- Lúc
bấy giờ, Thế Tôn an trụ,
- Ở bên sông Ấn Độ: Hằng hà
- Sóng
đùa bọt nước tung ra,
- Phật
kêu đệ tử ra mà quán soi. O
- ***
- Hãy
chuyên chú nhìn rồi quán sát,
- Lấy
lý nhìn bọt nước rỗng không,
- Bọt
không có lõi bên trong,
- Làm
sao có lõi giữa lòng bọt kia.
- Này
Tỳ-kheo cũng như thế đấy,
- Phàm
những gì “sắc” thấy xưa nay,
- Đã
qua, hiện tại, vị lai,
- Nhuyễn
thô, xấu tốt, trong ngoài, gần xa. O
- Hãy
chuyên chú để mà quán sát,
- Lấy
lý nhìn thấy “sắc” trống không,
- “Sắc”
nào có lõi bên trong,
- Làm
sao có lõi giữa lòng “sắc” kia.
- Này
tỳ-kheo cũng như ví dụ,
- Vào
mùa thu mưa dội ở ngoài,
- Mưa
to bong bóng nổi đầy,
- Hiện
rồi biến mất trong vài sát-na. O
- Hãy
chuyên chú để mà quán sát,
- Lấy
lý nhìn, bong bóng trống không,
- Bóng
nào có lõi bên trong,
- Làm
sao có lõi giữa lòng bóng kia. O
- ***
- Này
Tỳ-kheo cũng như thế đấy,
- Phàm
những gì “thọ” thấy xưa nay,
- Đã
qua, hiện tại, vị lai,
- Nhuyễn
thô, xấu tốt, trong ngoài, gần xa.
- Hãy
chuyên chú để mà quán sát,
- Lấy
lý nhìn thấy “thọ” trống không,
- “Thọ”
nào có lõi bên trong,
- Làm
sao có lõi giữa lòng “thọ” kia. O
- Này
Tỳ-kheo cũng như ví dụ,
- Vào
mùa hè đến độ giữa trưa,
- Giờ
này đứng bóng đang mùa,
- Ráng
trời một khoảng mới vừa hiện lên.
- Hãy
lấy lý mà nhìn, quán sát
- Chuyên
chú nhìn, thấy chúng rỗng không,
- Ráng
nào có lõi bên trong,
- Làm
sao có lõi giữa lòng ráng kia. O
- ***
- Này
Tỳ-kheo cũng như thế đấy,
- Phàm
những gì “tưởng” thấy xưa nay
- “Tưởng”
nào có lõi bên trong,
- Làm
sao có lõi trong lòng “tưởng” kia. O
- Này
Tỳ-kheo ví như có kẻ,
- Đi
ra rừng để kiếm lõi cây,
- Người
này thấy cụm chuối dầy,
- Thân
cao mọc thẳng ra tay chặt liền.
- Rồi
vội vã đến bên lột vỏ,
- Vỏ
hết rồi, tìm lõi được sao ?
- Mọi
người chuyên chú nhìn vào,
- Lấy
lý quán sát chuối nào lõi đâu.
- Chúng
hiện rõ bấy lâu trống rỗng,
- Làm
sao mà có lõi ở đây,
- Rõ
ràng thân chuối phơi bày,
- Không
hề có lõi ở ngay trong lòng.
- Thân
chuối lộ rỗng không đâu lõi,
- Làm
sao mà có lõi bên trong,
- Rõ
ràng trong ruột rỗng không,
- Làm sao có lõi giữa lòng chuối kia. O
- ***
- Này
Tỳ-kheo cũng như vậy đấy,
- Phàm
những gì “hành” thấy xưa nay,
- “Hành”
nào có lõi bên trong,
- Làm
sao có lõi giữa lòng “hành” kia. O
- Này
Tỳ-kheo như trò ảo thuật,
- Của
những người làm xiếc chuyên môn,
- Bày
trò những ngón tinh khôn,
- Nếu
nhìn chuyên chú tỏ tường ngay thôi.
- Hãy
lấy lý rạch ròi quán sát,
- Mọi
người nhìn thấy chúng trống không,
- Trò
này không thật bên trong,
- Làm
sao có lõi trong lòng “trò” kia. O
- ***
- Này
Tỳ-kheo cũng như thế đấy,
- Phàm
những gì “thức” thấy xưa nay
- “Thức”
nào có lõi bên trong,
- Làm
sao có lõi trong lòng “thức” kia.
- Đã
thấy vậy, Tỳ-kheo nên biết,
- Thánh
Đa Văn đệ tử chán nhàm,
- Của
“sắc, thọ, tưởng, thức, hành”
- Cũng
nhờ nhàm chán tự mình lìa tham.
- Bởi
lìa tham dễ dàng giải thoát,
- Hết
buộc ràng, chánh trí khởi lên:
- “Ta
vừa giải thoát đảo điên,
- Không
còn chìm đắm triền miên luân hồi.
- Vị
này biết rõ thế rồi,
- Thế
Tôn cũng giảng nơi nơi như vầy: O
- ***
- “Sắc”
như bọt nước tan ngay,
- “Thọ”
như bong bóng nước ngoài mưa rơi.
- “Tưởng”
thì ví tựa ráng trời,
- “Hành”
như thân chuối khắp nơi mọi vùng.
- “Thức”
như ảo thuật vô chừng,
- Chư
Phật và các thánh nhân trên đời.
- Đều
cùng giảng nói vậy thôi,
- Rõ
ràng “ vô ngã” tự nơi thân mình.
- Như
vầy chuyên chú mà nhìn,
- Lý
chơn quán sát tận tình chiếu soi.
- Dựa
vào lý quán rạch ròi,
- Rõ
ràng các pháp tánh thời trống không. O
- Khởi
đầu hãy tự quán thân,
- Những
gì Đại Trí vẫn thường thuyết như:
- Khi
nào ba pháp tiêu trừ,
- Bấy
giờ thấy “sắc” bị từ bỏ đi.
- Thân
giả hợp có ra chi,
- Không
còn hơi ấm, “thọ” lìa “thức” tan.
- Bị
quăng nằm đó ai màng,
- Làm
mồi cấu xé cho đàn chim muông.
- Sắc
thân luân chuyển vô thường,
- Ngu
si ảo hoá khôn lường tinh ranh.
- Như
là những kẻ sát sanh,
- Lõi
cây không thấy quẩn quanh tìm hoài. O
- ***
- Quán
soi các uẩn như vầy,
- Tỳ-kheo
tinh tấn đêm ngày không lơi.
- Phải
luôn tỉnh giác từng thời,
- Tư
duy chánh niệm không rời thân tâm.
- Bỏ
đi tất cả buộc ràng,
- Để
làm chỗ tựa bình an đi vào.
- Sống
như “chữa lửa cháy đầu,”
- An
vui tịch tịnh, ngõ hầu chứng nên. O