*
NHÂN DIỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT.
LỜI
NÓI ĐẦU
TRUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT được ghi chép trong Kinh Bổn Sanh (Jàtaka).
Đây là tập thứ 10 trong Tiểu Bộ Kinh. “Tiền thân” là những đời sống trước,
những kiếp quá khứ. Mỗi truyện thường gồm: phần truyện hiện tại, phần
truyện quá khứ, phần kết hợp và một bài kệ.
Phần “TRUYỆN HIỆN TẠI” kể một câu truyện được xem là đang xảy ra
trong thời Đức Phật còn tại thế. Nhân dịp này Đức Phật nhắc lại một câu
truyện trong quá khứ có liên quan.
Phần “TRUYỆN QUÁ KHỨ” kể một câu truyện từ thời xa xưa có liên hệ
đến những nhân vật trong câu truyện hiện tại. Trong truyện quá khứ luôn
luôn có sự hiện diện của một vị Bồ Tát, vị này là tiền thân của Đức Phật.
Phong cách đạo đức của các vị Bồ Tát thật toàn hảo từ sự suy tư cho
đến lời ăn tiếng nói và việc làm. Ngài là nhân vật chính cao cả, phi
thường với nếp sống chân thiện, hướng thượng. Ngài thường giáo hóa người
chung quanh bằng tấm gương đạo đức của chính mình. Ngài có đầy đủ các đức
tính như trì giới thanh tịnh, bố thí rộng rãi, Thiền định tinh tấn liên
tục và hành trì hạnh nhẫn nhục cao độ đến mức xả thân. Các vị Bồ Tát này
khi thì làm thú vật, khi thì làm người, đôi khi làm chư thiên, có lúc làm
thần cây v.v…
Phần “KẾT HỢP” là phần liên kết truyện hiện tại với truyện quá khứ.
Chỉ rõ sự liên hệ giữa những nhân vật chính trong hai câu truyện, để rồi
“nhận diện tiền thân” tức là nói rõ ra rằng “người này”, “sinh vật này”
trong truyện quá khứ “là ai” trong truyện hiện tại.
Mỗi truyện tiền thân có một bài “KỆ”. Kệ đó thường dựa vào câu
truyện để đưa ra lời phê bình.
Tập TRUYỆN TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT được coi là do các đệ tử của Đức Phật
trước tác và mượn tiếng là Phật dạy để phổ biến những lời giáo huấn của
Đức Phật. Người ta suy ra rằng các vị này sống trong thời Đức Phật hoặc
chỉ sau đó khoảng vài chục năm. Đầu tiên truyện được truyền khẩu, về sau
người ta sưu tập lại và ghi chép thành kinh sách.
Các truyện tiền thân thật sự là những tài liệu có giá trị cả về mặt
văn học, sử học, ngôn ngữ học, đạo đức học và giáo dục Phật giáo... Truyện
có mục đích tạo niềm tin vào đạo pháp trong mọi tầng lớp xã hội. Truyện mở
ra một kỷ nguyên mới trong cung cách truyền bá đạo Phật.
Các truyện tiền thân này, nhất là các truyện về súc vật, nhiều khi
vượt qua biên giới tôn giáo và trở thành cổ tích dân gian, nửa thần thoại,
nửa thực tế, không lệ thuộc một tôn giáo nào hay xứ sở nào cả. Đây là gia
tài chung của nền văn hóa dân gian. Chính vì vậy mà các truyện tiền thân
này rất được phổ biến, không những trong giới Phật tử mà còn lan ra khắp
cả mọi địa phương và mọi dân tộc nữa. Truyện tồn tại với giá trị độc đáo
trong nền văn chương thánh thiện của thế giới. Mặc dù đã hơn hai ngàn năm
trăm năm qua kể từ khi những truyện này được kể, ngày nay truyện vẫn chứa
đựng sự hấp dẫn và còn có khả năng lôi cuốn làm say mê tâm hồn các độc giả
trẻ em cũng như người lớn.
*
Các truyện tiền thân Đức Phật đã được nhiều người kể lại,
thường là bằng văn xuôi, đôi khi bằng tranh ảnh. Trong cuốn sách này, và
có lẽ đây là lần đầu tiên, truyện được kể lại bằng một ngôn ngữ bình dị
dưới hình thức thơ, những vần thơ “lục bát” có tính cách thuần túy dân tộc,
để người đọc và người nghe dễ hiểu và dễ nhớ.
Tác giả khi kể lại truyện tiền thân bằng thơ đã dựa vào tài liệu
tiếng Anh tương đối ngắn gọn và đơn giản là: “BUDDHIST TALES FOR YOUNG AND
OLD” của Ven. Kurunegoda Piyatissa Maha Thera và Todd Anderson. Tài liệu
gồm 2 cuốn với tổng cộng 100 truyện.
Phần tranh phụ họa trong cuốn thứ nhất (1995) là do Sally Bienemann,
Millie Byrum và Mark Gilson. Phần tranh phụ họa trong cuốn thứ nhì (1996)
là do John Patterson. Vì truyện kể nhắm cho các độc giả phương Tây nên các
tranh vẽ hầu như thiếu sắc thái Á Đông.
Tài liệu trên đây không đề cập tới phần “Truyện Hiện Tại” mà chỉ
đơn giản đề cập đến phần “Truyện Quá Khứ” của các truyện tiền thân mà thôi.
Cuối sách là phần “Nhận Diện Tiền Thân Đức Phật” giới thiệu cho mọi
người được biết người nào, sinh vật nào, thần nào là vị Bồ Tát (tức tiền
thân Đức Phật) trong câu truyện quá khứ đã kể ở trên.
Tác giả khi kể truyện lại bằng thơ cũng đã tham khảo thêm các
truyện về tiền thân Đức Phật của Hòa thượng Thích Minh Châu dịch từ nguyên
bản tiếng Pali và do Viện nghiên cứu Phật học Việt Nam ấn hành.
Bộ “TRUYỆN THƠ TIỀN THÂN ĐỨC PHẬT” của cư sĩ Tâm Minh Ngô Tằng Giao
gồm nhiều tập. Tập số 2 này gồm 31 truyện thơ và có nhan đề là: “KẾ
HOẠCH HOÀNG TỬ”
Ước
mong rằng người đọc cũng như người nghe truyện sẽ ghi nhớ mãi trong tâm
cái nếp sống đạo đức chân chính cùng những lời khuyên dạy quý báu của vị
Bồ Tát trong truyện để cùng nhau cố gắng noi theo hầu đạt được cái Chân,
Thiện, Mỹ trong cuộc sống hàng ngày.
DIỆU PHƯƠNG
Mục lục và Lời nói đầu | 1 | 2
| 3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9-10 |
11- 12 |
13 -14 |
15-16 |
17-18 |
19-20 |
21-22 |
23-24 |
25-26 |
27-28 |
29-30 |
31- Nhận diện tiền thân.