- Sau
khi thành đạo diệu vi,
- Thế
Tôn khởi niệm tư duy tức thì.
- Hiểu
rằng tham dục xa lìa,
- Được
điều tịch tịnh không chi sánh bằng.
- Rồi
Ngài an trụ tinh thần,
- Nhập
thiền đại định phục hàng tà ma.
- Đến
vườn Lộc Uyển không xa,
- Bốn
chân lý thánh để mà chuyển xoay. O
- Kiều-trần-như
gặp duyên may
- Năm
đồng tu đó được ngay quả lành.
- Tỳ-kheo
có kẻ nghi trình,
- Mong
cầu Phật dạy phân minh cội nguồn.
- Thế
Tôn chỉ bảo tận tường,
- Mọi
người tỏ ngộ con đường xưa nay.
- Mọi
người cung kính chắp tay,
- Vâng lời Phật dạy, theo ngay phụng hành. O
- *
- 1.
ĐỊNH NGHĨA SA-MÔN VÀ SA-MÔN QUẢ
- Phật
rằng những kẻ tu hành,
- Xa
rời nhà cửa, gia đình xuất gia.
- Tự
tâm bản tánh rõ ra
- Pháp
vô vi ngộ, gọi là sa-môn.
O
- Hai
trăm năm chục giới tròn,
- Giữ
gìn đời sống luôn luôn trong lành.
- Bốn
chân lý thánh tu thành,
- Là
A-la-hán phi hành hóa thân.
- Thời
gian mạng sống vô ngần,
- Giữa
đời an trụ, động tâm đất trời.
O
- A-na-hàm:
vị kế ngôi,
- Sau
khi mạng hết sanh lên cõi trời.
- Cõi
trời mười chín đến rồi,
- Quả
A-la-hán có hồi chứng thôi.
- Tư-đà-hàm:
quả kế ngôi
- Một
lần cõi thế, cõi trời mới xong.
- Rồi
A-la-hán quả tròn,
- Tu-đà-hoàn
đạt, mới xong nửa đường.
- Bảy
lần sinh tử vô thường,
- Thành
A-la-hán trọn đường mới xong.
- Vị
này ái dục không còn,
- Như
là cắt bỏ, thôi dùng tứ chi.
O
- *
- 2.
ĐỐI TƯỢNG VÀ BẢO SỞ TU TẬP
- Phật
rằng: "những bậc xuất gia,
- Xa
lìa ái dục gọi là sa-môn.
- Là
người nhận biết nguồn tâm,
- Hiểu
rành giáo lý uyên thâm diệu kỳ.
- Tu
hành ngộ pháp vô vi,
- Sở
cầu, sở đắc đã lìa không ham.
- Tâm
không bị Đạo buộc ràng,
- Không
còn kết nghiệp, hay mang duyên gì.
- Dứt
rồi tạo tác tư duy,
- Chẳng
vì tu đạt, chẳng vì chứng cao.
- Chẳng
vì quả vị mong cầu,
- Vẫn là tột đỉnh đạo mầu cao siêu. O
- *
- 3.
HẠNH SA-MÔN
- Ai
người cạo tóc xuất gia,
- Phật
rằng vị ấy chính là sa-môn
- Là
người thọ pháp độ nhân,
- Phải
lìa của cải phàm trần đua tranh.
- Mong
sao vừa đủ không thừa,
- Chỉ
cần một bữa giữa trưa mỗi ngày.
- Một
đêm ngủ dưới gốc cây,
- Để
rồi cẩn thận không quay lại vì:
- Ở
đời muôn sự ngu si,
- Là do tham dục, không lìa,
không xa.
O
- *
- 4.
MƯỜI HẠNH LÀNH VÀ MƯỜI ĐIỀU ÁC
- Phật
rằng: tất cả chúng sanh,
- Thực
hành bỏ ác làm lành ngay thôi.
- Bởi
vì việc ác ở đời,
- Chung
quy cũng chỉ do mười điều ra.
- Những
gì mười ác nên xa ?
O
- Thân
ba, miệng bốn, ý ba đó là:
- Thân
thường ba ác gây ra:
- Sát
sinh, trộm cắp, dâm tà xấu xa.
- Miệng
gây bốn ác đó là:
- Dệt
thêu, đâm thọc, điêu ngoa, dữ dằn.
