- Ngày xưa có một ông vua
- Trị vì đất nước rất ư công bằng
- Cạnh bên hoàng hậu đoan trang
- Vua yêu, vua quý, chứa chan hương tình.
- Thế rồi hoàng hậu hạ sinh
- Một trai kháu khỉnh đẹp xinh vô cùng
- Nhà vua sung sướng vui mừng
- Nghĩ suy chọn lựa tìm đường đặt tên
- Mong cho con lúc lớn lên
- Vẻ vang ngôi vị, êm đềm tương lai
- Vua bèn đặt tên con trai
- Hoàng tử Khéo Nói, nhiều tài mai sau.
- Quả nhiên hoàng tử lạ sao
- Khác xa bất cứ trẻ nào gần bên,
- Đây không là kiếp đầu tiên
- Đã đưa cậu bé ra miền nhân gian
- Cậu loanh quanh cả triệu năm
- Đạo vàng tắm gội vô vàn từ bi
- Diệt trừ dần "tham, sân, si"
- Con đường "thập thiện" quyết đi nhiệt
tình
- Cậu qua nhiều đợt tái sinh
- Trải qua nhiều kiếp quẩn quanh luân hồi
- Khi là thú, lúc là người
- Khi thành thần thánh, để rồi đổi thay
- Lang thang khắp nẻo cuồng quay
- Cậu luôn rút tỉa ra ngay lỗi lầm
- Dần dần tu luyện bản thân
- Để rồi hiển lộ ra tâm trong lành.
- *
- Thời gian thấm thoắt trôi nhanh
- Một ngày hoàng hậu lại sinh con rồi
- Thêm một trai nữa tốt tươi
- Dung nhan rạng rỡ như nơi bóng hằng
- Đặt tên hoàng tử Mặt Trăng
- Vua vui khi có hai hoàng tử con.
- Đến khi đôi trẻ lớn khôn
- Chơi đùa chạy nhảy được luôn một mình
- Thời hoàng hậu bất thình lình
- Bị lâm bệnh nặng lìa nhanh cõi trần.
- Nhà vua buồn bã vô ngần
- Hai con còn nhỏ đang cần trông coi
- Nên vua vội vã tìm người
- Phong làm hoàng hậu thế ngôi vợ mình.
- Một vài năm thoáng trôi nhanh
- Bà hoàng hậu mới lại sinh con rồi
- Thêm hoàng tử nữa ra đời
- Đặt tên hoàng tử Mặt Trời đúng sao
- Đẹp xinh, sáng sủa, hồng hào
- Nỗi niềm vui sướng dạt dào hoàng cung,
- Muốn cho hoàng hậu vui lòng
- Lại thêm vừa để thưởng công vợ mình
- Trông nom ba trẻ tận tình
- Nhà vua tuyên bố muốn dành đặc ân
- Cho bà ước nguyện một lần
- Và vua hứa thực hiện luôn điều này
- Nghe xong hoàng hậu thưa ngay:
- "Tạ ơn bệ hạ, hiện nay chưa cần
- Thiếp xin được hưởng đặc ân
- Nói điều ước muốn ngày gần đây thôi!"
- *
- Thời gian lặng lẽ dần trôi
- Cả ba hoàng tử tới thời thanh niên
- Bà hoàng hậu chợt thấy liền
- Hoàng tử Khéo Nói sẽ lên ngai vàng
- Là con trưởng lại giỏi giang
- Ngôi vua chắc chắn do chàng kế ngay
- Bà thầm nghĩ ngợi loay hoay:
- "Vì hai hoàng tử lớn này còn đây
- Con ta chẳng có cơ may
- Leo lên ngôi báu một ngày tương lai
- Ta nên cố gắng lựa lời
- Xin cho hoàng tử Mặt Trời kế ngôi."
- Một hôm nhân lúc vua vui
- Bà hoàng hậu nhắc khéo lời hứa trên
- Vua hoan hỷ trả lời liền:
- "Ước chi hãy nói, chớ nên ngại ngùng!"
- Bà liền thỏ thẻ nỗi lòng:
- "Muôn tâu điều thiếp ước mong một đời
- Sau này hoàng tử Mặt Trời
- Sẽ lên kế nghiệp nối ngôi trị vì!"
- Vua nghe sửng sốt kể chi
- Và rồi cơn giận tức thì bùng ra:
- "Hai con trai lớn của ta
- Tựa như sao sáng ai mà sánh ngang
- Sao ta lại để ngai vàng
- Truyền cho hoàng tử đứng hàng thứ ba
- Toàn dân sẽ trách cứ ta
- Điều nàng ước muốn quả là cuồng điên!"
