- Cuộc đời và sự nghiệp
của HT. Tuyên Hóa
- Thích Hằng Đạt
- Chương VI
- Phụ lục
Văn thư
truy điệu
Liên hội Phật
giáo Trung Hoa Lục Địa
Kính gởi ủy ban đại lễ truy điệu
đại lão hòa thượng Tuyên Hóa thị tịch.
Liên hội chúng tôi rất lấy làm sửng
sốt và đau buồn khi được tin cao tăng Tuyên Hóa Thượng Nhân đã viên tịch.
Thượng nhân Tuyên Hóa, đạo cao đức trọng, khổ nhọc sáng lập Vạn Phật
Thánh Thành, hoằng pháp lợi sanh, cống hiến cả cuộc đời cho quốc gia và
tôn giáo. Công đức này ghi mãi ngàn thu. Hôm nay, ngày tổ chức đại lễ
truy điệu, trà tỳ thượng nhân Tuyên Hóa, pháp sư Minh Dương, phó chủ tịch
liên hội Phật giáo Trung Quốc, đại diện toàn thể liên hội, chia buồn
ai điếu. Chúng tôi nguyện cầu thượng nhân Tuyên Hóa tạm về cõi Tây Phương
Cực Lạc, rồi mau chóng thừa nguyện trở lại, độ khắp chúng sanh hữu
tình.
- Liên Hội Phật Giáo Trung Quốc.
- Ngày 19, tháng bảy, năm 1995.
***
Kính gởi: Chư Thượng Thiện Nhân
tại Vạn Phật Thánh Thành.
Tôi rất kinh hoàng sửng sốt và
đau buồn khi nghe tin thượng nhân Tuyên Hóa vừa thị tịch. Sự viên tịch
của Ngài giống như chiếc thuyền cứu nạn bị đắm chìm trong biển khổ,
như con mắt của trời người bị diệt mất. Không thể dùng lời diễn đạt
nỗi đau buồn này. Hôm nay tôi kính cẩn gởi lời chia buồn ai điếu. Tôi
cũng cầu mong rằng chư Thượng Thiện Nhân kềm chế nỗi đau buồn này
và vì pháp mà trân trọng giữ gìn pháp thể.
- Triệu Phác Sơ (chủ tịch Liên Hội Phật giáo
Trung Quốc).
- 17/ 6/ 95.
***
Điện tín từ giảng đường Viên
Minh, Thượng Hải, Trung Quốc.
Kính gởi: Thầy Hằng Luật cùng tăng
chúng Như Lai Tự, Vạn Phật Thánh Thành.
Tôi rất sửng sốt khi được tin
sư huynh, trưởng lão thượng Độ hạ Luân, Tuyên Hóa vừa viên tịch vào
ba giờ chiều ngày hôm qua. Vừa được tin đau buồn này, lòng tôi đau đớn
muôn phần. Hôm nay, tại giảng đường này, chúng tôi tổ chức pháp hội
niệm Phật trong một ngày. Vào hai giờ chiều, chúng tôi lễ bái chư Phật.
Trên một ngàn người tham dự cuộc lễ này. Cầu nguyện Pháp Sư hoa khai
kiến Phật, cao đăng liên tọa, Phật quốc trường xuân. Nguyện rằng
Ngài sẽ quay thuyền từ, thừa nguyện trở lại, quảng độ chúng sanh. Nay
tôi đặc biệt gởi điếu văn điện tín, chia xẻ nỗi đau buồn. Lại nữa,
tôi cũng viết một câu đối liễn, nhưng vì không đủ thời gian, nên chỉ
gởi bản nháp trước.
Nếu có việc nhầm lẫn về ngày
giờ viên tịch của trưởng lão Tuyên Hóa, xin đánh điện tín cho chúng
tôi hay để kịp thời sửa chữa.
Phương trượng trụ trì Minh Dương,
hướng dẫn bốn chúng đệ tử, đồng cung kính đảnh lễ.
Phó hội trưởng liên hội Phật
giáo Trung Quốc.
Hội trưởng danh dự liên hội Phật
giáo Thượng Hải.
Phương trượng trụ trì:
- Cổ Tự Long Hoa tại Thượng Hải
- Quảng Tế Tự tại Bắc Kinh
- Thiên Đồng Tự tại Ninh Ba
- Tây Thiền Tự tại Phước Kiến
- Quang Hiếu Tự tại Phước Kiến
- Giảng Đường Viên Minh tại Thượng Hải.
Vừa nhận được thư từ Tổng Hội
Phật Giáo Pháp Giới, viện phiên dịch Kinh Điển, tôi rất lấy làm đau
buồn khi nghe tin thượng nhân Tuyên Hóa đã viên tịch. Hôm nay tôi kính cẩn
cúng dường bài kệ để tỏ lòng đau xót của mình.
- Tuyên dương diệu pháp, hóa độ quần sanh,
- Nhân thiên nhãn mục, trược thế huệ đăng
- Từ bàn đảo giá, khổ hải độ nhân
- Bồ Tát đại nguyện, thế giới hòa bình
- Phiên dịch kinh điển, quảng tập quần anh
- Pháp vũ phổ nhuần, Di giáo trường tồn
- Vạn chúng quy mạng, Vạn Phật Thánh Thành
- Nguyện thùy cứu độ, tái chuyển pháp luân.
dịch:
- Tuyên dương pháp mầu, hóa độ quần sanh
- Mắt của trời người, đèn huệ cõi trược
- Thuyền từ quay lại, biển khổ độ người
- Đại nguyện Bồ Tát, thế giới hòa bình
- Phiên dịch kinh điển, quảng tập anh tài
- Mưa pháp nhuần khắp, di giáo trường tồn
- Muôn người quy mạng, Vạn Phật Thánh Thành,
- Nguyện mong cứu độ, chuyển lại pháp luân.
Hậu học Diệu Thủ Thích Xương Thái,
mộc thủ kính thư tại chùa Báo Quốc, huyện Lạc Chí, tỉnh Tây Xuyên,
Trung Quốc. Ngày ba mươi tháng bảy, năm 1995.
***
Vị trưởng lão danh đức hiện thời
được nhân dân trên thế giới đồng cung ngưỡng. Tín chúng đệ tử phát
đạo tâm kiên cố, phần lớn nhờ sự ảnh hưởng từ giới đức cao tột
của Ngài. Tuy Ngài đã thượng sanh, nhưng tinh thần, đức hạnh mô phạm
cho đời, mãi mãi chiếu rạng đồng với mặt trời mặt trăng.
Bá Viên kính tác.
***
Kính gởi: Tổng Hội Phật Giáo
Pháp Giới, Viện Phiên Dịch Kinh Điển.
Trong bốn mươi chín ngày đêm làm
lễ truy điệu thượng nhân Tuyên Hóa, tôi rất cảm động trước tấm lòng
hiếu thảo của các đệ tử Ngài. Tôi cũng đã đi thăm viếng các đạo
tràng chi nhánh của Ngài ở Vancouver, Gia Nã Đại. Những nơi đó, các đệ
tử của Ngài đều chuyên tâm tụng Đại Phương Quảng Phật Hoa Nghiêm
kinh. Lại nữa, mọi nơi tôi đều thấy các đệ tử giữ giới luật tinh
nghiêm.
Thích Văn Kiến, trụ trì chùa Hồng
Phước, Penang, Malaysia.
