Sàntideva

(Tôn giả Tịch Thiên)

Bodhicaryàvatàra

NHẬP HẠNH BỒ TÁT

 

 

 Việt dịch:  Nguyên Hiển

  

HỘI PHẬT HỌC PHỔ MINH

PHẬT LỊCH 2549-2005

 *  Thân tặng các thành viên và ân nhân của Giao Điểm Foundation * 

 

 

CHƯƠNG NĂM   CHÁNH NIỆM, TỈNH GIÁC   1. Người muốn nguyện giữ giới   Chuyên chú giữ tâm mình   Vì nếu không giữ tâm   Thì không thể giữ giới   2. Thả tâm như voi điên Sẽ đoạ ngục vô gián Vì một voi chưa thuần Không gì tai họa bằng   3.  Luôn dùng giây chánh niệm  Cột tâm voi điên này  Không còn lo sợ nữa  Được tất cả phước lành   4. Sư tử, voi, gấu, rắn  Hết thảy kẻ thù địch Lính canh giữ địa ngục Hung thần qủy La Sát   5. Chỉ nhờ buộc tâm này Là ta trói chúng hết Điều phục được tâm ta Là điều phục tất cả   6. Lời chân thật của Phật Đã từng dạy ta rằng  Lo sợ và đau khổ  Đều từ tâm sinh ra   7. Hình cụ trong địa ngục Là do ai tạo nên  Sắt nóng trong hỏa ngục  Tiếng hú ở đâu ra?   8. Phật đã dạy tất cả Do ác tâm biến ra Bởi thế trong ba cõi Đáng sợ nhất tâm này   9. Nếu cần trừ hết nghèo Mới thành bố thí độ Xưa đức Phật thành Phật Thế gian sao vẫn nghèo?   10. Tâm tạo vui chúng sinh  Ban thí mọi vật chất  Hạnh bố thí rốt ráo  Chỉ y cứ nội tâm   11. Lùa cá tôm sinh vật Đến an toàn không hại Vĩnh viễn dứt ác tâm Là thành tựu giới độ   12. Sân si đầy thế gian Làm sao điều phục hết Dứt tâm sân của mình Là diệt được hết thù   13. Làm sao đủ số lượng Da thuộc tràn đại địa Nhưng miếng da lót dày Đã trãi khắp mặt đất   14. Ta không cần khắc phục Những kẻ thù bên ngoài Chỉ diệt tâm sân mình Không cần nhọc công khác   15. Ta phát sanh định tâm Được sinh trời Phạm thiên Làm tốt bằng thân miệng Nhưng tâm hành yếu ớt Khó thành tựu phước đức   16. Phật dạy dù tụng niệm Tu khổ hạnh lâu năm Mà tâm cứ tán loạn Thì thật là vô ích   17. Nếu không biết tâm này Bí yếu của Phật pháp Tuy muốn thoát ly khổ  Vẫn phiêu bạt ba cõi   18. Bởi thế ta hãy nên Khéo gìn giữ đạo tâm Gìn giữ giới tâm này Đâu cần giữ giới khác   19. Nên cẩn thận gìn giữ Vết thương giữa đám đông Giữa cuộc đời hung ác Ta phải giữ tâm mình   20. Vết thương nhỏ trên thân Giữ gìn sợ bị hại Sợ khổ địa ngục sao Lại không giữ tâm mình   21. Hành trì được như vậy Dù ở giữa người ác Dù ở đám người đẹp Cũng giữ giới không lui   22. Ta thà mất lợi dưỡng Tài sản sinh kế khác Thà mất việc lành khác Quyết không tổn tâm này   23. Chấp hai tay khuyến thỉnh Những người muốn giữ tâm Hãy nỗ lực giữ gìn Chánh niệm và tỉnh giác   24. Người đang bị đau bệnh Không còn sức làm lợi Như thế tâm nhiễu loạn Không sức làm việc lành   25. Người tâm không tỉnh giác Lời giáo huấn tu tập Không còn ghi trong trí Như bình rỉ nước chảy   26. Dù có tín, đa văn Dù có vững tinh tấn Không tỉnh giác chánh tri