- Ý
gây ba ác ngấm ngầm:
- Ngu
si, tham lận, hận sân, khổ đời.
- Nếu
mười việc ác xa rời,
- Thì
mười việc thiện tức thời rõ ra.
- Ai
mười điều ác đã xa,
- Không là
Chánh Giác, cũng là thánh nhân. O
- *
- 5.
LỖI LẦM VÀ HỐI QUÁ
- Phật
rằng: những kẻ lỗi lầm,
- Nếu
không hối lỗi thực tâm sửa mình.
- Tội
kia chẳng thể giảm khinh,
- Như
là dòng nước bồng bềnh ra khơi.
- Lâu
dần sâu rộng thêm thôi,
- Nếu
người lỗi tức thời nhận ra.
- Làm
lành bỏ ác thật thà,
- Tức
thì tội lỗi dần dà tiêu tan.
- Như
là bệnh hoạn đa mang,
- Đến
hồi xuất hạn, dễ dàng giảm thuyên.
O
- *
- 6.
PHỈ BÁNG THIỆN, THỌ QUẢ ÁC
- Phật
rằng nếu kẻ làm lành,
- Mà
người định hại, thực tình nên ngăn.
- Chứ
đừng vì thế mà sân,
- Oán
hờn những kẻ ác tâm làm gì.
- Bởi
vì mang ác đến thì,
- Chịu ngay quả ác có chi mà hờn. O
- *
- 7.
THÁI ĐỘ CỦA ĐỨC PHẬT TRƯỚC NHỮNG LỜI KHIỂN TRÁCH
- Nghe
ta giữ đạo kiên trì,
- Thực
hành lòng đại từ bi chân thành.
- Có
người cũng thấy bất bình,
- Mắng
ta, ta chỉ lặng thinh không lời.
- Để
cho người mắng xong rồi,
- Bấy
giờ ta mới lựa lời giải khuyên.
- Nếu
ông lễ vật cho ai,
- Mà
người ta chẳng đoái hoài của dâng.
- Vật
kia trở lại ông chăng ?
- Người
rằng: "Lại chứ đâu cần hỏi chi.”
O
- Phật
rằng ông mắng ta kìa,
- Nhưng
ta không nhận họa về nơi ai ?
- Tự
ông lại chuốt họa này,
- Như
hình với bóng xưa nay không rời.
- Như
vang theo tiếng vậy thôi,
- Chung quy, nói ác cho người không
nên. O
- *
- 8.
GIEO ÁC GẶP ÁC
- Ác
tâm muốn hại người hiền,
- Phật
rằng: nước miếng nhổ lên bẩn trời !
- Làm
sao nước bọt tới nơi,
- Hay
là nước bọt lại rơi bẩn mình.
- Cũng
như trước gió mặc tình,
- Tha
hồ hất bụi dơ mình ai chăng ?
- Hay
là bụi lại dính thân,
- Người
hiền muốn hại, gánh phần đau
- thương.O
- *
- 9.
TRI VÀ HÀNH
- Phật
rằng học rộng hiểu cao,
- Dù
rằng mến đạo, học nào dễ chi.
- Những
người giữ chí “hành trì",
- Đạo kia dầu lớn lo gì không xong. O
- *
- 10.
PHƯỚC ĐỨC TÙY HỶ HẠNH BỐ THÍ
- Phật
rằng: thấy kẻ cúng dường,
- Đem
lòng hoan hỷ lo lường giúp cho.
- Điều
này phước đức rất to,
- Sa-môn
hỏi lại: bao giờ hết không ?
- Phật
rằng như ngọn đuốc hồng,
- Lấy
về thắp sáng hay dùng nấu ăn.
- Bao
giờ hết lửa hay chăng ?
- Phước người bố thí thực
tâm cũng vầy. O
- *
- 11.
ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯỚC ĐỨC BỐ THÍ
- Phật
rằng: Cho chục ác nhân,
- Không
bằng bố thí một thân người lành.
- Cho
mười người thiện thực hành.
- Không
bằng ngũ giới, một mình cho ăn.
- Cho
mười ngũ giới thực tâm,
- Không
bằng bố thí một thân Đà-hoàn. O
- Cúng
dường mười vị Đà-hoàn,
- Không
bằng bố thí một trang Đà-hàm.