- *
- Bà hoàng hậu giữ lặng yên
- Vua từ lúc đó muộn phiền lắm thay
- Thảnh thơi sung sướng trước đây
- Nay vừa lo sợ vừa đầy hoài nghi
- Nghi hoàng hậu bất mãn kia
- Âm mưu thâm độc có chi nề hà
- Sẽ dùng thủ đoạn xấu xa
- Hại hai con lớn để mà giành ngôi
- Bao tai ương sắp tới rồi
- Phải đưa hai trẻ lánh nơi an toàn!
- Vua cho gọi hai hoàng nam
- Cả chàng Khéo Nói lẫn chàng Mặt Trăng
- Đến bên buồn bã nói rằng:
- "Bà hoàng hậu muốn ngai vàng giành ngôi
- Cho riêng hoàng tử Mặt Trời
- Nên hai con phải mau rời chốn đây
- Vì bao nguy hiểm giăng đầy
- Chỉ nên sửa soạn sau này quay lui
- Khi ta từ giã cõi đời
- Trở về mà nắm lấy ngôi vị mình
- Ngôi vua chính đáng hợp tình
- Giúp cho đất nước thanh bình nở hoa!"
- Hai hoàng tử tuân lệnh cha
- Cùng nhau chuẩn bị rời xa cung vàng
- Trong vài ngày đã sẵn sàng
- Thốt lời từ biệt vội vàng ra đi
- Giã từ cha với bạn bè
- Lánh nơi nguy hiểm tìm về chốn xa,
- Trên đường đi họ ghé qua
- Vào vườn thượng uyển thiết tha ngỏ lời
- Giã từ hoàng tử Mặt Trời
- Cậu em khác mẹ, thường chơi thân tình,
- Cậu em quý hai anh mình
- Thấy hai anh bỏ kinh thành ra đi
- Nên lòng buồn bực kể chi
- Xin theo anh, cũng quyết lìa hoàng cung
- Ba hoàng tử cùng đi chung
- Tình thân trong trắng nở bừng trong tâm.
- *
- Đi vài tháng họ dừng chân
- Nơi vùng Hy Mã Lạp Sơn chập chùng
- Núi cao hùng vĩ vô cùng
- Cả ba mệt nghỉ dưới từng cây cao
- Miệng khô, chân mỏi biết bao
- Nên người anh lớn chỉ vào hồ bên
- Sai em út xuống đó liền:
- "Em đi lấy nước lá sen hồ này
- Mang lên để uống tại đây
- Chúng mình giải khát hết ngay nhọc nhằn!"
- Ba hoàng tử đâu biết rằng
- Bao nhiêu nguy hiểm hiện đang đợi chờ
- Cái hồ xanh đẹp như mơ
- Thuộc quyền thủy quái dạ xoa lâu đời
- Quỷ thường dụ dỗ mọi người
- Hễ ai xuống nước nó thời hỏi luôn:
- "Biết thiên pháp là gì không?"
- Nếu ai không biết khó lòng thoát ra
- Nó thường ăn thịt người ta
- Cái hồ thơ mộng thật là hiểm nguy!
- Khi hoàng tử Mặt Trời kia
- Tới bờ hồ đẹp liền đi xuống liền
- Chẳng hề xem xét gì thêm
- Và rồi con quỷ nhô lên tóm đầu
- Bắt luôn chàng, nó hỏi mau:
- "Luật trời, thiên pháp tối cao là gì?"
- Chàng hoàng tử nói: "Khó chi
- Mặt trăng với mặt trời kia sáng ngời
- Là thiên pháp, luật nhà trời!"
- Dạ xoa thủy quái tức thời hét lên:
- "Trả lời sai, vậy cho nên
- Giờ đây mi đã thuộc quyền của ta!"
- Nói xong quỷ dang tay ra
- Kéo hoàng tử xuống nước và giam ngay
- Nhốt hang sâu đáy hồ này
- Để chờ ăn thịt một ngày mai sau.
- Thấy người em út đi lâu
- Anh chàng Khéo Nói nào đâu hay gì
- Sai hoàng tử Mặt Trăng kia
- Xuống hồ lấy nước mang về giải lao.
- Mặt Trăng nào khác gì đâu
- Cũng đi ngay xuống hồ sâu vội vàng
- Không hề xem xét kỹ càng
- Và rồi bị quỷ lẹ làng bắt giam,
- Quỷ nêu câu hỏi khó khăn:
- "Luật trời thiên pháp vẻ vang là gì?"
- Chàng hoàng tử nói: "Khó chi!
- Đông, Tây, Nam, Bắc hướng về bốn nơi
- Là thiên pháp luật nhà trời!"
- Dạ xoa thủy quái tức thời hét lên:
- "Trả lời sai, vậy cho nên
- Giờ đây mi đã thuộc quyền của ta!"