***
Tôi rất kinh ngạc và đau xót khi
nghe tin thượng nhân Tuyên Hóa viên tịch. Nhờ sự tu hành thâm sâu, nay
Ngài hưởng được an lạc mãi mãi. Khi còn tại thế, Ngài cống hiến tâm
tư sức lực cho nhân loại. Ngài mở cửa Vạn Phật Thánh Thành cho dân tị
nạn Đông Nam Á cư trú, cứu trợ dân chúng bị thiên tai hoạn nạn, cùng
cấp học bổng cho những học sinh nghèo. Ngài cũng thiết lập trường tiểu
học, trung học, đại học, cùng sáng lập viện Phiên Dịch Kinh Điển Quốc
Tế, để phiên dịch hằng trăm kinh điển nhà Phật ra Anh ngữ và các
ngôn ngữ khác. Nơi đây trở thành trung tâm phiên dịch kinh điển Phật giáo
toàn cầu.
Người người sẽ mãi mãi nhớ đến
những lời giáo huấn đạo đức mô phạm cao tột của Ngài. Đồng thời
thế gian sẽ mãi tôn kính cuộc đời tu hành khổ hạnh của Ngài.
Tôi tin tưởng rằng bốn chúng đệ
tử tại hai mươi bảy đạo tràng và hàng triệu tín đồ của bậc thánh
nhân này sẽ tiếp thừa sự nghiệp tu hành và hành đạo của Ngài mà làm
lợi ích cho nhân loại.
Tôi thành tâm khẩn ý chia buồn và
cùng đồng với các vị cầu nguyện cho bậc thánh nhân vĩ đại này.
- Thành khẩn,
- Peter Wilson.
***
Kính gởi: Giáo Sư John B. Tsu, Chủ
tịch hội Chính-Giáo Á-MỸ.
Cảm tạ giáo sư đã báo cho tôi
tin thượng nhân Tuyên Hóa đã viên tịch. Thể theo lời mời của Ông, tôi
rất vinh hạnh được làm thành viên của ủy ban truy điệu. Tôi cũng rất
vui mừng được đề tên mình vào đó.
Tôi được biết là đại lễ truy
điệu sẽ cử hành vào ngày hai mươi sáu tháng bảy tại Vạn Phật Thánh
Thành, nhưng rất là hối tiếc không thể tham dự được đại lễ này vì
còn nhiều trách nhiệm ở Hoa Thịnh Đốn, nên sẽ nhờ ông Darrell Shull
thay mặt tôi tham dự buổi lễ cùng dâng một bài tán tụng ngắn.
Một lần nữa, cám ơn sự quan tâm
của Ông về việc thông báo tin này. Xin hãy cho tôi hay Cathy biết rằng
chúng tôi có thể giúp đỡ gì cho Ông thêm không.
- Thành khẩn.
- Frank Riggs.
- Ủy viên Nghị Viện.
***
Kính gởi: Thành viên Tổng Hội Phật
Giáo Pháp Giới.
Vợ chồng tôi thành tâm ai điếu
chia buồn về tin quý vị đã mất đi một vị đạo sư ái kính tột bậc,
đại lão hòa thượng, thượng Tuyên hạ Hóa. Tài lãnh đạo sáng tạo,
trí huệ thâm sâu, và sự quan tâm của Ngài về chúng sanh đã ảnh hưởng
đến cộng đồng chúng ta, thật không thể nghĩ bàn.
Chúng tôi tin tưởng rằng, mục tiêu
về cuộc sống của nhiều người và của nhiều cộng đồng được sáng
sủa và tốt đẹp hơn, vì Ngài đã từng sống cạnh chúng ta.
- Tom Lantos
- Ủy viên Nghị Viện.
***
Kính gởi: Bốn chúng đệ tử của
thượng nhân Tuyên Hóa.
Trong buổi họp ngày hai mươi mốt
tháng tám năm 1995, hội đồng Cố Vấn thành phố Burlingame đồng mặc niệm
và đình hoãn buổi họp này để truy niệm cố hòa thượng thượng Tuyên
hạ Hóa, người sáng lập Tổng Hội Phật Giáo Pháp Giới.
- Thành khẩn,
- Thư ký thành phố,
- Judith A. Malfatti.
***
Cựu tổng
thống MỸ George Bush.
Ngày năm tháng bảy, năm 1995.
Được nghe tin thượng nhân Tuyên
Hóa tạ thế, tôi thành tâm khẩn chí chia buồn ai điếu đến tất cả quý
Phật tử, đệ tử của Ngài.
Tất cả những ai biết đến hay
theo học giáo huấn của Ngài đều đạt được niềm khích lệ vô biên.
Những thiện nghiệp và công hạnh
giúp người, đã khiến cho Ngài chân thật trở thành Điểm Sáng cho đời.
Ngài chính là một vị từ bi chân
thật, và sẽ mãi mãi được nhớ đến.
***
Kính gởi: Ông Tsu.
Do sự đề nghị của ông Mabel
Teng, quản viên hội đồng điều hành thành phố Cựu Kim Sơn, buổi họp
thường lệ của hội đồng chúng tôi, vào ngày hai mươi sáu tháng sáu,
1995, tạm đình chỉ, để biểu thị sự truy niệm thượng nhân Tuyên Hóa.
Thành viên hội đồng quản trị thành
phố Cựu Kim Sơn, đối với sự mất mát vừa công lẫn tư, đều ý thức
thâm sâu được tâm lượng siêu việt của Ngài, và đồng tỏ lòng cảm
kích ưu ái đến với Ngài.
Tuy biết ngôn từ không thể chia xẻ
hết nỗi niềm đớn đau của quý vị, nhưng thành viên hội đồng quản
trị thành phố Cựu Kim Sơn thành tâm gởi đến niềm phân ưu ai điếu về
sự ra đi của ngài Tuyên Hóa.
- John L. Taylor.
- Thư ký hội đồng quản trị thành phố Cựu Kim
Sơn.
***
Kính gởi giáo sư Tsu:
Tôi thành tâm khẩn chí phân ưu cùng
Ông về việc thượng nhân Tuyên Hóa vừa tạ thế. Tôi rất vinh hạnh được
làm thành viên của ủy ban đại lễ truy niệm vị thánh nhân.
Tôi cũng muốn thưa với Ông rằng
do lời đề nghị của tôi, buổi họp thường lệ của hội đồng quản
trị thành phố Cựu Kim Sơn vào ngày hai mươi sáu tháng sáu, 1995, tạm đình
chỉ để tưởng niệm, truy điệu thượng nhân Tuyên Hóa.
Kèm theo là thơ chia buồn phân ưu của
hội đồng quản trị thành phố Cựu Kim Sơn.
- Thành khẩn,
- Quản trị viên, Mabel Teng.
***
Kính gởi: Tăng Đoàn Phật giáo,
chùa Vạn Phật Thánh Thành.
Từ các tự viện dưới sự giáo
huấn của tôn giả Ajahn Sumedho: Amaravati, Cittaviveka, Ratanagiri, Devon vihare,
Dhammapala, Santacittarama, Bodhinyanarama, chúng tôi đồng cung kính vấn an tăng
đoàn Phật giáo tại Vạn Phật Thánh Thành, chùa Kim Sơn, và những đạo
tràng chi nhánh. Chúng tôi mong mỏi được tham gia đại lễ Trà Tỳ, truy niệm
tam tạng pháp sư thượng nhân Tuyên Hóa. Chúng tôi thành kính cúng dường
mọi công đức tu hành để cầu nguyện cho Ngài được cao đăng Phật quốc.
Trong tinh thần tăng lữ, xin thông báo với quý vị về sự tham gia của tăng
đoàn chúng tôi vào dịp đại lễ này.
Nhiều tăng chúng của chúng tôi rất
trân quý những lần thăm viếng gặp gỡ thượng nhân Tuyên Hóa. Những người
khác rất lấy làm hối tiếc là không được dịp gặp mặt Ngài trực tiếp.
Mặc dầu những lời giáo huấn đều được bảo tồn trong kinh sách, nhưng
đạo hạnh và sự hành trì mô phạm của Ngài mãi mãi không thể phai mờ.
