| ...... ... |
. |
. |
. |
. |
. |
- Kinh Như Lai Viên Giác
Trực chỉ đề cương
Pháp Sư Thích Từ Thông
TỰA
Bộ kinh nầy tiền bối cổ kim từ các thời đại Tống,
Minh xa xưa ở Trung Quốc và qua bao thế hệ lịch sử ở Việt nam ta đều
tiếp nhận danh xưng của bộ kinh nầy qua nhan đề ĐẠI PHƯƠNG QUẢNG VIÊN
GIÁC TU ĐA LIỄU NGHĨA KINH. Với nhan đề đó, nói lên tánh chất trọng đại
trong trọng đại ở nội dung và giáo nghĩa thậm thâm vi diệu của kinh. Thực
lý mà nói, văn tự có tuyệt xảo thế nào cũng không chở hết được ý.
Người xưa nói: Ý tại ngôn ngoại. Phật thì nói: "Nhất thiết tu đa
la giáo như tiêu nguyệt chỉ". Văn tự, giáo lý của tất cả kinh tạng
ví như ngón tay chỉ trăng. Và lại theo lời Phật dạy cho Bồ tát Hiền
Thiện Thủ thì kinh nầy có thể gọi bằng những năm danh tự khác nhau.
Mà danh tự nào, ý nghĩa cũng hun hút chiều sâu như vực thẳm.
Khi dịch và viết phần Trực chỉ bộ kinh nầy, tôi suy nghĩ
rất nhiều về cái đề kinh. Theo cổ nhơn gọi tắt với cái tên: VIÊN
GIÁC KINH, tôi thấy không vừa lòng. Dùng nhan đề ĐẠI PHƯƠNG QUẢNG VIÊN
GIÁC TU ĐA LA LIỄU NGHĨA KINH tôi cho là quá dài mà cũng không hẳn đủ đảm
bảo nội dung của kinh trong đó. Qua quá trình tư duy dai dẳn tôi vụt nhớ
hai câu thơ của một thiền sư Việt nam:
"Nam nhi tự hữu xung thiên chí
Hưu hướng Như Lai hành xứ hành".
Lời cổ vũ sấm rang đó, tôi khởi ý quyết định
"chiết trung" hai nhan đề một dài và một ngắn ấy, thành: NHƯ
LAI VIÊN GIÁC KINH. Đó làcái nhan đề mà tôi dâng trọn tâm hồn lên đức
Phật để xin được đặt ra.
NHƯ LAI VIÊN GIÁC KINH là một bộ kinh thuộc hệ tư tưởng
Liễu nghĩa Đại thừa. Ơ 렫inh nầy, đức Phật
khai thị về tự tánh VIÊN GIÁC của mọi người. Rằng con người ai cũng
sẵn có cái tánh giác ngộ viên mãn thanh tịnh không có tội lỗi nhiễm
ô. Dù ở Thánh tánh đó không thêm, ở phàm cũng không bị hao bớt. Chúng
sanh hiện hữu trên cõi đời nầy chỉ là diệu dụng tùy duyên vốn sanh
khởi từ bản thể tự tánh VIÊN GIÁC bất biến ấy. Vì vậy, cho nên gọi
là NHƯ LAI VIÊN GIÁC.
Tu học theo kinh Như Lai Viên Giác hành giả sẽ hiểu rõ về
giáo lý:
Đốn tu đốn ngộ
Tiệm tu tiệm ngộ
Đốn ngộ tiệm tu
Đốn tu tiệm ngộ
"Đốn" "Tiệm" là phạm trù đối đãi về
mặt thời gian. "Tu" "Ngộ" là phạm trù đối đãi về mặt
nhân quả. Có tu thì có ngộ. Có ngộ thì có chứng đắc quả vị. Đó là
chân lý về nhân quả. Chân lý nhân quả không riêng gì phương tiện tu chứng
mà nó bao quát hết thảy sự vật hiện tượng thế gian và pháp xuất thế
gian, ngoại trừ thân chứng cảnh giới NHƯ LAI VIÊN GIÁC.
Đáp câu hỏi của Bồ tát Văn Thù về pháp hành của Như
Lai khi tu nhơn địa. Phật dạy: PHÁP HÀNH CỦA NHƯ LAI KHI TU NHƠN ĐỊA LÀ
SỬ DỤNG TRÍ VIÊN GIÁC QUÁN CHIẾU LÝ VIÊN GIÁC. VÌ VẬY KHÔNG SANH KHỞI
VÔ MINH GỌI LÀ THÀNH PHẬT ĐẠO. Qua lời dạy đó, người đệ tử Phật
thấy rằng: Khi tu nhơn, đức Phật chỉ sử dụng chân trí soi rọi chân
lý. Đức Phật không có làm gì cực nhọc khó khăn. Lấy chân trí trong
sáng tỉnh thức quán chiếu chân lý vốn thanh tịnh bản nhiên, do vậy, vô
minh không có điều kiện sanh khởi. Mà không có vô minh thì không phải
chúng sanh. Không phải chúng sanh thì gọi là Phật, là thành Phật đạo !
