nấu
tâm chí cho người học đạo bằng cách trình bày các pháp khổ hạnh, sau
đó ngó được mới dạy Bồ tát giới. Uy nghi và giới pháp của kinh luật
đại thừa là chi tiết và giới điều của Bồ tát giới Phạn võng.
Thiêu đốt nằm trong nghĩa hy sinh, phóng xả. Thiêu đốt để hiến lên chư
Phật là hiến lên chư Phật cái chí nguyện kiên cố như trong sự thiêu đốt.
Nhưng đây là nói để thử. Thử coi nói đến hiến lên chư Phật mà họ
có mạnh mẽ tâm chí không. Không thì phải dạy bảo từ từ, cốt sao cho
họ có được tâm chí kiên cường để thọ trì Bồ tát giới. Đối với
thân thể, nói tổng quát, Bồ tát giới Phạn võng bảo trọng (như giới
37 nói) hay khinh xả (như giới này nói) đều cốt để học tập Bồ tát
giới.
Số 17: Không Được Ỷ Thế Ham Cầu
Phật tử nếu tự mình vì đồ
ăn, vì thức uống, vì tiền của, vì quyền lợi, vì danh vọng, thân cận
với quốc vương, vương tử, tể tướng, bách quan, rồi ỷ thế làm oai,
yêu sách, hành hung, chiếm đoạt tiền tài sản vật của người một cách
ngang ngược; nhưng mọi sự cầu lợi như vậy là ham cầu tàn ác, ham cầu
quá đáng, vậy mà còn chỉ bảo kẻ khác ham cầu nữa, không còn gì là từ
bi, là hiếu thuận, thì phạm tội khinh cấu.
Trong những cách ham cầu mà giới
này nói còn thiếu mấy sự thường thấy, nhất là đem kinh pháp ra nói sao
cho vừa lòng phụ nữ và chính quyền. Yêu sách, hành hung, dịch sát là
xin, đòi, đánh, tát, lôi, kéo.
Số 18: Không Được Mù Mờ Làm Thầy
Phật tử nếu học và tụng Bồ
tát giới thì ngày đêm sáu buổi nắm giữ giới ấy trong trí, lý giải ý
nghĩa giới ấy, nghĩa là lý giải về tánh của Phật tánh. Là Bồ tát mà
không lý giải được một câu đủ nghĩa, một bài chỉnh cú, lý do của
giới pháp cũng không rành, lại nói dối trá rằng lý giải được, như vậy
là tự lừa đảo mình và lừa đảo người khác. Nên, nhất nhất mù mờ,
giới pháp giáo pháp nào cũng không hiểu, vậy mà làm pháp sư truyền thọ
giới pháp cho kẻ khác, thì phạm tội khinh cấu.
Đầu giới này có bản chép thêm,
theo đó thì phải dịch "nếu Phật tử thì phải học tập 12 thể loại
khế kinh, hằng ngày 6 buổi trì tụng Bồ tát giới" ... Học và tụng
Bồ tát giới là học hiểu và tụng thuộc lòng giới ấy. Ngày đêm sáu
buổi: ở chỗ khác là cách nói 24 giờ trên 24 giờ, nhưng ở đây là buổi
đầu, buổi giữa và buổi cuối, của ngày và đêm. Nắm giữ trong trí ,
chính văn là trì, là lấy 1 pháp hạnh để nói 5 pháp hạnh: thọ trì, đọc
tụng, chánh ức niệm, giải nghĩa thú, như thuyết hành (hoặc: thọ trì,
độc, tụng, giải thuyết, viết chép). Lý giải ý nghĩa giới ấy, nghĩa là
lý giải về tánh của Phật tánh là lý giải Bồ tát giới, và sự lý giải
Bồ tát giới có nghĩa lý giải về bản nguyên của giới ấy là tánh của
Phật tánh. Tánh của Phật tánh là những đức tính của Phật tánh, trong
đó có từ bi hiếu thuận diễn thành Bồ tát giới. Lý do của giới pháp
là nguyên nhân, trường hợp, chi tiết và tương quan của mỗi giới điều.
Người thọ Bồ tát giới, khoan nói để làm thầy truyền giới ấy cho ai,
mà chính mình phải học cho thật hiểu và thật thuộc về giới ấy.
Số 19: Không Được Phỉ Báng Giữ
Giới
Phật tử nếu vì tâm lý xấu và
ác, thấy vị tỷ kheo giữ giới tay nâng lư hương thực tập Bồ tát hạnh,
mà đâm thọc bên này bên kia, phỉ báng vu khống người thánh thiện,
không từ điều xấu nào mà không dựng đứng lên, thì phạm tội khinh cấu.
"Không được phỉ báng giữ giới",
rõ hơn thì phải thêm không được phỉ báng sự giữ giới bằng cách thực
tập Bồ tát hạnh, nhất là sự phỉ báng ấy dùng lưỡng thiệt mà vu khống
và ly gián. Tay nâng lư hương thực tập Bồ tát hạnh là nói tắt đến 2
lớp: nói tắt về sự hiến hương, lễ bái, trì niệm, và mọi sự này chỉ
là nói một chút về sự thực tập Bồ tát hạnh. Thực tập Bồ tát hạnh
là giữ Bồ tát giới. Ai thực tập như vậy mình cũng tùy hỷ cả, không
nên đố kà tổn đức.
Số 20: Không Được Không Cứu
Phóng Sinh
Phật tử thì phải đem tâm từ bi
mà thực hành sự phóng sinh. Phải nghĩ như vầy: tất cả nam tính là cha
ta, tất cả nữ tính là mẹ ta, ta đời đời kiếp kiếp không khi nào
không sinh ra từ cha mẹ ấy. Nên sáu đường chúng sinh đều là cha mẹ của
ta, ta giết mà ăn là giết mà ăn cha mẹ của mình. Lại cũng giết mà ăn
chính thân cũ của mình, vì lẽ hết thảy thể cứng thể lỏng và sức
nóng sức động toàn là thân thể cũ của ta. Vì nghĩ như vậy nên thường
phóng sinh. Đời đời thọ sinh, đó cũng là một sự thực có tính cách bất
biến, nên càng phải chỉ bảo khuyến khích mọi người phóng sinh. Khi thấy
thế nhân tàn sát sinh vật thì phải tìm cách cứu hộ, giải thoát khổ nạn
cho chúng. Rồi thời thường phải giáo hóa, giảng nói Bồ tát giới cho người
để cứu hộ chúng sinh. Gặp ngày chết của cha mẹ anh em thì phải cung thỉnh
pháp sư diễn giảng kinh luật của Bồ tát giới. Cái phước ấy giúp cho
người chết được thấy chư Phật, hoặc sinh trong nhân loại hay trên chư
thiên. Nếu không làm như vậy thì phạm tội khinh cấu.
"Không được không cứu phóng
sinh" là phải cứu sinh (cứu thoát sinh vật) và phóng sinh (phóng thả
sinh vật). Đời đời thọ sinh là chúng ta không phải chỉ có đời này
mà đã có vô lượng đời kiếp, và đời kiếp nào cũng chịu sự sinh ra
bởi cha mẹ và tứ đại. Do vậy mà sinh vật nào cũng đã là cha mẹ cũ của
ta, và tứ đại nơi sinh vật nào cũng đã là thân cũ của ta. Tứ đại là
4 thể lực tạo ra cơ thể và vũ trụ vật lý, tức cứng, lỏng, nóng, động
(kiên, thấp, noãn, động: cố thể, dịch thể, nhiệt lực, động lực); 4
thể lực này mới là tứ đại, còn đất nước lửa gió (địa thủy hỏa
phong) chỉ là tứ đại tùy tăng: cứng nhiều hơn là đất, cho đến động
nhiều hơn là gió, và mỗi thứ trong tứ đại tùy tăng ấy đều có đủ
cả tứ đại.
Vì đời đời thọ sinh nên phải cứu
sinh và phóng sinh. Cứu sinh có 2 cách: tìm cách mà cứu khi sinh vật bị bắt
(cách đó, phóng sinh là một) và tìm cách khuyên người đừng bắt sinh vật
nữa (cách đó, giảng Bồ tát giới là một). Cách sau cứu được cả người
bắt và sinh vật bị bắt, nên gọi là cứu hộ chúng sinh.