- Cúng
dường mười vị Đà-hàm
- Không
bằng bố thí một trang Na-hàm.
- Cúng
dường mười vị Na-hàm
- Không
bằng La-hán cúng dàng một thân.
- Cúng
dường La-hán chục lần,
- Không
bằng cung dưỡng một phần Bích-chi.
- Cúng
dường mười Phật Bích Chi,
- Không
bằng Tam Thế Phật kia, cúng dường.
- Cúng
dường Tam Thế Phật thường,
- Sao
mà sánh được cúng dường một thân,
- Của
người Vô Niệm, Vô Tâm,
- Vô Tu, Vô Trụ không cần chứng chi. O
- *
- 12.
HAI MƯƠI ĐIỀU KHÓ
- Phật
rằng: Sống ở trên đời,
- Có hai mươi việc mà người khó
kham: O
- Nghèo
hèn bố thí khó làm,
- Trên
đường học đạo, giàu sang khó thành.
- Khó
vì chân lý hy sinh,
- Được
nhìn kinh Phật thực tình khó đây.
- Sanh
thời có Phật khó thay,
- Nhịn
điều sắc dục điều này dễ đâu.
- Thấy
điều tốt, khó không cầu,
- Bị
điều sĩ nhục dễ dầu bỏ qua ?
O
- Có
quyền không ỷ khó mà,
- Đến
khi gặp việc khó là vô tâm.
- Học
cao hiểu rộng dễ chăng ?
- Diệt
trừ ngã mạn hẳn rằng khó sao.
- Không
khinh thất học dễ nào,
- Không bàn phải trái bấy lâu
khó lòng. O
- Gặp
người thiện trí dễ không ?
- Học
mà thấy tánh, khó xong thực tình.
- Thật
tâm bình đẳng khó hành,
- Tùy
duyên hóa độ đã đành khó khăn.
- Thấy
cảnh khó chẳng động tâm,
- Khéo
dùng phương tiện muôn phần khó thay.
- Ai
người đạt những điều này
- Thuộc
hàng đạo hạnh đủ đầy, Thánh nhân. O
- *
- 13.
ĐIỀU KIỆN CHỨNG ĐẮC TÚC
- MẠNG
MINH VÀ THỂ NHẬP CHÍ ĐẠO
- Sa-môn
hỏi Phật chân thành,
- Duyên
nào biết được kiếp mình trước kia ?
- Duyên
nào đến chí đạo kìa,
- Phật
rằng lóng sạch tâm thì thấy ngay.
- Giữ
sao ý chí vững hoài,
- Như
là gương bụi đêm ngày phải lau.
- Không
còn tham dục mong cầu,
- Bấy
giờ kiếp trước ra sao rõ liền. O
- *
- 14.
THIỆN VÀ VĨ ĐẠI
- Sa-môn
trước Phật hỏi rằng:
- Những
điều to lớn tốt lành là chi ?
- Phật
rằng: theo đạo hành trì,
- Giữ cho chân thật từ bi là lành.
- Chí
cùng với đạo hợp thành,
- Là
điều to lớn thật tình khó so.
O
-
- 15.
MẠNH NHẤT VÀ CHÓI SÁNG NHẤT
- Sa-môn
hỏi Phật chân thành,
- Những
gì rất mạnh thực tình xưa nay ?
- Những
gì rất sáng thưa Thầy,
- Phật
rằng nhẫn nhục mạnh thay vô cùng.
- Chỉ
vì lòng ác không còn,
- Làm
cho tráng kiện tâm hồn thanh an.
- Ác
gian nhẫn nhục không làm,
- Được
người tôn kính như hàng thánh nhân.
- Bợn
nhơ đã gột sạch tâm,
- Rõ
ràng rất sáng như trăng rạng ngời. O
- Mười
phương mọi việc trong đời.
- Từ
khi chưa có đất trời đến nay.
- Không
gì không thấy, không hay,
- Không
gì không biết, không bày, không nghe.
- Không
gì không suốt, không kìa,
- Được
thành Nhất Thế Trí thì như gương. O
- *
- 16.
CON ĐƯỜNG ĐẠT ĐẠO
- Phật
rằng ái dục còn ôm,
- Hẳn
là thấy đó cũng không dễ gì.