Chúng tôi cảm nghĩ rằng tăng đoàn của quý vị hiện giờ phải tiếp tục
sự nghiệp đó của Ngài. Cầu nguyện quý vị phát tâm kiên cố sáng suốt,
dõng mãnh tinh tấn, để đạt đến mục đích đó.
Thay mặt tăng đoàn,
- Tôn giả Ajahn Sumedho
- Tỳ kheo Thiradhammo
- Tỳ kheo Viradhammo
- Tỳ kheo Sucitto
- Tỳ kheo Munindo
- Tỳ kheo Thanavaro
- Tỳ kheo Vajiro
- Tỳ kheo Subbato.
***
- Quang Minh Chiếu Khắp
- Làm Chỗ Nương Tựa
Cho Thế gian
- (bài phát biểu của Pháp sư Đạt Ma Nan Đà -Ven.
Dr. K. Sri Dhammanada JSM, D.Litt. Malaysia).
Tôi rất đau buồn khi nghe tin thượng
nhân Tuyên Hóa viên tịch vào ngày bảy tháng sáu, năm 1995. Tôi may mắn biết
đến và được Ngài tiếp đãi nồng hậu trong lần đại lễ khai quang chùa
Vạn Phật Thánh Thành vào năm 1979. Sau lần đó, Ngài qua Mã Lai Á, đến chùa
Buddhist Maha Vihara thăm viếng tôi, để đáp lại thâm tình mà tôi đã viếng
thăm Ngài lúc trước. Qua sự liên hệ mật thiết, lòng tôn kính và ngưỡng
mộ của tôi thật vô bờ bến đối với sự khiêm cung, trí huệ, phụng
hiến, tình nồng hậu, đầy nhiệt huyết của Ngài.
Tôi rất vinh hạnh biết đến sự
cống hiến vĩ đại của Ngài đối với Phật giáo. Mặc dầu theo chánh
phái Phật giáo Đại Thừa, Ngài luôn thể hiện sự mở rộng tâm lượng
và nhận rõ nghĩa lý tinh túy về sự giáo hóa của bậc Giác Giả, Phật
Đà. Dầu không được huấn dục bằng Anh ngữ, nhưng Ngài vẫn có thể
mang giáo lý thậm thâm của Phật đà qua Tây Phương. Vì vậy, khiến cho cả
người đông phương lẫn tây phương đều ngưỡng mộ giới đức và tinh
thần phụng hiến của Ngài mà tham học Phật pháp. Sự ảnh hưởng lớn
lao này đã khiến cho những người đệ tử tăng ni lẫn tại gia đều theo
con đường giới đức và trí huệ mà chính tự Ngài đã dùng nhục thân
huyễn hóa để thực hành trong bảy mươi sáu năm sống trên thế gian.
Không những cống hiến vô biên sức
lực vì thánh giáo, Ngài còn phát triển sự thực hành Phật pháp thực tiển.
Sự cống hiến lớn lao của Ngài cho Phật giáo là việc kiến lập Vạn Phật
Thánh Thành trang nghiêm vi diệu, nơi sẽ là biểu tượng cho chánh pháp thậm
thâm ở tây phương dài lâu. Nơi đó không những là chỗ để lễ bái cầu
nguyện, ngồi thiền, mà còn là trung tâm Nghiên Cứu Dịch Thuật Kinh Điển,
và trường Đại Học. Muôn ngàn loài hữu tình sẽ hưởng lợi ích lâu
dài tại trung tâm này.
Theo dấu chân của các đại sư
truyền giáo thuở xưa như Pháp Hiển, Nghĩa Tịnh, Ngài đi khắp tây phương
lẫn đông phương để truyền bá chánh pháp đến những nơi xa xôi như Hồng
Kông, Tân Gia Ba, Mã Lai Á, Đài Loan. Tại các nơi đó, Ngài thành lập nhiều
trung tâm tu học và truyền pháp. Ở Mã Lai Á, nhiều thành viên và tín đồ
Phật giáo rất tôn kính và muốn tiến bước theo dấu chân của Ngài.
Sự viên tịch của Ngài là một mất
mát lớn lao cho tất cả chúng ta. Nhờ vậy, chúng ta có thể nhớ lại lời
dạy của đức Phật: Tất cả chúng sanh không ai tránh khỏi ba cái khổ, tức
là sanh khổ, hoại khổ (già bịnh), và hành khổ (chết).
Do đó, muốn theo dấu chân Ngài,
chúng ta phải cải hóa tự tân, nỗ lực tinh tấn, siêng năng tu hành để
giải thoát ra khỏi dây triền phược, vòng luân hồi vô tận ở cõi Ta
Bà.
Nguyện Ngài và tất cả chúng sinh
đều thoát khỏi mọi khổ đau, đạt đến Niết Bàn an lạc.
***
- Một ngôi sao lớn đã
rơi
- (bài phát biểu của pháp sư Đạt Ma Ngoã Lập-
Bhante Dharmawara-108 tuổi).
Kính thưa chư sơn trưởng lão, các
pháp sư tôn quý, cùng các cư sĩ:
Một ngôi sao lớn đã rơi. Vì vậy,
hôm nay chúng ta đồng tụ hội lại nơi đây để truy điệu ân đức mà
Ngài đã để lại. Tuy ngôi sao lớn đã rơi, nhưng nhường chỗ cho những
ngôi sao khác. Tôi tin tưởng rằng chúng ta rất mến luyến và ái kính
Ngài vô tận. Nhưng chúng ta phải hiểu rõ rằng ngôi sao lớn rơi để nhường
chỗ cho ngôi sao thứ hai. Tôi tin chắc rằng ngôi sao thứ hai sẽ không thất
bại hoàn thành công tác để bù đắp vào nỗi mất mát lớn lao trong hiện
tại. Tôi cũng tin chắc rằng ngôi sao mới sẽ mang rất nhiều lợi ích cho
chúng ta. Đây là sự hiểu biết của tôi.
Cám ơn quý vị đã cho tôi cơ hội
phát biểu ý kiến.
***
- Truy niệm Trưởng Lão
Độ Luân
- (bài phát biểu của Hòa Thượng Thích Trí Định).
Trưởng lão Độ Luân, pháp danh An
Từ, trong thập niên năm mươi, được đại lão hòa thượng Hư Vân truyền
tâm ấn, ban pháp hiệu là Tuyên Hóa, làm vị tổ thứ chín dòng Quy Ngưỡng,
Thiền Tông.
Trưởng Lão họ Bạch, sanh tại
Mãn Châu, tỉnh Kiết Lâm, huyện Song Thành. Trưởng Lão xuất gia thuở thiếu
niên, cần tu khổ hạnh, chí hiếu phụng dưỡng mẹ già. Sau khi từ mẫu
qua đời, Trưởng Lão cất am thủ hiếu ba năm liền, được người đời
gọi tên là Bạch Hiếu Tử. Vì sanh nhằm thời quốc gia loạn lạc, nhiều
cơn binh biến, mãi cho đến năm 1947, Trưởng Lão mới thọ giới cụ túc tại
núi Phổ Đà sau nhiều năm xuất gia, thân hành vạn dặm, thọ bao gian nan cực
khổ.
Sau này, khi nghe tiếng một ngôi sao
Thái Đẩu của thiền tông, đại lão hòa thượng Hư Vân, đang khai đường
thuyết pháp, chấn hưng mạch phái tại Tào Khê, Trưởng Lão không quản ngại
bao gian khổ, vượt núi băng sông, tìm đến chùa Nam Hoa, Tào Khê, tỉnh Quảng
Đông, năm 1948. Khi đó, chùa Nam Hoa đang khai mở kỳ truyền giới vào mùa
xuân, Trưởng Lão liền ghi tên thọ giới lại để báo danh bổ giới. Do vậy,
chúng ta thấy rằng Trưởng Lão rất tôn trọng giới luật.