Gặp ngày chết của cha mẹ anh em ,
ngày chết là ngày mới chết và ngày kﮠViệc giảng Bồ tát giới có ích
lợi lớn lao trong việc cứu hộ chúng sinh, nên gặp ngày chết mà giảng Bồ
tát giới thì người chết phi sinh tịnh độ (thấy Phật) cũng sinh nhân
thiên. Giảng Bồ tát giới là giảng giới ấy với những cách thức thích
nghi, chứ không phải chỉ giảng giải chính văn.
Thông thường Phật tử phóng sinh
chỉ vì thương sinh vật theo lời Phật dạy và muốn được phước như lời
Phật dạy. Nhưng lý thuyết phóng sinh nói trong giới này còn bác bỏ cái
thuyết cho sinh vật với người đều do thượng đế tạo ra, và thượng
đế tạo ra sinh vật là để cho người ăn.
Mười giới pháp nhẹ như vậy các
người phải học, phải cung kính phụng trì, như trong phẩm Diệt trừ tội
lỗi Như lai sẽ nói rộng rãi về mỗi một giới pháp ấy.
Kết thúc 10 giới pháp nhẹ thứ
hai.
Số 21: Không Được Giận Dữ Báo
Thù
Phật tử thì không được đem sự
giận dữ trả lại sự giận dữ, không được đem sự đánh đập trả lại
sự đánh đập, cũng không được giữ tâm niệm trả thù những kẻ tàn
sát cha mẹ anh em bà con của mình hay những kẻ sát hại quốc chúa. Tàn
sát sự sống để trả thù sự sống là điều không thuận với đạo hiếu.
Không nuôi nô bộc tỳ thiếp mà đánh đập mắng chưởi, ngày ngày ba nghiệp
bùng dậy, nhất là tội lỗi khẩu nghiệp lại càng vô lượng, huống chi
cố làm đến bảy tội nghịch. Là Bồ tát xuất gia mà không có tâm từ
bi, cố giữ ý niệm trả thù đến nỗi trong hàng bà con cũng quyết không
tha, thì phạm tội khinh cấu.
Cái khác của người học đạo với
người thế gian là ở chỗ trả thù hay cảm hóa. Câu chót hết, chính văn
là "nhi xuất gia bồ tát vô từ tâm, báo thù, nãi chí lục thân trung cố
báo giả, phạm khinh cấu tội". Chính văn này có một cách hiểu mà
theo đó thì phải dịch "nếu bồ tát xuất gia mà không có từ tâm, cố
ý báo thù, cho đến vì lục thân mà cố ý báo thù, thì phạm tội khinh cấu".
Hiểu như vậy là cố ép chính văn cho đúng với đoạn trên đã nói không
được trả thù kẻ giết cha mẹ thân nhân. Nhưng chính văn này rõ ràng muốn
nói, là Bồ tát, lại là Bồ tát xuất gia, mà quyết tâm trả thù (bất cứ
trả thù cho ai) đến nỗi không những đối với người ngoài mà đối với
bà con cũng không tha, thì phạm giới này. Về chữ Bồ tát xuất gia, có bản
chép và có người nói không có, nhưng tìm xét thì có đúng hơn (Chính
62/202). Có điều nói như vậy không có nghĩa giới này chỉ răn cấm người
xuất gia, mà là có nghĩa răn cấm người xuất gia hơn.
Số 22: Không Được Kiêu Ngạo
Không Học
Phật tử nếu mới xuất gia, chưa
lý giải gì, mà tự thị thông minh, tự thị cao sang, tự thị tuổi tác, tự
thị dòng họ, tự thị giai cấp, kiến thức to lớn, phước đức to lớn,
giàu có to lớn, đủ cả thất bảo, ỷ thị những thứ ấy mà kiêu ngạo,
không chịu học hỏi kinh luật với các vị pháp sư đã học hỏi trước
mình. Các vị pháp sư ấy có thể có người dòng họ nhỏ, tuổi tác nhỏ,
giai cấp nhỏ, nghèo nàn, thấp thỏi, các giác quan không hoàn chỉnh, nhưng
thật là người có đức, lý giải thấu đáo hết thảy kinh luật. Nếu
các vị Bồ tát mới học mà dòm ngó dòng họ và giai cấp, không chịu đến
học hỏi đệ nhất nghĩa nơi vị pháp sư ấy, thì phạm tội khinh cấu.
Đệ nhất nghĩa là chân lý tuyệt
đối, tức Phật tánh thường trú. Nếu kiêu ngạo mà không thỉnh cầu học
hỏi giáo pháp và giới pháp Phật tánh, thì thế là để sự kiêu ngạo
vùi lấp cả một kiếp làm người.
Số 23: Không Được Không Truyền
Kinh Giới
Phật tử nếu, sau khi Như lai nhập
niết bàn rồi, muốn đem tâm nguyện tốt đẹp lãnh thọ Bồ tát giới mà
bằng cách tự nguyện lãnh thọ giới ấy trước hình tượng Phật đà,
hình tượng Bồ tát, thì phải bảy ngày sám hối trước hình tượng Phật
đà, hình tượng Bồ tát, hễ thấy được tướng tốt thì thọ giới là
được giới. Nếu chưa thấy được tướng tốt, thì phải hai lần hay ba
lần bảy ngày, cho đến một năm, phải sám hối cho thấy được tướng tốt.
Thấy được tướng tốt rồi thì có thể thọ giới trước hình tượng
Phật đà, hình tượng Bồ tát. Nếu không thấy được tướng tốt, thì dẫu
thọ giới trước hình tượng Phật đà, hình tượng Bồ tát, cũng không
thể gọi là được giới. Nếu lãnh thọ Bồ tát giới bằng cách hiện diện
đối trước vị pháp sư đã thọ giới ấy trước mình, thì không cần phải
thấy được tướng tốt, tại sao, vì vị pháp sư ấy đã do các vị pháp
sư trước nữa truyền giới cho nhau, và nay truyền lại cho mình, nên không
bắt buộc phải thấy tướng tốt. Và thọ giới trước vị pháp sư như vậy
thì được giới liền, được bởi cái tâm cùng cực cẩn trọng phát sinh
trong lúc ấy. Nếu trong vòng ngàn dặm, không ai có thể làm vị pháp sư
truyền thọ Bồ tát giới, thì người muốn thọ giới ấy có thể tự
nguyện mà lãnh thọ trước hình tượng Phật đà, hình tượng Bồ tát, nhưng
với điều kiện phải sám hối thấy được tướng tốt. Nếu là vị
pháp sư mà tự thị sự lý giải của mình đối với kinh luật và giới
pháp đại thừa, chỉ làm bạn với quốc vương, vương tử và bách quan,
còn các vị Bồ tát mới học đến xin hỏi hoặc nghĩa ý của khế kinh,
hoặc nghĩa ý của giới luật, vị pháp sư ấy vì tâm lý khinh miệt, tâm
lý xấu xa, tâm lý kiêu ngạo, không nhất nhất giải đáp một cách tốt
đẹp những câu của họ thưa hỏi, thì phạm tội khinh cấu.
Không truyền kinh giới là không
truyền dạy và truyền thọ cho hậu học về khế kinh và giới luật, chủ
yếu là Bồ tát giới Phạn võng; và như vậy là chính mình làm cho giống
Phật đứt đoạn. Giới văn công kích sự xu phụ quyền quí mà khinh miệt
hậu học, không chu toàn nhiệm vụ của mình. Nhiệm vụ ấy, như vừa nói,
là truyền dạy và truyền thọ Bồ tát giới. Phần người thọ giới, nếu
trong vòng ngàn dặm không có vị thầy xứng đáng thì có thể tự nguyện
thọ Bồ tát giới trước tượng Phật và cũng có thể được giới, với
điều kiện trước đó phải sám hối cho đến lúc thấy được tướng tốt
mà giới 41 sẽ nói. Còn nếu thọ Bồ tát giới với thầy truyền giới
thì phải là vị thầy đã do các vị thầy trước truyền lần, và nay làm
cả 2 nhiệm vụ đại sư Hòa thượng và đại sư Xà lê mà truyền giới
cho mình, nhưng mình chỉ được giới nếu có cái tâm cùng cực cẩn trọng
trong lúc thọ giới (và tiếp sau đó trong lúc trì giới). Vị thầy tự
nguyện thọ giới dĩ nhiên không được truyền giới, nhưng vị thầy do các
vị thầy trước truyền lần cũng chỉ được truyền giới với điều kiện
ít nhất là biết quí trọng tương lai của Phật pháp mà không xu phụ quyền
quí, là lãnh thọ và truyền trao đúng với sự qui định của Bồ tát giới
Phạn võng.