Giáo lý đốn tu, đốn ngộ, đốn chứng được Thế Tôn
khai thị cho Bồ tát Đại Trí Văn Thù ở chương một của bộ kinh nầy.
TRI HUYỄN TỨC LY, LY HUYỄN TỨC GIÁC đức Phật dạy cho Bồ
tát Phổ Hiền ở chương hai Như Lai vẫn chưa mở bày phương tiện, vì ý
Phật muốn cho những người có chủng tánh Đại thừa cần phải hứng khởi
ý chí quyết liệt, như người bừng tỉnh một cơn ác mộng. Người biết
mộng là người đã tỉnh thức rồi.
Dạy về pháp ĐỐN NGỘ ĐỐN TU ở chương một, đức Phật
khai thị cho Bồ tát Đại Trí Văn Thù về công năng tu tập qua một chữ
TRI. Ơ 렣hương hai Phật khai thị về công dụng
của chữ LY do Bồ tát Phổ Hiền nêu ra cũng nhằm để hướng dẫn pháp
hành ĐỐN TU ĐỐN NGỘ và ĐỐN CHỨNG.
Nếu chưa phải là bậc lợi căn đại trí thì cầu học những
phương tiện "Tiệm tu". với pháp tiệm tu, hành giả có thể thực
hành tu tập những pháp môn ngang với nghị lực và nhận thức của mình.
"Tiệm" có nghĩa là dần dần, từ thấp tới cao, từ chậm đến
mau trên đường tu, ngộ. Tuy nhiên, hành giả không để lệch mục tiêu là
VIÊN GIÁC TỰ TÁNH vốn có của mình. Rời mục tiêu ấy mà cầu mong chứng
ngộ Bồ đề Niết bàn… chẳng khác nào mò trăng đáy nước, nấu cát hy
vọng thành cơm, chờ hoa đốm trong hư vô sanh ra quả ngọt…
CHỈ, QUÁN và THIỀN là ba pháp hành căn bản trong nền giáo
lý Phật. Nó được ứng dụng xuyên suốt không gian và thời gian đối với
người đệ tử Phật phát chí tu hành, và cũng từ căn bản đó vận dụng
triển khai thành "vô lượng pháp môn tu" ! Ví như xi măng, cát, đá,
sắt và nước là chất liệu cơ bản của ngành kiến trúc vậy.
Sự chấp mắc sai lầm chân lý đối với đường tu, nó trở
thành vật cản, chặn đứng sự tiến lên đỉnh cao Bồ đề Niết bàn Phật.
CHỨNG, NGỘ, LIỄU, GIÁC là sự chấp mắc sai lầm về "bản ngã".
Không tỏ ngộ chân lý "ngã không", con người rất khó dứt ý tưởng
"ngã chấp câu sanh". Dứt câu sanh ngã chấp khó, ví như người tự
cắt đầu mình !
TÁC, NHẬM, CHỈ, DIỆT cũng là thứ bệnh chấp sai lầm từ
nhận thức, dẫn đến chủ trương lệch lạc chánh nhân. Nhân đã lầm
thì quả sẽ lạc, khiến cho VIÊN GIÁC DIỆU TÁNH không còn là mục tiêu hướng
thiện hâm hở của lúc khởi hành ! Hãy thận trọng lưu tâm !
"Đại hải bất nhượng tiểu lưu". Là biển cả
thì không ngại dung chứa nước sông ngòi khe lạch. NHƯ LAI VIÊN GIÁC kinh
là tư tưởng Liễu nghĩa Thượng thừa, mà bậc đại căn cơ hay trung lưu
tiểu trí, học tu đều đem lại lợi ích thích ứng với CHÍ, NGUYỆN,
HÀNH của mỗi người.
Vì nội dung tư tưởng thậm thâm vô thượng, vì tán chất
Đại Phương Quảng Liễu Nghĩa của kinh mà tiền bối hậu triết dị khẩu
đồng tâm mỗi mỗi triển khai và ghi lại những điều tâm đắc của mình.
