- LUẬT NGHI TỔNG QUÁT
(VINAYA SANKHEPA)
- TỲ KHEO GIÁC GIỚI
1.1.e THUYẾT GIỚI BẤT ÐỊNH (Aniyatuddeso)
Ime kho pan'aayasmanto dve aniyataa dhammaa
uddesa.m aagacchanti.
1. Yo pana bhikkhu maatugaamena saddhi.m eko
ekaaya raho pa.ticchanne aasane ala.nkammaniye nissajja.m kappeyya tamena.m
saddheyyavacasaa upaasikaa disvaa ti.n.na.m dhammaana.m a~n~natarena vadeyya paaraajikena
vaa sa"nghaadisesena vaa paacittiyena vaa nisajja.m bhikkhu pa.tijaanamaano ti.n.na.m
dhammaana.m a~n~natarena kaaretabbo paaraajikena vaa sa.n-ghaadisesena vaa paacittiyena
vaa yena vaa saa saddheyyavacasaa upaasikaa vadeyya tena so bhikkhu kaaretabbo. Aya.m
dhammo aniyato.
2. Na h'eva kho pana pa.ticchanna.m aasana.m
hoti n'aala.nkammaniya.m ala~nca kho hoti maatugaama.m du.t.thullaahi vaacaahi
obhaasi-tu.m. Yo pana bhikkhu tathaaruupe aasane maatugaamena saddhi.m eko ekaaya raho
nisaj-ja.m kappeyya tamena.m saddheyyavacasaa upaasikaa disvaa dvinna.m dhammaana.m
a~n~na-tarena vadeyya sa"nghaadisesena vaa paacittiyena vaa nisajja.m bhikkhu
pa.tijaanamaano dvinna.m dhammaana.m a~n~natarena kaaretabbo sa"nghaadi-sesena vaa
paacittiyena vaa yena vaa saa saddhey-yavacasaa upaasikaa vadeyya tena so bhikkhu
kaaretabbo. Ayampi dhammo aniyato.
Uddi.t.thaa kho aayasmanto dve aniyataa
dhammaa.
Tatth' aayasmante pucchaami kacci'ttha
parisuddhaa? Dutiyampi pucchaami kacci'ttha parisuddhaa? Tatiyampi pucchaami kacci'ttha
parisuddhaa?
Parisuddh'etth' aayasmanto tasmaa tu.nhii
evameta.m dhaarayaami.
Aniyatuddeso ni.t.thito.
Thưa Tôn giả, Ðây là hai pháp bất
định được thuyết giới:
1. Vị Tỳ khưu nào cùng với người
nữ, một với một, ngồi ở nơi che đậy kín đáo, chỗ có thể hành động
quấy có người cận sự nữ tín ngôn thấy được bèn tố cáo một tội
nào trong ba tội là triệt khai hoặc Tăng Tàn hoặc ưng đối trị; và nếu
vị Tỳ khưu thú nhận có ngồi thật thì cần xử trị theo một tội nào
trong ba tội là triệt khai hoặc Tăng Tàn hoặc ưng đối trị. Bằng như
người cận sự nữ tín ngôn ấy tố cáo ngay tội nào thì vị Tỳ khưu
ấy phải được xử theo tội đó. Ðây là pháp bất định.
2. Mặc dù chỗ ngồi không che kín đáo,
chỗ không thể hành động quấy, nhưng là nơi đủ để chọc ghẹo người
nữ bằng lời dâm tục. Vị Tỳ khưu nào cùng với người nữ, một với
một ngồi ở nơi khuất vắng như thế; có người cận sự nữ tín ngôn
thấy được bèn tố cáo một tội nào trong hai tội là Tăng tàn hoặc ưng
đối trị, và nếu vị Tỳ khưu thú nhận có ngồi thật thì cần xử trị
theo một tội nào trong hai tội là Tăng tàn hoặc ưng đối trị. Bằng như
người cận sự nữ tín ngôn ấy tố cáo ngay tội nào thì vị Tỳ khưu
ấy phải được xử theo tội đó. Ðây cũng là pháp bất định.
Bạch Chư tôn giả, hai pháp bất định
đã được tổng thuyết. Ở đây tôi xin hỏi các tôn giả, các Ngài có
thanh tịnh chăng?
Lần thứ nhì, tôi xin hỏi, các ngài
có thanh tịnh chăng?
Lần thứ ba, tôi xin hỏi, các ngài
có thanh tịnh chăng?
Ở đây các Tôn giả được thanh tịnh
bởi thế mới im lặng, tôi ghi nhận sự việc đó là vậy.
DỨT THUYẾT GIỚI BẤT ÐỊNH.
* * *
1.1.f THUYẾT GIỚI ƯNG XẢ ÐỐI TRỊ
(Nissaggiyapaacittiye vitthaaruddeso)
Ime kho pan' aayasmanto ti.msa nissag-giyaa
paacittiyaa dhammaa uddesa.m aagacchanti.
1. Ni.t.thitaciivarasmi.m bhikkhunaa
ub-bhatasmi.m ka.thine dasaahaparama.m atirekacii-vara.m dhaaretabba.m ta.m atikkaamayato
nissag-giya.m paacittiya.m.
2. Ni.t.thitaciivarasmi.m bhikkhunaa
ub-bhatasmi.m ka.thine ekaratta.mpi ce bhikkhu ticiivarena vippavaseyya a~n~natra bhikkhu
sammatiyaa nissaggiya.m paacittiya.m.
3. Ni.t.thitaciivarasmi.m bhikkhunaa
ub-bhatasmi.m ka.thine bhikkhuno pan'eva akaalaciivara.m uppajjeyya aaka.nkhamaanena
bhikkhunaa pa.tiggahetabba.m pa.tiggahetvaa khippameva kaaretabba.m no c'assa paaripuuri
maasaparamantena bhikkhunaa ta.m ciivara.m nikkhipitabba.m uunassa paaripuuriyaa satiyaa
paccaasaaya. Tato ce utari.m nikkhipeyya sati-yaapi paccaasaaya nissaggiya.m paacittiya.m.
4. Yo pana bhikkhu a~n~naatikaaya
bhik-khuniyaa puraa.naciivara.m dhovaapeyya vaa rajaa-peyya vaa aako.taapeyya vaa
nissaggiya.m paa-cittiya.m.
5. Yo pana bhikkhu a~n~naatikaaya
bhik-khuniyaa hatthato ciivara.m pa.tigganheyya a~n-~natra paariva.t.takaa nissaggiya.m
paacittiya.m.
6. Yo pana bhikkhu a~n~naataka.m gaha-pa.ti.m
vaa gahapataani.m vaa ciivara.m vi~n~naapeyya a~n~natra samayaa nissaggiya.m paacittiya.m.
Tath' aaya.m samayo acchinnaciivaro vaa hoti bhikkhu na.t.thaciivaro vaa. Aya.m tattha
samayo.
7. Ta~nce a~n~naatako gahapati vaa
gahapa-taanii vaa bahuuhi ciivarehi abhiha.t.thu.m pavaa-reyya santaruttaraparamantena
bhikkhu-naa tato ciivara.m saaditabba.m tato ce uttari.m saadiyeyya nissaggiya.m
paacittiya.m.
8. Bhikkhu.m pan'eva uddissa a~n~naata-kassa
gahapatissa vaa gahapataaniyaa vaa ciivara-cetaapana.m upakkhata.m hoti: Iminaa
ciivara-cetaapaanena ciivara.m cetaapetvaa itthannaama.m bhikkhu.m ciivarena
acchaadessaamii'ti. Tatra ce so bhikkhu pubbe appavaarito upasa.nkamitvaa ciivare
vikappa.m aapajjeyya saadhu vata ma.m aayasmaa iminaa ciivaracetaapanena evaruupa.m vaa
evaruupa.m vaa ciivara.m cetaapetvaa acchaadehii'ti kalyaanakamyata.m upaadaaya
nissaggiya.m paacit-tiya.m.
9. Bhikkhu.m pan'eva uddissa ubhinna.m
a~n~natakaana.m gahapatiina.m vaa gahapataaniina.m vaa paccekaciivaracetaapanaa upakkhataa
honti imehi maya.m paccekaciivaracetaapanehi pacce-kaciivaraani cetaapetvaa itthannaama.m
bhikkhu.m ciivarehi acchaadessaamaa'ti. Tatra ce so bhikkhu pubbe appavaarito
upasa.nkamitvaa ciivare vikappa.m aapajjeyya saadhu vata ma.m ayasmanto imehi
paccekaciivaracetaapanehi evaruupa.m vaa evaruupa.m vaa ciivara.m cetaapetvaa acchaadetha
ubho va santaa ekenaati kalyaa-nakamyata.m upaadaaya nissaggiya.m paacittiya.m.
10. Bhikkhu.m pan'eva uddissa raajaa vaa
raajabhoggo vaa braahma.no vaa gahapatiko vaa duutena ciivaracetaapana.m pahineyya iminaa
ciivaracetaapanena ciivara.m cetaapetvaa itthannaa-ma.m bhikkhu.m ciivarena acchaadehii'
ti. So ce duto ta.m bhikkhu.m upasa.nkamitvaa eva.m vadeyya ida.m kho bhante aayasmanta.m
uddis-sa ciivaracetaapana.m aabhata.m pa.tigganhaatu aayasmaa ciivaracetaapanan'ti. Tena
bhikkhunaa so duuto evam-assa vacaniiyo na kho maya.m aavuso ciivaracetaapana.m
pa.tigganhaama ciiva-ra~nca kho maya.m pa.tigga.nhaama kaalena kappiyan' ti. So ce duuto
ta.m bhikkhu.m eva.m vadeyya atthi pan' aayasmato koci veyyaavacca-karo'ti.
Ciivaratthikena bhikkhave bhikkhunaa veyyaavaccakaro niddisitabbo aaraamiko vaa upaa-sako
vaa eso kho aavuso bhikkhuuna.m veyyaavac-cakaro'ti. So ce duuto ta.m veyyaavaccakara.m
sa~n~naapetvaa ta.m bhikkhu.m upasa.nkamitvaa eva.m vadeyya ya.m kho bhante aayasmaa
veyyaavaccakara.m niddisi sa~n~natto so mayaa upasa.nkamatu aayasmaa kaalena ciivarena
ta.m acchaadessatii'ti ciivaratthikena bhikkhave bhikkhunaa veyyaavaccakaro
upasa.nkamitvaa dvittikkhattu.m codetabbo saaretabbo attho me aavuso ciivarenaa ' ti.