Kinh Anh lạc nói thọ Bồ tát giới
có 3: đối trước Phật đà Bồ tát mà thọ là thượng phẩm, đối trước
pháp sư thọ trước mà thọ là trung phẩm, nếu trong vòng ngàn dặm không
có vị pháp sư ấy nên đối trước tượng Phật đà và Bồ tát mà thọ
là hạ phẩm (Chính 24/1020). Vì sao thọ giới trước vị pháp sư hơn thọ
giới trước tượng Phật thì xét thấy (a) trong hình thức, thọ giới với
vị pháp sư thì có vị thầy không hiện diện là Phật, có vị thầy hiện
diện là pháp sư, (b) trong sự việc, thọ giới với vị pháp sư thì trước,
trong và sau khi thọ giới, vị pháp sư thường dạy bảo, khuyến khích, nhất
là kiểm tra.
Số 24: Không Được Học Các Sách
Khác
Phật tử nếu có chánh pháp đại
thừa trong kinh luật Như lai đã dạy, chánh pháp đủ cả chánh kiến,
chánh tánh, chánh pháp thân, mà không nỗ lực học hỏi tu tập, lại bỏ
chánh pháp quí báu như thất bảo ấy mà học tập sách vở phủ nhận Phật
tánh của nhị thừa, ngoại đạo và thế tục, như các bộ a tỳ đàm,
các luận thuyết hỗn tạp, những thi văn truyện ký, thì thế là làm mất
Phật tánh, làm cản đạo nghiệp, chứ không phải thực hành Bồ tát đạo.
Nếu cố ý học tập thì phạm tội khinh cấu.
Chánh pháp đại thừa trong kinh luật
Như lai đã dạy là trong kinh luật Phật dạy có kinh luật đại thừa. Các
kinh luật Phật dạy khác cũng có chánh pháp đại thừa ít nhiều trong đó.
Chánh pháp đại thừa là chánh kiến: kiến giải về Phật tánh, là chánh
tánh: thực hành đức tánh của Phật tánh, và là chánh pháp thân: thành tựu
Phật tánh (thành tựu pháp thân: thực hiện bản thể đầy đủ đức tánh).
Ba điều này bao gồm tất cả nội dung về lý, hạnh và quả của đại thừa.
So với sách vở của tiểu thừa, ngoại đạo, và thế tục, thì đại thừa
như vậy quí như thất bảo, nhưng thông đạt đại thừa rồi, muốn biết
những sách vở ấy để tiện việc hóa độ, thì lại là việc khác. Sách
vở phủ nhận Phật tánh , chính văn là tà kiến, chữ ấy ở đây có nghĩa
là những kiến thức phủ nhận Phật tánh, không có căn bản Phật tánh
ấy. Tà kiến như vậy bao gồm cả nhị thừa, ngoại đạo và thế tục.
Nhưng nhị thừa ở đây, là các bộ a tỳ đàm, nói như vậy là chỉ nói
thời kỳ bộ phái, không nói thời kỳ nguyên thỉ, lại càng không nói về
giới luật. Do vậy mà người xuất gia thọ Bồ tát giới càng phải lãnh
thọ, học hỏi và tuân giữ cho nghiêm về Tỷ kheo giới. Còn ngoại đạo
ở đây là các chủ thuyết phức tạp và hỗn tạp của hết thảy học
phái cùng tôn giáo khác. Thế tục là những thi văn truyện ký của thế tục,
nhưng có người chú giải ký là toán học, bao gồm cả toán pháp, lý số
và thiên văn, có người còn dẫn luận Du dà mà chứng minh cho chú giải
ấy.
Số 25: Không Được Lạm Dụng Gây
Rối
Phật tử nếu, khi Như lai nhập niết
bàn rồi, làm chủ sự thuyết pháp, làm chủ sự hành đạo, làm chủ nơi
tăng phường, làm chủ sự giáo hóa, làm chủ sự tọa thiền, làm chủ sự
đi lại, thì phải phát sinh tâm từ bi, khéo hòa giải mọi sự mâu thuẫn,
khéo hộ vệ vật của Tam bảo, đừng sử dụng vô độ như là của
riêng. Nếu trái lại, làm cho Tăng chúng rối loạn vì sự tranh chấp, mặc
sức sử dụng của Tam bảo, thì phạm tội khinh cấu.
Các chức vị làm chủ trong giới văn
này, tùy qui chế và định nghĩa mà xưa nay gọi bằng những tên hoặc đồng
hoặc khác, như làm chủ sự thuyết pháp gọi là pháp sư, cho đến làm chủ
sự đi lại gọi là tri khách. Nhưng làm pháp sư hay làm trú trì, bất cứ
chức vị gì mà nắm trọn phần hay nắm một phần quyền hành trong Tăng
chúng, thì phần tự lợi không được lạm dụng, phần lợi tha phải khéo
điều giải mâu thuẫn. Nếu lạm dụng và gây rối thì chính mình là tên
giặc phá hoại Tăng chúng.
Số 26: Không Được Không Đãi
Khách Tăng
Phật tử nếu đã ở trước trong
tăng phường, sau thấy các vị tỷ kheo hay tỷ kheo bồ tát, đến nơi tăng
phường, đến nơi nhà cửa, thành thị hay thôn ấp của mình, đến nơi nhà
của quốc vương thiết lập, đến nơi chỗ đang kiết hạ an cư, hay nơi
chỗ đang thiết lập đại hội cầu phước, thì mình là chư tăng ở trước,
phải đón rước, tiễn đưa, và hiến cúng ẩm thực; phòng ở, đồ nằm,
giường giây hay giường cây, mọi sự đều cung cấp. Nếu không có sẵn,
thì dẫu phải bán mình, bán cả con cái, cũng gắng mà cung phụng những thứ
các vị ấy cần dùng. Rồi nếu có thí chủ đến thỉnh chư tăng, thì
các vị khách tăng ấy cũng có đồng phần, nên vị chủ tăng phường phải
y theo thứ tự mà mời các vị khách tăng ấy thọ thỉnh. Nếu chư tăng
ở trước chỉ thọ thỉnh riêng, không mời các vị khách tăng, thì vị chủ
tăng phường tội lỗi vô lượng, không khác gì loài vật, không phải sa
môn, không phải dòng giống họ Thích. Nếu cố ý làm như vậy thì phạm tội
khinh cấu.
Giới này cốt nói cho người xuất
gia thọ Bồ tát giới, nhất là các vị tri sự hay trú trì mà trong giới văn
gọi là vị chủ tăng xá. Nhưng trong chi tiết lại có vài chỗ nói chung hoặc
nói riêng cho cả người tại gia thọ Bồ tát giới. Nhà cửa, thành thị
hay thôn ấp của mình là nói chung cho cả xuất gia tại gia mà nói cho tại
gia nhiều hơn. Nhà của quốc vương thiết lập là thời xưa ở Ấn, vua chúa
hay làm những nhà cửa nghỉ chân cho tu sĩ, du khách. Phòng ở, đồ nằm,
giường cây hay giường giây, toàn là nói về đồ nằm, nhưng sự hiến cúng
thường có 4, là đồ ăn, đồ mặc, đồ nằm và dược phẩm. Bán mình,
bán cả con cái, có bản chép thêm cắt thịt thân mình mà bán, nhưng nhiều
bản không có, và không có thì đúng hơn. Câu này nói riêng cho người tại
gia thọ Bồ tát giới, và đó là nói cái tình đãi sư tăng và đồng đạo
cực kỳ chí thiết, nên nói như vậy có nghĩa giả sử nhiều hơn. Tuy nhiên,
cách nói ấy cũng nên hiểu. Nói bán mình và bán con như kiểu đi ở thì xưa
và nay hay có. Nói bán mình và bán con là bán sức lao động chân tay và
trí thức thì ở đâu và thời nào cũng có và có dưới nhiều hình thức.
Nhưng nói bán thịt mình, nếu thật giới này có nói, thì chỉ là giả sử,
trừ ra bán thịt có nghĩa như bán mình. Y theo thứ tự mà mời các vị
khách tăng ấy thọ thỉnh , cách thức này quan trọng, sẽ được giải thích
trong giới 28 sau đây. Nếu khách tăng bị kỳ thị, không được tiếp đãi
chu tất, không được lợi hòa đồng quân đúng luật, thì sự kỳ thị
ấy bị Phật kết án gần như chưa từng thấy.
Số 27: Không Được Thọ Thỉnh Riêng
Biệt
Phật tử thì trường hợp nào cũng
không được thọ thỉnh riêng biệt, thu đồ hiến cúng về cả nơi mình.