Tôi gặp Trưởng Lão tại giới
đường của chùa Nam Hoa vào năm 1948. Lúc ấy, tôi đang giữ chức vụ Khai
Đường, tức là không những dạy các vị tân giới tử về những oai nghi
đi đứng nằm ngồi, mà còn phải trông coi bao quát hết mọi công việc lớn
nhỏ trong giới đường. Nếu các vị tân giới tử có vấn đề chi thắc
mắc hay khó khăn, họ đều tìm đến tôi, cầu mong dạy bảo. Đương nhiên,
tôi dùng hết mọi khả năng, trí huệ để giải đáp và giúp đỡ họ.
Khi đó, tôi nhận thấy trưởng lão Độ Luân rất khiêm cung, lễ mạo, oai
nghi tề chỉnh, động tịnh nhẹ nhàng, nên biết đây chính là bậc Long Tượng,
Sư Tử của đạo pháp, và tương lai sẽ là vị chấn chỉnh tông phong, hưng
long Phật pháp. Lúc ấy, tôi đã thành lập học viện giới luật tại
chùa Nam Hoa, nhưng vẫn còn thiếu một vị Giám Học. Vị này, phải là người
có học phẩm khiêm ưu, tự biết làm tròn trách nhiệm. Sau khi kỳ truyền
giới viên mãn, tôi liền thỉnh trưởng lão Độ Luân nhận chức vụ đó.
Vừa đàm luận xong, Trưởng Lão nhận lời ngay. Từ lúc nhận chức vụ
Giám Học, Trưởng lão luôn tận trung tận lực hoàn thành trách nhiệm cho
đến khi rời chùa Nam Hoa.
Cuối năm 1949, tôi đi Hồng Kông.
Trong hội nghị liên hợp Phật giáo tại Hồng Kông, tôi gặp lại trưởng
lão Độ Luân. Thật đúng là nếu có duyên thì đi mọi nơi, đều gặp
nhau cả.
Lúc đó, từ Hồng Kông, do sự hướng
dẫn của pháp sư Thành Viên, Trưởng Lão cùng một số tăng sĩ đến Thái
Lan.
Từ Thái Lan trở về Hồng Kông, định
đặt mọi việc xong, Trưởng Lão liền khởi đầu tích cực bắt tay vào
công tác hoằng pháp lợi sanh. Đầu tiên, Trưởng Lão kiến lập chùa Tây
Lạc Viên gần sông Tây Loan, dùng pháp môn niệm Phật để nhiếp thọ chúng
sanh cả ba căn tánh (lợi căn, trung căn, độn căn), và dẫn dắt những kẻ
sơ cơ. Sau đó, tại vùng Bao Mã, Trưởng Lão kiến lập Giảng Đường Phật
Giáo. Từ danh xưng, chúng ta biết rằng Trưởng Lão dùng nơi đó để hoằng
dương kinh điển Đại Thừa, nhiếp thọ, làm lợi ích cho tất cả người
lợi căn thượng trí, cùng tất cả chúng sanh. Nơi đó, những người xuất
gia cũng được lợi ích là có chỗ để nghỉ ngơi, tu học. Tại Hồng Kông,
không những Ngài giảng kinh thuyết pháp, tiếp độ tăng chúng, mà còn ấn
tống kinh điển, khiến pháp bảo được lưu truyền.
Nhớ lại, lần nọ vì muốn in kinh
Hoa Nghiêm, Trưởng Lão viết thơ, thỉnh tôi trợ hộ việc ấn tống kinh.
Tôi trả lời là chỉ có thể in khoảng sáu mươi bộ thôi.
Bất cứ khi nào rảnh rỗi, trưởng
lão Độ Luân thường nhận lời mời đi Đông Nam Á, hay đến những thành
phố như Sidney, Melbourne ở Châu Úc để tuyên dương pháp hóa, lợi ích quần
sanh.
Năm 1962, trên đường đến MỸ quốc
hoằng pháp, Trưởng Lão ghé lại Hạ Uy Di khoảng hai tuần. Nơi đó, tôi
thành lập một phái đoàn, chuẩn bị đón tiếp Ngài.
Tôi cũng lại thỉnh Trưởng Lão
thuyết pháp cho bốn chúng đệ tử rất nhiều lần vào dịp đó. Ở Hạ
Uy Di hai tuần xong, Trưởng Lão liền đáp máy bay đến Cựu Kim Sơn, MỸ quốc.
Từ đó, khoảng ba mươi năm trường, chúng tôi không được dịp gặp mặt
nhau vì bận rộn làm việc Phật sự, nhưng tôi rất vui mừng biết được
rằng Trưởng Lão rất thành công trong công việc hoằng dương chánh pháp.
Tuy không gặp mặt nhau, nhưng Trưởng Lão thường gọi điện thoại thỉnh
mời tôi đến Vạn Phật Thánh Thành để giảng kinh thuyết pháp. Vì bận
rộn trong việc Phật sự, tôi rất lấy làm hối tiếc là phải từ chối.
Tháng sáu, năm 1993, tôi đi Denver để thăm hội Phật giáo tại Colorado.
Trên đường về Hạ Uy Di, tôi ghé lại vùng Cựu Kim Sơn, và khởi hành một
chuyến đi đặc biệt đến Vạn Phật Thánh Thành để thăm vị pháp hữu
lâu năm chưa từng gặp gỡ. Tuy nhiên, Trưởng Lão không có ở đó, vì bận
việc Phật sự ở chùa Kim Luân, tại Los Angeles. Tôi không ngờ được như
thế, chỉ tự trách mình sao quá hàm hồ, chẳng báo tin trước. Không còn
cách nào khác, tôi phải rời Vạn Phật Thánh Thành với nỗi niềm thất vọng.
Tôi vừa rời Vạn Phật Thánh Thành, các đệ tử Ngài vội gọi điện thoại
cho Trưởng Lão báo tin tôi đã đến. Vừa biết tin tôi đến vùng Cựu Kim
Sơn, Trưởng Lão liền gọi điện thoại đến tất cả chùa chiền ở
vùng Cựu Kim Sơn để tìm kiếm. Kết quả, ngày thứ ba, Trưởng Lão tìm
được tôi, và liền thỉnh mời đến chùa Trường Đề ở Long Beach. Vì
phải lấy chuyến bay về lại Hạ Uy Di vào bảy giờ tối cùng ngày, nên rất
tiếc, tôi phải từ chối. Được Trưởng Lão thỉnh mời đến viện dịch
kinh Quốc Tế, tôi liền nhận lời. Hai giờ chiều cùng ngày, tôi đến
thăm viện Phiên Dịch Kinh Quốc Tế, được thầy Hằng Thật cùng các vị
tăng ni đệ tử Trưởng Lão ra tiếp đón. Họ hướng dẫn tôi đi thăm viện
Phiên Dịch Kinh Quốc Tế cùng hai tòa nhà vừa mới mua. Các nơi đó đều
được trang hoàng, bố thiết rất gọn gàng và đầy đủ. Đến năm giờ
chiều, thăm viếng xong, thầy Hằng Thật dâng tặng lễ vật và cung thỉnh
tôi đến viện Phiên Dịch Kinh Điển giảng Tâm Kinh vào lần thăm viếng tới.