Dvittikkhattu.m codayamaa-no saarayamaano ta.m ciivara.m abhinipphaadeyya icceta.m
kusala.m no ce abhinipphaadeyya catukkhattu.m pa~ncakkhattu.m chakkhattu-parama.m
tu.nhiibhuutena uddissa .thaatabba.m. Catukkhattu.m pa~ncakkhattu.m chakkhattu-parama.m
tu.nhiihuuto uddissa ti.t.thamaano ta.m ciivara.m abhinipphaadeyya icceta.m kusala.m no ce
abhinipphaadeyya tato ce uttari.m vaayama-maano ta.m ciivara.m abhinipphaadeyya
nissaggi-ya.m paacittiya.m. No ce abhinipphaadeyya ya-t'assa ciivaracetaapana.m aabhata.m
tattha saama.m vaa gantabba.m duuto vaa paahetabbo ya.m kho tumhe aayasmanto bhikkhu.m
udissa ciivara-cetaapana.m pahinittha na ta.m tassa bhikkhuno ki~nci attha.m anubhoti
yu~njant' aayasmanto saka.m maa vo saka.m vinassaa' ti. aya.m tattha samiici.
Ciivaravaggo pa.thamo
11. Yo pana bhikkhu kosiyamissaka.m
santhata.m karaapeyya nissaggiya.m paacittiya.m.
12. Yo pana bhikkhu suddhakaa.lakaana.m
e.lakalomaana.m santhata.m kaaraapeyya nissaggi-ya.m paacittiya.m.
13. Nava.m pana bhikkhunaa santhata.m
kaarayamaanena dve bhaagaa suddhakaa.lakaana.m e.lakalomaana.m aadaatabbaa tatiya.m
odaataana.m catuttha.m gocariyaana.m. Anaadaa ce bhikkhu dve bhaage suddhakaa.lakaana.m
e.lakalomaana.m tatiya.m odaataana.m catuttha.m gocariyaana.m nava.m santhata.m
kaaraapeyya nissaggiya.m paa-cittiya.m.
14. Nava.m pana bhikkhunaa santhata.m
kaaraapetvaa chabbassaani dhaaretabba.m. Orena ce channa.m vassaana.m ta.m santhata.m
vissaj-jetvaa vaa avissajjetvaa vaa a~n~na.m nava.m san-thata.m kaaraapeyya a~n~natra
bhikkhusamma-tiyaa nissaggiya.m paacittiya.m.
15. Nisiidanasanthata.m pana bhikkhunaa
kaarayamaanena puraa.nasanthatassa saamantaa sugatavidatthi aadaatabbaa
dubba.n.nakara.naaya. Anaadaa ce bhikkhu puraa.nasanthatassa saamantaa sugatavidatthi.m
nava.m nisiidanasanthata.m kaaraapeyya nissaggiya.m paacittiya.m.
16. bhikkhuno paneva
addhaanamag-gappa.tipannassa e.lakalomaani uppajjeyyu.m aaka.nkhamaanena bhikkhunaa
pa.tiggahetabbaani pa.tiggahetvaa tiyojanaparama.m sahatthaa haare-tabbaani asante
haarake. Tato ce uttari.m hareyya asantepi haarake nissaggiya.m paacit-tiya.m.
17. Yo pana bhikkhu a~n~naatikaaya
bhik-khuniyaa e.lakalomaani dhovaapeyya vaa rajaapey-ya vaa vijataapeyya vaa nissaggiya.m
paacittiya.m.
18. Yo pana bhikkhu jaataruuparajata.m
ugga.nheyya vaa ugga.nhaapeyya vaa upanik-khitta.m vaa saadiyeyya nissaggiya.m
paacittiya.m.
19. Yo pana bhikkhu naanappakaaraka.m
ruupiyasa.mvohara.m samaapajjeyya nissaggiya.m paacittiya.m.
20. Yo pana bhikkhu naanappakaaraka.m
kayavikkaya.m samaapajjeyya nissaggiya.m paa-cittiya.m.
Kosiyavaggo dutiyo.
21. Dasaahaparama.m atirekapatto dhaare-tabbo
ta.m atikkaamayato nissaggiya.m paacitti-ya.m.
22. Yo pana bhikkhu uunapa~ncabandha-nena
pattena a~n~na.m nava.m patta.m cetaapeyya nissaggiya.m paacittiya.m. Tena bhikkhunaa so
patto bhikkhuparisaaya nissajjitabbo yo ca tassaa bhikkhuparisaaya pattapariyanto so ca
tassa bhikkhuno padaatabbo ayante bhikkhu patto yaava bhedanaaya dhaaretabbo' ti. Aya.m
tattha saamiici.
23. Yaani kho pana taani gilaanaana.m
bhikkhuuna.m patisaayaniiyaani bhesajjaani seyya-thiida.m sappi navaniita.m tela.m madhu
phaa.nita.m taani pa.tiggahetvaa sattaahaparama.m sannidhikaaraka.m paribhu~njitabbaani
ta.m atik-kaamayato nissaggiya.m paacittiya.m.
24. maaso seso gimhaananti bhikkhunaa
vassikasaatikaciivara.m pariyesitabba.m a.d.ddha-maaso seso gimhaananti katvaa
nivaasetabba.m. Orena ce maaso seso gimhaananti vassika-saatikaciivara.m pariyeseyya oren'
a.d.ddhamaaso seso gimhaananti katvaa nivaaseyya nissaggiya.m paacittiya.m.
25. Yo pana bhikkhu bhikkhussa saama.m
ciivara.m datvaa kupito anattamaano acchin-deyya vaa acchindaapeyya vaa nissaggiya.m
paacittiya.m.
26. Yo pana bhikkhu saama.m sutta.m
vi~n~naapetvaa tantavaayehi ciivara.m vaayaapeyya nissaggiya.m paacittiya.m.
27. Bhikkhum pan'eva uddissa a~n~naatako
gahapati vaa gahapataanii vaa tantavayehi ciivara.m vaayaapeyya. Tatra ce so bhikkhu pubbe
appavaarito tantavaaye upasa.nkamitvaa ciivare vikappa.m aapajjeyya ida.m kho aavuso
ciivara.m ma.m uddissa viiyati aayata~n ca karotha vitthata~nca appita~nca suviita~nca
suppavaayita~nca suvilekhita~nca suvitacchi-ta~nca karotha appeva naama mayampi
aayasmantaana.m ki~nci matta.m anuppadajjey-yaamaa'ti. Eva~nca so bhikkhu vatvaa ki~nci
mat-ta.m anuppadajjeyya antamaso pi.n.da-paatamattampi nissaggiya.m paacittiya.m.
28. Dasaahaanaagata.m
kattikatemaasipu.n-.nama.m bhikkhuno paneva accekaciivara.m uppajjeyya acceka.m
ma~n~namaanena bhik-khunaa pa.tiggahetabba.m pa.tigahetvaa yaava-ciivarakaalasamaya.m
nikkhipitabba.m. Tato ce uttari.m nikkhipeyya nissaggiya.m paacittiya.m.
29. Upavassa.m kho pana kattikapu.n.na-ma.m
yaani kho pana taani aara~n~nakaani senaasanaani sasa.nkasammataani sappa.tibhayaani
tathaaruupesu bhikkhu senaasanesu viharanto aaka.nkhamaano ti.n.na.m ciivaraana.m
a~n~natara.m ciivara.m antaraghare nikkhipeyya siyaa ca tassa bhikkhuno koci-d-eva paccayo
tena ciivarena vippavaasaaya chaarattaparamantena bhikkhunaa tena ciivarena
vippavasitabba.m tato ce uttari.m vippavaseyya a~n~natra bhikkhusammatiyaa nissaggiya.m
paacittiya.m.
30. Yo pana bhikkhu jaana.m sa.nghika.m
laabha.m pari.nata.m attano pari.naameyya nissag-giya.m paacittiya.m.
Pattavaggo tatiyo.
Uddi.t.thaa kho aayasmanto ti.msa
nissag-giyaa paacittiyaa dhammaa.
Tatth' aayasmante pucchaami kacci'ttha
parisuddhaa? Dutiyampi pucchaami kacci'ttha parisuddhaa? Tatiyampi pucchaami kacci'ttha
parisuddhaa?
Parisuddh'etth' aayasmanto tasmaa tu.nhii
evameta.m dhaarayaami.
Nissaggiyaa paacittiyaa ni.t.thitaa.
Bạch chư Tôn giả, đây là ba mươi
pháp ưng xả đối trị được thuyết giới.
1. Khi y đã làm xong, hạn kaỉhina đã
xả Tỳ khưu chỉ được cất giữ y dư lâu lắm là mười ngày, quá hạn
ấy phạm ưng xả đối trị.
2. khi y đã làm xong, hạn kaỉhina đã
xả nếu Tỳ khưu xa lìa tam y, dù chỉ một đêm, phạm ưng xả đối trị,
ngoại trừ Tỳ khưu được cho phép
3. Khi y đã làm xong, hạn kaỉhina đã
xả có vải y ngoại thời phát sanh cho vị Tỳ khưu, Tỳ khưu cần thì
được nhận, nhận xong phải nhanh chóng may mặc, nếu không đủ vải thì
y ấy Tỳ khưu chỉ nên giữ lại lâu lắm là một tháng để đợi bù vào
chổ thiếu; nếu giữ lại quá hạn ấy dù có mong tìm, cũng phạm ưng xả
đối trị.
4. Tỳ khưu nào khiến Tỳ khưu ni không
phải thân quyến, giặt hoặc nhuộm hoặc vắt xả y củ, phạm ưng xả đối
trị.
5. Tỳ khưu nào thọ nhận y từ tay tỳ
khưu ni không phải thân quyến, phạm ưng xả đối trị, ngoại trừ trao đổi.
6. Tỳ khưu nào xin y nơi nam gia chủ,
hoặc nữ gia chủ không phải thân quyến, phạm ưng xả đối trị, ngoại
trừ có trường hợp. Ở đây có trường hợp là Tỳ khưu y bị cướp đoạt
hoặc y bị hư hoại, đây là trường hợp trong điều này vậy.