Đồ hiến cúng là thuộc về chư tăng mười phương. Nếu thọ thỉnh riêng
biệt thì ấy là lấy vật của chư tăng mười phương thu về nơi mình; lại
xâm phạm đến vật của Phật đà, thánh giả, đại sư, chư tăng, cha mẹ
và bịnh nhân trong tám ruộng phước, vì lẽ mình chỉ dùng cho mình mà
thôi, nên phạm tội khinh cấu.
Đồ hiến cúng là thuộc về chư
tăng mười phương, chư tăng mười phương là các vị tỷ kheo và tỷ kheo
thọ Bồ tát giới trong mọi phương hướng, bất cứ ở đâu. Đồ hiến cúng,
theo luật, là của chung chư tăng như vậy. Nói nôm na, theo luật, không có
chùa riêng và đồ riêng của chư tăng ở trước trong mỗi chùa, mà tất cả
chùa chiền, và đồ vật được hiến cúng đã lâu hay mới có, trong đó
có sự trai tăng, đều là của chư tăng 10 phương mà chư tăng ở trước
chỉ là một bộ phận, một số đại diện. Tám ruộng phước là Phật đà,
thánh giả (Bồ tát, Duyên giác, La hán), đại sư Hòa thượng (vị truyền
giới), đại sư Xà lê (vị dạy cách thọ giới), chư tăng, cha, mẹ và bịnh
nhân; 8 bậc và người này là những đám ruộng tốt mọc lên và nuôi lớn
phước đức cho người, nên gọi là 8 ruộng phước. Đồ hiến cúng, theo
luật, cũng là của chung 8 ruộng phước như vậy. Nếu không thọ thỉnh
theo thứ tự như giới 28 sau đây nói, mà thọ thỉnh riêng biệt, lại sử
dụng một mình, thì thế là chiếm đoạt 2 lớp: chiếm đoạt của chư
tăng 10 phương và của 8 ruộng phước. Thọ thỉnh riêng biệt, nói nôm na,
là nhận lời mời trai tăng riêng, nhận đồ hiến cúng riêng, chứ không lợi
hòa đồng quân cho chư tăng, nhất là cho khách tăng. Thu đồ hiến cúng về
nơi mình, mình chỉ dùng riêng cho mình, những chữ mình trong 2 câu này chỉ
cho vị trú trì hay tri sự, lại chỉ cho chư tăng ở trước trong mỗi ngôi
chùa. Nếu người thỉnh tăng mà thỉnh riêng, nếu tăng thọ thỉnh mà thọ
riêng, thì không được gọi là thỉnh tăng hiến cúng và không được cái
phước ấy. Hãy coi kyՠgiới 28 dưới đây.
Số 28: Không Được Thỉnh Tăng Riêng
Biệt
Phật tử thì dầu xuất gia thọ Bồ
tát giới, dầu tại gia thọ Bồ tát giới, hay vị trí thí chủ nào, khi muốn
thỉnh chư tăng để hiến cúng cầu nguyện, cũng phải đến tăng phường,
hỏi vị tri sự mà bạch rằng muốn theo thứ tự thỉnh chư tăng để hiến
cúng cầu nguyện. Như vậy là thỉnh được Hiền thánh tăng mười
phương. Nếu thỉnh riêng biệt như thế nhân, thì thỉnh năm trăm vị tăng
La hán và Bồ tát, cũng không bằng thỉnh một vị tăng phàm phu trong thứ
tự của chư tăng. Thỉnh riêng là nề nếp của ngoại đạo, bảy đức Phật
không có qui chế thỉnh riêng. Sự ấy không thuận với đạo hiếu. Nếu cố
ý thỉnh riêng thì phạm tội khinh cấu.
Thỉnh tăng riêng biệt , nói nôm na
là mời các Thầy ăn riêng, cho riêng; ý riêng thích ai thì mời thì cho người
ấy. Như vậy không được gọi là thỉnh tăng và không có cái phước thỉnh
tăng. Do đó, giới 27 trên đã cấm tăng thọ thỉnh riêng biệt, giới 28
này lại cấm người thỉnh tăng riêng biệt, mà thỉnh và thọ thỉnh đều
phải theo thứ tự của chư tăng. Thỉnh và thọ thỉnh theo thứ tự của
chư tăng là thế này. Chư tăng cùng ở 1 trú xứ, vốn phải phân thứ tự
theo năm thọ Tỷ kheo giới mà giới 38 sẽ nói. Có thể phân thứ tự ấy
bằng 1 bảng danh sách. Và thứ tự phân theo năm thọ giới như vậy gọi là
thứ tự của chư tăng . Các vị khách tăng cũng vậy, ngay khi mới đến, sẽ
ở lại mau hay lâu, hay vô hạn định, vị trú trì hay tri sự phải hỏi năm
thọ Tỷ kheo giới của các vị ấy mà đưa vào thứ tự của chư tăng
trong trú xứ. Rồi ai muốn thỉnh thì hãy đến trú xứ ấy mà bạch với
vị trú trì hay tri sự, rằng xin thỉnh tăng theo thứ tự , lại phải bạch
rõ thỉnh cúng được mấy vị. Nếu người thỉnh không biết cách thỉnh
tăng theo thứ tự thì vị trú trì hay tri sự phải hỏi và phải chỉ cho họ.
Đến lượt chư tăng thọ thỉnh theo thứ tự là vị trú trì hay tri sự bạch
chư tăng rõ ý nguyện của người thỉnh, và chư tăng cùng thọ thỉnh theo
ý nguyện ấy. Vị trú trì hay tri sự lại coi cái số mà người thỉnh có
thể cúng, nếu đủ cả chư tăng thì bạch chư tăng đi dự cả, nếu không
đủ thì vị trú trì hay tri sự theo thứ tự của chư tăng mà cử đi. Cử
số này cho lần này rồi cử đến số khác cho lần khác, khi chư tăng ai
cũng đi rồi thì bắt đầu trở lại mà cử. Như vậy, không kể thỉnh
và thọ thỉnh là bao nhiêu vị, mà ý nguyện người thỉnh là thỉnh Hiền
thánh tăng mười phương, còn tăng thọ thỉnh thì một hay mấy vị, và là
phàm phu tăng đi nữa, cũng là thay mặt Hiền thánh tăng mười phương mà
thọ thỉnh. Do đó mà người thỉnh dầu chỉ thỉnh cúng được một vị,
và là một vị phàm phu tăng mà thôi, cũng vẫn gọi là thỉnh tăng, và vẫn
được cái phước thỉnh tăng ấy. Nếu người thỉnh tăng cũng như tăng
thọ thỉnh mà không theo sự thỉnh và thọ thỉnh thứ tự, lại thỉnh và
thọ thỉnh riêng biệt, thì đó là ngoại đạo, không phải qui chế của
Phật, và người thỉnh dầu thỉnh hàng trăm vị, và toàn là thánh tăng cả,
cũng vẫn không được gọi là thỉnh tăng, và không có cái phước của sự
thỉnh tăng. Tuy nhiên, trên đây là nói thỉnh và thọ thỉnh trong sự hiến
cúng cầu nguyện, ngoài sự đó thì không phải là điều mà giới này nói
đến.
Câu phải đến tăng phường, hỏi
vị tri sự mà bạch rằng muốn theo thứ tự thỉnh chư tăng để hiến cúng
cầu nguyện, như vậy là thỉnh được Hiền thánh tăng mười phương, có
bản chép thêm mấy chữ mà theo đó thì phải chuyển văn nhiều hơn một
chút mới dịch rõ được: Phải đến tăng phường, hỏi vị tri sự mà bạch
rằng muốn thỉnh chư tăng để hiến cúng cầu nguyện; vị tri sự trả lời
hãy thỉnh theo thứ tự. Người ấy y lời mà thỉnh theo thứ tự. Như vậy
là thỉnh được Hiền thánh tăng mười phương. Cách chép này kém, nhưng rõ
hơn được chút nữa cho giới này, lại làm cho giới này dạy được cả
người thí chủ và vị tri sự.
Số 29: Không Được Sống Bằng Tà
Mạng
Phật tử nếu vì độc ác và vụ
lợi mà buôn bán dâm nam dâm nữ, tự tay làm đồ ăn, tự xay tự giã, coi
tướng nam nữ, đoán mộng tốt xấu, đoán thai trai gái, làm các chú thuật,
xảo thuật, luyện tập chim săn thú săn như luyện chim ưng, pha chế thuốc
độc bằng trăm thứ ngàn thứ độc hợp lại, độc rắn, độc vàng bạc
sống, độc sâu cổ, không còn gì là từ bi, hiếu thuận. Nếu cố ý làm
thì phạm tội khinh cấu.