- Ví
như nước lóng trong kia,
- Đưa tay khuấy động tức thì đâu yên. O
- Mọi
người ra đó mà nhìn,
- Dễ
nào thấy được bóng hình nhau đâu.
- Những
người ái dục khơi sâu,
- Không
lìa không dứt bấy lâu vẫn còn.
- Thế
thì vẫn đục tâm hồn,
- Ắt
là thấy đạo hẳn không dễ gì.
- Sa-môn
lìa ái dục đi !
- Bợn
nhơ ái dục một khi hết rồi.
- Bấy
giờ tâm địa trong soi,
- Hẳn
là thấy đạo rạng ngời thân tâm.
O
- *
- 17.
ÁNH SÁNG NGƯỜI ĐẠT ĐẠO
- Phật
rằng: Thấy đạo nhận ra,
- Như
người cầm đuốc vô nhà tối tăm.
- Hẳn
là bóng tối tiêu tan,
- Chỉ
còn ánh sáng rõ ràng bên trong.
- Những
người học đạo sáng lòng,
- Thấy
rồi chân lý không còn vô minh.
- Vô
minh đã dứt thật tình,
- Sáng ngời trí tuệ tinh anh thường
còn. O
- *
- 18.
CỐT TỦY CỦA ĐẠO PHẬT
- Phật
rằng: Đây pháp của ta,
- Niệm
mà không niệm rồi ra sẽ thành.
- Xa
lìa đối tượng niệm sanh
- Hành
mà như thế không hành mới hay.
- Xa
lìa đối tượng hành bày.
- Nói mà không nói đủ đầy xưa nay. O
- Không
còn đối tượng nó hoài,
- Tu
mà như thể hằng ngày không tu.
- Xa
lìa đối tượng để tu,
- Người
nào hiểu thấu thì như rất gần.
- Người
mê rất mực xa xăm,
- Dứt
đường ngôn ngữ nói năng ồn ào.
- Không
còn chi phải buộc vào,
- Phút giây không mất, ly hào
không sai. O
- *
- 19.
NGUYÊN LÝ VÔ THƯỜNG
- Phật
rằng: dùng tuệ quán soi,
- Đất
trời, muôn sự nơi nơi “không thường”
- Hãy
dùng trí tuệ tinh tường,
- Quán
soi thế giới thông thường luôn khi.
- Giác
linh quán tựa bồ-đề,
- Quán soi như thế mau lìa bến mê. O
- *
- 20.
CON NGƯỜI VÔ NGÃ
- Phật
rằng: bốn đại trong thân,
- Quán
soi tự nó đã thường có tên.
- Không
gì là ngã dính liền,
- Ngã mà không có thì tên huyễn rồi. O
- *
- 21.
DANH LỢI: THÚ VUI ÍT GIÁ TRỊ
- Phật
rằng: Đeo đuổi dục tình,
- Để
hòng cầu được cho mình thanh danh.
- Khi
danh vừa mới lộ hình,
- Đã
rời thân xác của mình ra đi.
- Danh
thường ai vẫn đam mê,
- Mà
quên học đạo cực kỳ uổng công.
- Ví
như đốt nén hương nồng,
- Mới
vừa nghe được mùi xông lên thì.
- Hương
liền cháy rụi còn chi
- Hại theo sau lửa thường khi vẫn còn. O
- *
- 22.
TÀI SẮC: NGỌT ÍT ĐẮNG NHIỀU
- Phật
rằng: Tài sắc ở đời,
- Con
người bao thuở ai rời bỏ đâu.
- Khác
nào mật dính lưỡi dao,
- Bao
giờ mới đủ ngọt ngào bữa ăn.
- Thế
mà còn trẻ quyết tâm,
- Liếm
dao đứt lưỡi chẳng cần nghĩ suy. O
- *
- 23.
ÂN ÁI, NGỤC NHỐT CON NGƯỜI
- Phật
rằng người bị trói lòng,
- Vào
đường nhà cửa vợ con như tù
- Lao
tù còn có hạn ư,
- Vợ
con nào có ý từ bỏ đâu.
- Một
khi sắc đẹp ăn sâu,
- Lòng
nào hết sợ cho dầu hiểm nguy.
- Hang
hùm sóng gió sá gì,
- Dù
cho tai họa chi chi cũng đành.
- Tự
mình chìm đắm dưới sình,
- Nên
thường được gọi thường tình phàm phu.