Cuối cùng phạm tội đọa     27. Tên giặc không chánh tri Cùng sự mất chánh niệm  Trộm hết phước tích lũy  Khiến người đọa đường ác   28. Giặc phiền não rình rập Cướp gia tài thiện pháp Hủy hoại tuệ mạng ta Đốt đường đến cõi lành   29. Tuyệt đừng rời chánh niệm Rời khỏi cửa của ý Liền nhớ tai họa này An trú lại chánh niệm   30. Cho nên người thiện tín Hằng thường sinh chánh niệm Nhờ sợ đọa khổ báo Nhờ sư trưởng giáo huấn   31. Chư Phật và Bồ tát Cái thấy không chướng ngại Thấy rất rõ hành vi Ngôn ngữ của chúng ta   32. Thường tư duy như vậy Sẽ phát sinh hổ thẹn Dễ dàng sinh chánh niệm Nghĩ đến Phật Bồ tát   33. Do giữ gìn cửa ý Đứng vững trong chánh niệm Thì chánh tri xuất hiện Ký ức sẽ trở lại   34.Ý xấu vừa manh nha Biết ngay tai họa nó, Ta liền giữ chánh niệm Như cây bám chặt đất   35. Không bao giờ nên nhìn Dáo dác và mông lung Thường quyết chí giữ mắt Nhìn thẳng xuống dưới đất   36. Để con mắt nghỉ ngơi Có thể nhìn chân trời Khi có người xuất hiện Hãy nhìn thẳng chào hỏi   37. Tránh nguy hiểm trên đường Nên nhìn bốn phương hướng Lúc nghỉ và dưỡng sức Xem xét phía sau lưng   38. Quan sát kỷ trước sau Tiếp tục tới hay lui Vào mọi lúc nhận rõ Phải tỉnh giác như vậy   39. Muốn đổi tư thế nào Sau khi làm động tác Luôn quán xét thân này Tư thế đã đúng chưa?   40. Tận lực thường quán sát Tâm mình như voi điên Cột tâm vào chánh niệm Không cho nó sổng chạy   41. Người tu tập thiền định Từng phút đừng tán loạn Thường quán sát như sau Tâm ý mình ở đâu?   42. Gặp nguy hay hoan hỷ Nên xả để an nghỉ Kinh dạy khi bố thí Có thể xả giới nhỏ   43. Suy nghĩ việc muốn làm Không nên nghĩ gì khác Tâm trí phải chuyên chú Làm xong từng việc đã   44. Được vậy việc mới thành Nếu không, không được việc Phiền não bất chánh tri Sẽ không thêm lớn mạnh   45. Khi đi vào đám đông Xem kịch hay chuyện phiếm Hãy nên đoạn trừ tâm Tham đắm các việc ấy   46. Hãy nhớ lời đức Phật Từ bỏ những hành vi Vô nghĩa như bức cỏ Vung ném nát đất cát   47. Khi thân muốn di động Khi miệng muốn thốt lời Trước hãy xem tâm mình Sau nói đi hợp lý   48. Khi ý khởi tâm tham Hoặc khi sắp nỗi giận Tạm đình chỉ nói làm Như cây đứng yên lặng   49. Khi tâm nghĩ lăng xăng Ngạo mạn hoặc kiêu căng Muốn phê bình người khác Muốn dối trá lừa người   50. Muốn khen mình chê người Nói những lời thô ác Muốn nói lời ly gián Hãy như cây đứng yên   51. Muốn danh lợi, cung kính Muốn sai sử người khác Muốn được kẻ hầu hạ Hãy như cây đứng yên   52. Khi muốn nói và làm Cho người mất lợi ích Để mưu cầu lợi mình Hãy như cây đứng yên   53. Làm biếng, không biết thẹn Nhát sợ, nói vô nghĩa Khi sinh tâm thiên vị Hãy như cây đứng yên   54. Quán sát những tâm ý Ô nhiễm vô nghĩa ấy Ta dùng phép đối trị Kiên trì giữ tâm ta   55. Với đức tin thâm sâu Vững vàng và lễ độ Biết xấu, sợ nhân quả Tịch tịnh làm người vui   56. Người ngu không hợp ý Ta đừng sinh chán ghét Chỉ vì mê lầm thôi Hãy trải rộng tâm từ   57. Vì lợi mình lợi người Ta không nên phạm tội Hãy thường xuyên chánh quán Như huyễn và vô ngã   58. Nên tư duy nhiều lần Nhiều kiếp mới được thân Cần gìn giữ tâm này Sáng, bất động như núi   59. Lúc chim kên háu đói Gặm xé thi thể này Này tâm ý bấy giờ Ngươi có thấy vậy không?   60. Sao ôm giữ thân này Xem thân này là tôi Ngươi với nó khác nhau Có ích gì cho ngươi?   61. Này tâm ý ngu si Sao không thọ tịnh thân Mà giữ chi khí cụ Ô uế hư hại này   62. Hãy dùng ý quán sát Tách da ra khỏi thịt Dùng trí tuệ sắt bén Tách thịt ra khỏi xương   63.Lại chẻ xương ra xem Quan sát sâu vào tủy Như vậy ta mới thấy Có gì đẹp sạch không?   64. Tìm kỷ cũng không thấy Được cái sạch và đẹp Sao ngươi còn tham luyến Mến giữ cái thân này?    65. Ngươi cần gì thân này Khi người không ăn dơ Uống máu trong thân này Hút gan ruột trong thân   66. Lý duy nhất tham thân Làm thức ăn chim chồn Có thân người chỉ đáng Sai sử làm việc thiện   67. Nếu ngươi cứ bám giữ Thần chết không buông tha Đoạt cho chó cho chim Ngươi làm gì bây giờ   68. Khi tớ không kham việc Chủ không cho cơm áo Thân này sẽ bỏ ngươi Cưng dưỡng nó làm gì?   69. Đã trả lương cho nó Nó phải làm lợi mình Nếu nó không làm lợi Không cho xu nào cả   70. Nên xem thân như huyễn Đưa ta đi qua lại Làm lợi lạc hữu tình Chuyển nó thành Phật thân   71. Tự chủ lấy thân tâm Thường lộ vẽ vui tươi Ngăn cau mày giận dữ Làm bạn tốt chúng sinh   72. Khi dời chỗ ghế giường Đừng gây tiếng động lớn Mở cửa cũng nhẹ nhàng Thường nói lời hiền dịu   73. Chim hạt, mèo, ăn trộm Hành động rất lặng lẽ Thành tựu việc muốn làm Con Phật cũng nên thế   74. Khuyên bỏ ác làm lành Cung kính nhận lời khuyên Hãy nên luôn luôn học Học từ mọi chúng sinh   75. Hãy khen ngợi tất cả Lời Pháp ngữ khéo thuyết Thấy ai làm phước thiện Nên vui mừng tán thán   76. Thầm khen công kẻ khác Khen thiện đức người khác Nghe người khác khen mình Tự xét xứng đáng không   77. Tất cả việc làm cốt Mang lại nguồn hoan hỷ Nhân người làm việc thiện Hưởng thú vui tùy hỷ   78. Chẳng những nay không hại Đời sau được vui lớn Nếu vì ganh, sầu khổ Đời sau khổ càng tăng   79. Nói năng phải thành thật Lời và nghĩa minh bạch Không nói vì tham sân Phải nói năng nhu hòa   80. Khi mắt nhìn hữu tình Hãy nhìn với từ tâm Nghĩ rằng tôi nhờ thế Mà có thể thành Phật   81. Thường khởi tâm hành thiện Hoặc khởi tâm đối trị Cúng thí ba ruộng phước Thành tựu đại phước thiện   82. Với thiện xảo, lòng tin Ta nên thường hành thiện Việc lành hãy tự làm Không ỷ lại kẻ khác   83. Bố thí cùng trì giới  