Tà mạng, là sống bằng những
cách sống thiếu uy nghi, thiếu tư cách, thiếu từ tâm. Người xuất gia thì
"hoằng pháp thị gia vụ, lợi sinh vi sự nghiệp" nên phải sống bằng
sự giúp đỡ của tín đồ, còn người tại gia thì "như lý cầu
tài" kiếm của một cách hợp lý mà sống, ngoài ra đều là tà mạng
cả. Tự tay làm đồ ăn, tự xay tự giã là nói sự thiếu uy nghi của vị
tỷ kheo. Độc sâu cổ là bắt cả trăm thứ sâu bỏ vào 1 cái hộp cho
chúng ăn nhau, con nào còn sống gọi là sâu cổ. Đem phân sâu cổ ấy tán
ra mà đầu độc thì phát điên cuồng hay bị cổ trướng. Lấy phân cả
trăm thứ sâu nuôi chung mà đầu độc, cũng gọi là độc sâu cổ.
Số 30: Không Được Bất Kính Hảo
Thời
Phật tử nếu vì tâm lý bất lương,
chính mình phỉ báng Tam bảo bằng cách tỏ ra thiết cốt với Tam bảo, nhưng,
mở miệng ra là nói về không mà việc làm thì toàn ở trong có: kinh lý
cho thế nhân, vì thế nhân mà mai mối nam nữ, kết hợp sắc dục, tạo ra
đủ thứ hệ lụy; sáu ngày chay trong mỗi tháng, hay ba tháng chay trong mỗi
năm, cũng sát sinh, trộm cướp, phá trai, phạm giới, thì phạm tội khinh cấu.
Hảo thời là những thì gian quí
báu, cần phải da tăng sự cẩn trọng, như những ngày lục trai hàng tháng
(8, 14, 15, 23, 29 và 30) và ba tháng trường trai hàng năm (giêng, năm và
chín), hay các ngày kỷ niệm Phật đà, Bồ tát. Những thì gian quí báu như
vậy mà phá giới phạm trai, thì đã phạm những tội phá giới phạm trai
mà còn phạm giới này nữa. Giới này răn sự xảo trá đối với Tam bảo,
răn sự nói và làm nghịch nhau, sự kinh lý cho thế nhân, và như vậy là răn
tà nghiệp, răn thêm tà mạng, nhất là răn cấm đích thân phỉ báng Tam bảo
bằng những sự ấy, nên các bản chú thích đặt tên khác nhau theo những
sự răn như vậy. Kinh lý cho thế nhân, ngoài sự mai mối nam nữ còn có lắm
việc, như kinh tài, môi giới chính trị ...
Mười giới pháp nhẹ như vậy, các
người phải học, phải cung kính phụng trì, như trong phẩm Thiết chế giới
luật Như lai đã giải thích đầy đủ.
Kết thúc 10 giới nhẹ thứ ba.
Số 31: Không Được Không Cứu
Không Chuộc
Phật tử nếu, sau khi Như lai nhập
niết bàn, trong thời kỳ dữ dội, thấy ngoại đạo và những kẻ tàn
ác, những kẻ đạo tặc, chiếm đoạt và đem bán hình tượng Phật đà,
hình tượng Bồ tát, những hình tượng mà mình tôn thờ như cha mẹ, bán
kinh bán luật, bán các vị tỷ kheo, tỷ kheo ni, bán bồ tát mới phát bồ
đề tâm, cho quan lại sai sử hay cho kẻ khác làm nô bộc tỳ thiếp - Nếu
là Bồ tát thì thấy những sự tình ấy phải phát sinh tâm từ bi, tìm mọi
phương cách mà cứu hộ, đi khắp nơi khuyến hóa mọi người để kiếm
tiền của mà chuộc hình tượng của Phật đà và Bồ tát, chuộc các vị
tỷ kheo, tỷ kheo ni và bồ tát mới phát tâm, chuộc kinh chuộc luật. Nếu
không chuộc như vậy thì phạm tội khinh cấu.
Giới văn này nói đã quá rõ về
tình trạng đau buồn của đạo pháp, đã xảy ra và chắc chắn còn xảy
ra. Bổn phận của người thọ Bồ tát giới là phải duy trì ngôi Trú trì
tam bảo, nên tự mình vô lực thì phải cực lực khuyến hóa mọi người,
cùng nhau cứu chuộc về cho đạo pháp những vật và những người đã bị
bức đoạt một cách bất lương và bẩn thỉu. Bán các vị tỷ kheo, tỷ
kheo ni và bồ tát mới phát tâm, cho quan lại sai sử hay cho kẻ khác làm
nô bộc tỳ thiếp, câu này ngày xưa có thể là nghĩa đen cả, nhưng ngày
nay thì sự thể biến ảo vô lường, ý nghĩa đen đúa hơn mà danh từ lại
rất bóng nhoáng, và chẳng phải chỉ bán Phật tử, lại cũng chẳng phải
chỉ bán cho kẻ khác làm lao công mà thôi. Hình tượng Phật đà, hình tượng
Bồ tát, những hình tượng mà mình tôn thờ như cha mẹ, Vạn 60/57A giải
thích là hình tượng của Phật đà, của Bồ tát và của cha mẹ, nhưng xét
ra không đúng với câu kết của giới này. Tuy nhiên, nói như vậy không phải
bảo Phật tử đừng quan tâm đến cha mẹ, thân nhân và ân nhân.
Số 32: Không Được Tổn Hại Chúng
Sinh
Phật tử thì không được cất chứa
buôn bán dao gậy cung tên, buôn bán bình thường mà dùng dụng cụ cân lường
nhẹ và nhỏ, dựa vào uy thế của quan quyền mà chiếm đoạt tài vật của
người, giam cầm và phá hoại sự thành công của người bằng tâm địa
độc hại, nuôi lớn những loài mèo chồn heo chó. Nếu cố ý làm những
việc như vậy thì phạm tội khinh cấu.
Tổn hại chúng sinh bằng cách với
người thì buôn bán bất lương, ỷ thế cướp của, giam cầm và phá hoại
sự thành công; với vật thì nuôi để ăn để bán, nuôi những vật săn bắt
tàn hại vật khác. Đến như buôn bán vũ khí thì khỏi nói.
Số 33: Không Được Tà Dâm Làm Quấy
Phật tử thì không được bằng tâm
lý đen tối mà xem sự đấu sức nam nữ, của quân trận, của tướng sĩ,
của giặc cướp ... Không được xem nghe ca vũ, không được cờ bạc, không
được bói toán, không được làm liên lạc cho đạo tặc. Những việc
như vậy nhất nhất không được làm. Nếu cố ý làm thì phạm tội khinh
cấu.
Ngoại trừ đam mê thanh sắc, cờ bạc,
du hý, là các thứ mới răn ở đây, ở đây vẫn còn răn thêm về tà mạng
và tà nghiệp (bói toán và làm việc cho giặc).
Xem nghe ca vũ là dịch tắt cho rõ
và đủ hơn. Dịch sát là nghe thổi ốc, đánh trống, đánh mõ sừng
(chính văn là giác, có người nói thổi còi sừng), đàn cầm, đàn sắt,
đàn tranh, thổi sáo (có bản tiếp đây chép thêm thổi sanh), đàn không hầu,
nam nữ ca hát, ngâm vịnh (chính văn là kiếu, có sự giải thích đó là
huân, một nhạc khí bằng đất, hay đi đôi với trì, một nhạc khí khác
bằng tre), và mọi thứ tiếng diễn tấu các nhạc khí khác.
Cờ bạc cũng là dịch tắt cho rõ
và đủ. Dịch sát là đánh sư bồ (cờ ngũ mộc), cờ vây, cờ tướng (ba
la tắc hý), cờ đạn (vật tròn chọi vào lỗ hay chọi vào nhau), lục
bác, phách cúc (hay cầu, là đánh bóng, đá bóng), ném đá, gieo hồ, và
khiên đạo bát đạo hành thành (còn gọi là bát đạo hành thành, chỉ có
ở Ấn).