- Ai
người thấu hiểu thì như,
- Bậc A-la-hán thường cư xuất trần. O
- *
- 24.
ÁI DỤC MẠNH NHẤT
- Phật
rằng: Thèm muốn thế gian,
- Không
gì sánh được ngang hàng sắc dâm.
- Cũng
may trên cõi thế trần,
- Riêng
mình thế ấy nhất trần xưa nay.
- Nếu
mà còn cái thứ hai,
- Ngang hàng với nó chẳng ai đạo thành. O
- *
- 25.
LỬA ÁI CHÁY TAY
- Phật
rằng: Người sắc dục thường,
- Như
cầm bó đuốc ngược đường gió đi.
- Làm
sao tránh được nạn vì,
- Gió lên lửa tạt tức thì cháy tay. O
- *
- 26.
THIÊN MA DÂNG NGỌC NỮ
- Thiên
thần đến Phật, dụng tâm,
- Muốn
đem Ngọc Nữ hiến dâng cho Ngài.
- Mưu
toan phá ý niệm bày,
- Phật
rằng: cái đãy da đầy nhớp nhơ.
- Làm
gì mà lại đây chờ,
- Đi
đi, ta chẳng bao giờ dùng đâu.
- Thiên
thần kính phục vái chào,
- Lân
la hỏi ý cao sâu đạo mầu.
- Từ
bi Phật đã giải bày,
- Thiên
thần thông đạt, chứng ngay Đà-hoàn. O
- *
- 27.
ĐIỀU KIỆN ĐẠT ĐẠO
- Những
người học đạo xét ra,
- Phật
rằng: Ví họ như là gỗ trôi.
- Cứ
theo dòng nước đổ xuôi,
- Nếu
như không bị tắp nơi hai bờ.
- Nếu
không bị kẻ vớt chờ
- Nếu
không bị quỷ thần dò cản ngăn.
- Nếu
không nước xoáy làm dừng,
- Nếu
không mục nát để đừng tiêu tan.
- Thế
thì chắc chắn trăm phần,
- Là
thanh gỗ ấy phải tràn ra khơi.
O
- Như
người học đạo vậy thôi,
- Không
còn tình dục làm ngươi mê lầm.
- Ngoại
tà khôn nhiễu loạn tâm,
- Dốc
lòng tinh tấn chỉ nhằm vô vi.
- Thế
thì học đạo khó gì
- Ta xin đoan chắc hễ đi là thành. O
- *
- 28.
NẾU CHƯA LÀ A-LA-HÁN
- Khuyên
người dè dặt chớ khinh,
- Phật
rằng: chưa được tự tin ý mình.
- Chớ
gần nhan sắc thường tình,
- Bởi
gần sắc đẹp họa sinh dễ mà.
- Khi
nào La-hán chứng qua
- Ý
mình lúc ấy mới là đáng tin. O
- *
- 29.
CÁCH ĐOẠN TRỪ TÂM ÁI DỤC
- Phật
rằng: Dè dặt chớ khinh,
- Chớ
nhìn nữ sắc mà sinh lụy phiền
- Cùng
người tiếp xúc không nên,
- Nếu
cần tiếp chuyện, chớ quên nghĩ là:
- Đã
là mặc áo cà-sa,
- Trong
đời ác trược đã là Sa-môn.
- Dùng
lòng thẳng thắn suy lường,
- Phải như sen nở giữa bùn
không nhơ.
O
- Già
xem như mẹ nhân từ,
- Nếu
người đã lớn xem như chị mình.
- Nhỏ
thì xem tựa như em,
- Bé
thì cư xử thật tình như con.
- Sanh
lòng độ thoát sạch trong,
- Để cho ý xấu thảy đồng tiêu tan. O
- *
- 30.
TRÁNH DỤC NHƯ TRÁNH LỬA
- Phật
rằng: Hành đạo thật thà,
- Như
người mang cỏ nên xa lửa hừng.
- Lửa
qua phải tránh, chớ gần,
- Thấy điều dục lạc thực tâm xa lìa. O
- *
- 31.
ĐOẠN ÂM VÀ ĐOẠN TÂM
- Có
người dâm dục còn vương,
- Không
lìa, lại muốn cắt “đường kia” đi
- Phật
rằng: Như vậy ích gì,
- Cắt
đi “của quý” sao bì cắt tâm.
