- THỬ HOÀ ĐIỆU SỐNG
- MỤC LỤC
- Thay Lời Tựa
- Lý Tưởng
- Hình Phạt
- Sống với Hiện Tại
- Số Phận hay Rủi May
- Mở Rộng Lòng
- Nghĩa Thời Gian
- Chân Thành
- Tin Tưởng
- Hạnh Phúc
- Ðẹp Vĩnh Viễn
- Lời Cuối
********************
Thay Lời Tựa
Anh
với em thật chưa bao giờ quen biết. Ðôi mắt nhiệt thành, đôi môi cương
quyết, hai bàn tay rắn chắc, vồ vập ấy, anh đã mường tượng như đã
trông thấy năm bảy lần trên đường anh qua. Nhưng những dáng điệu ấy
chắc gì chỉ của riêng em? Tuổi hai mươi nào lại có những dáng điệu
giống nhau, phát lộ từ những tâm hồn nhiệt thành với cuộc đời, anh
hăm hở với sự sống.
Anh đã từng xót
thương, như tự xót thương anh thuở nào thơ dại, khi bắt gặp trên đường
những nét nhăn mà móng vuốt của cuộc đời đã cày trên trán ai như trán
em bây giờ, những đường tươm máu, gai đời rạch nát trên đôi tay, bởi
cái gì cũng muốn nắm bắt, những vết trầy, những chấm rỗ, đá sỏi
trên đường đã châm thủng đôi chân, bởi chỗ nào cũng muốn dẫm đến.
Vì tại sao em đày
đoạ tâm hồn, dày vò xác thịt, tự hiến dâng mình cho một kẻ trầm hương
cho một lò thí nghiệm lớn, anh đã biết, nên không trách móc mà chỉ thương
xót em. Vào độ tuổi em, anh cũng đã từng quằn quại với bao câu hỏi
luôn luôn quay cuồn cuộn trong đầu óc nóng ran, đã từng phân vân uất
ức giữa bao thái độ trái ngược của sự sống, mà vẫn không tìm ra
được ý nghĩa thích đáng cho cuộc đời.
Thế nghĩa là anh
đã trải qua một phần nào tâm trạng khắc khoải của em, cho nên hôm nay,
tình cờ gặp nhau trên một nẻo đường, tuy chưa hẳn đã quen nhau, anh đã
hiểu em nhiều lắm. Với nét nhăn trước tuổi, với dáng điệu trầm tư,
em ngồi đó mà anh tưởng như đối diện với chính anh, cách mười năm
trước. Bổng nhiên một nguồn yêu thương tràn ngập tâm hồn, anh nhận thấy
cần được xích lại gần em, đặt bàn tay mát dịu trên trán nóng hổi của
em, và cần được bàn bạc cùng em năm bảy câu tâm sự mà anh đã nghiền
ngẫm bấy lâu với một người em bây giờ không còn nữa.
Những tâm trạng
ấy, anh không đặt ra. Chúng tự nảy nở lúc cần phải nảy nở, như làn
chớp của hai luồn điện gặp nhau, như hoa trái đến thời tiết nhất định
của chúng. Nhưng nếu chúng ta không biết giải quyết bằng cách này hay
cách khác, chúng sẽ ung thối và đầu độc suốt cả cuộc đời. Bao nhiêu
hoa trái đáng lẽ tốt tươi phải héo hắc tự chồi non bởi thiếu một
ánh nắng. Bao nhiêu thanh niên chưa bước ra khoải ngưỡng cửa cuộc đời,
bổng trở thành ông cụ già bi quan, bạc nhược, kéo đời mình lê thê qua
những ngày tàn ảm đạm. Bởi vì đâu ? vì không tìm ra nghĩa sống vậy !
Trong lúc tuổi hai mươi
mở rộng cửa ra trước cuộc đời mới lạ, bao nhiêu câu hỏi gắt gao, tới
tấp, dồn dập đến xâm chiếm tâm hồn anh. Không thầy, không bạn anh đã
lần hồi tự tìm lấy những lời giải đáp, nhờ một ít giáo dục, một
ít kinh nghiệm và rất nhiều ảnh hưởng của Phật giáo.
Anh không dám tự
hào rằng những lời giải đáp ấy là những định luật chung của cuộc
đời, hay những chân lý bất di bất dịch. Nhưng ít ra, anh có thể nói
được rằng chúng đã đem lại cho anh sau những năm sóng gió tơi bời, lúc
tuổi hai mươi vừa đẩy anh rời khỏi bến gia đình, sự định tĩnh của
tâm hồn, một nghĩa sống vui tươi, lung linh sắc màu. . .
Ðến đây, anh cần
phải xin lỗi em về sự thân mật gần như sổ sàng trong cách xưng gọi
“anh em”. Nhưng ngoài cách ấy, anh thấy không còn cách nào khác.
Anh muốn, nhưng bất
kỳ ở trường hợp nào câu chuyện chúng ta sẽ bao trùm trong bầu không
khí thân mật để dễ được cảm thông. Anh không muốn, thật tình không
bao giờ muốn, làm một bậc thầy, làm một ông giáo, một vị giảng sư
đạo mạo ... những chức vị ấy làm xa cách người nói và người nghe quá!
Anh đã ngồi ở ghế
nhà trường, đã vào giáo đường, đã dự thính những buổi diễn thuyết
… Ở những nơi ấy một ít lẽ tập truyền, cộng thêm uy thế của người
giảng, đã làm người nghe phải khuất phục hơn là sung sướng công nhận,
bị răn dạy hơn là cảm thông. Và kết quả là không lợi bằng những buổi
thân mật ngồi nói chuyện bên nhau.
Vả lại,
anh dám đâu tự đặt mình vào địa vị của một trong những vị trên. Thời
gian chưa đến ghi dấu trên đầu đốt tuổi ba mươi, anh có đâu đủ kinh
nghiệm và sự chín chắn của một bậc thầy để lên mặt dạy đời và
giữ phần phân phát đạo đức. Làm một nhà giáo dục ? Không, một trăm
lần anh không muốn ! Nếu có làm chức vụ ấy, anh cũng chỉ làm cho anh
mà thôi. Anh thấy không thể giáo hoá ai khác hơn là tự giáo hoá lấy
mình. Công việc ấy anh đã làm và sẽ còn làm mãi. Cho nên luôn luôn trước
mặt mọi người, cũng như bây giờ trước mặt em, khi anh cần phải nói
gì, anh thấy như đấy là cũng một dịp
để tự nói với mình, tự căn dặn, tự vỗ về, tự khuyên nhủ lấy,
và sau cùng, để soát lại suy tư một lần nữa.
Từ chối tất
cả những chức tước trên, với em, anh chỉ muốn là một người anh, một
người anh không độc đoán, không cố chấp, hiền từ ngồi bên em mà đàm
đạo. Anh sẽ nắm tay em mà chỉ lại con đường tư tưởng mà anh đã đi
qua, rồi để em tự liệu lấy.
Huế,
mùa xuân năm 1975.
Mục lục |
1 | 2
| 3 | 4
| 5 | 6
| 7 | 8
| 9 | 10 | Lời cuối
http://www.buddhismtoday.com/viet/phatphap/thuhoadieusong.htm