Bói toán, chính văn là bốc thệ (bốc:
bói bằng mai rùa, thệ: bói bằng cỏ thi), nhưng ở đây tôi dùng chữ này
để dịch tắt cho đủ và rõ về mọi sự bói toán. Dịch sát là móng
kính (luyện thuốc bôi vào móng tay hay ngón tay cho bóng như kính, làm hiện
lên điềm tốt xấu, bôi trên kính trên vách cũng vậy, nên Tàu gọi là
phép bói sáng ngời), cỏ thi (như bói dịch), nhánh dương (bói bằng nhánh
dương liễu), bát bồn (bát phải viết trên chữ hữu là bạn, dưới chữ
mãnh là đồ sành, bát bồn là bói nước đựng trong chén bát), đầu lâu
(lấy đầu lâu luyện cho linh rồi nghe mách thầm bên tai về sự tốt xấu).
Trong loại bói toán này, kinh Niết bàn còn cấm coi tướng tay, chân, mặt,
mắt.
Các loại ca vũ, cờ bạc và bói
toán trên đây, nếu dịch sát thì Ấn khác Tàu khác, xưa khác nay khác, xưa
nay ở nước ta với các nước lại càng khác hơn nữa, nên dịch sát và cắt
nghĩa chỉ như nói chuyện đồ cổ của một địa phương, chỉ làm cho
khó hiểu, và loảng đi về ca vũ, cờ bạc và bói toán hiện hành tại mỗi
xứ mà chủ ý giới này răn cấm.
Số 34: Không Được Rời Bồ Đề
Tâm
Phật tử thì phải nghiêm trì giới
pháp, bằng cách trong mọi cử động đi đứng nằm ngồi và ngày đêm sáu
buổi đều phải đọc tụng giới pháp ấy, và giữ với lòng bền chắc
như ngọc kim cương, giữ như giữ chiếc phao nổi khi bơi qua biển cả, giữ
với quyết chí của vị tỷ kheo bị buộc bằng cỏ, vĩnh viễn phát sinh nơi
mình đức tin cao đẹp của đại thừa, là tự biết chắc mình là Phật sẽ
thành như chư Phật là Phật đã thành, tâm bồ đề không một thoáng nào
rời khỏi tâm trí. Như vậy mà nếu nổi lên một ý niệm của tâm lý nhị
thừa hay ngoại đạo thì phạm tội khinh cấu.
Không rời bồ đề tâm là thể hiện
thường xuyên đức tin đại thừa và hành trì thường xuyên giới pháp đại
thừa. Nếu tâm lý có ý niệm tự lợi hay nghi hoặc xen vào là rời bồ đề
tâm, là tiểu thừa và ngoại đạo. Bằng cách mọi cử động đi đứng nằm
ngồi, và ngày đêm sáu buổi, đều phải đọc tụng giới pháp, đọc tụng
ở đây không phải là bố tát tụng giới, mà là nói tắt về 5 pháp hạnh
đối với Bồ tát giới: thọ trì, độc tụng, chánh ức niệm, giải nghĩa
thú, như thuyết hành (hoặc thọ trì, độc, tụng, giải thuyết, sao chép).
Vị tỷ kheo bị buộc bằng cỏ, sự tích nằm trong Đại trang nghiêm kinh
luận, nói vị tỷ kheo vì tuân lời Phật dạy không được bứt cỏ, nên
bị giặc trói bằng cỏ mà vẫn cố chịu chứ không chịu làm trái lời
Phật.
Số 35: Không Được Không Phát Đại
Nguyện
Phật tử thì phải thường phát khởi
mọi lời nguyện, như nguyện hiếu thuận cha mẹ, đại sư, chư tăng, Tam bảo;
nguyện gặp được vị pháp sư tuyệt hảo và các vị thiện tri thức đồng
một sở học, để luôn luôn dạy cho mình kinh luật đại thừa và các bồ
tát vị là mười phát thú, mười trưởng dưỡng, mười kim cang và mười
địa, làm cho mình lý giải và thực hành chính xác; nguyện kiên trì giới
pháp của Phật, dầu phải mất tánh mạng đi nữa, một thoáng cũng không
để rơi mất khỏi tâm trí cái niệm kiên trì ấy. Nếu là Bồ tát mà
không phát khởi mọi lời nguyện như vậy thì phạm tội khinh cấu.
Mọi lời nguyện ở đây là nguyện
được hiếu thuận với cha mẹ và Tam bảo, nguyện được thầy bạn tuyệt
hảo để học và hành bồ tát giới và bồ tát vị, và căn bản là nguyện
được cái chí kiên trì giới pháp của Phật. Tóm tắt thì như vậy, kê
ra thì có 10 lời nguyện như sau: nguyện hiếu thuận với cha mẹ, đại
sư, chư tăng và Tam bảo, nguyện được thầy tuyệt hảo, nguyện được bạn
đồng sở học, nguyện được chỉ dạy cho kinh luật đại thừa là Bồ
tát giới Phạn võng, nguyện được hiểu thập trú, nguyện được hiểu
thập hạnh, nguyện được hiểu thập hướng, nguyện được hiểu thập
địa, nguyện được thực hành chính xác, nguyện kiên trì giới pháp.
Số 36: Không Được Không Phát Đại
Thệ
Phật tử thì phát khởi mười lời
nguyện rộng lớn rồi, để kiên trì giới pháp của Phật, lại có những
lời thề như sau. Thà đem thân này gieo xuống hố lửa, núi dao, quyết
không phá hủy giới pháp của tam thế chư Phật bằng cách làm sự bất tịnh
với bất cứ nữ nhân nào. Lại thề rằng thà bị lưới sắt nóng ngàn lớp
quấn lấy thân thể, quyết không đem cái thân phá giới mà mặc y phục của
tín đồ hiến cúng; thề rằng thà miệng phải nuốt viên sắt nóng hay
dòng lửa dữ đến cả trăm ngàn đời, quyết không đem cái miệng phá giới
mà ăn thực phẩm của tín đồ hiến cúng; thề rằng thà thân này phải nằm
trong lưới sắt đỏ hay trên đất sắt nóng, quyết không đem cái thân
phá giới mà nằm ngồi giường ghế của tín đồ hiến cúng; thề rằng
thà thân này một đời vài đời chịu hàng trăm mũi giáo đâm vào, quyết
không đem cái thân phá giới mà dùng dược phẩm của tín đồ hiến cúng;
thề rằng thà thân này gieo vào vạc sắt nóng đến cả trăm ngàn đời,
quyết không đem cái thân phá giới mà ở phòng ốc, nhà cửa, vườn tược
và đất đai của tín đồ hiến cúng. Lại thề rằng thà thân này bị
chùy sắt giáng đập từ đầu đến chân nát như bụi nhỏ, quyết không
đem cái thân phá giới mà nhận sự cung kính lễ bái của tín đồ. Lại
thề rằng thà bị cả trăm cả ngàn khí cụ bằng sắt nóng móc mất đôi
mắt đi, quyết không đem đôi mắt ấy với tâm phá giới mà nhìn vào sắc
đẹp; thề rằng thà một đời hai đời bị cả trăm cả ngàn dùi sắt đâm
vào hai tai, quyết không đem hai tai ấy với tâm phá giới mà nghe đến tiếng
hay; thề rằng thà bị cả trăm cả ngàn dao bén cắt mất mũi đi, quyết
không đem cái mũi ấy với tâm phá giới mà ngửi đến hơi thơm; thề rằng
thà cái lưỡi bị cả trăm cả ngàn dao bén cắt đứt, quyết không đem cái
lưỡi ấy với tâm phá giới mà nếm vào mùi ngon; thề rằng thà thân này
bị chặt bị xả bởi búa sắc, quyết không đem cái thân ấy với tâm
phá giới mà chạm vào chỗ ưa thích. Lại phát khởi lời thề như sau, thề
làm cho hết thảy chúng sinh đều thành Phật đà. Nếu là Bồ tát mà
không phát khởi những lời thề như vậy thì phạm tội khinh cấu.