7. Nếu có nam gia chủ hay nữ gia chủ
không phải thân quyến xin được dâng tặng nhiều y đến Tỳ khưu ấy, Tỳ
khưu chỉ nên vui nhận nhiều lắm là bộ nội ngoại y thôi, nếu thích hơn
số ấy, phạm ưng xả đối trị.
8. có nam gia chủ hay nữ gia chủ
không phải thân quyến để dành tiền sắm y cho vị Tỳ khưu, nghĩ rằng:
"Ta sẽ mua sắm y với tiền sắm y này rồi dâng y cho vị Tỳ khưu tên
ấy mặc" Trong việc này nếu vị Tỳ khưu ấy chưa được yêu cầu trước
mà đi đến kèo nài việc y như sau: "tốt lắm, Ðạo hữu hày sắm y
như vầy, như vầy, dâng cho tôi mặc". Vì muốn đẹp, phạm ưng xả đối
trị.
9. Có hai nam gia chủ hoặc nữ gia chủ
không phải thân quyến để dành tiền sắm y cổ phần dâng cho vị Tỳ khưu,
nghĩ rằng: "Chúng ta sẽ lấy cổ phần tiền sắm y này mà mua y cổ phần
rồi dâng vị Tỳ khưu tên ấy mặc". Trong việc này, nếu vị Tỳ khưu
ấy chưa được yêu cầu trước mà đi đến kéo nài việc y như sau:
"Tốt lắm, các đạo hữu hãy lấy các cổ phần tiền sắm y nầy mà
mua y như vầy, như vầy, dâng cho tôi mặc, hai người chung một" Vì muốn
đẹp, phạm ưng xả đối trị
10. Ðức vua, quan lại, bà-la-môn hoặc
gia chủ gởi theo sứ giả số tiền sắm y, nói rằng: "Ngươi hãy lấy
số tiền sắm y này mua y rồi dâng cho vị Tỳ khưu tên ấy mặc". Nếu
vị sứ giả ấy đi đến vị Tỳ khưu nọ và nói như sau: "Bạch Tôn
giả, số tiền sắm y này được để dành cho Ngài, xin Ngài hãy nhận
lãnh số tiền sắm y" vị Tỳ khưu nọ nên bảo sứ giả rằng:
"Này đạo đạo hữu, chúng tôi không thọ nhận tiền sắm y, chúng
tôi chỉ nhận lãnh y hợp thời thôi"Nếu vị sứ giả ấy nói với vị
Tỳ khưu nọ rằng: "Có ai là người phục dịch cho Tôn giả chăng?"
Nầy chư Tỳ khưu, vị Tỳ khưu
có nhu cầu y thì nên chỉ ra người phục dịch hoặc người hộ tự hoặc
một cận sự nam: này đạo hữu, đó là người phục dịch của chư Tỳ
khưu". Nếu vị sứ giả ấy giao việc cho người phục dịch kia rồi,
bèn đến vị Tỳ khưu nọ mà nói như sau: "Bạch Tôn giả, người phục
dịch mà Ngài đã chỉ ra, người ấy được tôi giao việc rồi, Tôn giả
hãy đến họ và họ sẽ dâng y hợp thời cho Ngài mặc".
Nầy chư Tỳ khưu, vị Tỳ khưu có
nhu cầu y nên đến người phục dịch mà thông báo gợi ý đôi ba lần rằng:
"Ðạo hữu, tôi cần y". Khi thông báo gợi ý đôi ba lần, có được
y ấy, như thế là tốt; bằng không thành thì phải đứng im lặng trước
mặt họ bốn năm lần; nhiều lắm là sáu lần; khi đứng im lặng trước
họ bốn, năm, sáu lần mà có được y ấy như thế là tốt, nếu không
thành mà cố gắng vượt quá hạn ấy, thành tựu y, phạm ưng xả đối trị.
Nếu vẫn không thành thì từ đâu đưa tiền sắm y, phải tự mình đến
đấy hoặc phái người đi, nói rằng: "các đạo hữu, tiền sắm y mà
các ông đã gởi để dâng vị Tỳ khưu, tiền đó không thành tựu lợi
ích gì cho vị Tỳ khưu ấy; các ông hãy đòi lại vật sở hữu, đừng bỏ
phí vật sở hữu của các ông". Ðây là cách làm đúng trong trường hợp
này.
Phẩm y, thứ nhất.
11. Vị Tỳ khưu nào khiến làm ngọa
cụ trộn lẫn tơ tằm, phạm ưng xả đối trị.
12.Vị Tỳ khưu nào khiến làm ngọa cụ
toàn bằng lông cừu màu đen, phạm ưng xã đối trị.
13. Khi vị Tỳ khưu khiến làm ngọa cụ
mới phải lấy lông cừu hai phần màu đen, phần thứ ba màu trắng, phần
thứ tư màu đỏ. Nếu vị Tỳ khưu khiến làm ngọa cụ mới mà không lấy
lông cừu hai phần đen, phần thứ ba trắng, phần thứ tứ đỏ, phạm ưng
xả đối trị.
14. Khi đã cho làm ngọa cụ mới, vị
Tỳ khưu phải giữ xài đến sáu năm. Nếu dưới sáu năm mà bỏ ngọa cụ
ấy, hoặc không bỏ, rồi khiến làm ngọa cụ mới khác, phạm ưng xả đối
trị, ngoại trừ vị Tỳ khưu được cho phép.
15. Khi vị Tỳ khưu khiến làm tọa cụ
phải lấy một mảnh vuông của tấm tọa cụ củ, cở gang tay Ðức Phật,
để làm họai sắc. Nếu vị Tỳ khưu khiến làm tọa cụ mới mà
không lấy một mảnh vuông của tấm
tọa cụ củ, cở gang tay Ðức Phật, để hoại sắc, phạm ưng xả đối
trị.
16. Khi vị Tỳ khưu đi đường xa có
phát sanh lông cừu, nếu cần thì nhận; khi nhận rồi, không có người
mang giúp, thì chỉ nên tự mình mang đi xa lắm là ba do-tuần [1] nếu không
có người mang giúp mà tự mang đi quá giới hạn ấy, phạm ưng xả đối
trị.
17. vị Tỳ khưu nào sai Tỳ khưu ni không
phải thân nhân, giặt hoặc nhuộm hoặc chải lông cừu, phạm ưng xả đối
trị.
18. Vị Tỳ khưu nào nhận lấy vàng
và bạc, hoặc sai nhận lấy, hoặc vui thích của để dành cho, phạm ưng xả
đối trị.
19. Vị Tỳ khưu nào dự việc mậu dịch
tài sản bằng mọi hình thức phạm ưng xả đối trị.
20. Vị Tỳ khưu nào dự việc thương
mãi bằng mọi hình thức, phạm ưng xả đối trị.
Phần tơ tằm, thứ hai
21. Bình bát dư chỉ nên giữ lâu lắm
là mười ngày, vượt quá hạn ấy, phạm ưng xả đối trị.
22. vị Tỳ khưu nào có bình bát dấu
nứt bể chưa tới năm dấu mà sắm tìm bình bát mới khác, phạm ưng xả
đối trị. Bình bát ấy cần được vị Tỳ khưu đó xả bỏ giữa hội
chúng Tỳ khưu; bình bát nào là bát cuối cùng của hội chúng tỳ khưu ấy,
bát đó nên giao cho vị Tỳ khưu đó, bảo rằng; Này Tỳ khưu, đây là
bình bát của Ngài, cần phải giữ cho đến khi bể thôi". Ðây là
cách hợp thức trong việc này.
23. các thứ thuốc cần dùng mà để
cho các vị Tỳ khưu bệnh, như là bơ đặc, bơ tươi, dầu mè, mật ong, nước
đường; sau khi thọ nhận chỉ nên cất giữ thọ dùng lâu lắm là bảy
ngày, quá hạn ấy, phạm ưng xả đối trị.
24. còn một tháng cuối mùa nóng, Tỳ
khưu mới nên tìm kiếm y tắm mưa; nữa tháng cuối mùa nóng, mới nên may
mặc. Nếu chưa đến tháng cuối mùa nóng mà tìm kiếm y tắm mưa, chưa đến
nửa tháng cuối mùa nóng mà may mặc, phạm ưng xả đối trị.
25. Tỳ khưu nào chính mình đã cho y
đến vị Tỳ khưu rồi giận hờn bất bình mà cướp lại, hoặc sai cướp
lại, phạm ưng xả đối trị.
26. Tỳ khưu nào chính mình xin chỉ vải
rồi biểu thợ dệt, dệt thành y, phạm ưng xả đối trị.
27. Có nam gia chủ hay nữ gia chủ
không phải quyến thuộc, biểu thợ dệt y để dâng vị Tỳ khưu. Trường
hợp này nếu vị Tỳ khưu ấy khi không được yêu cầu trước mà đi đến
các thợ dệt, kèo nài việc y, rằng: "Ðạo hữu, y này được dệt
cho tôi, vậy ông hãy làm khổ dài, khổ rộng, làm cho khít khao, đều đặn,
dẻ dặt, mịn màng, mướt láng; chúng tôi sẽ ban thưởng cho các đạo hữu
thêm chút ít cái chi nhé !" vị Tỳ khưu ấy nói như vậy rồi ban thưởng
cho chút gì đó, thậm chí chỉ là vật thực, cũng phạm ưng xả đối trị.
28. Còn mười ngày nữa sẽ đến ngày
rằm tháng Kattikatemàsikà [2] (tháng 9 âl), có biệt thí y [3] phát sanh đến
vị Tỳ khưu; vị Tỳ khưu nghĩ là y biệt thí thì được nhận, khi nhận
rồi chỉ nên cất giữ trong hạn kỳ y [4], nếu quá hạn ấy, phạm ưng xả
đối trị.
29. Ðến ngày rằm tháng 9 âl
(kattikapuị-ịamì) mãn an cư, như ở rừng, chỗ bị khả nghi, có nguy hiểm
vị Tỳ khưu trú ngụ những trú xứ như vậy, nếu muốn gởi lại trong xóm
một y nào trong tam y, vì có duyên cớ chi cho vị Tỳ khưu ấy xa lìa y đó;
thì vị Tỳ khưu chỉ nên xa lìa y đó lâu lắm là sáu đêm, quá hạn ấy,
phạm ưng xả đối trị, ngoại trừ vị Tỳ khưu được cho phép.
30. vị Tỳ khưu nào biết rõ lợi lộc
đã hiến thuộc về Tăng lại chuyển đoạt cho riêng mình, phạm ưng xả
đối trị.
Phẩm bình bát, thứ ba
Bạch chư Tôn giả, ba mươi pháp ưng
xả đối trị đã được tổng thuyết. Ở đây, tôi xin hỏi các Tôn giả,
các ngài được thanh tịnh chăng? Lần thứ hai, tôi xin hỏi các Tôn giả,
các ngài được thanh tịnh chăng? Lần thứ ba, tôi xin hỏi các Tôn giả,
các ngài được thanh tịnh chăng?
Chư Tôn giả trong đây thanh tịnh, do
đó im lặng. Tôi xin ghi nhận sự việc này như vậy.
DỨT PHÁP ƯNG XẢ ÐỐI TRỊ.
* * *
1.1.g THUYẾT GIỚI ƯNG ÐỐI TRỊ (Paacittiye
vitthaaruddeso)
Ime kho pan' aayasmanto dvenavuti paacittiyaa
dhammaa uddesa.m aagacchanti.
1. Sampajaanamusaavaade paacittiya.m.
2. Omasavaade paacittiya.m.
3. bhikkhupesu~n~ne paacittiya.m.
4. Yo pana bhikkhu anupasampanna.m padaso
dhamma.m vaaceyya paacittiya.m.
5. Yo pana bhikkhu anupasampannena
uttaridvirattatiratta.m saha seyya.m kappeyya paacittiya.m.
6. Yo pana bhikkhu maatugaamena saha seyya.m
kappeyya paacittiya.m.
7. Yo pana bhikkhu maatugaamassa
uttarichappa~ncavaacaahi dhamma.m deseyya a~n~natra vi~n~nunaa purisaviggahena
paacittiya.m.
8. Yo pana bhikkhu anupasampannassa
uttarimanussadhamma.m aaroceyya bhuutasmi.m paacittiya.m.
9. Yo pana bhikkhu bhikkhussa du.t-.thulla.m
aapatti.m anupasampannassa aaroceyya a~n~natra bhikkhusammatiyaa paacittiya.m.
10. Yo pana bhikkhu pa.thavi.m kha-.neyya vaa
kha.naapeyya vaa paacittiya.m.
Musaavaadavaggo pa.thamo.
11. Bhuutagaamapaatabyataaya paacittiya.m.
12. A~n~navaadake vihesake paacittiya.m.
13. Ujjhaapanake khiiyanake paacittiya.m.
14. Yo pana bhikkhu sa.nghika.m ma~n-ca.m vaa
pii.tha.m vaa bhisi.m vaa koccha.m vaa ajjhokaase santharitvaa vaa santharaapetvaa vaa
ta.m pakkamanto n'eva uddhareyya na uddha-raapeyya anaapuccha.m vaa gaccheyya
paacitti-ya.m.
15. Yo pana bhikkhu sa.nghike vihaare seyya.m
santharitvaa vaa santharaapetvaa vaa ta.m pakkamanto n'eva uddhareyya na uddha-raapeyya
anaapuccha.m vaa gaccheyya paacit-tiya.m.
16. Yo pana bhikkhu sa.nghike vihaare jaana.m
pubbuupagata.m bhikkhu.m anupakhajja seyya.m kappeyya yassa sambhaadho bhavissati so
pakkamissatii' ti etadeva paccaya.m karitvaa ana~n~na.m paacittiya.m.
17. Yo pana bhikkhu bhikkhu.m kupito
anattamano sa.nghitaa vihaaraa nikka.d.dheyya vaa nikka.d.dhaapeyya vaa paacittiya.m.
18. Yo pana bhikkhu sa.nghike vihaare
uparivehaasaku.tiyaa aahaccapaadaka.m ma~nca.m vaa pii.tha.m vaa abhinisiideyya vaa
abhinipajjeyya vaa paacittiya.m.
19. Mahallaka.m pana bhikkhunaa vihaa-ra.m
kaarayamaanena yaava dvaarakosaa agga-la.t.thapanaaya aalokasandhiparikammaaya
dvit-ticchadanassa pariyaaya.m appaharite .thitena adhi.t.thaatabba.m. Tato ce uttari.m
appaharitepi .thito adhi.t.thaheyya paacittiya.m.
20. Yo pana bhikkhu jaana.m sappaa.naka.m
udaka.m tina.m vaa mattika.m vaa si~nceyya vaa si~ncaapeyya vaa paacittiya.m.
Bhuutagaamavaggo dutiyo.
21. Yo pana bhikkhu asammato bhik-khuniyo
ovadeyya paacittiya.m.
22. Sammatopi ce bhikkhu attha.ngate suriye
bhikkhuniyo ovadeyya paacittiya.m.
23. Yo pana bhikkhu bhikkhunuupas-saya.m
upasa.nkamitvaa bhikkhuniyo ovadeyya a~n~natra samayaa paacittiya.m. Tatth' aaya.m samayo
gilaanaa hoti bhikkhunii aya.m tattha samayo.
24. Yo pana bhikkhu eva.m vadeyya aami-sahetu
bhikkhuu bhikkhuniyo ovadantii'ti paacit-tiya.m.
25. Yo pana bhikkhu a~n~naatikaaya
bhik-khuniyaa ciivara.m dadeyya a~n~natra parivattataa paacittiya.m.
26. Yo pana bhikkhu a~n~naatikaaya
bhikkhuniyaa ciivara.m sibbeyya vaa sibbaapeyya vaa paacittiya.m.
27. Yo pana bhikkhu bhikkhuniyaa sad-dhi.m
sa.mvidhaaya ekaddhaanamagga.m pa.tipaj-jeyya antamaso gaamantarampi a~n~natra samayaa
paacittiya.m. Tatth' aaya.m samayo satthagamaniyo hoti maggo saasa.nkasammato
sappa.tibhayo. Aya.m tattha samayo.
28. Yo pana bhikkhu bhikkhuniyaa sad-dhi.m
sa.mvidhaaya ekanaava.m abhiruuheyya ud-dhagaamini.m vaa adhogaamini.m vaa a~n~natra
tiriyantara.naaya paacittiya.m.
29. Yo pana bhikkhu jaana.m
bhikkhunii-paripaacita.m pi.n.dapaata.m bhu~njeyya a~n~natra pubbe gihisamaarambhaa
paacittiya.m.
30. Yo pana bhikkhu bhikkhuniyaa sad-dhi.m
eko ekaaya raho nisajja.m kappeyya paacittiya.m.
Ovaadavaggo tatiyo.
31. Agilaanena bhikkhunaa eko
aavasatha-pi.n.do bhu~njitabbo tato ce uttari.m bhu~njeyya paacittiya.m.
32. Ga.nabhojane a~n~natra samayaa
paacit-tiya.m. Tatth' aaya.m samayo gilaanasamayo ciivaradaanasamayo ciivarakaarasamayo
addhaa-nagamanasamayo naavaabhiruuhanasamayo ma-haasamayo sama.nabhattasamayo. Aya.m
tattha samayo.
33. paramparabhojane a~n~natra samayaa
paacittiya.m. Tatth' aaya.m samayo gilaanasamayo ciivaradaanasamayo ciivarakaarasamayo.
Aya.m tattha samayo.
34. bhikkhu pan'eva kula.m upagata.m puuvehi
manthehi vaa abhiha.t.thu.m pavaareyya. AAka.nkhamaanena bhikkhunaa dvittipattapuuraa
pa.tiggahetabbaa. Tato ce uttari.m pa.tigga.nhey-ya paacittiya.m.Dvittipattapuure
pa.tiggahetvaa tato niiharitvaa bhikkhuuhi saddhi.m sa.mvibhaji-tabba.m. Aya.m tattha
saamiici.
35. Yo pana bhikkhu bhuttaavii pavaarito
anatiritta.m khaadaniiya.m vaa bhojaniiya.m vaa khaadeyya vaa bhu~njeyya vaa paacittiya.m.
36. Yo pana bhikkhu bhikkhu.m bhuttaa-vi.m
pavaarita.m anatirittena khaadaniiyena vaa bhojaniiyena vaa abhiha.t.thu.m pavaareyya
han-da bhikkhu khaada vaa bhu~nja vaa'ti jaana.m aasaadanaapekkho bhuttasmi.m
paacittiya.m.
37. Yo pana bhikkhu vikaale khaadaniiya.m vaa
bhojniiya.m vaa khaadeyya vaa bhu~njeyya vaa paacittiya.m.
38. Yo pana bhikkhu sannidhikaaraka.m
khaadaniiya.m vaa bhojaniiya.m vaa khaadeyya vaa bhu~njeyya vaa paacittiya.m.
39. Yaani kho pana taani pa.niitabhojanaani
seyyathiida.m sappi navaniita.m tela.m madhu phaa.nita.m maccho ma.msa.m khiira.m dadhi.
Yo pana bhikkhu evaruupaani pa.niitabhojanaani agilaano attano atthaaya vi~n~naapetvaa
bhu~njeyya paacittiya.m.
40. Yo pana bhikkhu adinna.m mukha-dvaara.m
aahareyya a~n~natra udakadantapo.naa paacittiya.m.
Bhojanavaggo catuttho.
41. Yo pana bhikkhu acelakassa vaa
paribbaajakassa vaa paribbaajikaaya vaa sahatthaa khaadaniiya.m vaa bhojaniiya.m vaa
dadeyya paacit-tiya.m.
42. Yo pana bhikkhu bhikkhu.m eva.m vadeyya
eh' aavuso gaama.m vaa nigama.m vaa pi.n.daaya pavisissaamaa'ti tassa daapetvaa vaa
adaapetvaa vaa uyyojeyya gacch'aavuso na me tayaa saddhi.m kathaa vaa nisajjaa vaa phaasu
hoti ekakassa me kathaa vaa nisajjaa vaa phaasu hotii'ti. etadeva paccaya.m karitvaa
ana~n~na.m paacit-tiya.m.