- Nói xong quỷ chẳng nề hà
- Kéo luôn hoàng tử thật là lẹ tay
- Vào hang sâu chốn đọa đày
- Nơi em bị nhốt trước đây dưới hồ.
- *
- Anh chàng Khéo Nói âu lo
- Thấy hai em chợt tù mù biệt tăm
- E điều nguy hiểm khó khăn
- Cho nên chàng quyết đích thân xuống tìm
- Khôn ngoan, thận trọng, tự tin
- Nên chàng không vội xuống liền nước sâu
- Ven bờ quan sát hồi lâu
- Thấy chân in dấu đi vào hồ xa
- Nhưng không thấy vết trở ra
- Chàng bèn vội rút kiếm mà phòng thân
- Cung tên cũng chuẩn bị luôn
- Đi quanh, nhìn khắp xa gần điều tra.
- Quỷ nhìn hoàng tử nhà ta
- Thấy không xuống nước để sa bẫy mình
- Cho nên quỷ vội hiện hình
- Làm người chất phác thân tình hỏi han:
- "Bạn trông mệt mỏi vô vàn
- Áo quần lấm láp, dung nhan bơ phờ
- Hồ kia mát mẻ đang chờ
- Xuống mà tắm táp, xuống mà giải lao
- Nước hồ uống thật ngọt ngào
- Củ sen tươi nõn ăn vào khoẻ ngay!"
- Tinh anh, sáng suốt lâu nay
- Quỷ kia lừa bịp chàng này dễ đâu
- Nên chàng Khéo Nói lắc đầu
- Chỉ tay quát mắng: "Khai mau rõ ràng
- Chắc mi là quỷ bạo tàn
- Lừa người giả dạng dân làng mà thôi
- Hai em ta hiện đâu rồi
- Đừng mong giấu giếm lựa lời chối quanh!"
- Bị người nhận diện quá nhanh
- Nên con thủy quái hiện hình dạ xoa
- Trả lời: "Quyền lực của ta
- Bắt em ngươi lại ai mà cản ngăn!"
- Anh chàng Khéo Nói hỏi gằn:
- "Sao mi làm vậy? Nói năng điên cuồng!"
- Quỷ la hét, giọng hung hăng:
- "Ta đây được phép Quỷ Vương ban quyền
- Hồ này ai xuống bắt liền
- Nếu mà thiên pháp, luật trên cõi trời
- Không hay biết để trả lời
- Những sinh vật đó tàn đời với ta!"
- Chàng hoàng tử hỏi thêm ra:
- "Mi cần biết rõ để mà làm chi
- Luật trời mang lợi ích gì
- Khiến cho loài quỷ như mi bận lòng?"
- Quỷ kia nói: "Ta cầu mong
- Biết thời lợi lộc vô cùng tốt thay!"
- Chàng hoàng tử bèn nói ngay:
- "Vậy ta sẽ giảng điều này cho ngươi
- Hiện ta bụi bẩn thân người
- Chuyến đi vất vả vừa rồi gây ra
- Ta cần tẩy sạch thân ta
- Trước khi tuyên giảng cao xa pháp mầu!"
- Bây giờ quỷ nhận ra mau
- Rằng chàng Khéo Nói trước sau khác người
- Khôn ngoan, tinh tế, thạo đời
- Quỷ bèn sửa soạn đón mời nghiêm trang,
- Mời chàng tắm mát ao vàng
- Mời chàng uống nước trên hàng lá sen,
- Củ sen tươi nõn dâng lên
- Lót lòng hoàng tử ăn thêm khoẻ người
- Lại còn sửa soạn chỗ ngồi
- Trang nghiêm, thoải mái gần nơi ven hồ
- Muôn hoa đẹp đẽ điểm tô
- Mời chàng an tọa ban cho lời thiền.
- Dẹp ngay vũ khí qua bên
- Anh chàng Khéo Nói tâm hiền nở hoa
- Lên ngồi giảng pháp cao xa
- Quỷ kia ngồi dưới như là trò ngoan
- Lắng tai nghe những lời vàng
- Khơi nguồn giác ngộ âm vang lòng người:
- "Theo như thiên pháp, luật trời
- Ta nên hổ thẹn với đời, với ta
- Khi làm những việc gian tà
- Và nên hãi sợ tránh xa việc này.
- Ta nên luôn thực hiện ngay
- Việc làm chính đáng hàng ngày sáng tươi
- Mới mang hạnh phúc cho người
- Giúp cho nhân loại sống đời thăng hoa
- Và ta mới thấy được ra
- Niềm vui sáng tỏ chan hòa trong tâm
- An lành, tốt đẹp muôn phần!"
- Quỷ nghe lời pháp vô ngần sướng vui
- Lòng từ bừng sáng thốt lời:
- "Nghe ông giảng pháp khiến tôi hài lòng
- Nên tôi trả lại cho ông,
- Em ông nhận lại một trong hai người
- Vậy ông quyết định chọn ai?"