Để hoàn thành 10 lời nguyện mà
quan trọng là nguyện kiên trì giới pháp của Phật, phải có những lời
thề như sau. Thứ nhất, thề không làm sự bất tịnh; giới này lấy nam
làm điển hình mà nói đến nên đối tượng là nữ, như vậy nữ thì đối
tượng là nam, và chứng tỏ sinh lý làm cho phá giới hơn cả. Thứ hai, thề
nếu phá giới thì không nhận đồ mặc, đồ ăn, đồ nằm, dược phẩm và
chỗ ở, chứng tỏ nhu cầu hay làm cho phá giới. Thứ ba, thề nếu phá giới
thì không nhận sự tôn kính lễ bái, chứng tỏ sự không biết hổ thẹn
hay làm cho phá giới. Thứ tư, thề 5 căn không tiếp xúc 5 cảnh bằng tâm
phá giới, chứng tỏ giác quan hay làm cho phá giới. Thứ năm, thề làm cho
chúng sinh được làm Phật cả, lời thề này là tổng quát và căn bản,
chứng tỏ thệ nguyện lớn lao thì khó mà có sự phá giới. Mười lời
nguyện rộng lớn, ai cũng nói là 10 lời nguyện nói trong giới nhẹ 35 ở
trên, nhưng có người dẫn kinh Phát bồ đề tâm mà đưa ra pháp số khác,
và không ai đồng ý (Vạn 60/96A và 231A). Dòng lửa dữ, chính văn là đại
lưu mãnh hỏa, là nhỏ thì như nước đồng sôi mà rót ra, lớn thì như thác
lửa tuôn ra khi hỏa diệm sơn phun lửa.
Số 37: Không Được Mạo Hiểm Tai
Nạn
Phật tử thì thường mỗi năm phải
có hai kỳ thực hành đầu đà, mùa đông mùa hạ phải tọa thiền an cư.
Thực hành đầu đà thì thường dùng nhánh dương để làm tăm, đậu để
rửa, ba pháp y, bình, bát, tọa cụ, tích trượng, lư hương, đãy lọc nước,
khăn tay, con dao, đồ lấy lửa, nhíp, giường giây, kinh luật Bồ tát giới
và tượng Phật bồ tát. Là Bồ tát thì khi thực hành đầu đà và khi đi
du hóa, dầu đi lại cả trăm dặm ngàn dặm đi nữa, mười tám vật ấy vẫn
thường mang theo mình. Hai kỳ đầu đà là từ rằm tháng giêng đến rằm
tháng ba, từ rằm tháng tám đến rằm tháng mười, trong hai kỳ ấy, mười
tám vật cũng thường mang theo mình như hai cái cánh với con chim. Bố tát tụng
giới thì các vị Bồ tát mới học đã phải nửa tháng nửa tháng bố
tát, tụng mười giới nặng và bốn mươi tám giới nhẹ; khi tụng thì đối
trước tượng Phật Bồ tát mà tụng; một người bố tát thì một người
tụng, mà hai ba cho đến hàng trăm hàng ngàn người cũng chỉ một người
tụng; người tụng ngồi cao, người nghe ngồi thấp, ai cũng mang pháp y
chín điều bảy điều hay năm điều. Kiết hạ an cư thì nhất nhất phải
làm cho đúng phép. Khi thực hành đầu đà thì đừng đến chỗ tai nạn;
chỗ nguy hiểm, chỗ quốc chúa tàn bạo, chỗ đất quá cao thấp, chỗ cây
cỏ rậm rạp, chỗ cọp beo sư tử, chỗ hay bị nạn nước lửa gió, chỗ
có đạo tặc, chỗ đường sá đầy rắn độc, những chỗ tai nạn như vậy
đều không được đến đó. Thực hành đầu đà, cho đến kiết hạ an
cư, đều không được đến ở những chỗ tai nạn như vậy. Nếu cố ý
đến thì phạm tội khinh cấu.
Trừ ra sự du hóa phải tìm hết
cách mà thâm nhập quần chúng, với sự đề phòng càng cẩn thận càng tốt
; lại trừ ra sự bố tát tụng giới chỉ cần thì gian ngắn và luật đã
dạy cách ứng phó ; còn 2 sự này không được đến ở những chỗ tai nạn:
đầu đà và an cư. Giới văn dạy các hạnh du hóa, đầu đà, bố tát, an
cư, nhưng đầu đà và bố tát được nói đến nhiều hơn.
Về đầu đà (đập rủ sự tham
lam về ăn, mặc, ở) có 12 hạnh và 18 vật. Mười hai hạnh như sau, kê
theo Đại bát nhã mà Vạn 60/231B và 438B trích dẫn và tôi xếp lại thứ lớp:
ăn có 5 hạnh, là thường khất thực chứ không thọ thỉnh, khất thực
theo thứ tự không lựa chọn giàu nghèo quen lạ hay cùng đạo khác đạo,
mỗi ngày ăn 1 bữa và ngồi ăn 1 lần, ăn chừng mực là đáng ăn 3 phần
mới no thì ăn 2 phần thôi, và sau đứng bóng thì nước vắt trái cây cũng
không dùng ; mặc có 2 hạnh, là mặc 3 pháp y thứ vải thô mà chắp vá,
và chỉ mặc 3 pháp y mà thôi; ở có 5 hạnh, là ở chỗ thanh vắng mà
cách làng xóm bò rống lớn mới nghe, chỗ tha ma để dễ quán bất tịnh
và sự chết, chỗ dưới gốc cây chứ không che cất chòi thất, chỗ đất
trống để đêm trăng thanh dễ nhập Không tam muội, và thường ngồi mà
ngồi ngay thẳng chứ không nằm. Du dà luận nói sự tham lam về ăn mặc
ở không thuận lợi cho phạn hạnh; như lông không đập thì không thể
làm thảm, đầu đà đập rủ sự tham lam ấy để thành tựu phạn hạnh.
Trí độ luận nói, Phật pháp chỉ lấy tuệ giác làm căn bản, không lấy
khổ hạnh làm ưu tiên, nhưng 12 hạnh đầu đà giúp cho tuệ giác nên Phật
thường ca tụng. Còn 18 vật của hạnh đầu đà thì cũng là của hạnh du
hóa, và chính văn kê đã rõ. Tựu trung, bát là nói về sự ăn, 3 pháp y
là nói về sự mặc, và tọa cụ là liên quan sự ở. Ngoài ra, nhánh dương
để làm tăm mà xỉa răng và nhấm, nay là tăm và đồ đánh răng; đậu để
rửa vốn dùng các thứ đậu và hạt, hoặc nước tro, bồ kết, bồ hòn,
nay là xà phòng; tích trượng phòng rắn và thú dữ, lại để báo hiệu
trong khi đi khất thực; đồ lấy lửa là dùng cây, đá, thủy tinh mà lấy
lửa, nay là diêm, quẹt; giường giây là lòng giường đan mây, đan giây,
là võng ; nhíp để nhổ gai vì đi chân trần.
Về du hóa, càng đi xa càng phải
mang theo 18 vật như đầu đà. Về an cư, nói nhất nhất phải làm cho đúng
phép là đúng như trong Luật đã qui định. Về bố tát, nói ai cũng mang pháp
y 9 điều 7 điều hay 5 điều là nói cho người xuất gia thọ Bồ tát giới.
Nói bồ tát mới học là nói ngay các vị này đã phải tụng giới, không
phải nói chỉ các vị này mới phải tụng giới còn các vị trên nữa
thì khỏi. Trong sự bố tát tụng giới, điều quan trọng là phải ngồi
theo thứ tự mà giới 38 sau đây sẽ nói; còn người tụng giới thì cũng
theo thứ tự ấy mà chọn người có khả năng nhất trong chúng cao nhất của
các chúng đồng bố tát. Không có cái phép trong chúng cao mà không có người
có khả năng tụng giới đến nỗi phải chọn người trong chúng dưới; nói
cách khác, bất cứ ai thọ Bồ tát giới rồi, không có cái phép không thể
tụng giới ấy : đoạn 2 mục 3 của tiết 1 Phật đã qui định như vậy.
Thực hành đầu đà cho đến kiết
hạ an cư đều không được đến ở những chỗ tai nạn, "cho đến"
là nói lược về du hóa và bố tát. Du hóa thì cần thâm nhập mọi nơi, bố
tát thì chỉ cần thì gian ngắn, nên có thể không cần tránh những chỗ
tai nạn; nhưng chỉ có thể, không phải hoàn toàn không cần. Còn đầu đà
và an cư thì phải tránh. Trong những chỗ tai nạn phải tránh, chỗ nguy hiểm,
chính văn là ác quốc giới: nước dữ, có bản chép quốc nạn: tai nạn cả
nước, như vậy cũng có nghĩa là chỗ đang bị tai nạn như chiến tranh, khủng
hoảng ... , nhưng Vạn 60/440A nói ác quốc giới là chỗ mà người và cảnh
đều không hiền, vậy thì chỗ nguy hiểm còn là nơi nhân tâm hung dữ. Nghĩa
này đủ và quan trọng hơn. Sự cấm mạo hiểm tai nạn của giới này cho
thấy đối với thân người, Phật pháp khinh là khinh như thế nào mà quí
là quí như thế nào.