Vào ngày hai mươi tháng tám cùng năm
(1993), khoảng hai giờ chiều, trưởng lão Độ Luân đột nhiên xuất hiện
tại chùa Hư Vân. Tôi rất ngạc nhiên khi gặp Trưởng Lão. Tôi hỏi Trưởng
Lão đã đến tự bao giờ, và sao không báo tin trước để tôi ra tiếp đón
tại phi trường. Trưởng Lão trả lời là vừa đến vào ngày hôm qua, và
vì không phải là người ngoài nên không cần báo tin trước khi đến. Vì
đã lâu mà không gặp nhau, nên dĩ nhiên là có rất nhiều chuyện để đàm
luận. Tuy nhiên, trong lúc nói chuyện, Trưởng Lão luôn thỉnh mời tôi đến
Vạn Phật Thánh Thành giảng kinh. Trưởng Lão nói: Để biểu thị sự thành
tâm khẩn ý, lần này tôi tự thân đến cung thỉnh Pháp Sư qua Vạn Phật
Thánh Thành giảng kinh.
Tôi trả lời là tất cả mọi việc
đều tùy theo nhân duyên. Nếu nhân duyên chín mùi, nhất định tôi sẽ đi
đến Vạn Phật Thánh Thành. Chúng tôi đàm luận cả một biểu chiều trước
khi chia tay. Tôi có ngờ đâu lần gặp mặt đó cũng là lần cuối cùng.
Gần đây, tôi được tin pháp thể
Trưởng Lão bất an, đang điều dưỡng tại Long Beach. Tôi nghĩ rằng Trưởng
lão luôn vì pháp vì người, nên tự nhiên sẽ bình phục mau chóng. Ngày mười
sáu tháng sáu, năm 1995, tôi đâu ngờ rằng nhận được hung tin từ Vạn
Phật Thánh Thành là trưởng lão Độ Luân đã viên tịch vào ngày bảy
tháng sáu năm 1995. Tin này như sét đánh. Ai nghe đến cũng đều kinh hãi giật
mình, không lời gì để nói. Trưởng giả Độ Luân viên tịch là tổn thất
lớn cho đạo Phật cũng là mất mát lớn lao cho tất cả chúng sanh. Vì vậy,
chúng ta hãy cùng nhau ai điếu, truy niệm, cầu trưởng lão Độ Luân thừa
nguyện trở lại, nhiêu ích hữu tình.
***
- Cung Thỉnh Thượng Nhân
Tuyên Hóa, Thừa Nguyện Trở Lại
- (bài viết của học giả Phật tử, giáo sư C. T.
Shen).
Truyền thống Phật giáo Trung Quốc
do pháp sư người Tàu truyền sang nước MỸ, chỉ chính thức là sau thập
niên sáu mươi. Sau hơn ba mươi năm hoằng dương chánh pháp, con số người
Phật tử ở MỸ và Gia Nã Đại ngày một tăng thêm, và con số chùa chiền
của các hội Phật giáo được người Tàu thiết lập khoảng trên một trăm
tám mươi ngôi trong năm 1995. Tuy nhiên, hầu hết những chùa chiền và các
hội đoàn Phật giáo đều nhắm vào đối tượng chính là người Tàu, chứ
không thể thu hút và ảnh hưởng được người MỸ. Thượng nhân Tuyên
Hóa là một trong những vị thành công vượt ngoài vòng hạn cuộc đó vì
đã truyền Phật pháp cho người MỸ. Rất nhiều đệ tử xuất gia của Ngài
là người MỸ, thế mà họ đều có thể chịu đựng cực khổ gian lao, nhất
tâm tu đạo; đây là khó có thể được.
Tôi biết thượng nhân Tuyên Hóa hơn
ba mươi năm. Ngài đã từng nhận lời thỉnh mời của tôi hướng dẫn các
vị đệ tử người MỸ, đến tịnh xá Bồ Đề hai lần để chủ trì hội
nghị Thảo luận về việc phiên dịch kinh điển từ tiếng Tàu sang tiếng
Anh.
Trong những lần đó, Ngài bảo cho
chúng tôi biết về nguyện vọng thành lập một trường đại học Phật
Giáo, mặc dầu khi ấy Ngài vẫn đang trú ngụ tại một ngôi chùa nghèo
nàn, được sửa chữa từ một công xưởng cũ, tại vùng Cụu Kim Sơn. Ngài
cũng nhấn mạnh là đối tượng hoằng pháp ở MỸ, chủ yếu chính là người
MỸ. Ngài quyết định đào tạo và bồi dưỡng tăng tài tại nơi đây. Việc
này khiến thâm tâm tôi cảm phục bội phần. Cho đến hôm nay, lòng tôi
không bao giờ quên được sự cực khổ gian nan của Ngài trong bao thập
niên hoằng dương chánh pháp, tiếp tục huệ mạng Phật pháp, mà người
phàm phu không thể làm nỗi.
Theo sự hiểu biết của tôi, Ngài
sanh vào một gia đình nông dân tại Mãn Châu, Trung Quốc. Thiên tánh Ngài
thông minh và rất hiếu thảo đối với cha mẹ. Ngay từ khi còn nhỏ, người
người đều gọi Ngài là Hiếu tử, tức người con chí hiếu. Khi mười
chín tuổi, mẹ Ngài qua đời. Cảm thấy đời người là vô thường, Ngài
liền xuống tóc xuất gia. Ngài dạy và gây ảnh hưởng đến rất nhiều
người trong làng, khiến đạt được bao sự cảm ứng. Khi chiến tranh
Trung-Nhật tại vùng Mãn Châu kết thúc vào năm 1945, Ngài tham phương hành
cước đến rất nhiều tự viện, lễ bái núi Phổ Đà, rồi sau đó, xuôi
vào Nam, đến Quảng Đông, thân cận đại lão hòa thượng Hư Vân, là bậc
đại đức của thiền tông đương thời. Vừa gặp, đại lão hòa thượng
Hư Vân biết thượng nhân Tuyên Hóa chính là bậc pháp khí, nên giao chức
vụ chủ nhiệm giáo vụ tại học viện giới luật, chùa Nam Hoa. Đại lão
hòa thượng Hư Vân cũng truyền tâm ấn cho thượng nhân Tuyên Hóa. Từ đó,
Ngài chính thức làm vị tổ thứ chín dòng Quy Ngưỡng, thiền tông. Xuất
gia vào lúc thiếu thời, Ngài được ban pháp hiệu là Độ Luân. Sau này,
Ngài được đại lão hòa thượng Hư Vân ban thêm pháp hiệu nữa là Tuyên
Hóa.
Mùa thu năm 1949, Ngài sang Hồng
Kông hoằng pháp, giáo hóa chúng sanh. Hơn mười năm, Ngài ở đó và cũng
thường sang hoằng pháp tại các vùng Đông Nam Á cùng châu Úc. Năm 1962, đáp
máy bay qua MỸ, Ngài sáng lập chùa Kim Sơn tại vùng Cựu Kim Sơn. Vì pháp
duyên thù thắng, rất nhiều thanh niên người MỸ đến quy y và xuất gia với
Ngài, khơi động phong trào tu học Phật pháp trong tầng lớp trẻ. Sau đó,
Ngài sáng lập hội Phật giáo Trung MỸ, viện Phiên Dịch Kinh Điển Quốc
Tế, cùng kiến lập nhiều đạo tràng, tự viện ở tại nước MỸ. Năm
1976, Ngài thành lập chùa Vạn Phật Thánh Thành với hơn bốn trăm mẫu đất,
tại thị trấn Ukiah, California. Trường đại học Phật Giáo Pháp Giới
được chính quyền tiểu bang cấp giấy phép hoạt động. Báo Kim Cang Bồ
Đề Hải được in hàng tháng để truyền bá chánh pháp. Rất nhiều kinh
điển Phật giáo bằng tiếng Anh cũng được xuất bản. Một cách tích cực,
những lời đại nguyện của Ngài bắt đầu được người người công nhận.