- "Thả ngay hoàng tử Mặt Trời cho ta
- Đó là em út trong nhà!"
- Quỷ nghe nói vậy quả là ngạc nhiên:
- "Ông giao giảng những lời hiền
- Nhưng không thực hiện! Não phiền thêm thôi!
- Bỏ người anh lớn lại rồi
- Cứu người em nhỏ ông thời lầm sai
- Không theo thiên pháp rạng ngời
- Không hề quý trọng những người tuổi cao!"
- Chàng hoàng tử: "Mi nói sao?
- Bao lời thiên pháp ta nào quên đâu
- Ba anh em ta cùng nhau
- Tới đây cũng chỉ mong cầu bình yên!"
- Rồi chàng thuật lại nỗi niềm
- Việc giành ngôi báu đảo điên trong triều
- Việc mình lánh nạn hiểm nghèo
- Việc hoàng tử út xin theo vào rừng
- Vì tình bạn chốn thâm cung,
- Rồi chàng nhấn mạnh: "Vô cùng khó nghe
- Nếu bây giờ ta trở về
- Mà người em út không kề một bên
- Ta mà nói chẳng ai tin
- Bao nhiêu câu chuyện ở trên hồ này
- Người đời sẽ nghĩ ngợi ngay
- Rằng em út bị ta đây hại rồi
- Để trừ mối họa tày trời,
- Chúng ta xấu hổ khi đời cười chê
- Và vương quốc chẳng vui chi
- Thật là tai hại! Cũng vì lẽ trên
- Mà ta muốn mi thả liền
- Để hoàng tử út bình yên trở về!"
- Quỷ nghe ưng ý mọi bề
- Thốt lời ca tụng: "Khó chê được nào
- Ông thời đức hạnh biết bao
- Luật trời thiên pháp tối cao biết rành
- Lại đem thực hiện nhiệt thành
- Nỗi niềm thán phục dâng nhanh lòng này
- Thật vui thay! Thật lành thay!
- Tôi xin hoan hỷ thả ngay tức thời
- Thả em ông, cả hai người!"
- Nói xong quỷ lặn xuống nơi đáy hồ
- Mang hai hoàng tử lên bờ
- Trao cho anh lớn đang chờ phía trên.
- Ba hoàng tử đều bình yên
- Cùng nhau đoàn tụ trong niềm vui chung
- Lánh mình ẩn chốn núi rừng
- Quỷ kia cũng rất vui mừng lắm thay
- Có người kề cận hàng ngày
- Sẵn lòng khuyên bảo lời hay, ý lành.
- Quỷ kia chuyển hoá tâm thành
- Nên chàng Khéo Nói tâm tình nhủ khuyên:
- "Hỡi anh bạn mới thân quen
- Chắc là quanh quẩn trong tiền kiếp thôi
- Bạn làm nhiều việc ác rồi
- Kiếp này thành quỷ sống nơi hồ này
- Ăn tươi, nuốt sống đọa đày
- Bạn nên mau chấm dứt ngay! Chờ gì!
- Làm lành, tránh ác mau đi
- Kiếp sau tốt đẹp còn chi vui bằng
- Tái sinh vào chỗ huy hoàng!"
- Quỷ nghe được những lời vàng tuyệt hay
- Chân tâm bừng ngộ ra ngay
- Cùng ba hoàng tử nơi này sống chung.
- Ba chàng rất đỗi vui mừng
- Quỷ kia che chở trong rừng bình yên.
- *
- Một ngày chợt nhận được tin
- Vua cha già yếu cho nên qua đời
- Cả ba hoàng tử nhớ lời
- Bèn quay trở lại về nơi triều đình
- Cùng chàng thủy quái thân tình
- Giờ đây quỷ đã tâm thành hoàn lương.
- Triều đình mời nối ngai vàng
- Ông hoàng Khéo Nói lên hàng quốc vương
- Phó là hoàng tử Mặt Trăng
- Ông hoàng trẻ nhất vẻ vang được mời
- Cầm đầu quân đội khắp nơi
- Đó là hoàng tử Mặt Trời thân thương,
- Còn chàng thủy quái hoàn lương
- Được nuôi đầy đủ, tránh đường sát sinh
- Về cư trú cạnh cung đình
- Sống đời lương thiện, an bình về sau.
- Nói chung cả nhóm cùng nhau
- Hướng theo thiên pháp nhiệm mầu luôn thôi
- Mãi cho tới lúc qua đời
- Tái sinh vào được cõi trời quang vinh.
- (phỏng dịch theo bản văn xuôi
- PRINCE GOODSPEAKER
- AND THE WATER DEMON
- của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)