- Tâm
như Tòa có cận thân,
- Chỉ
cần Tòa nghỉ cận thân nghỉ liền.
- Tâm
tà chẳng cắt cho yên,
- Cắt lìa “của quý”, chỉ thêm phiền lòng. O
- Nhân
đây ban kệ mấy dòng:
- “Dục
sanh bởi ý của ông thôi mà.
- Ý
do tư tưởng sanh ra,
- Cả
hai rỗng lặng rồi ra an lành.
- Cũng
như chẳng sắc chẳng hành”
- Phật
rằng bài kệ răn mình này đây.
- Là
do Ca-diếp Phật thầy,
- Đã từng diễn nói giải bày cho nghe. O
- *
- 32.
DIỆT ÁI DỤC, LÌA SANH TỬ
- Phật
rằng: ái dục sinh lo,
- Từ
lo sinh sợ, cơ hồ ngu si.
- Nếu
xa ái dục được thì,
- Có gì phải sợ, có gì phải lo. O
- *
- 33.
CHIẾN SĨ HÀNH ĐẠO
- Phật
rằng hành đạo như là:
- Một
người chiến đấu vượt qua muôn người.
- Hoặc
vừa mang giáp vô người,
- Mới
ra khỏi cửa sợ rồi trở lui.
- Hoặc
là nửa cuộc đã lùi,
- Hoặc
là chống cự chết thôi không nề.
- Hoặc
là chiến thắng trở về.
- Sa-môn
học đạo thường khi giữ gìn.
- Phải
sao giữ chắc tâm mình,
- Dốc
lòng tinh tấn chẳng kinh sợ gì.
- Tiến
lên ngoại cảnh xá chi,
- Tà ma tiêu diệt đến khi quả thành. O
- *
- 34.
TINH TẤN TRUNG ĐẠO
- Tụng
Kinh Di Giáo về đêm,
- Tỳ-kheo
cất tiếng vang lên buồn buồn.
- Giọng
như thoái chuyển không hồn,
- Phật
liền hỏi vị sa-môn tức thì:
- Xưa
ông theo đuổi nghề gì ?
- Rằng
con thích nhất xưa kia: đàn cầm.
- Phật
rằng: Nếu bị dây chùng,
- Vậy
thì khi ấy tiếng đàn ra sao ?
- Thưa
rằng không phát tiếng nào,
- Quá
căng thì tiếng ra sao hãy bày !
- Thưa
rằng cụt ngủn tiếng ngay,
- Chùng
căng vừa phải, lúc này ra sao ?
- Thưa
rằng đủ cả thấp cao,
- Âm thanh muôn vẻ, muôn màu êm tai. O
- Phật
rằng: Học đạo cũng vầy,
- Giữ
tâm chừng mực, có ngày chứng ra.
- Đạo
mà gấp quá mệt ta,
- Tâm
mà mỏi mệt, phiền hà nảy sinh.
- Ý
phiền làm hạnh thoái nhanh,
- Hạnh
mà suy thoái, tội tình thêm lên.
- Chỉ
lòng thanh tịnh lóng yên,
- Chỉ
an lạc đạo thường xuyên hằng còn. O
- *
- 35.
BỎ TÂM CẤU NHIỄM
- Phật
rằng: Như luyện sắt kìa,
- Đồ
dùng chỉ được khi lìa quặng ra.
- Đồ
dùng tinh xảo, quặng xa,
- Những
người học đạo như là vật đây.
- Bỏ
tâm ô nhiễm ra ngoài,
- Hạnh lành thanh tịnh liền ngay thôi mà. O
- *
- 36.
NHỮNG ĐIỀU KHÓ LÀM
- Phật
rằng nẻo dữ xa rồi,
- Khó
mà sinh được làm người bấy nay.
- Khó
mà tránh gái, ra trai,
- Khó
mà có được đủ đầy sáu căn.
- Khó
mà sanh chốn trung tâm,
- Khó
mà được Phật hiện thân cùng thời.
- Khó
mà thấy được đạo Người,
- Khó
mà hiểu đạo để rồi tín tâm ;
- Lòng
tin khi đã lớn dần,
- Khó
mà tinh tấn vững tâm bồ-đề.