43. Yo pana bhikkhu sabhojane kule
anupakhajja nisajja.m kappeyya paacittiya.m.
44. Yo pana bhikkhu maatugaamena saddhi.m
raho pa.ticchanne aasane nisajja.m kappeyya paacittiya.m.
45. Yo pana bhikkhu maatugaamena saddhi.m eko
ekaaya raho nisajja.m kappeyya paacittiya.m.
46. Yo pana bhikkhu nimantito sabhatto
samaano santa.m bhikkhu.m anaapucchaa pure-bhatta.m vaa pacchaabhatta.m vaa kulesu
caaritta.m aapajjeyya a~n~natra samayaa paacittiya.m. Tatth' aaya.m samayo
ciivaradaanasamayo ciivarakaara-samayo, aya.m tattha samayo.
47. Agilaanena bhikkhunaa
caatummaasap-paccayappavaara.naa saaditabbaa a~n~natra punap-pavaara.naaya a~n~natra
niccappavaara.naaya tato ce uttari.m saadiyeyya paacittiya.m.
48. Yo pana bhikkhu uyyutta.m sena.m
dassanaaya gaccheyya a~n~natra tathaaruupap-paccayaa paacittiya.m.
49. Siyaa ca tassa bhikkhuno koci deva
paccayo sena.m gamanaaya dvirattatiratta.m tena bhikkhunaa senaaya vasitabba.m. Tato ce
uttari.m vaseyya paacittiya.m.
50. Dvirattatiratta~nce bhikkhu senaaya
vasamaano uyyodhika.m vaa balagga.m vaa sena-byuuha.m vaa aniikadassana.m vaa gaccheyya
paacittiya.m.
Acelakavaggo pa~ncamo.
51. Suraamerayapaa.ne paacittiya.m.
52. A.ngulippatodake paacittiya.m.
53. Udake hassadhamme paacittiya.m.
54. Anaadariye paacittiya.m.
55. Yo pana bhikkhu bhikkhu.m bhi.msaa- peyya
paacittiya.m.
56. Yo pana bhikkhu agilaano
visiiva-naapekkho joti.m samaadaheyya vaa samaadahaa-peyya vaa a~n~natra
tathaaruupappaccayaa paacit-tiya.m.
57. Yo pana bhikkhu oren' a.d.dhamaasa.m
nahaayeyya a~n~natra samayaa paacittiya.m. Tatth' aaya.m samayo diya.d.dho maaso seso
gimhaananti vassaanassa pa.thamo maaso iccete a.d.dhateyya-maaso u.nhasamayo
pari.laahasamayo gilaanasa-mayo kammasamayo addhaanagamanasamayo vaatavu.t.thisamayo.
Aya.m tattha samayo.
58. Nava.m pana bhikkhunaa ciivaralaabhe-na
ti.n.na.m dubba.n.nakara.naana.m a~n~natara.m dubba.n.nakara.na.m aadaatabba.m niila.m vaa
kaddama.m vaa kaa.lasaama.m vaa. Anaadaa ce bhik-khu ti.n.na.m dubba.n.nakara.naana.m
a~n~natara.m dubba.n.nakara.na.m nava.m ciivara.m paribhu~n-jeyya paacittiya.m.
59. Yo pana bhikkhu bhikkhussa vaa
bhikkhuniyaa vaa sikkhamaanaaya vaa saama.ne-rassa vaa saama.neriyaa vaa saama.m ciivara.m
vikappetvaa appaccuddhaaraka.m paribhu~njeyya paacittiya.m.
60. Yo pana bhikkhu bhikkhussa patta.m vaa
ciivara.m vaa nisiidana.m vaa suucighara.m vaa kaayabandhana.m vaa apanidheyya vaa
apanidhaa-peyya vaa antamaso hassaapekkhopi paacittiya.m.
Suraapaa.navaggo cha.t.tho
61. Yo pana bhikkhu sa~ncicca paa.na.m
jiivitaa voropeyya paacittiya.m.
62. Yo pana bhikkhu jaana.m sappaa.naka.m
udaka.m paribhu~njeyya paacittiya.m.
63. Yo pana bhikkhu jaana.m yathaadham-ma.m
nihataadhikarana.m punakkammaaya ukko-teyya paacittiya.m.
64. Yo pana bhikkhu bhikkhussa jaana.m
du.t.thulla.m aapatti.m pa.ticchaadeyya paacittiya.m.
65. Yo pana bhikkhu jaana.m
uunaviisati-vassa.m puggala.m upasampaadeyya so ca puggalo anupasampanno te ca bhikkhuu
gaarayhaa ida.m tasmi.m paacittiya.m.
66. Yo pana bhikkhu jaana.m theyyasat-thena
saddhi.m sa.mvidhaaya ekaddhaamagga.m pa.tipajjeyya antamaso gaamantarampi paacit-tiya.m.
67. Yo pana bhikkhu maatugaamena sad-dhi.m
sa.mvidhaaya ekaddhaanamagga.m pa.tipaj-jeyya antamaso gaamantarampi paacittiya.m.
68. Yo pana bhikkhu eva.m vadeyya tathaa'
ha.m bhagavataa dhamma.m desita.m aajaanaami yathaa ye' me antaraayikaa dhammaa vuttaa
bhagavataa te pa.tisevato n' aala.m antaraayaayaa' ti. So bhikkhu bhikkhuuhi evam-assa
vacaniiyo maa aayasmaa eva.m avaca maa bhagavanta.m abbhaacikkhi na hi saadhu bhagavato
abbhakkhaana.m na hi bhagavaa eva.m vadeyya anekapariyaayena aavuso antaraayikaa dhammaa
vuttaa bhagavataa ala~nca pana te pa.tisevato antaraayaayaa'ti. Eva~nca so bhikkhu
bhikkhuuhi vuccamaano Tath' eva pagga.nheyya so bhikkhu bhikkhuuhi yaavata-tiya.m
samanubhaasitabbo tassa pa.tinissaggaaya yaavatatiya~nce samanubhaasiyamaano ta.m
pa.ti-nissajjeyya icceta.m kusala.m no ce pa.ti-nissajjeyya paacittiya.m.
69. Yo pana bhikkhu jaana.m tathaavaadinaa
bhikkhunaa aka.taanudhammena ta.m di.t.thi.m appa.tinissa.t.thena saddhi.m sambhu~njeyya
vaa sa.mvaseyya vaa saha vaa seyya.m kappeyya paacittiya.m.
70. Sama.nuddeso pi ce eva.m vadeyya tathaa'
ha.m bhagavataa dhamma.m desita.m aajaa-naami yathaa ye' me antaraayikaa dhammaa vuttaa
bhagavataa te pa.tisevato n' aala.m antaraayaayaa' ti. So sama.nuddeso bhikkhuuhi evamassa
vaca-niiyo maa aavuso samanuddesa eva.m avaca maa bhagavanta.m abbhaacikkhi na hi saadhu
bhagavato abbhakkhaana.m na hi bhagavaa eva.m vadeyya anekapariyaayena aavuso
sama-.nuddesa antaraayikaa dhammaa vuttaa bhagavataa ala~nca pana te pa.tisevato
antaraayaayaa'ti. Eva~nca so sama.nuddeso bhikkhuuhi vucca-maano Tath' eva pagga.nheyya so
sama.nuddeso bhikkhuuhi evam-assa vacaniiyo ajjatagge te aavuso sama.nuddesa na c' eva so
bhagavaa satthaa apadisitabbo yampi c' a~n~ne sama-.nuddesaa labhanti bhikkhuuhi saddhi.m
dvirat-tatiratta.m sahaseyya.m saa'pi te natthi cara pire vinassaa' ti. Yo pana bhikkhu
jaana.m ta-thaanaasita.m sama.nuddesa.m upalaapeyya vaa upa.t.thaapeyya vaa sambhu~njeyya
vaa saha vaa seyya.m kappeyya paacittiya.m.
Sappaa.nakavaggo sattano.
71. Yo pana bhikkhu bhikkhuuhi
saha-dhammika.m vuccamaano eva.m vadeyya na taa-
v ' aaha.m aavuso etasmi.m sikkhaapade
sikkhis-saami yaava n' a~n~na.m bhikkhu.m byatta.m vinayadhara.m paripucchaamii' ti
paacittiya.m. Sikkhamaanena bhikkhave bhikkhunaa a~n~na-tabba.m paripucchitabba.m
paripa~nhitabba.m. Aya.m tattha saamiici.
72. Yo pana bhikkhu paa.timokkhe
uddis-samaane eva.m vadeyya kimpan' imehi khuddaa-nukhuddakehi sikkhaapadehi uddi.t.thehi
yaava-deva kukkuccaaya vihesaaya vilekhaaya sa.mvat-tantii' ti. Sikkhaapadaviva.n.nanake
paacittiya.m.
73. Yo pana bhikkhu anva.d.dhamaasa.m
paa.timokkhe uddissamaane eva.m vadeyya idaan'eva kho aha.m jaanaami ayampi kira dhammo
suttaagato suttapariyaapanno anva.d-.dhamaasa.m uddesa.m aagacchatii' ti. Ta~nce bhikkhu.m
a~n~ne bhikkhuu jaaneyyu.m nisinna-pubba.m iminaa bhikkhunaa dvittikkhattu.m paa.timokkhe
uddissamaane ko pana vaado bhiyyo'ti na ca tassa bhikkhuno a~n~naa.nakena mutti atthi
ya~nca tattha aapatti.m aapanno ta~nca yathaadhammo kaaretabbo uttari~nc' assa moho
aaropetabbo tassa te aavuso alaabhaa tassa te dulladdha.m ya.m tva.m pa.timokkhe
uddissa-maane na saadhuka.m a.t.thikatvaa manasikarosii' ti . Ida.m tasmi.m mohanake
paacittiya.m.
74. Yo pana bhikkhu bhikkhussa kupito
anattamano pahaara.m dadeyya paacittiya.m.
75. Yo pana bhikkhu bhikkhussa kupito
anattamano talasattika.m uggireyya paacit-tiya.m.
76. Yo pana bhikkhu bhikkhu.m amuula-kena
sa"nghaadisesena anuddha.mseyya paacitti-ya.m.
