* 23 *
TƯỚI VƯỜN
Ba La Nại thật tưng bừng
Nhân ngày năm mới vui chung mọi nhà
Trong thành phố khắp gần xa
Đón mừng lễ lớn suốt ba ngày tròn
Mọi người chờ đợi bồn chồn,
Anh chàng coi sóc khu vườn hoàng cung
Năm nay cũng lại ước mong
Tham gia lễ hội ở trong đám này.
Có nhiều khỉ họp thành bầy
Cùng nhau sinh sống trên cây trong vườn
Khỉ không suy tính thiệt hơn
Nghe lời khỉ chúa, luôn luôn tuân hành.
Chàng làm vườn nghĩ khôn lanh
Muốn cho bầy khỉ thay mình tưới cây
Khi mình rời khỏi nơi đây
Để đi dự hội ba ngày nơi xa
Nên nhờ khỉ chúa thiết tha:
“Bạn ơi hãy giúp giùm ta tưới vườn
Bây giờ ta phải lên đường
Đi tham dự lễ ở phương xa rồi,
Lễ năm mới, ba ngày thôi
Chúng ta tình bạn lâu đời quý nhau
Này hạt dẻ, này trái dâu
Vườn cây chi chít có đâu thiếu gì
Xin mời các bạn dùng đi
Tự nhiên, thoải mái, có chi ngại ngần
Chỉ nhờ các bạn đỡ đần
Tưới cây non khắp xa gần mà thôi!”
Nghe xong khỉ chúa thốt lời:
“Bạn ơi xin cứ tin nơi bọn mình
Cả bầy tôi sẽ nhiệt tình
Tưới cây giúp bạn ở quanh trong vườn
Hãy cười lên! Cứ đi luôn!
An lòng dự lễ vài hôm là rồi!”
Chàng làm vườn mừng quá trời
Chỉ cho bầy khỉ rõ nơi căn lều
Chứa bao dụng cụ thật nhiều
Cùng bình tưới nước sẵn treo nơi này,
Chàng an tâm vội đi ngay
Cả bầy khỉ đứng vẫy tay tiễn người
Đồng thanh hoan hỉ thốt lời:
“Chúc mừng năm mới vui tươi, an lành!”
*
Hôm sau bầy khỉ lanh chanh
Lấy bình múc nước tranh giành tưới cây
Chợt nghe khỉ chúa phán ngay:
“Anh em trong khắp cả bầy chúng ta
Đừng nên phí phạm nước ra
Nước nên tiết kiệm chớ mà vung tay
Trước khi tưới nước vào cây
Nhổ cây xem rễ ngắn hay là dài
Ngắn thời tưới ít nước thôi
Dài thời nhiều nước, nhớ lời nghe không
Thế là khôn khéo vô cùng
Chàng làm vườn sẽ hài lòng vì ta!”
Chẳng cần nghĩ ngợi sâu xa
Cả bầy nghe lệnh hò la vâng lời
Nhổ cây đo rễ ngắn dài
Xong rồi trồng lại xuống nơi lỗ vườn
Rủ nhau tưới nước lên luôn
Ít nhiều tùy lỗ. Nghĩ khôn vô vàn.
*
Có ngài hiền trí đi ngang
Thấy bầy khỉ mải lăng xăng ngu đần
Hỏi thăm hay rõ cội nguồn
Thở dài ngao ngán: “Đáng buồn biết bao
Khỉ bày trò, cứ lao xao
Tưởng mình có trí ai nào ngờ đâu
Gây ra tai họa dài lâu
Cây non nay bỗng trước sau tan tành
Khu vườn đẹp đẽ nổi danh
Giờ đây phút chốc trở thành tang thương!”
(phỏng dịch theo bản văn xuôi
WATERING THE GARDEN
của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod
Anderson)
* 24 *
RƯỢU MẶN
Một ông chủ quán rượu kia
Có chàng giúp việc rất chi nhiệt tình
Ông thường để hắn thay mình
Đứng ra rót rượu loanh quanh bên quầy
Anh chàng sốt sắng lắm thay
Có nhiều sáng kiến! Ra tay giúp người!
Một hôm nóng nực ngoài trời
Chủ nhân chợt muốn đi bơi ven làng
Ra sông tắm mát thênh thang
Nên ông giao quán cho chàng trông coi.
*
Anh chàng tiếp khách, tươi cười
Nhìn người uống rượu chàng thời suy tư:
“Tại sao khách lại cứ ưa
Nhâm nhi chút muối khi vừa uống xong?”
Chàng không muốn hỏi lòng vòng
Sợ người chê dốt, chê không sành đời,
Chàng đâu rõ uống rượu rồi
Rượu làm đắng lưỡi, đắng môi vô cùng
Khách hàng phải lấy muối dùng
Cho tan dư vị ở trong miệng mình.
Anh chàng tự nghĩ khôn lanh
Tưởng rằng thêm muối rượu thành ra ngon
Nên làm như vậy là khôn
Giúp cho công việc bán buôn thêm lời
Chẳng bao lâu sẽ phát tài
Chủ nhân quán rượu tất hài lòng đây
Thế là chàng vội loay hoay
Đem bao nhiêu rượu pha ngay muối vào
Nhưng chàng kinh ngạc biết bao
Thấy người uống rượu ai nào khen đâu
Khách hàng tới uống trước sau
Uống xong lập tức nhổ mau ra rồi
Hò la mắng mỏ nặng lời
Bỏ đi quán khác tức thời còn chi.
*
Tắm xong chủ quán trở về
Ngạc nhiên thấy quán chẳng hề có ai
Khách hàng không thấy một người
Rượu thời lại mặn có đời nào ngon
Thế là hỏng chuyện bán buôn
Vì chàng giúp việc tưởng khôn, rành đời.
Vài ngày lặng lẽ dần trôi
Ông đi kể chuyện cho người bạn xưa
Bạn là cố vấn của vua
Bạn bèn lên tiếng khi vừa nghe xong:
“Kẻ khờ dại muốn lập công
Muốn làm điều tốt nhưng không lợi gì
Chỉ gây hại! Chẳng ích chi!
Chớ nên cho kẻ ngu si gần mình!”
(phỏng dịch theo bản văn xuôi SALTY
LIQUOR của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)
Mục lục và Lời nói đầu | 1 | 2
| 3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9-10 |
11- 12 |
13 -14 |
15-16 |
17-18 |
19-20 |
21-22 | 23-24 |
25-26 |
27-28 |
29-30 |
31- Nhận diện tiền thân.