Suốt quá trình Phật sử ở Trung Quốc, kinh Viên Giác được những nhà Phật
học sớ giải, chú thích, trước thuật, biên soạn gồm có những tên gọi:
- Viên Giác Kinh Lược Sớ. Đời Đường, ngài Tông Mật sớ, phân thành 4
quyển.
- Viên Giác Kinh Đại Sớ, Sớ Sao cũng do ngài Tông Mật sớ sao phân thành
3 quyển
- Viên Giác Kinh Sao Biện Nghi Ngộ. Đời Tống, ngài Quang Phục biên soạn
phân thành 2 quyển.
- Viên Giác Kinh Sớ Sao Tùy Văn Yếu Giải. Đời Tống, ngài Thanh Viên soạn
thuật phân thành 12 quyển
- Viên Giác Kinh Ngự Chú. Đời Tống, Hiếu Tông Hoàng Đế chú giải phân
thành 2 quyển.
- Viên Giác Kinh Loại Giải. Đời Tống, ngài Hạnh Đình giải phân thành 8
quyển.
- Viên Giác Kinh Lược Sớ Tự Chú. Đời Tống, ngài Như Sơn chú 1 quyển
- Viên Giác Kinh Tâm cảnh. Đời Tống, ngài Trí Thông thuật phân thành 6
quyển.
- Viên Giác Kinh Tập Chú. Đời Tống, ngài Nguyên Túy thuật phân thành 2
quyển.
- Viên Giác Kinh Hiệp Tụng Tập Giải Giảng Nghĩa. Đời Tống, ngài Chu Kỳ
soạn thuật phân thành 12 quyển
- Viên Giác Kinh Trực Giải. Đời Minh, ngài Đức Thanh soạn thuật phân
thành 6 quyển
- Viên Giác Kinh Yếu Giải. Đời Minh, ngài Tịnh Chánh giải phân thành 2
quyển.
- Viên Giác Kinh Cú Thích Chánh Bạch. Ngài Hoằng Lệ trước thuật phân
thành 6 quyển.
- Viên Giác Kinh Liên Châu. Ngài Tịnh Định trước thuật 1 quyển.
- Viên Giác Kinh Tịnh Nghĩa Sớ. Ngài Thông Lý trước thuật phân thành 4
quyển
- Viên Giác Kinh Giải Nghĩa. Ngài Đế Nhàn diễn giải phân thành 2 quyển
Đó là những vị tiền bối có quyết tâm đầu tư trí tuệ
khai thác nguồn tài nguyên tư tưởng liễu nghĩa thượng thừa ở kinh Viên
Giác
Ơ 렖iệt nam ta, cũng đã có một
vài bản dịch từ Hán văn ra Việt văn, nhưng vì thiếu vốn đầu tư, và
không vận dụng khả năng sáng tạo. Vì vậy công dụng của kinh Viên Giác
vẫn còn mai một chưa có cơ hội phát huy, bởi phẩm chất chưa đáp ứng
thị trường đối với người muốn tìm học Phật pháp.
Nay với nhan đề NHƯ LAI VIÊN GIÁC KINH TRỰC CHỈ ĐỀ
CƯƠNG, với khả năng của mình, tôi viết ra phần TRỰC CHỈ để chỉ thẳng
trọng tâm, hướng dẫn người đọc nắm được ý chính, nhận thức nghĩa
lý tiềm ẩn ở văn kinh ý Phật. Đó là lý tưởng của bỉ nhân tôi đối
với công trình biên soạn dịch thuật bộ kinh nầy. Tuy nhiên, sức đầu
tư rất hữu hạn mà tài nguyên liễu nghĩa thượng thừa thì vô tận bao
la, cho nên hy vọng có được chút lợi ích nào cho người đọc cũng đáng
mừng rồi.
Cổ nhân nói: "Chí lạc mạc như đọc thơ, chí yếu mạc
như giáo tử". Không có thú vui nào bằng thú vui đọc sách. Không có sự
bí yếu nào bằng cái bí yếu đem dạy cho con.
Đọc sách đã là vui, đọc kin Phật đối với người Phật
tử có lẽ không đến nỗi buồn ! Mong thay !
- Viết tại HUỲNH MAI TỊNH THẤT
Sài gòn, ngày 20 – 11 – 1992
- Pháp sư : THÍCH TỪ THÔNG
- Kính đề.
-
- Chân thành cảm ơn thầy Nguyên Tạng
đã tặng bản điện tử. ĐPNN, 1-4-2001
Tựa
| Cáo bạch và phàm lệ | 1 | 2
| 3 | 4 | 5
| 6 | 7 | 8
| 9 | 10 | 11
| 12
|
|