77. Yo pana bhikkhu bhikkhussa sa~ncicca
kukkucca.m upadaheyya iti' ssa muhuttampi aphaasu bhavissatii' ti. Etadeva paccaya.m
karitvaa ana~n~na.m paacittiya.m.
78. Yo pana bhikkhu bhikkhuuna.m
bha.n-.danajaataana.m kalahajaataana.m vivaadaapannaa-na.m upassuti.m ti.t.theyya ya.m ime
bhanissanti ta.m sossaamii' ti. Etadeva paccaya.m karitvaa ana~n~na.m paacittiya.m.
79. Yo pana bhikkhu dhammikaana.m kammaana.m
chanda.m datvaa pacchaa khiiyana-dhamma.m apajjeyya paacittiya.m.
80. Yo pana bhikkhu sa.nghe
viniccha-yakathaaya vattamaanaaya chanda.m adatvaa ut-thaay' aasanaa pakkameyya
paacittiya.m.
81. Yo pana bhikkhu samaggena sa.nghena
ciivara.m datvaa pacchaa khiiyana-dhamma.m aapajjeyya yathaa santhuta.m bhikkhuu
sa.nghika.m laabha.m pari.naamentii' ti paacittiya.m.
82. Yo pana bhikkhu jaana.m sa.nghika.m
laabha.m pari.nata.m puggalassa pari.naameyya paacittiya.m.
Sahadhammikavaggo a.t.thamo
83. Yo pana bhikkhu ra~n~no khattiyassa
muddhaabhisittassa anikkhantaraajake anigga-taratanake pubbe appa.tisa.mvidito
indakhiila.m atikkaameyya paacittiya.m.
84. Yo pana bhikkhu ratana.m vaa
ratana-sammata.m vaa a~n~natra ajjhaaraamaa vaa ajjhaa-vasathaa vaa ugga.nheyya vaa
ugga.nhaapeyya vaa paacittiya.m. Ratana.m vaa pana bhikkhunaa ratanasammata.m vaa
ajjhaaraame vaa ajjhaava-sathe vaa uggahetvaa vaa uggahaapetvaa vaa nikkhipitabba.m yassa
bhavissati so harissatii' ti. Aya.m tattha saamiici.
85. Yo pana bhikkhu santa.m bhikkhu.m
anaapucchaa vikaale gaama.m paviseyya a~n~natra tathaaruupaa accaayikaa kara.niiyaa
paacittiya.m.
86. Yo pana bhikkhu a.t.thimaya.m vaa
dantamaya.m vaa visaanamaya.m vaa suucighara.m kaaraapeyya bhedanaka.m paacittiya.m.
87. Nava.m pana bhikkhunaa ma~nca.m vaa
pii.tha.m vaa kaarayamaanena a.t.tha.ngulapaadaka.m kaaretabba.m sugata.ngulena a~n~natra
he.t.thi-maaya a.taniyaa ta.m atikkaamayato chedanaka.m paacittiya.m.
88. Yo pana bhikkhu ma~nca.m vaa pii.tha.m
vaa tuulonaddha.m kaaraapeyya uddaalanaka.m paa-cittiya.m.
89. Nisiidana.m pana bhikkhunaa
kaaraya-maanena pamaa.nika.m kaaretabba.m tatrida.m pamaa.na.m diighaso dve vidatthiyo
sugatavi-datthiyaa tiriya.m diyaddha.m dasaa vidatthii ta.m atikkaamayato chedaka.m
paacittiya.m.
90. Ka.n.duppa.ticchaadi.m pana bhikkhunaa
kaarayamaanena pamaa.nikaa kaaretabbaa tatrida.m pamaana.m diighaso catasso vidatthiyo
sugata-vidatthiyaa tiriya.m dve vidatthiyo ta.m atik-kaamayato chedanaka.m paacittiya.m.
91. Vassikasaa.tika.m pana bhikkhunaa
kaarayamaanena pamaanikaa kaaretabbaa tatrida.m pamaana.m diighaso cha vidatthiyo
sugatavidat-thiyaa tiriya.m a.d.dhateyyaa ta.m atikkaamayato chedanaka.m paacittiya.m.
92. Yo pana bhikkhu sugataciivarappa-maana.m
ciivara.m kaaraapeyya atireka.m vaa chedanaka.m paacittiya.m. Tatrida.m sugatassa
sugataciivarappamaana.m diighaso nava vidat-thiyo sugatavidatthiyaa tiriya.m cha
vidatthiyo. Ida.m sugatassa sugataciivarappamaa.na.m.
Ratanavaggo navamo.
Udditthaa kho aayasmanto dvenavuti
paacittiyaa dhammaa, Tatth' aayasmante pucchaa-mi kacci'ttha parisuddhaa? Dutiyampi
pucchaami kacci'ttha parisuddhaa? Tatiyampi pucchaami kacci'ttha parisuddhaa?
Parisuddh'etth' aayasmanto tasmaa tu.nhii
evameta.m dhaarayaami.
Paacittiyaa. ni.t.thitaa.
Bạch chư Tôn giả, đây là chín mươi
hai pháp ưng đối trị được tổng thuyết như sau:
1. Biết rõ lại nói dối, phạm ưng
đối trị.
2. Chưởi mắng vị khác, phạm ưng đối
trị.
3. Nói đâm thọc Tỳ khưu, phạm ưng
đối trị.
4. Vị Tỳ khưu nào dạy pháp cho người
chưa thọ cụ túc giới đọc từng câu, phạm ưng đối trị.
5. Vị Tỳ khưu nào ngủ chung với người
chưa thọ cụ túc giới quá hai ba đêm, phạm ưng đối trị.
6. Vị Tỳ khưu nào ngủ chung với phụ
nữ (một nhà), phạm ưng đối trị.
7. Vị Tỳ khưu nào nói pháp cho người
nữ quá năm sáu lời, phạm ưng đối trị, ngoại trừ được người nam tỉnh
táo chứng kiến.
8. Vị Tỳ khưu nào tiết lộ pháp cao
nhân đã thực chứng đến người chưa thọ cụ túc giới, phạm ưng đối
trị.
9. Vị Tỳ khưu nào tiết lộ tội lỗi
của Tỳ khưu đến người chưa thọ cụ túc giới, phạm ưng đối trị
ngoại trừ vị Tỳ khưu được phép.
10. Vị Tỳ khưu nào đào hoặc sai đào
đất, phạm ưng đối trị.
Phẩm nói dối, thứ nhất.
11. Phá hoại thảo mộc, phạm ưng đối
trị.
12. Nói tráo trở gây khó khăn, phạm
ưng đối trị.
13. kích bác chỉ trích, phạm ưng đối
trị.
14. Vị Tỳ khưu nào lấy giường của
Tăng hoặc ghế hoặc nệm hoặc gối trải ra nơi trống hay sai trải ra rồi
khi đi khỏi không thu dọn cũng không nhờ thu dọn hoặc đi không từ giả,
phạm ưng đối trị.
15. Vị Tỳ khưu nào trải dọn chỗ nằm,
hoặc sai trải dọn, trong tịnh thất của Tăng rồi khi rời khỏi chỗ ấy
không thu dọn cũng không nhờ thu dọn hoặc đi không cáo từ phạm ưng đối
trị.
16. Vị Tỳ khưu nào biết trong tịnh
thất của Tăng có vị Tỳ khưu đã đến trước, vẫn chen vào trải dọn
chỗ ngủ nghĩ rằng ai bực bội thì đi ra; chỉ có nguyên nhân đó không
việc gì khác cũng phạm tội ưng đối trị.
17. Vị Tỳ khưu nào sân giận bất
bình với Tỳ khưu rồi lôi kéo hoặc sai lôi kéo ra khỏi tịnh thất của
tăng, phạm ưng đối trị.
18. Vị Tỳ khưu nào ngồi hoặc nằm
trên giường ghế kê tạm ở gác lửng trong tịnh xá của tăng, phạm ưng
đối trị.
19. Khi vị tỳ kheo cho làm tịnh thất
lớn, cần phải đứng ở khoảng cách cửa cái để mở then gài, để sơn
phết cửa sổ; đứng tại chỗ không phải ruộng rẩy để lợp mái, chỉ
lợp hai ba lớp. Nếu thực hiện vượt quá cách đó, dù đứng tại chỗ
không phải ruộng rẩy, cũng phạm ưng đối trị.
20. Vị Tỳ khưu nào biết rõ nước có
sinh vật lại đổ hoặc sai đổ trên cỏ hay mặt đất, phạm ưng đối trị.
Phẩm thảo mộc, thứ hai.
21. Vị Tỳ khưu nào chưa được cho
phép mà giáo đạo các Tỳ khưu ni, phạm ưng đối trị.
22. Vị Tỳ khưu mặc dù đã được
cho phép nhưng giáo đạo các Tỳ khưu ni lúc mặt trời đã lặn, phạm ưng
đối trị.
23. Vị Tỳ khưu nào đi đến cư xá
ni chúng mà giáo đạo chư Tỳ khưu ni, phạm ưng đối trị, ngoại trừ có
trường hợp. Trường hợp ở đây là có Tỳ khưu ni bị bệnh.
24. Vị Tỳ khưu nào nói như sau
"chư Tỳ khưu giáo đạo Tỳ khưu ni vì nhận lợi lộc" phạm ưng
đối trị.
25. Vị Tỳ khưu nào cho y đến Tỳ
khưu ni không phải quyến thuộc, phạm ưng đối trị ngoại trừ trao đổi.
26. Vị Tỳ khưu nào may hoặc nhờ may
y cho Tỳ khưu ni không phải quyến thuộc, phạm ưng đối trị.
27. Vị Tỳ khưu nào rủ nhau với vị
Tỳ khưu ni hành trình chung một đường dài, thậm chí dù chỉ qua một khoảng
xóm, phạm ưng đối trị, ngoại trừ có trường hợp. Trường hợp ở đây
là con đường cần đi thành đoàn, có điều nghi ngờ, có sự nguy hiểm.
28. Vị Tỳ khưu nào rủ nhau với Tỳ
khưu ni ngồi chung một thuyền, đi xuôi hoặc đi ngược dòng, phạm ưng đối
trị, trừ khi băng đò ngang.