Tôi được gặp Ngài lần cuối
cùng tại vùng Cựu Kim Sơn, khi Ngài đang thị hiện đau bịnh. Ngài nhấn mạnh
rằng vẫn còn rất nhiều chương trình mà chưa có đủ thời gian để thực
hiện trong đời này. Không nghĩ ngợi, tôi liền đáp: Xin Ngài hãy thừa
nguyện mà trở lại.
***
- Ngài cùng tôi nở một
nụ cười cảm thông.
- Tưởng Nhớ Thượng
Nhân Tuyên Hóa.
(Bài viết của ông Vương Kim Bình,
phó viện trưởng viện Lập Pháp, Trung Hoa Dân Quốc, Đài Loan).
Tôi sửng sốt khi nghe tin thượng
nhân Tuyên Hóa an tường thị tịch tại Los Angeles vào ngày bảy tháng sáu
năm 1995. Tất cả bốn chúng đệ tử tại Vạn Phật Thánh Thành và những
ai đã từng gặp, nghe hay biết đến, đều đau buồn và cầu nguyện Ngài
đạt đến bờ giác.
Thượng nhân Tuyên Hóa là vị tổ
thứ chín dòng Quy Ngưỡng, Thiền tông. Ngõ hầu giữ mạch pháp và thiền
giáo tránh bị mai một, Ngài rời Trung Hoa Đại Lục, qua Hồng Kông, rồi
đến miền đất xa xôi, MỸ quốc, để sáng lập Vạn Phật Thánh Thành,
cùng những đạo tràng chi nhánh, quanh khắp vùng Bắc MỸ. Là một người
Hoa đầu tiên truyền bá Phật pháp tại tây phương, công nghiệp của Ngài
được sánh bằng tổ Bồ Đề Đạt Ma, vị tổ từ Ấn Độ sang Trung Quốc,
chấn chỉnh tông phong, lưu truyền Phật pháp khắp nơi, làm lợi ích cho thế
đạo, nhân tâm.
Môn phong Quy Sơn, khổ hạnh tiềm
tu. Ngài tiếp thừa truyền thống, mỗi ngày thọ trai một lần, với thức
ăn vô vị, cứ như thế, qua bao thập niên cũng như một ngày. Nhờ chuyên
tâm thành ý, tu tập trí huệ, thực tiển học theo tinh thần của bồ tát
Đại Trí Văn Thù Sư Lợi, vị đã thành tựu trí huệ trong tiền kiếp,
nên Ngài thực là bậc Đại Trí. Đồng thời, vì phát đại nguyện hoằng
pháp lợi sanh, thật hành theo tinh thần của bồ tát Phổ Hiền, vị đã đầy
đủ chủng đức, hạnh nguyện quảng đại, nên Ngài thật là một vị Đại
Hạnh. Nhờ Đại Trí và Đại Hạnh mà Ngài thành tựu rốt ráo bố thí ba
la mật, trì giới ba la mật, tinh tấn ba la mật, nhẫn nhục ba la mật, thiền
định ba la mật. Ngài dùng trí huệ ba la mật để chủ động năm ba la mật
trên, rồi lại dùng chúng để trang nghiêm trí huệ. Đời nay, tự Ngài
giác ngộ và giác ngộ cho người, cùng giải trừ khổ nạn, độ khắp chúng
sanh.
Tôi luôn tưởng nhớ đến Ngài, người
có đủ muôn đức, vị đạo sư của đời. Tuy Ngài đột nhiên chuyển ngược
thuyền từ, thân sắc đã nhập niết bàn, nhưng tinh thần mãi mãi trụ tại
thế gian. Chúng ta, những kẻ hậu học, phải tiếp nhận truyền thừa
công nghiệp của Ngài, và phát triển khắp nơi. Kệ nói: Bánh xe pháp thường
chuyển. Đấng Như Lai không cùng tận.
Ngài có từ phương đông đến, hay
từ tây phương mà đi không? Ngài nối nghiệp Thiền tông, khiến mãi mãi lưu
truyền muôn kiếp.
***
- Mất đi một anh tài
- (bài viết của HT. Thích Vĩnh Tinh)
Tôi gặp Ngài Tuyên Hóa vào năm
1948, tại chùa Nam Hoa, Thiều Quan, Quảng Đông. Nhiều người đến đó để
tị nạn chiến tranh. Nơi đó, tôi cùng sống chung với Ngài hơn một tháng.
Khi đó, Ngài trú tại lầu chứa tạng kinh. Đại lão hòa thượng Hư Vân rất
trọng vọng Ngài.
Tôi cùng Ngài xuất sanh đồng quê
quán. Lúc ở vùng Mãn Châu, tôi chỉ nghe danh Ngài, nhưng chưa từng gặp mặt.
Cuối cùng, khi gặp được Ngài, tôi cảm thấy thật quá trể. Đương thời,
vì chạy nạn chiến tranh, tâm tình của người người đều bất an, chỉ
ở tạm trú nơi này chốn nọ trong một thời gian ngắn. Sau này, đến Hồng
Kông, Ngài cùng tôi thường gặp mặt nhau. Tôi biết Ngài là một vị dụng
công tu hành rất tinh tấn, không sợ khổ nhọc. Sự hành trì của Ngài rất
chân thật, không biểu diễn bên ngoài. Vì vậy, tôi rất kính trọng Ngài.
Lúc đến nước MỸ, Ngài thu nhận
rất nhiều đệ tử người tây phương. Một trong những điểm đặc biệt
của Ngài là có thể đàm luận với người tây phương dầu không biết
gì về tiếng Anh. Ngài có trí nhớ phi thường, chỉ đọc qua một lần là
nhớ ngay. Ngài đã trải qua bao năm hoằng pháp, thu nhận đệ tử đông đảo,
khiến người người kính phục. Vì có chí nguyện tu hành, những lúc chưa
có đạo tràng tu tập, Ngài vẫn tự kiên trì tu hành khổ nhọc, không bao
giờ giải đãi. Vô luận có một người hay nhiều người, Ngài vẫn tự y
chiếu tu hành. Khi giảng kinh, dầu chỉ có một người, Ngài vẫn giảng giải
như có nhiều người. Do lòng kiên trì, chịu khổ cực của Ngài, nên người
người rất kính phục. Dẫu đến hoằng pháp nơi nào trên thế giới,
Ngài luôn được tín chúng hoan nghênh chào đón, thọ giới quy y. Đó là nhờ
sự tu hành chân thật của Ngài.
Tôi nghe rằng có rất nhiều xá lợi
sau khi hỏa táng thân Ngài. Điều này chứng minh công phu tu hành thành tựu
của Ngài. Nhờ lực huân tập, tu trì giới định huệ thành tựu nên mới
có nhiều xá lợi như thế. Tại MỸ, Ngài dùng hết sức lực để hoằng
bá Phật pháp, làm lợi ích cho chúng sanh, phiên dịch và ấn hành rất nhiều
kinh điển từ tiếng Tàu sang tiếng Anh. Việc này không phải dễ làm.