- Tâm
bồ-đề phát rồi thì,
- “Vô Tu, Vô Chứng” cực kỳ khó khăn. O
- *
- 37.
GẦN PHẬT VÀ XA PHẬT
- Phật
rằng: Phật tử xa ta,
- Dù
cho ngàn dặm nhưng mà luôn khi,
- Vẫn
theo giới pháp hành trì,
- Dốc
lòng, đạo quả rồi thì chứng ra.
- Còn
như dù ở bên ta,
- Dù
cho thấy mặt, không xa hàng ngày.
- Không
y giới pháp đủ đầy,
- Đạo
kia không thể có ngày chứng đâu. O
- *
- 38.
MẠNG SỐNG TRONG MỘT HƠI THỞ
- Một
hôm Phật hỏi Sa-môn,
- Rằng:
người ta sống thông thường bao lâu?
- Thưa
rằng có mấy ngày đâu,
- Phật
rằng: chưa hiểu đạo mầu sâu xa.
- Lại
sang vị khác hỏi qua,
- Rằng:
Đời người sống được là bao lâu ?
- Thưa
rằng bằng bữa ăn đâu,
- Phật
rằng: Chưa hiểu cao sâu đạo mà.
- Lại
sang vị nữa hỏi là:
- Theo
ông mạng sống người ta thế nào ?
- Thưa:
“bằng hơi thở ra vào.”
- Phật
khen: hay lắm ! đạo mầu đã thông. O
- *
- 39.
GIÁO PHÁP BÌNH ĐẲNG
- Phật
rằng: học đạo thật thà,
- Những
điều Phật nói, gắng mà làm theo.
- Ví
như mật dính ít nhiều,
- Xung
quanh, giữa bát cũng đều ngọt ngay.
- Pháp
ta cũng giống thế này,
- Thuần
vị giải thoát, tròn đầy tâm linh. O
- *
- 40.
THÂN HÀNH ĐẠO VÀ TÂM HÀNH ĐẠO
- Phật
rằng: Những bậc Sa-môn,
- Trong
khi hành Đạo, nhớ đừng như trâu.
- Đạo
mà, phải kéo xe đâu,
- Thân
còn hành đạo, tâm sao chẳng hành.
- Nếu
như tâm đạo đã thành,
- Đâu
cần hành đạo cũng thành quả thôi. O
- *
- 41.
DỤC TÌNH QUÁN TỰA BÙN LẦY
- Những
người hành đạo xét cùng,
- Như
trâu chở nặng gặp bùn vậy thôi.
- Dù
cho mệt mỏi rã rời,
- Cũng
không dám ngó lên trời, hai bên.
- Thoát
bùn rồi mới được yên,
- Sa-môn
phải quán thường xuyên thế này:
- “Dục
tình như thể bùn lầy,
- Thẳng
tâm niệm Đạo, vượt ngoài khổ đau.” O
- *
- 42.
CÁI NHÌN CỦA BẬC ĐẠT ĐẠO
- Ta
xem chức vị vương hầu,
- Như
là bụi cát chui đầu qua khe.
- Ta
xem vàng ngọc quý chi,
- Như
là gạch ngói có gì xa hoa.
- Ta
xem y phục lụa là,
- Như
là giẻ rách nên xa không phiền. O
- Ta
xem thế giới ba nghìn,
- Như
là hạt cải đầu kim vậy mà.
- Ta
xem A-nậu ao xa,
- Nước
như dầu xức để mà thoa chân.
- Ta
xem phương tiện vô ngần,
- Như
là hoa báu khi gần, khi lơi.
- Ta
xem vô thượng tuyệt vời,
- Như
là giấc mộng thấy đời vàng son.
- Ta
xem đường Phật vạn nghìn,
- Như là hoa đốm chờn vờn luôn khi. O
- Ta
xem thiền định kiên trì,
- Như
là ngọn núi Tu-di vững vàng.
- Ta
xem bản thể Niết-bàn,
- Khắp
nơi đều thức chẳng màng ngày đêm.
- Ta
xem thuận nghịch nhân duyên,
- Như
là sáu cặp rồng tiên lượn quần.
- Ta
xem các pháp ngang bằng,
- Đất
Chân Thật Nhất vĩnh hằng pháp thân.
- Ta
xem muôn sự xoay vần,
- Như là cây cỏ cân
phân bốn mùa. O