29. Vị Tỳ khưu nào biết rõ vẫn ăn
thực phẩm do Tỳ khưu ni sắp đặt, phạm ưng đối trị, trừ khi người
cư sĩ khởi xướng trước.
30. Vị Tỳ khưu nào cùng với Tỳ khưu
ni, một với một, ngồi chỗ vắng vẻ, phạm ưng đối trị.
Phẩm giáo đạo, thứ ba.
31. Với Tỳ khưu vô bệnh, thức ăn tại
bố thí đường chỉ nên dùng một lần, nếu thọ dụng hơn hạn ấy, phạm
ưng đối trị.
32. Thọ thực chung nhóm, phạm ưng đối
trị, ngoại trừ có trường hợp. Ở đây có trường hợp là lúc bị bệnh,
lúc lễ dâng y, lúc bận làm y, lúc đi đường xa, lúc đi thuyền, lúc đại
hội, lúc tu sĩ thí thực. Ðây là trường hợp trong điều học này.
33. Thọ thực hậu thỉnh phạm ưng đối
trị, ngoại trừ có trường hợp. Ở đây trường hợp này là lúc bị bệnh,
lúc lễ dâng y, lúc bận làm y. Ðây là trường hợp trong điều học này.
34. Vị Tỳ khưu đi đến tư gia, có
người yêu cầu để cúng dường bánh hoặc lương khô. Nếu vị Tỳ khưu
muốn thì chỉ nên thọ nhận hai-ba bát đầy. Nếu thọ nhận quá hạn ấy
phạm ưng đối trị. Sau khi thọ nhận hai ba bát đầy, đem khỏi nơi ấy cần
phải phân chia với các vị Tỳ khưu. Ðây là cách làm đúng trong điều học
này.
35. Vị Tỳ khưu nào đã ăn xong, đã
ngăn thực, lại ăn hoặc thưởng thức vật thực loại cứng hay loại mềm
phi tàn thực, phạm ưng đối trị.
36. Vị Tỳ khưu nào nài ép dâng cho Tỳ
khưu đã ăn xong và ngăn vật thực rồi, bằng thức ăn loại cứng hay loại
mềm phi tàn thực, bảo rằng: "Này Tỳ khưu hãy ăn, hãy thọ
dùng" biết rõ nhưng muốn chỉ trích; khi vị đó ăn xong, vị này phạm
ưng đối trị.
37. Vị Tỳ khưu nào nhai ăn hoặc thọ
dùng vật thực loại cứng hay loại mềm trong phi thời, phạm ưng đối trị.
38. Vị Tỳ khưu nào nhai ăn hoặc thọ
dùng vật thực loại cứng hay loại mềm đã dự trử, phạm ưng đối trị.
39 Những thức ăn thượng vị nào như
là bơ tươi, bơ đặc, dầu mè, mật ong, đường, cá, thịt, sữa tươi, sữa
đông; vị Tỳ khưu nào vô bịnh vì lợi mình mà xin những thức ăn thượng
vị như vậy rồi thọ dùng, phạm ưng đối trị.
40. Vị Tỳ khưu nào đưa vào miệng
thứ vật thực chưa được cho, phạm ưng đối trị ngoại trừ nước lả
và tăm xỉa răng.
Phẩm vật thực, thứ tư.
41. Vị Tỳ khưu nào tự tay cho thức
ăn loại cứng hoặc loại mềm đến tu sĩ lỏa thể hay nam du sĩ hay nữ du
sĩ, phạm ưng đối trị.
42. Vị Tỳ khưu nào nói với Tỳ khưu
khác như sau: "này hiền giả hãy đi, chúng ta sẽ vào làng hay thị trấn
để khất thực; nhưng rồi khi đã bố thí cho vị ấy hoặc chưa bố thí
lại xua đuổi về: hãy đi đi này hiền giả nói chuyện với ông hay ngồi
lại với ông, tôi không thoải mái, thà tôi nói chuyện một mình hay ngồi
một mình mà an vui hơn". Chỉ có nguyên nhân ấy không chi khác, phạm
ưng đối trị.
43. Vị Tỳ khưu nào xen vào ngồi
trong gia đình đôi vợ chồng, phạm ưng đối trị.
44. Vị Tỳ khưu nào ngồi trong chỗ
che dừng kín đáo với người phụ nữ, phạm ưng đối trị.
45. Vị Tỳ khưu nào ngồi khuất vắng
với người phụ nữ, một với một, phạm ưng đối trị.
46. Vị Tỳ khưu nào được mời thỉnh
nhận đi thọ thực, nếu chưa từ giả vị Tỳ khưu đang có mặt lại đi
thăm viếng các gia đình khác trước hoặc sau thời ngọ trai, phạm ưng đối
trị., ngoại trừ có trường hợp. Trường hợp ở đây là lúc lễ dâng
y, lúc đang làm y. Ðây là trường hợp trong điều học này.
47. Với vị Tỳ khưu vô bệnh chỉ
nên vui nhận vật dụng yêu cầu thời hạn bốn tháng, nếu vui nhận quá
thời hạn ấy, phạm ưng đối trị, ngoại trừ có lời yêu cầu tiếp tục
hay được yêu cầu vĩnh viễn.
48. Vị Tỳ khưu nào đi xem quân đội
diễn tập, phạm ưng đối trị. Ngoại trừ có duyên cớ thích đáng.
49. Ðối với vị Tỳ khưu có duyên cớ
chi phải đến gia binh thì vị Tỳ khưu ấy chỉ nên ngụ lại trong gia binh
hai ba đêm. Nếu ngụ quá hạn ấy, phạm ưng đối trị.
50. Nếu vị Tỳ khưu khi đang cư ngụ
tại gia binh hai ba đêm mà đi đến chỗ tập trận, chỗ đóng quân, chỗ tập
hợp quân hoặc chỗ duyệt binh, phạm ưng đối trị.
Phẩm lõa thể, thứ năm.
51. Uống rượu ngâm, rượu cất, phạm
ưng đối trị.
52. Chơi thọc cù lét, phạm ưng đối
trị.
53. Giởn nước, phạm ưng đối trị.
54. Thái độ bất cần, phạm ưng đối
trị.
55. Vị Tỳ khưu nào hù nhát Tỳ khưu,
phạm ưng đối trị.
56. Vị Tỳ khưu nào vô bệnh, đốt lửa
muốn sưởi ấm hoặc sai đốt lửa, phạm ưng đối trị, ngoại trừ có
duyên cớ hợp lẽ.
57. Vị Tỳ khưu nào chưa tới nữa tháng
mà tắm, phạm ưng đối trị. ngoại trừ có trường hợp. Ở đây có trường
hợp là còn một tháng rưỡi cuối mùa nóng, tháng đầu của mùa mưa, đó
là hai tháng rưỡi thời gian oi bức; trường hợp thời tiết nực nội;
trường hợp bệnh hoạn; trường làm việc nhọc; trường hợp đi đường
xa; trường hợp mưa gió. Ðây là duyên cớ trong điều học này.
58. Vị Tỳ khưu nhận được y mới
phải lấy một trong ba màu tối để làm hoại sắc, là màu xanh, màu bùn
hay màu đen. Nếu vị Tỳ khưu không lấy một trong ba màu tối làm hoại sắc
mà sử dụng y mới, phạm ưng đối trị.
59. Vị Tỳ khưu nào tự mình ký gởi
y cho Tỳ khưu hoặc Tỳ khưu ni hoặc học nữ hoặc sa di hoặc sa di ni,
chưa rút lời mà sử dụng, phạm ưng đối trị.
60. Vị Tỳ khưu nào cất giấu hoặc
bảo cất giấu bình bát của Tỳ khưu, hoặc y hoặc tọa cụ hoặc ống đựng
kim hoặc dây lưng. Dù chỉ để vui cười. phạm ưng đối trị.
Phẩm uống rượu, thứ sáu.
61. Vị Tỳ khưu nào cố ý đoạt mạng
sống sinh vật, phạm ưng đối trị.
62. Vị Tỳ khưu nào biết rõ nước có
sinh vật mà vẫn sử dụng, phạm ưng đối trị
63. Vị Tỳ khưu nào biết rõ vụ kiện
tụng đã được xử theo pháp vẫn khơi dậy để xử lại, phạm ưng đối
trị.
64. Vị Tỳ khưu nào biết rõ lại che
dấu tội xấu xa của Tỳ khưu, phạm ưng đối trị.
65. Vị Tỳ khưu nào biết rõ người
chưa đủ hai mươi tuổi mà truyền cụ túc giới, phạm ưng đối trị;
người ấy không thành cụ túc giới và chư Tỳ khưu ấy đáng bị quở
trách.
66. Vị Tỳ khưu nào biết rõ mà rủ
nhau hành trình chung đường dài cùng với bọn lậu thương, dù chỉ đi qua
một khoảng xóm cũng phạm ưng đối trị.
67. Vị Tỳ khưu nào rủ nhau hành
trình chung đường dài với người phụ nữ, dù chỉ qua một khoảng xóm cũng
phạm ưng đối trị.
68. Vị Tỳ khưu nào nói như sau:
"theo tôi hiểu biết pháp do Ðức Thế Tôn đã thuyết thì những pháp
mà Ðức Thế Tôn bảo là pháp tai hại, những pháp ấy thật không đủ gây
tai hại cho người hành theo đâu". Vị Tỳ khưu ấy cần được chư Tỳ
khưu khuyên bảo như vầy: "Tôn Giả chớ có nói như vậy, chớ có
xuyên tạc Ðức Thế Tôn, sự xuyên tạc Ðức Thế Tôn chắc chắn là
không tốt; bởi lẽ đức Thế Tôn không hề nói như vậy, này hiền giả
các pháp tai hại được đức Thế Tôn dùng nhiều phương tiện tuyên bố
hại thì những pháp ấy hẳn đúng là gây tai hại cho người hành
theo". Vị Tỳ khưu ấy khi được chư Tỳ khưu nhắc bảo như vậy mà
vẫn cố chấp như cũ thì vị Tỳ khưu ấy cần được chư Tỳ khưu can gián
ba lần cho bỏ lời ấy; nếu khi được can gián ba lần mà bỏ thì là điều
tốt, bằng nếu không bỏ, phạm ưng đối trị.