Vừa nghe tin Ngài viên tịch, chúng
tôi cảm giác như Phật giáo mất đi một viên tướng lãnh, một trưởng lão
đạo cao đức trọng, nên rất thương tiếc, đau buồn. Trong đời mạt pháp,
chư vị pháp sư đạo cao đức trọng lần lượt viên tịch mà không có ai
tiếp nối, thật là một mối lo ngại lớn lao. Những thế hệ sau không thể
sánh bằng chư vị tiền bối, nhất là về phương diện tu trì. Vì vậy
chúng tôi rất lo lắng về việc chư đại đức viên tịch mà không có ai
kế thừa. Đây là vấn đề ưu tư của Phật giáo hiện đại. Chúng tôi
hy vọng chư vị cư sĩ, hãy phát tâm xuất gia, hộ trì Phật pháp. Người
xuất gia như chúng tôi đây, vốn là những người nội hộ, chuyên trì Phật
pháp. Nếu không có tăng bảo, Phật pháp sẽ bị tiêu diệt. Vì vậy, việc
xuất gia rất quan trọng. Sau khi xuất gia, chẳng phải ra khỏi nhà là đủ,
mà phải học tập Phật pháp, rồi chân thật dụng tu hành. Chỉ hiểu được
chút ít về Phật pháp, rồi lại ba hoa môi mép, mà không chịu hành trì
thì không thể được. Vì thế, hạnh giải phải tương ưng, thì mới mong
tu hành thành tựu. Nếu chỉ nghiêng về một mặt, hoặc hạnh hoặc giải,
thì không đạt đến đâu. Việc khiến chúng tôi kính phục trưởng lão
Tuyên Hóa nhất là hạnh giải của Ngài đều tương ưng. Vì vậy, hôm nay
Ngài mới thọ sự tôn kính của mọi người.
***
- Những điều Ngài đã
giáo huấn tôi
- (cố vấn Tổng Thống Đài Loan, ông Lâm Dương Cảng).
Hôm nay, nhân đại lễ truy điệu cố
đại lão hòa thượng Tuyên Hóa, mọi người đến đây để tưởng nhớ một
bậc Đại Sư hiện đời. Tôi nghĩ rằng những điều quan trọng nhất mà
chúng ta nên tưởng nhớ là sự cống hiến vĩ đại của Ngài cho đạo Phật,
nhân loại, xã hội, và sự phát triển của nền văn hóa đạo đức, khiến
những kẻ hậu lai phải học tập và hành theo những lời Ngài chỉ dạy.
Thiết nghĩ, không cần bàn thêm về
cuộc đời của Ngài, vì quý vị chắc biết rõ nhiều hơn tôi.
Thuở xưa, Phật giáo từ Ấn Độ
truyền sang phương đông nhờ công đức của tổ Bồ Đề Đạt Ma. Hiện tại,
do sự cống hiến vĩ đại của Ngài, Phật giáo được truyền sang Tây Phương.
Thật vậy, vừa được ngài Hư Vân
trao truyền mạch pháp và chính thức trở thành vị tổ thứ chín của
dòng Quy Ngưỡng thuộc Thiền tông, Ngài sang Hồng Kông kiến lập chùa chiền,
hoằng dương Phật pháp. Hơn mười năm sau, Ngài đơn thân độc mã, rời Hồng
Kông, đến thành phố Cựu Kim Sơn, để tuyên dương chánh pháp, thọ nhận
đệ tử xuất gia người MỸ. Ngài cũng thường hướng dẫn những phái
đoàn, đến nhiều đại học và quốc gia trên thế giới để hoằng pháp.
Vào tháng bảy năm 1992, sau khi qua MỸ
khảo sát chế độ, luật lệ pháp chế, tôi được vinh hạnh tiếp kiến
Ngài lần đầu. Mồng bốn tháng bảy, năm 1992, tôi đến thăm viếng chùa
Vạn Phật Thành tại Ukiah. Nơi đó, có người cho tôi biết là chùa bị
thiếu nước trong những ngày đầu mới thành lập. Song, nhờ sự chỉ dẫn
và oai đức của Ngài, mạch nước được khai.
Kế đến, tôi được hướng dẫn
tham quan cảnh chùa và dùng cơm trai nơi đó. Chiều hôm ấy, tôi trở lại
thành phố Cựu Kim Sơn, rồi đến viện Phiên Dịch Kinh Quốc Tế để diện
kiến Ngài. Câu đầu tiên tôi thưa với Ngài:
Đối với Phật pháp, con chưa từng
nghiên cúu học hỏi chút nào. Kính thỉnh Ngài từ bi khai thị, chỉ dạy.
Ngài bảo:
Mặc dầu gặp nhau nơi đây lần đầu,
nhưng tôi đã nghe qua rằng Ông vốn là đệ tử chân thành của Khổng Tử...Thật
ra, tư tưởng của Phật giáo cùng Đạo giáo đều giống nhau.
Kế tiếp, Ngài dạy tôi phải chân
tâm thành ý mà làm việc, và phải hiểu rõ đạo lý tu thân tề gia trị
quốc. Bàn về hệ thống trợ cấp xã hội của nước MỸ, Ngài không bằng
lòng, nên thường bảo rằng hệ thống trợ cấp an sinh xã hội này đã
khiến cho người MỸ trở nên lười biếng tệ hại; hệ thống này cũng làm
băng hoại quan niệm gia đình thân thuộc. Ngài cũng bảo tôi rằng chánh phủ
Trung Hoa Lục Địa hiện đang đi sai đường; hướng đi của họ sẽ không
thể thực hiện được.
Khi Ngài sang Đài Loan hoằng pháp
vào tháng giêng năm 1993, tôi được diện kiến lần thứ hai. Theo lịch trình,
tôi cùng hai vị cố vấn Tổng Thống, Hoàng Tôn Thu và Lương Túc Nhung, sẽ
dùng cơm trưa với Ngài. Song, Ngài bảo tôi rằng hãy đến sớm hơn bốn
mươi phút hoặc một tiếng. Y theo lời dạy, tôi đến nhà hàng Hoa Mậu để
gặp Ngài. Hôm đó, Ngài chỉ dạy tôi rất nhiều điều như:
Thứ nhất, người người đều có
dục vọng mong cầu lợi ích. Làm chánh trị phải nên thật tế. Phải nên
chú ý làm cho mỗi người dân đều được thỏa mãn, thể theo sự công bằng
hợp lý.
Thứ hai, nếu muốn có chức vị
thì phải giúp người khác có chức vị. Nếu muốn liễu đạt thì phải
giúp người liễu đạt. Chân tâm trực ý là nền tảng của sự đoàn kết.
Chớ tranh giành, cầu danh đoạt lợi.
Thứ ba, các viên chức chánh phủ
cùng tổng thống phải thương mến dân chúng như con cái của mình.
Ngoài ra, Ngài nhận thấy chính quyền
Đài Loan cũng giống như chính phủ Lâm An thời Nam Tống, chỉ hưởng thái
bình đôi chút mà không biết phấn đấu, cố gắng thêm.
Ngài lại bảo:
Này ông Lâm viện trưởng (vì lúc
đó, tôi chưa từ chức viện trưởng ty Pháp Viện), hãy nên vì đồng bào
cùng quốc gia mà nỗ lực làm việc.
Đó là những lời khích lệ của
Ngài mà tôi đã ghi vào quyển nhật ký.
Tôi có hai quyển khai thị của
Ngài tại nhà. Lời dạy của Ngài cho người đời nay thật rất ý nghĩa.
Ví như câu: Chớ đối diện với Bồ Tát Quán Thế Âm mà không nhận diện
ra Ngài. Bồ Tát Quán Thế Âm thật sự trú trong tâm của mọi người.
Ngài cũng dạy:
- Nếu hành theo hạnh Phật thì
mình là Phật. Nếu hành theo hạnh Bồ Tát thì mình là Bồ Tát. Nếu làm
theo quỶ ma thì mình là quỶ ma. Muốn làm Phật hay làm quỶ ma, đều do mình
cả.
Tôi thiết tưởng, mọi người hãy
suy nghĩ thâm sâu về những lời này.
Bên cạnh việc phiên dịch kinh điển,
hoằng dương Phật pháp vài nơi trên thế giới, việc làm đáng quý nhất
của Ngài, với tầm nhìn xa xôi, là thành lập chùa Vạn Phật Thành, làm
trung tâm nghiên cứu các tôn giáo quốc tế, để đề xướng sự đoàn kết
liên tôn, nhằm hỗ tương dung thông hợp tác, cùng đồng tìm cầu chân
lý, nỗ lực vì nền hòa bình của thế giới. Tinh thần khoang dung độ lượng
của Ngài vượt xa những vị lãnh đạo tôn giáo bình thường.