Sau hết, bố tát thì các vị Bồ
tát mới học đã phải nửa tháng nửa tháng thường bố tát, tụng 10 giới
nặng và 48 giới nhẹ; khi tụng thì đối trước tượng Phật Bồ tát mà
tụng; một người bố tát thì một người tụng ..., có bản chép gọn hơn,
theo đó thì phải dịch: ngày bố tát, khi các vị Bồ tát mới học nửa
tháng nửa tháng bố tát tụng 10 giới nặng và 48 giới nhẹ, thì đối
trước Phật Bồ tát, 1 người bố tát 1 người tụng ... Những chỗ tai nạn
như vậy không được đến đó. Thực hành đầu đà cho đến kiết hạ an
cư đều không được đến ở những chỗ tai nạn như vậy. Nếu cố ý đến
thì phạm tội khinh cấu, có bản chép hơi khác, theo đó thì phải dịch :
những chỗ tai nạn như vậy đều không được đến đó. Vì đó là những
chỗ tai nạn cho hạnh đầu đà. Kiết hạ an cư mà những chỗ tai nạn ấy
cũng không được đến, huống chi thực hành đầu đà. Thấy chỗ tai nạn
mà có ý đến thì phạm tội khinh cấu.
Số 38: Không Được Ngồi Không Thứ
Tự
Phật tử thì sự ngồi phải có thứ
tự đúng như chánh pháp, nghĩa là ai thọ giới trước thì ngồi trước,
ai thọ giới sau thì ngồi sau. Không kể già trẻ, tỷ kheo tỷ kheo ni, quí
nhân quốc vương vương tử, cho đến hoàng môn nô bộc tỳ thiếp, tất cả
đều nên ai thọ giới trước thì ngồi trước, ai thọ giới sau thì tuần
tự mà ngồi. Đừng như ngoại đạo ngu si, già cũng như trẻ không trước
không sau, ngồi hỗn tạp như binh nô. Trong chánh pháp của Như lai, người
trước ngồi trước, người sau ngồi sau. Nếu là Bồ tát mà ai nấy không
ngồi theo thứ tự đúng như chánh pháp, thì phạm tội khinh cấu.
Không phải chỉ một sự ngồi, mà
mọi sự cư xử, bình thường cũng như nghi lễ, đều phải căn cứ thứ tự.
Thứ tự ấy có 2, tóm tắt theo Vạn 60/373B-376B, như sau.
Một là thứ tự giữa các chúng.
Các chúng có 9, chia ra 2 bộ. Khi 2 bộ ngồi riêng, thì bên tăng bộ thứ tự
như sau: tỷ kheo đứng đầu, kế đến sa di, đến cận trú nam, đến cận
sự nam; bên ni bộ thứ tự như sau: tỷ kheo ni đứng đầu, kế đến thức
xoa, đến sa di ni, đến cận trú nữ, đến cận sự nữ. Khi 2 bộ ngồi
chung thì thứ tự như sau: hết tỷ kheo đến tỷ kheo ni, hết tỷ kheo ni đến
thức xoa, hết thức xoa đến sa di, hết sa di đến sa di ni, hết sa di ni đến
cận trú nam, hết cận trú nam đến cận trú nữ, hết cận trú nữ đến
cận sự nam, hết cận sự nam đến cận sự nữ.
Hai là thứ tự trong các chúng. Thứ
tự này cũng có 2. Thứ nhất, 2 chúng tỷ kheo và tỷ kheo ni phải lấy tuổi
tỷ kheo giới làm thứ tự, vì giới ấy là bản thể của Tăng bảo. Thọ
bồ tát giới trước tỷ kheo giới mấy năm cũng không kể, vì giới ấy
không biến thành tỷ kheo giới; nhưng thọ bồ tát giới sau tỷ kheo giới
thì tỷ kheo giới biến thành bồ tát giới, nên tuổi bồ tát giới bấy
giờ được kể theo tuổi tỷ kheo giới. Thứ 2, 7 chúng còn lại thì y theo
tuổi bồ tát giới mà làm thứ tự (khi tụng Bồ tát giới).
Riêng thứ tự lấy theo tuổi tỷ
kheo giới thì gọi là "thứ tự của chư tăng" mà các giới nhẹ
26, 27 và 28 đã nói.
Thứ tự như trên đây là ý niệm
bình đẳng có lý: ý niệm bình đẳng theo tư cách giới pháp. Nếu thứ tự
kể theo giai cấp và tuổi tác, nếu bình đẳng một cách hỗn tạp, thì đó
là binh nô: chỉ lấy sức mạnh mà giành phần.
Nếu là bồ tát mà ai nấy không ngồi
theo thứ tự đúng như chánh pháp, có bản chép gọn hơn, theo đó thì chỉ
dịch: Nếu là Bồ tát mà không ngồi theo thứ tự ...
Số 39: Không Được Không Làm Lợi
Lạc
Phật tử thì thường khuyến hóa mọi
người kiến thiết tăng phường, tạo lập núi rừng, ruộng vườn, xây dựng
tháp Phật, thiết lập những chỗ để mùa đông mùa hạ tọa thiền an cư,
nói tóm, tất cả những cơ sở hành đạo đều nên kiến thiết. Là Bồ
tát thì lại phải diễn giảng cho mọi người về kinh luật đại thừa.
Nhưng lúc tật bịnh, quốc nạn, giặc giã, những ngày mạng vong của cha mẹ,
anh em, của đại sư hoà thượng và đại sư xà lê thì từ ngày ấy cho đến
ngày tam thất và chung thất, cũng nên trì tụng và diễn giảng kinh luật
đại thừa. Những lúc làm chay cầu phước, đi lại làm ăn mà có thể bị
lửa dữ thiêu đốt, nước lớn trôi chìm, gió bão thổi bạt thuyền bè
nguy khốn trong sông to biển cả đầy nạn la sát, thì trước đó cũng nên
đọc tụng giảng nói kinh luật đại thừa. Cho đến hết thảy khổ báo
là ba ác, bảy nghịch, tám nạn, gông cùm, xiềng xích, trói buộc, đa dâm,
đa sân, đa si, đa bịnh, đều nên giảng nói kinh luật đại thừa. Nếu vị
Bồ tát mới học không làm như vậy thì phạm tội khinh cấu.
Thường khuyến hóa mọi người kiến
thiết, nếu là tại gia thọ Bồ tát giới thì phải thêm: thường tự mình
và khuyến hóa ... Ngoài việc tạo lập các cơ sở hành đạo, giới pháp
này đặc biệt khuyến khích tụng và giảng Bồ tát giới Phạn võng trong
mọi trường hợp cầu an, cầu siêu, cầu nguyện, cầu diệt khổ nhân, cầu
trừ khổ báo. Như vậy Bồ tát giới Phạn võng có thể bao gồm hết thảy
công năng các kinh Dược sư, Phổ môn, Di đà, Bát nhã. Tạo lập núi rừng,
là tạo lập những khu vườn lớn, cây có nước có, có đủ tăng xá. Từ
ngày mạng vong cho đến ngày tam thất và chung thất, nói như vậy không phải
các ngày và các tuần khác không cần cầu siêu, mà chỉ nói quan trọng nhất
là ngày mới chết, ngày tam thất và ngày chung thất, chứ không phải chỉ
ngày chung thất mới quan trọng như ta thường làm. Gió bão, chính văn là hắc
phong (gió đen), là cuồng phong vùng tâm bão, vùng gió mưa mây nước tạo
thành bầu trời đen tối. Khổ báo 3 ác là 3 đường dữ địa ngục, ngạ
quỉ, súc sinh; nhưng có người thấy có bản chép 3 báo nên giải thích là
khổ báo chịu trong đời này (hiện báo) đời sau (sinh báo) hay những đời
sau nữa (hậu báo). Khổ báo 7 nghịch là vô gián ngục.
Chín giới pháp nhẹ như vậy các
người phải học, phải cung kính phụng trì, như Như lai sẽ nói rõ trong
phẩm Phạn đàn.
Kết thúc 9 giới nhẹ thứ nhất.
-oOo-
Chân thành cảm ơn quý cư sĩ Nguyễn Văn Củng, Đoàn Viết
Hiệp và Nguyễn Anh Tuấn đã phát tâm chuyển tác phẩm này từ dạng Help
File, VPS font sang dạng Word, VNI font. Thích Nhật Từ 29-4-2000
| Giới
thiệu | I & II | IIIa | IIIb
| IIIc | IIId | IIIe | IV
| Phu lục |