69. Vị Tỳ khưu nào biết rõ vẫn ăn
chung hoặc ở chung hoặc ngủ chung với Tỳ khưu người nói quấy không
hành theo pháp, không bỏ tà kiến ấy, phạm ưng đối trị.
70. Nếu có vị sa di nói như sau:
"theo tôi hiểu pháp Ðức Thế Tôn đã thuyết, thì những pháp mà Ðức
Thế Tôn tuyên bố là tai hại, những pháp ấy thật sự không đủ để làm
tai hại cho người thực hành đâu". Vị sa di ấy cần được chư Tỳ
khưu nhắc bảo như sau: "Này ông sa di, ngươi chớ có nói như vậy, chớ
xuyên tạc Ðức Thế Tôn, vì sự xuyên tạc Ðức Thế Tôn là không tốt,
chắc chắn Ðức Thế Tôn không tuyên bố như vậy; này ông sa di những
pháp tai hại đã được Ðức Thế Tôn dùng nhiều phương tiện tuyên bố
thì những pháp ấy hẳn đúng là gây tai hại cho người thực hành" Vị
sa di ấy khi được chư Tỳ khưu nhắc bảo như vậy vẫn cố chấp thì vị
sa di ấy cần được chư Tỳ khưu nói rằng: " kể từ hôm nay này ông
sa di, Ðức Thế Tôn không cần ngươi bái làm bậc Ðạo Sư nữa; lợi đắc
nào mà các vị sa di khác có được như quyền đồng cư với chư Tỳ khưu
hai ba đêm, lợi đắc ấy ngươi không có, hỡi kẻ xấu hãy đi mất
đi". Vị Tỳ khưu nào biết rõ vị sa đã bị tẩn xuất như thế lại
dụ dỗ hoặc sai phục dịch hoặc ăn chung hoặc ngủ chung, phạm ưng đối
trị.
Phẩm có sinh vật, thứ bảy.
71. Vị Tỳ khưu nào khi được chư Tỳ
khưu nhắc bảo đúng pháp lại nói như sau: "Nầy chư hiền cho đến
khi nào tôi chưa hỏi vị Tỳ khưu khác thông thạo trì luật thì đến chừng
ấy tôi vẫn chưa chịu học tập điều học đó đâu" nói vậy phạm
ưng đối trị. Này chư Tỳ khưu, với vị Tỳ khưu cầu học cần phải tìm
hiểu, cần phải học hỏi, cần phải nghi vấn. Ðây là điều hợp lý
trong pháp này.
72. Vị Tỳ khưu nào khi giới bổn
đang được thuyết tụng lại nói như sau: "có ích gì với những điều
học nhỏ nhặt tiểu tiết này, chỉ là dẫn đến sự hối tiếc, ray rứt
bận tâm thôi". Vì thái độ chê bai học giới, phạm ưng đối trị.
73. Vị Tỳ khưu nào khi giới bổn
được thuyết tụng mỗi nửa tháng một lần, lại nói như sau: "tới
nay tôi mới biết là pháp này được tổng thuyết mỗi nửa tháng lại có
liên quan đến kinh luật, hệ thuộc kinh luật". Các vị Tỳ khưu khác
vẫn biết rõ đối với Tỳ khưu này đã từng ngồi nghe thuyết tụng giới
bổn đôi ba lần, huống chi là nhiều hơn nữa. Ðối với Tỳ khưu ấy không
thoát tội do sự thiếu hiểu biết, vị đó có phạm tội gì thì cần được
trị phạt theo pháp tội ấy; thêm nữa cần phải giải tỏa sự u mê của
vị ấy, rằng: "này hiền giả thật bất lợi cho ông, thật thiệt hại
cho ông về việc này, việc mà ông không chú tâm khéo tác ý khi giới bổn
đang được thuyết tụng". Trong vụ này vì việc giả khờ, phạm ưng
đối trị.
74. Vị Tỳ khưu nào sân giận bất
bình vị Tỳ khưu khác rồi đánh đập, phạm ưng đối trị.
75. Vị Tỳ khưu nào sân giận bất
bình vị Tỳ khưu khác rồi giá tay dọa, phạm ưng đối trị.
76. Vị Tỳ khưu nào vu cáo vị Tỳ khưu
với tội Tăng tàn vô căn cớ, phạm ưng đối trị.
77. Vị Tỳ khưu nào cố tình gây áy
náy cho Tỳ khưu, nghĩ rằng: "làm cho vị ấy chỉ bất an một chút
thôi". Chỉ có duyên cớ đó không chi khác, phạm ưng đối trị.
78. Vị Tỳ khưu nào trong khi các Tỳ
khưu xung đột cãi vã tranh luận, lại đứng rình rập, nghĩ rằng: "Những
vị này nói gì ta sẽ nghe điều ấy". Chỉ có duyên cớ đó không chi
khác, phạm ưng đối trị.
79. Vị Tỳ khưu nào khi đã đưa lời
thỏa thuận trong vụ tăng sự đúng pháp, về sau lại hiềm trách, phạm
ưng đối trị.
80. Vị Tỳ khưu nào giữa cuộc xét xử
đang tiến hành trong tăng, chưa đưa lời thỏa hiệp mà đứng dậy khỏi
chỗ ngồi bỏ đi, phạm ưng đối trị.
81. Vị Tỳ khưu nào khi Tăng hòa hợp
giao y rồi mà về sau lại hiềm trách rằng: "Chư Tỳ khưu theo pháp vị
thân mà cưỡng đoạt lợi lộc của Tăng", phạm ưng đối trị.
82. Vị Tỳ khưu nào biết rõ lợi lộc
được dâng hiến thuộc về tăng, lại cưỡng đoạt cho một cá nhân, phạm
ưng đối trị.
Phẩm theo pháp, thứ tám.
83. Vị Tỳ khưu nào chưa báo tin trước
mà đi vào hậu cung của vua Sát-đế-lỵ đã được tôn vương, khi vua và
hoàng hậu chưa ngự ra ngoài, phạm ưng đối trị.
84. Vị Tỳ khưu nào nhặt lấy hoặc
sai nhặt lấy báu vật hay vật được định là của báu, phạm ưng đối
trị. ngoại trừ trong chùa hoặc nơi cư ngụ, khi vị Tỳ khưu nhặt được
hoặc bảo người nhặt báu vật hay vật được định là của báu, trong
vòng chùa hoặc chỗ cư ngụ thì nên giữ lại nghĩ rằng là của ai người
ấy sẽ mang đi. Ðây là cách làm tốt trong điều này.
85. Vị Tỳ khưu nào nào chưa từ giả
Tỳ khưu hiện diện, mà đi vào xóm lúc phi thời, phạm ưng đối trị, trừ
phi có việc cấp thiết chính đáng.
86. Vị Tỳ khưu nào sai làm ống đựng
kim bằng xương hoặc bằng nanh hoặc bằng sừng, phạm ưng đối trị, vật
phải đập bể.
87. Giường hay ghế mới mà vị Tỳ
khưu sai làm ra, cần phải cho làm chân cao tám ngón, tính theo ngón tay Ðức
Phật [5], đo từ thanh diềm dưới, vượt quá mức ấy phạm ưng đối trị,
vật phải cất bỏ.
88. vị Tỳ khưu nào sai làm giường
hay ghế lót nệm gòn, phạm ưng đối trị, nệm phải xé bỏ.
89. Tọa cụ mà Tỳ khưu nhờ làm,
phải cho làm theo kích cở, kích thước ở đây là chiều dài hai gang tay,
chiều rộng một gang rưởi, bìa 1 gang, tính theo gang Ðức Phật [6], làm vượt
quá cở ấy phạm ưng đối trị, vật phải cắt bỏ.
90. Băng rịt ghẻ mà Tỳ khưu nhờ làm,
phải cho làm theo kích cở, kích thước ở đây là dài 4 gang, rộng 2 gang,
tính theo gang Ðức Phật; quá cở ấy phạm ưng đối trị, vật phải cắt
bỏ.
91. Choàng tắm mưa mà Tỳ khưu nhờ làm,
phải cho làm theo kích cở, kích thước ở đây là dài 6 gang, rộng 2 gang rưởi,
theo gang Ðức Phật, quá cở ấy phạm ưng đối trị, vật phải cắt bỏ.
92. Vị Tỳ khưu nào nhờ làm y bằng
cở y của Ðức Phật hoặc rộng hơn, phạm ưng đối trị, y phải cắt bỏ.
Ở đây, kích thước y của Ðức Phật là chiều dài 9 gang chiều ngang 6
gang, theo gang tay Ðức Phật, đây là kích thước tấm y của Ðức Thiện
Thệ.
Phẩm châu báu, thứ chín.
Bạch chư Tôn Giả, chín mươi hai pháp
ưng đối trị đã được tổng thuyết.
Ở đây tôi xin hỏi chư Tôn Giả,
các Ngài được thanh tịnh chăng? lần thứ hai, tôi xin hỏi các Ngài được
thanh tịnh chăng? lần thứ ba, tôi xin hỏi các Ngài được thanh tịnh
chăng? chư Tôn giả trong đây được thanh tịnh, do đó im lặng, tôi xin ghi
nhận sự việc ấy như vậy.
DỨT THUYẾT GIỚI ƯNG ÐỐI TRỊ.
[1] Một do-tuần (yojana) bằng
18 km; tuy nhiên có vài sách giải
thích khác nhau về đơn vị đo nầy.
[2] Tháng Kattika có 2 : pubbakattika
hay còn gọi là kattikate-maasikaa (tháng 9 âl) và pacchimakattika hay
còn gọi là kattikacaatumaasika (tháng 10 âl) .
[3] Biệt thí y (accekaciiara.m)
là y đặc biệt, ngoại lệ.
[4] Hạn kỳ cho phép giữ y, là 1
tháng cuối mùa mưa, nếu có quả báu Ka.thina thì thêm thời hạn 4
tháng mùa lạnh .
[5] Lối 5 dm (5 tấc tây) . Theo chú
giải, 1 ngón tay của Ðức Phật bằng 3 ngón tay người thường.
[6] Ðã dẫn chú thích trong điều
6 của giới Tăng Tàng (sa"nghaadisesa).
Mục lục
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8
| 9