- Kinh Tương Ưng Bộ
- HT. Thích Minh Châu dịch
- Phần 49
- Chương V
- Tương Ưng Chánh Cần
I. Phẩm Sông Hằng Rộng Thuyết
1-12.(I-XII) (S.v,244)
1-2) Tại Sàvatthi. Tại đấy, Thế
Tôn nói như sau :
-- Này các Tỷ-kheo, có bốn chánh cần
này. Thế nào là bốn ?
3) Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo
đối với các ác, bất thiện pháp chưa sanh, khởi lên ý muốn không cho
sanh khởi, tinh cần, tinh tấn, quyết tâm, cố gắng.
4) Đối với các ác, bất thiệp
pháp đã sanh, khởi lên ý muốn đoạn tận, tinh cần, tinh tấn, quyết tâm,
cố gắng.
5) Đối với các ác, thiện pháp chưa
sanh, khởi lên ý muốn làm cho sanh khởi, tinh cần, tinnh tấn, quyết tâm, cố
gắng.
6) Đối với các thiện pháp đã
sanh, khởi lên ý muốn làm cho an trú, không cho vong thất (asammosàya), làm
cho tăng trưởng, làm cho quảng đại, tu tập, làm cho viên mãn, tinh cần,
tinh tấn, quyết tâm, cố gắng.
7) Những pháp này, này các Tỷ-kheo,
là bốn chánh cần.
8) Ví như, này các Tỷ-kheo, sông Hằng
thiên về phương Đông, hướng về phương Đông, xuôi về phương Đông. Cũng
vậy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo tu tập bốn chánh cần, làm cho sung mãn bốn
chánh cần, thiên về Niết-bàn, hướng về Niết-bàn, xuôi về Niết-bàn.
Này các Tỷ-kheo, bốn chánh cần tu tập làm cho sung mãn như thế nào, lại
thiên về Niết-bàn, hướng về Niết-bàn, xuôi về Niết-bàn ?
9) Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo
đối với các ác, bất thiện pháp chưa sanh, khởi lên ý muốn không cho
sanh khởi, tinh cần, tinh tấn, quyết tâm, cố gắng; đối với các ác, bất
thiện pháp đã sanh, khởi lên ý muốn đoạn tận, tinh cần... cố gắng;
đối với các thiện pháp chưa sanh, khởi lên ý muốn làm cho sanh khởi...
cố gắng; đối với các thiện pháp đã sanh, khởi lên ý muốn làm cho an
trú, không cho vong thất, làm cho tăng trưởng, làm cho quảng đại, tu tập,
làm cho viên mãn, tinh cần, tinh tấn, quyết tâm, cố gắng.
10) Như vậy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo
tu tập bốn chánh cần, làm cho sung mãn bốn chánh cần, thiên về Niết-bàn,
hướng về Niết-bàn, xuôi về Niết-bàn.
II. Phẩm Không Phóng Dật
13-22.I-X. (S.v,245)
Gồm các kinh :
Như Lai, Chân, Nóc Nhọn, Căn, Lõi
Cây, Hạ Sanh Hoa, Vua, Mặt Trăng, Mặt Trời, Vải; tất cả là mười.
III. Phẩm Việc Làm Cần Sức Mạnh
23-34.I-XII. (S.v,246)
1). ..
2) -- Ví như, này các Tỷ-kheo, phàm
có những việc làm cần dùng đến sức mạnh mà làm tất cả công việc
ấy, được làm y cứ vào đất, an trú vào đất. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo,
Tỷ-kheo y cứ vào giới, an trú vào giới, tu tập bốn chánh cần, làm cho
sung mãn bốn chánh cần.
3) Như thế nào, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo
y cứ vào giới, an trú vào giới, tu tập bốn chánh cần, làm cho sung mãn bốn
chánh cần ?
4-7) Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo
đối với các ác, bất thiện pháp chưa sanh, khởi lên ý muốn không cho
sanh khởi, tinh cần, tinh tấn, quyết tâm, cố gắng... đối với các thiện
pháp đã sanh, khởi lên ý muốn an trú, không cho vong thất, làm cho tăng
trưởng, làm cho quảng đại, tu tập, làm cho sung mãn, tinh cần, tinh tấn,
quyết tâm, cố gắng.
8) Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo
y cứ vào giới, an trú vào giới, tu tập bốn chánh cần, làm cho sung mãn bốn
chánh cần.
IV. Phẩm Tầm Cầu
35-44.I-X. (S.v,246)
1). ..
2) -- Này các Tỷ-kheo, có ba tầm cầu
này. Thế nào là ba ? Dục tầm cầu, hữu tầm cầu, Phạm hạnh tầm cầu.
Những pháp này, này các Tỷ-kheo, là ba tầm cầu.
3) Để thắng tri, liễu tri, đoạn
diệt, đoạn tận ba tầm cầu này, này các Tỷ-kheo, bốn chánh cần này cần
phải tu tập. Thế nào là bốn ?
4-7) Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo
đối với các ác, bất thiện pháp chưa sanh...; đối với các thiện pháp
đã sanh, khởi lên ý muốn làm cho an trú, không cho vong thất, làm cho tăng
trưởng, làm cho quảng đại, tu tập, làm cho sung mãn, tinh cần, tinh tấn,
quyết tâm, cố gắng.
8) Để thắng tri, liễu tri, đoạn
diệt, đoạn tận ba tầm cầu này, bốn chánh cần này cần phải tu tập.
V. Phẩm Bộc Lưu
45-43.I-X (S.v,247)
54.X. Thượng Phần Kiết Sử(S.v,247)
1). ..
2) -- Có năm thượng phần kiết sử
này, này các Tỷ-kheo. Thế nào là năm ? Sắc tham, vô sắc tham, mạn, trạo
cử, vô minh. Những pháp này, này các Tỷ-kheo, là năm thượng phần kiết
sử.
3) Để thắng tri, liễu tri, đoạn
diệt, đoạn tận năm thượng phần kiết sử này, bốn chánh cần này cần
phải tu tập. Thế nào là bốn ?
4-7) Ở đây, này các Tỷ-kheo, đối
với các ác, bất thiện pháp chưa sanh...; đối với các thiện pháp đã
sanh, khởi lên ý muốn làm cho an trú, không cho vong thất, làm cho tăng trưởng,
làm cho quảng đại, tu tập, làm cho viên mãn, tinh cần, tinh tấn, quyết
tâm, cố gắng.
8) Chính để thắng tri, liễu tri,
đoạn diệt, đoạn tận năm thượng phần kiết sử này, bốn chánh cần
này cần phải tu tập.