Hôm nay, dự lễ truy điệu cố hòa
thượng Tuyên Hóa, tâm tôi tràn trề niềm hối hận, vì tháng sáu năm rồi
Ngài có nhắn lời rằng hy vọng tôi sẽ đến MỸ thăm viếng Ngài vào
tháng mười. Vì quá bận rộn và tưởng rằng Ngài sẽ sống mãi đến một
trăm tuổi, nên tôi không đi. Do đó, tôi mất đi một cơ hội được Ngài
trực tiếp chỉ dạy.
***
- Ngài là vị mà tôi
tôn kính nhất
- (bài viết của ông Hoàng Tôn Thu, hội trưởng hội
liên hiệp tôn giáo và là cố vấn phủ tổng thống Đài Loan).
Tất cả chúng ta đều bi thương mến
tiếc khi nghe tin Ngài Tuyên Hóa đã viên tịch. Sự viên tịch của Ngài,
là một tổn thất lớn lao cho Phật giáo và nhân loại.
Suốt đời tu hành khổ hạnh, Ngài
hy sinh cho công cuộc hoằng dương đạo pháp, giảng giải kinh điển Đại
thừa. Ngài hướng dẫn công việc phiên dịch kinh điển Đại thừa như
kinh Pháp hoa, kinh A DI Đà, kinh Địa Tạng, v.v... từ tiếng Hán ra tiếng
Anh, Tây Ban Nha, v.v... Nhờ thế, đạo Phật được truyền bá khắp nơi trên
thế giới. Sự cống hiến của Ngài cho đạo Phật và sự ảnh hưởng đến
nhân loại thật lớn lao.
Hôm nay, tôi muốn nhấn mạnh vài
điểm mà tôi rất đặc biệt kính trọng Ngài.
Thứ nhất, đồng thời với công
cuộc hoằng dương Phật pháp, Ngài cũng xiển dương nền văn hóa Tàu,
cùng luân lý đạo đức. Ngài dung thông Phật giáo và Nho giáo thành một
thể, để tương giao hỗ trợ, và xiển dương khắp nơi hầu cứu độ nhân
loại. Ngài tôn trọng nền văn hóa Tàu, khiến tôi khính phục vô vàn.
Thứ hai, Ngài là vị hết lòng ái
quốc. Đến nước MỸ từ năm 1962, hoằng pháp nơi đây hơn ba mươi năm,
Ngài vẫn giữ mình là người Tàu, không bỏ quốc tịch Tàu để vào quốc
tịch MỸ, dầu có bị nhiều trở ngại. Vì vậy, tôi nhận thấy, Ngài
không những là một vị cao tăng tu hành khổ hạnh mà là một người dân
ái quốc.
Thứ ba, không những tự đề xuớng
mà Ngài còn thực hành sáu đại tông chỉ như không tranh, không, tham,
không cầu, không, ích kỶ, không tự lợi, không nói láo. Những tông chỉ
này hợp với tám đức của truyền thống văn hóa Tàu như trung, hiếu, nhân,
ái, tín, nghĩa, hòa, bình.
Nhìn lại xã hội hiện tại, người
người đều thích thụ hưởng giàu sang sung sướng, nhưng tâm linh lại rất
nghèo nàn. Hầu hết ai ai cũng ích kỶ, tranh giành danh lợi, quyền thế.
Xã hội bị ô nhiễm vì lợi lạc, tiền tài vật chất. Tôi tin tưởng rằng
nếu muốn khiến xã hội trong sạch và trung thực, thì chúng ta phải thực
hành sáu đại tông chỉ cùng tám đức.
Dầu đã viên tịch, nhưng Ngài đã
để lại cho chúng ta rất nhiều bài pháp thoại cùng bao điều giáo huấn.
Xin mọi người hãy tôn thủ y theo và phát dương rộng rãi, để xã hội
được lành mạnh và mọi người sẽ sống đời an vui hạnh phúc ấm no.
***
- Phát dương tinh thần
của Ngài
- (ông Lương Túc Nhung, cố vấn phủ tổng thống
Đài Loan).
Ngài và tôi đồng sinh tại Mãn
Châu. Ngài ra đời tại tỉnh Kiết Lâm, huyện Song Thành, thuộc vùng bình
nguyên Tùng Liêu. Ngài xuất gia lúc thiếu thời và là một vị tăng tu hành
khổ hạnh. Sau khi tu học Phật pháp các nơi tại nước Tàu, Ngài sang Hồng
Kông, đến Nam Dương, rồi qua MỸ. Ngài đem tư tưởng Phật giáo truyền
sang xã hội tây phương, một xã hội đã thấm nhuần tư tưởng triết lý
thần học của đạo Thiên Chúa và Cơ Đốc. Sự nghiệp này thật là vĩ
đại, mà giờ đây đã ra hoa trổ quả.
Tôi đã từng đến thăm Ngài hai lần,
tại chùa Vạn Phật thành và thành phố Cựu Kim Sơn. Năm 1992, sau khi từ
chức viện trưởng viện lập pháp, tôi đến nước MỸ, diễn giảng tại
hội MỸ Đông Hoa Nhân Học. Kế đến, tôi đến thăm viếng chùa Vạn Phật
Thành, cùng Ngài đàm luận rất lâu. Ngài mời tôi làm viện trưởng đại
học Phật giáo Pháp Giới. Như quý vị đã biết, bên cạnh việc hoằng dương
Phật pháp, Ngài cũng thành lập viện Phiên Dịch Kinh Quốc Tế tại
Burlingame để phiên dịch kinh điển Phật giáo từ tiếng Tàu sang tiếng
Anh. Ngoài ra, Ngài cũng sáng lập trường đại học Pháp Giới, một đại
học tổng hợp, với hai phân khoa. Ngài hy vọng rằng nhờ trường đại học
này mà tự thân có thể hoằng dương Phật pháp, và khiến đạo Phật phát
triển trong ngành học thuật.
Song, tôi đáp lời rằng vì không
có mối quan hệ thâm sâu với nước MỸ (tôi đã từng du học tại Nhật
Bản), nhất là bị trở ngại về ngôn ngữ, nên chức vị này không thể
thích hợp cho tôi. Cuối cùng Ngài bảo:
Được rồi! Tôi vốn là chủ tịch
của trường đại học Pháp Giới. Nay xin giao lại cho Ông, để Ông có thể
giúp tôi phát triển trường đại học này.
Khi đó tôi chấp nhận, nhưng sau này
trở về Đài Loan, lại rất hối tiếc vì không đích thân trợ giúp Ngài
trong công việc kiến lập trường đại học này. Vì vậy, tôi cảm thấy
mình đã làm Ngài thất vọng.
Hôm nay, tuy Ngài đã viên tịch, nhưng
những đệ tử xuất gia và tại gia trong mọi tầng lớp, vẫn tiếp tục kế
thừa, phát huy mạnh mẽ tinh thần của Ngài.
Tôi hy vọng rằng ngoài việc hoằng
dương Phật pháp, trường đại học Pháp Giới sẽ có thể được kiến lập
trong một giai đoạn thích hợp, và gia tăng việc huấn luyện trong hai
phương diện: Nghiên cứu về nền học thuật và áp dụng thực tiển.
Công việc này rất quan trọng. Hôm nay làm lễ truy niệm, tôi tin tưởng rằng
tinh thần của Ngài mãi mãi lưu lại trong nhân thế và thâm tâm chúng ta.