Phải càng ngày tăng tiến  Đừng chê nhỏ mất lợi  Nghĩ làm sao thật lợi   84. Thiền lý rất trong sáng Thường siêng làm lợi người Đức Phật rất từ mẫn Khai mở những giới cấm   85. Chia sớt thức ăn uống Cho người không nương tựa Chỉ nên ăn vừa đủ Giữ lại ba bộ y   86. Thân siêng tu chánh pháp Không để thân tổn thương Ước nguyện của chúng sinh Sẽ mau mau thành tựu   87. Tâm đại bi chưa tròn Không nên thí xả thân Đời này chỉ xả thân Vì đại lợi chúng sanh   88. Không thuyết pháp cho người Có thái độ bị bệnh Không cung kính, che đầu Người cầm gậy, binh khí   89. Không thuyết pháp cho người Nữ nhân ở một mình Không nói pháp thâm sâu Cho người thiếu thông minh Nhưng cũng phải tu tập Tất cả pháp cạn sâu   90. Không nên nói pháp nhỏ Cho người khả năng lớn Không nên xả giới luật Không dùng chú gạt người   91. Phải lấy đất che lấp Nước bọt tăm xỉa răng Không đổ đồ phế thải Lên đất sạch nước trong   92. Khi ăn chớ đầy miệng Nhai ra tiếng lớn miệng Khi ngồi không duỗi chân Không xoa tay vào nhau   93. Không nên ngồi chung giường Trên xe với người nữ Để tránh sự ghét hiềm Làm người mất niềm tin   94. Đừng ra hiệu chỉ đường Bằng cách búng ngón tay Mà phải nên cung kính Đưa ngay bàn tay phải   95. Để bày tỏ ý mình Nên cử động nhẹ nhàng Nói lời, khảy ngón tay Nếu không, mất uy nghi   96. Như khi Phật nhập diệt Lúc ngủ xoay đúng hướng Hãy ngủ trong chánh niệm Lúc tỉnh giấc, dậy nhanh   97. Phật dạy vô số luật Không thể nào nói hết Pháp thanh lọc tâm này Nên tận lực tu trì   98. Ngày ba, đêm ba lần Tụng đọc kinh Ba Tụ Y cứ tâm Bồ đề Sám hối các tội nặng   99. Lúc nào cũng hãy nên Vì mình hay vì người Siêng năng cố thực hành Bất cứ hạnh Phật dạy   100. Trực tiếp hay gián tiếp Hành động làm lợi tha Ta hồi hướng tất cả Cho sự nghiệp giác ngộ   101. Dù phải mất tính mạng Tôi thề không từ bỏ Thiện trí thức tôn kính An trú giới Bồ tát Tinh thông nghĩa đại thừa   102. Như truyện Cát Tường Sinh Nên tu học phép tắc Hầu thầy cùng học giới Đọc kinh tất sẽ biết   103. Trong kinh có giới luật Nên đọc qua tạng kinh Trước tiên nên đọc kinh Thánh xứ hư không tạng   104. Vì sao phải tu hành Kinh học xứ tập yếu Đã nói rộng điều này Thế nên đọc bộ luận Chung học xứ tập yếu   105. Lại cũng nên đọc qua  Nhất thiết kinh tập yếu  Cũng cần đọc kỹ lưỡng  Song luận của Long Thọ   106. Cần tu học những gì Kinh luận không có cấm Thực hành lời kinh dạy Giữ gìn thế gian tâm   107. Tóm lại đây ý nghĩa Của giữ gìn chánh tri Quán sát kỷ trạng thái Thân và tâm mọi lúc   108. Nên cung kính thực hành  Nói suông không kết quả  Nếu chỉ đọc toa thuốc  Có ích gì cho bệnh?

Lời nói đầu và tiểu sử tác giả | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10

Trở về mục "Bồ-tát đạo"

Đầu trang