Xứ
Phật Tình Quê
Thích Hạnh Nguyện
Thích Hạnh Tấn
Kaushambi
Thành phố cổ Kaushambi cũng đã từng
là một thành phố lớn và quan trọng trong nhiều thế kỷ. Tọa lạc cạnh
bờ sông Yamuna cách 51km về hướng tây nam của thành phố Allahabad ngày
nay. Đức Phật đã viếng thăm thành phố này vào năm thứ 9 sau khi ngài
thành đạo.
Có một câu chuyện kể rằng, lúc bấy giờ ở tại Kaushambi nọ một
gia đình thuộc giai cấp Bà La Môn có một người con gái xinh đẹp và cha
mẹ nàng muốn kén một chàng rể quý xứng đáng cho nàng. Một hôm lúc
ông đang làm lễ cúng tế thần thì gặp đức Phật đi lại, say mê trước
hình dáng trang nghiêm và tốt đẹp của đức Phật nên ông rất lấy làm
vừa lòng và muốn chọn đức Phật làm rễ của gia đình. Lúc ấy đức
Phật cũng quán sát và thấy ông có nhân duyên lớn được độ nên tìm
cách tế độ cho hai ông bà này. Hai bên gặp nhau quả là một duyên tốt
lành cho cả hai.
®g Bà La Môn khi ấy bèn nói đức Phật đứng chờ ông một chút và ngay tức
thì ông chạy nhanh về nhà để dẫn vợ và kêu cô con gái cưng ra xem mặt
chàng rễ quý.
Lúc ấy đức Phật cố ý dẫm chân thật sâu trên mặt đất rồi đi
qua một ngôi nhà khác nên khi cặp vợ chồng già đến nơi họ không tìm
thấy đức Phật. Vợ ông là một người biết xem tướng nên sau khi quán
sát dấu chân Phật, bà biết đây không phải là một người tầm thường
và là một người đã thoát ly ái dục. Bà lúc ấy im lặng không muốn
nói gì thêm với chồng mình và để chờ xem sự việc diễn tiến ra sao.
Sau một hồi tìm kiếm hai vợ chồng thấy đức Phật đang đI từ xa
và ông ta dẫn người con gái đến rồi đề nghị gả cho ngài. Đức Phật
mỉm một nụ cười hiền từ và nói lên một bài kệ về trạng thái
ngài chế ngự dục vọng như sau:
"Đã nhận
thấy ái dục, bất mãn và tham vọng.
Ta không thích thú gì trong dục lạc của
ái tình.
Thể xác đầy ô trược này là chi?
Ta chẳng bao giờ muốn sờ đến nó, dầu
là chỉ sờ bằng chơn"Ạ.
Nghe đến đây hai vợ chồng Bà La Môn đắc
quả A Na Hàm nhưng cô con gái Magandhiya con ông bà không hiểu nên rất lấy
làm tức giận vì nghĩ rằng đức Phật chưỡi mắng nàng nên nén giận
trong lòng và thề sẽ tìm cách trả thù sau này.
Quả thật do sắc đẹp tuyệt trần của cô nên về sau cô đã được
làm thứ hậu của nhà vua Udena và một dịp khi đức Phật cùng chúng tăng
đến nơi này để hoằng đạo, cô cho người mắng chưởi và xua đuổi đức
Phật ra khỏi thành phố. Những người được mướn thuê làm công việc
này khi gặp ngài đi đâu họ cũng đi theo và chưởi rủa ngài như vầy:
"Ông là tên ăn trộm, đồ khờ dại ngu si,
ông là người điên cuồng, đồ con lạc đà, đồ bò, đồ lừa. Ông
là người ở địa ngục chui lên, đồ súc sanh. Ông sẽ không mong gì được
lên nhàn cảnh. Hình phạt và cảnh nổi khổ đau là tất cả những gì
ông có thể mong đợi.
Ngài A Nan cảm thấy rất bực mình vì những lời chưởi rủa nhục mạ
cứ mãi đi theo sau nên thỉnh ý đức Phật đi sang một làng bên.
- Này A nan, ta nên đi đâu bây giờ?
- Bạch đức Thế tôn, chúng ta sẽ đi đến một thị trấn khác.
- Nếu ở nơi ấy người ta cũng chưỡi rủa và nhục mạ thì ta sẽ đi
đâu?
- Bạch đức Thế tôn, chúng ta lại đi đến một nơi khác nữa.
- Này A Nan không nên nói như vậy. Nơi nào gặp chuyện khó khăn thì chính
nơi ấy ta phải dàn xếp cho ổn thỏa. Và chỉ khi giàn xếp xong ta mới
có quyền đi nơi khác. Và ngài dạy thêm rằng, những người này chỉ mắng
chưởi trong bảy ngày mà thôi và đến ngày thứ tám họ sẽ im. Mọi chuyện
khó khăn xảy ra cho đức Phật không thể kéo dài quá bảy.Về hướng đông
của tịnh xá và ngay giữa một khu rừng xoài, có một bức nền thành xưa;
đây là nơi Bồ tát Vô Trước đã tạo ra bộ luận Hiển dương Thánh
giáo.
Khoảng 8 hay 9 lý về hướng tây nam của thành phố là nơi ở của một
con rồng hung ác. Sau khi hàng phục xong con rồng này, đức Phật đã cho in
bóng ngài lại đây. Mặc dầu nơi đây thường được mọi người biết
đến, tuy nhiên khi ấy không còn dấu vết nào để lại.
Cạnh bên là một ngôi tháp do vua A Dục xây dựng
cao khoảng 200 feet. Gần đó là những dấu vết nơi đức Phật thường đi
qua đi lại và ở đây cũng có tháp Xá lợi tóc và móng tay của ngài. Những
đệ tử đức Phật thường bị khổ sở bởi các căn bịnh đau đớn hành
hạ, nhưng khi cầu nguyện nơi này thì đều được chữa khỏi.
Khi giáo pháp đức Phật ở những nơi khác suy đồi thì nơi này Phật
pháp vẫn còn hưng thịnh, vì thế từ những người có dòng tộc cao sang
cho đến người hạ tiện khi ai đến đây cũng không khỏi khởi niềm cảm
xúc, rung động ngay cả đến rơi lệ khi họ trở về xứϮ
Ngày nay thành phố này có tên là Kausam, cũng là một
ngôi làng nhỏ nằm cạnh bờ sông Yamuna. Các di tích về Phật giáo ở nơi
này ngày nay cũng chẳng còn gì ngoài một trụ đá của vua A Dục và một
số nền móng các chùa viện, đền tháp khi xưa.
Đến Kaushambi
Đây là một nơi xa vắng, không tiện đường
với tất cả các thánh tích khác và khó đi. Tuy nhiên để viếng thăm
Kaushambi này khách hành hương có thể đi đến thành phố Allahabad bằng xe
lửa hoặc máy bay. Từ đó có thể lấy xe buýt hoặc thuê Taxi đi đến
Kaushambi. Đoạn đường này mất khoảng hai tiếng xe. Khi đi thăm các thánh
tích khác, người ta phải trở ra thành phố chính Allahabad lấy xe hoặc
tàu để đi các nơi khác.
Ngủ lại đêm
P.W. D. Inspection House, Kaushambi,
Allahabad.
Tourist Bungalow, 35 M.G. Marg, Allahabad.